راهکارهای توسعه صنعت گردشگری پایدار تبریز مبتنی بر مؤلفه‏ های منطقه‏ ای

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

دوره 9، شماره 35 - شماره پیاپی 15، شهریور 1399، صفحه 1-16   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

وحید خوش الحان¹؛ کریم حسین زاده دلیر^{* 2}؛ حسین نظم فر³

¹دانشجوی دکترای گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرند، ایران

²استاد تمام گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرند، ایران

³استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردبیل، ایران

چکیده

هدف این مقاله، بررسی دقیق عوامل موثر بر گردشگری پایدار شهر تبریز به ‏خصوص از جنبه سیستم ‏های منطقه‏ ای نوآوری می‏ باشد. با توجه به مولفه ‏های منطقه ‏ای تاثیرگذار در امر گردشگری، روش این تحقیق بر اساس تکنیک دلفی می‏ باشد که در سه مرحله از نظرات و پیشنهادهای خبرگان استفاده شده است. برای این کار از 25 نفر از متخصصان حوزه‏ های تاثیرگذار گردشگری تبریز بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان می ‏دهد، تبریز با توجه به دارا بودن پتانسیل‏ های متعدد از جمله مراکز تاریخی، جاذبه‏ های طبیعت، وجود شخصیت‏های علمی، ادبی و مذهبی، و ثبت برخی از اماکن و صنایع آن در فرم جهانی، از معیارهای لازم برای گردشگری پایدار در آینده برخوردار است. اقدامات صورت گرفته برای پایدارسازی گردشگری در تبریز در حد مناسب می ‏باشد و تبریز 1404 به عنوان یک سرآغاز برای توسعه گردشگری پایدار و مدرن‏ سازی تبریز برای افق‏ های دور مطرح می ‏گردد. آمادگی همه جانبه شهر با توجه به معیارهای زیستی، محیطی، ارزشی، و انسانی پایدارسازی گردشگری، و فرهنگ ‏سازی و ارتقاء دانش و بینش شهروندی برای باورسازی توریسم از مهم‏ ترین راهکارهای توسعه گردشگری می ‏باشد.

کلیدواژه‌ها

تبریز؛ گردشگری پایدار؛ سیستم‏های منطقه‏ای نوآوری؛ روش دلفی

مراجع

1. پاپلی یزدی،م.، سقایی،م.1386. گردشگری: ماهیت و مفاهیم. چاپ اول. انتشارات سمت. 284 صفحه.
2. حسین زاده دلیر،ک.، خلیلی، ر.، کرمی،م. 1393. ارزیابی دسترسی گردشگران شهری به اماکن خدماتی-رفاهی در شهرهای ایران: مطالعه موردی شهر تبریز. فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، 11(3):127-107.
3. حسین زاده دلیر،ک.، قربانی گلزاری،س.، قربانی گلزاری،س. 1395. بررسی و شناخت قابلیت‏های توسعه پایدار گردشگری شهر تبریز با استفاده از مدل SWOT . فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، 19(5):40-19.
4. زالی،ن.، عطریان،ف. 1395. تدوین سناریوهای توسعه گردشگری منطقه‏ای بر اساس اصول آینده‏پژوهی(مورد مطالعه: استان همدان). آمایش سرزمین، 8(1):131-107.
5. سرمد،ز.، بازرگان،ع.، حجازی،ا. 1376. روش‏های تحقیق در علوم رفتاری. چاپ اول. انتشارات آگه. 406 صفحه.
6. صمدی،ع.، مصلح شیرازی،ع.، روحی،آ.1391 . طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم برای افق 1404. فصلنامه مدل‏سازی اقتصادی، 6 (1):89-65.
7. عطاری،م.، بهرامی،م.، طاعتی،م.، علمداری،ش. 1393. روش‏های آینده‏نگاری. چاپ اول. انتشارات رویش. 238 صفحه.
8. علیزاده،ک. 1381. اثرات حضور گردشگران بر منابع زیست محیطی. فصلنامه پژوهش‏های جغرافیایی، 44(35):70-55.
9. کاظمی،م. 1380. مدیریت گردشگری. چاپ اول. انتشارات سمت. 282 صفحه.
10. کروبی،م.، نجفی پور،ا.، حیدری،م. 1391. آینده‏پژوهی رهیافتی نو در توسعه و برنامه‏ریزی گردشگری. اولین همایش ملی آینده پژوهی، تهران، 29 آذر.
11. محسنی،ر. 1388. گردشگری پایدار در ایران: کارکردها، چالش‏ها و راهکارها. مجله فضای جغرافیایی، 28 (9):171-149.
12. Choi, H., Sirakaya, E. 2006. Sustainability indicators for managing community tourism. Tourism Management. 27(3): 1274–1289.
13. Cooke ,P., Heidenreich, M., Braczyk, H. 2004. Regional Innovation Systems: The Role of Governances in a Globalized World.2^nd Routledge Press. 445p.
14. Farmaki, A., Altinay, L., Botterill, D., Hilke, S. 2015. Politics and sustainable tourism: The case of Cyprus. Tourism Management. 47(5): 178-190.
15. Hall, M. 2000. Tourism planning; policies, processes and Relationships. 1st edition. Prentice Hall Press. 236p.
16. Ingrid, , Anja, M., Volgger, M., Harald,P. 2018. The special characteristics of tourism innovation networks: The case of the Regional Innovation System in South Tyrol. Journal of Hospitality and Tourism Management. 37(4): 68-75.
17. Lozano-Oyola,M., Blancas,F.J., González, M., Caballero, R. 2012. Sustainable tourism indicators as planning tools in cultural destinations. Ecological Indicators. 18(4): 659–675.
18. Okoli, C., Pawlowski, S. 2004. The Delphi method as a research tool: An example, design considerations, and applications. Information & Management Journal. 42(1): 15–29.
19. Ploat, N., Hermans, E. 2016. A model proposed For sustainable accessible tourism. Review of Applied Management Studies. 14(6): 125–133.
20. Tsung, H., Hsin-Pei, H. 2016. Indicators of sustainable tourism: A case study from a Taiwan’s wetland. Ecological Indicators. 67(3): 779–787.