گونه‌شناسی نقاط در شبکه شهری: نمونه موردی شبکه شهری استان اردبیل

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 22، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 48، مهر 1399، صفحه 470-484   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی کاربردی

نویسنده

وحید مشفقی^*

مربی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین،دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

چکیده

جایگاه نقاط در شبکه یکی از ابعاد بسیار مهم تحلیل شبکه شهری می‌باشد. ظرفیت کانون‌های شهری با توجه به نقشی که در شبکه ایفا می‌کنند، متفاوت است و این امکان را فراهم می‌سازد که با شناخت نقاط و روابط و چگونگی تأثیر متقابل آن‌ها بر یکدیگر، چارچوب سیاست‌گذاری واحدی را برای شبکه شهری ارائه نمود. این تحقیق در پی 1- تعیین نقش نقاط در شبکه شهری؛ 2-ظرفیت شناسی شبکه شهری و 3-یکپارچه سازی شبکه شهری است. این پژوهش در زمره تحقیق‌های کاربردی است و داده‌های جریان مسافر درون استانی و برون استانی 43 نقطه منتخب شهری و روستایی استان اردبیل را با استفاده از شاخص‌های قدرت پیوند، درجه مرکزیت، آنتروپی شبکه و تحلیل مرکز پیرامون در نرم افزار UCINET6 تحلیل می‌کند. در این تحقیق گونه‌بندی جدیدی از نقاط در شبکه شهری ارائه شده است. بر این اساس نقاط در شبکه یکی از پنج نقش مرکزی، مفصلی، مستقل، ایزوله و سایر کانون‌ها را ایفا می‌کنند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد، شهرهای اردبیل، خلخال، مشگین‌شهر، پارس‌آباد به عنوان کانون‌های مرکزی و سرعین، گرمی، اصلاندوز و بیله سوار کانون‌های مفصلی هستند. همچنین مشخص شد، تعداد بالای کانون‌های ایزوله (22 کانون) در شبکه، یکی از تهدیدهای مهم شبکه شهری استان اردبیل است. در نهایت پیشنهاداتی در راستای تحقق شبکه شهری یکپارچه و افزایش ظرفیت شبکه ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

شبکه شهری؛ تحلیل شبکه؛ قدرت پیوند؛ درجه مرکزیت؛ اردبیل

مراجع

References

A. Zangi Abadi; M. Ahmadian; M. Karami (2014). Spatial Analysis of the Regional Development Indicators Using by Tapsis, AHP and Cluster Analysis Techniques (Case Example: The Province of Kurdistan). Journal of Urban Ecology Researches, 5(9), 83-96, (In Persian).

Banerjee, A., Dolado, J., & Mestre, R. (1998). Error‐correction mechanism tests for cointegration in a single‐equation framework. Journal of time series analysis, 19(3), 267-283.

Bayat, Hamid Reza; Hatami, Iraj (2013). Investigating Factors Affecting Underdevelopment of Makran Coast. National Conference of Makran coast and the maritime authority of the Islamic Republic of Iran. (In Persian).

BazazZadeh, M., Dadashpoor, H., Motavaf, S. (2014). Analysis the Key Factors Impacting on Regional Development using Regional Foresight approach, The Case Study of West Azerbaijan Province, Iran. Spatial Planning, 4(2), 79-10. (In Persian).

Donaghy, K. P., & Dall'Erba, S. (2003). Structural and spatial aspects of regional inequality in Spain. Vol. 2, No. 2.

Hakizimana, J. M., & Geyer, H. (2014). Socio-economic inequality in South Africa according to different disparity indices.

Hashmi, A. A., Sial, M. H., Hashmi, M. H., & Anwar, T. (2008). Trends and Determinants of Rural Poverty: A Logistic Regression Analysis of Selected Districts of Punjab [with Comments]. The Pakistan Development Review, 909-923.

Hosseinzadeh dalir, K. (2002): Regional Planning, Second Edition, Publication, Tehran, Iran. (In Persian).

Lall, S. V., & Chakravorty, S. (2004). Industrial location and spatial inequality: theory and evidence from India. Research paper No. 2004/49, United Nations University. World Institute for Development Economics Research.

Masoumi Ashkvari, S. H. (2009). Principles of Regional Planning, Tehran, Payam Publications.

Mohamadi, Mahmood (2019). The Effect of Makran Coast Development Indicators on the Regional Economic Development with the Emphasis on Poverty Reduction. Doctoral dissertation, Islamic Azad University, Kerman Branch, under the guidance of Dr. Mohsen Zayandeh Rudi and Dr. Seyed Abdol Majid Jalaee. (In Persian).

Mohamadzadeh P, Fallahi F, Hekmati Farid S. (2011) Poverty and its Determinants in the Iranian Urban Households. jemr. 2011; 1 (2):41-64. (In Persian).

Mohammad Reza Bosshagh, Ahmad Taghdisi, Masoud Taghvaie (2015). A Model for Explaining the Poverty in Rural Areas (Case Study: Chaharmahal Bakhtiari Province). Journal of Research and Rural Planning Vol.4, No.3, 37-39. (In Persian).

Najafi, Bahadin, Shooshtarian, Ashan (2007). Estimating Poverty Line and Investigating Determinants of Poverty for Rural and Urban Households in Iran. Agricultural Economics and Development, 15(59), 1-24. (In Persian).

Nakabashi, L. (2018). Poverty and economic development: Evidence for the Brazilian states. EconomiA, 19(3), 445-458.

Narain, U., Gupta, S., & Van’t Veld, K. (2008). Poverty and the environment: exploring the relationship between household incomes, private assets, and natural assets. Land Economics, 84(1), 148-167.

Pacione, M (2003), Urban Geography, a Global Perspective, 2th, London: Routledge.

Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of applied econometrics, 16(3), 289-326.

Sistan and Baluchestan Province Detailed Document (2018), Land Preparation and Related Studies Sistan and Baluchestan Province Extension Document and its County. Budget Planning Organization. (In Persian).

Tashkini, Ahmad, (1384) Applied Econometrics with microfit, institute of art and cultural services of Dibagaran Tehran, first edition.Tehran. (In Persian).

United Nations Development Program. (2005), Human Development Report, New York.

World Bank, T. (2018). World Bank open data. World Bank Web site (INTERNET).