آشکارسازی پهنه های مطلوب احداث ژئوپارک به روش کومانسکو در شهرستان های منتخب استان لرستان

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

دوره 9، شماره 35 - شماره پیاپی 15، شهریور 1399، صفحه 69-82   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعید تقوی گودرزی^{* 1}؛ بهروز پروانه²

¹عضو هیات علمی گروه آب و هواشناسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

²عضوهیات علمی- مدیر گروه کارشناسی ارشد اقلیم شناسی وبرنامه ریزی محیطی

چکیده

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان می باشد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل کومانسکو، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان می دهد که از بین 6 منطقه پیشنهادی با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان جهت احداث ژئوپارک، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد

کلیدواژه‌ها

ژئوپارک؛ ژئوتوریسم؛ مدل کومانسکو؛ لرستان

مراجع

• 1. اصغری سراسکانرود، صیاد؛ تقیلو، علی اکبر؛ زینالی، بتول، 1394، ارزیابی تطبیقی توان گردشگری منطقه‌ای با تأکید بر ژئوتوریسم(مطالعه موردی: هفت چشمه نقده، دره قاسملو و بند ارومیه)، فصلنامه برنامه ریزی منططقه ای، سال پنجم، شماره 17، صص 178-163.
  2. امری کاظمی، ع. اطلس ژئوتوریسم قشم(نگاهی به پدیده‌های زمین شناسی قشم). تهران.
  3. ثروتی، م.ر، کزازی.ا.1385. ژئوتوریسم و فرصت‌های برنامه‌ریزی آن در استان همدان. فضای جغرافیایی. شماره 24. صص 38-1.
  4. حاج علیلو، ب.، نکویی صدر. ب.1390. ژئوتوریسم. انتشارات دانشگاه پیام نور. تهران.
  5. رامشت، م.ح.، فیض الهی، م.، رحیمی، ع.، افشاری، ج. 1391. مکان‌یابی و بررسی پتانسیل‌های اکوتوریسمی ژئوپارک مهریز یزد با استفاده از GIS. اولین همایش ملی جغرافیا و گردشگری در هزاره سوم. نجف آباد.
  6. روستایی، ش.، بهرامی.ز.1392. ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی تالاب های پلدختربه روش پرالونگ. جغرافیاوآمایش شهری – منطقه‌ای. شماره 9. ص 82-69.
  7. شایان، سیاوش؛ بنی صفار، معصومه؛ زارع، غلامرضا؛ فضلی، نفیسه، 1392، ارزیابی توانمندی توسعه گردشگری پایدار ژئومورفوسایت‌ها با تأکید بر روش کومانسکو (مطالعه موردی: ژئومورفوسایت‌های مسیر گردشگری کرج – چالوس تا تونل کندوان)، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، شماره 5، صص 93 -78.
  8. شرفی، سیامک، 1394، زمین باستان شناسی حوضه رودخانه سیمره در قلمرو پادگانه‌های دریاچه‌ای هولوسن، رساله دکتری ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران.
  9. ممیز، آ.ا.، عباسی، م. قاسمی، س.ع.1391. آینده فرصتهای کارآفرینی در حوزه زمین‌گردی مطالعه موردی: منطقه جلفا. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. سال دوازدهم. شماره26.ص 22-7.
  10. ناظری، ف.1385. ژئوتوریسم و پایداری محیط. سایت میراث فرهنگی و گردشگری. تهران.
  11. نوریان، ن.1390. بررسی و امکان سنجی ایجاد ژئوپارک در منطقه کهگیلویه و بویراحمد. اولین همایش بین‌المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار.
  12. یاراحمدی، د.، شرفی.س.1393. بررسی قابلیت‌های ژئوتوریستی دره شیرز جهت معرفی به عنوان ژئوپارک. طرح پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان، لرستان.
  13. یمانی، م.،گورابی، ا.ا.، شمسی پور، ع.ا.، مرادی پور.ف.1393. ارزیابی ژئواقلیم بافت کوهستانی در راستای شناسایی مناطق ژئوتوریسم زمستانی در استان لرستان. فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای. شماره 16. صص 94-81.
  14. Amrikazemi‚ A.2003.Introducing Ecotourism of Iran.International Ecotourism Conference of Australia.
  15. Brilha, J. 2009. Geological heritage and European geoparks in Portgal, proceedings of the VIII European Geoparks Conference, Idanha-a-Nova: 14-16, Portugul.
  16. Cartner, W.2002. Tourism development, VNB: 13-18.
  17. Dowling, R., Newsome, D. (eds).2005.Geotourism, Routledg publication.352 p.
  18. Enrico,M.Tommaso, P andGianluca, E.2011.Geomorphosites and Geotourism in the Parks of the Abruzzo Region (Central Italy). 3:233–251.
  19. Jayakumar, Liuke.2007.Geoindicators unsustainable management of geoparks. Geopark Newsletter.
  20. Mashal, M.RahmatiKamel, S.SeyediSahebari, S.Mashal, DerakhshaniFard, M.Moradi,A.Khounchin,S.Abbasi, S.2012. Investigation of Hour Alazim Wetland Geotourism Capabilities, Australian Journal of Basic and Applied Sciences. 6(7): 226-230.
  21. Newsome, D. and Dowling, R.K.2006.the Scope and Nature of Geotourism. In: Dowling, R.K. and Newsome, D.,Eds., Geotourism, Chapter One.Elsevier. Oxford.3-25.
  22. Taherpour Khalil Abad, M.FazelValipour, M.E.Torshizian, H.A.Taherpour Khalil Abad, V.Asmaryan, S.2012. The Geotourism Potential Investigations in Kashmar Area, Khorasan-e-Razavi Province, NE Iran, Iranian Journal of Earth Sciences.4 :51-60.
  23. Ulloa, A., Goicoechea, C.2013.geotourism potential of underground sites in costa rica, Tourism and Karst Areas, 6(1): 43-56.
  24. Yazdi, A.Emami, M.H.Jafari, H. R.2013. IRAN, the Center of Geotourism Potentials, Journal of Basic and Applied Scientific Research. 3(1s): 458-465.
  25. Yazdi, A.2013. Qeshm Island of Iran, Natural Academy of Geotourism Development, Journal of Basic and Applied Scientific Research, 3(2s):405-411.