ارزیابی ریسک دارایی‌های کلیدی شهر بندرعباس با رویکرد پدافند غیرعامل

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 34، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 48، مهر 1399، صفحه 744-761   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

سیدرضا موسوی¹؛ یعقوب پیوسته گر^{* 2}؛ حسین کلانتری خلیل آباد³

¹دکتری شهرسازی، گروه معماری و شهرسازی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.([e-mail])

²استادیار شهرسازی، گروه معماری و شهرسازی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.

³استاد شهرسازی، گروه معماری و شهرسازی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران. ([e-mail])

چکیده

شهر بندرعباس با توجه به قرار گرفتن در مجاورت تنگه هرمز و خلیج فارس و دریای عمان ، موقعیت استراتژیک خاصی دارد و بزرگترین بندر ایران است که نشان از اهمیت این شهر دارد. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی (توسعه‌ای) به شماررفته و از روش های اسنادی (کتابخانه ای)، پرسش نامه (کمی) و مصاحبه جهت گردآوری اطلاعات استفاده می‌شود. روش تحقیق پایان نامه حاضر توصیفی - تحلیلی (پیمایشی – نمونه موردی) می باشد. برای ارزیابی ریسک اماکن حیاتی نیز از تکنیک FEMA (آژانس فدرال مدیریت شرایط اضطرار) استفاده می‌شود. شش عدد از زیرساخت‌های حیاتی شهر بندرعباس شامل؛ پالایشگاه نفت، تصفیه‌خانه، نیروگاه، راه‌آهن، فرودگاه و بندر شهید رجایی بعنوان دارایی‌های کلیدی ارزیابی شدند که نتایج نشان می‌دهد نیروگاه بندرعباس (توانیر) با 8 امتیاز در رتبه نخست، تصفیه‌خانه آب بندرعباس با 7.21 در رتبه دوم و پالایشگاه نفت بندرعباس با 6.89 در رتبه سوم قرار دارد. در بخش تهدیدشناسی و آسیب‌پذیری نیز تهاجم موشکی (هوایی و دریایی) بعنوان ریسک اول همه دارایی‌های منتخب بغیر تصفیه‌خانه که ریسک اول آن حملات زیستی می‌باشد، تعیین شد. در پایان راهکار عملیاتی در جهت کاهش ریسک دارایی‌های کلیدی منتخب ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها

دارایی‌های کلیدی؛ ریسک؛ پدافند غیرعامل؛ شهر بندرعباس؛ تکنیک FEMA

مراجع

References

Abazarloo, Sajjad (2013), Master Thesis, "Assessing the Vulnerability of the City with a Passive Defense Approach with Fuzzy Logic", Supervisor: Kiomars Habibi, Islamic Azad University of Tehran Markaz, Tehran

Abazarloo, Sajjad (2016), Assessing the Vulnerability of Cities with Passive Defense Approach Case Study: Sabzevar City, Confidential Issue of Journal of Passive Defense Science and Technology, Malek Ashtar University of Technology, Tehran

Abazarloo, Sajjad, Baghersad, Mansour, Poori Rahim, Ali Akbar (2016), Identification of hazards and modeling of vulnerabilities of cities with passive defense approach, first edition, Tehran, Publications of the Scientific Association of Passive Defense of Iran

Atai, Hassan (2015), Assessing the vulnerability of civilian airports to threats and providing solutions to reduce vulnerability, Master Thesis, Malek Ashtar University of Technology, Tehran

Eskandari, Mohammad, Omidvar, Babak, Tavakoli Thani, Mohammad Sadegh (2014), Vital Artery Damage Analysis Considering the Effects of Dependence on Targeted Attacks A Case Study of Water and Electricity Network in an Urban Area, Two Crisis Management Quarterly, Passive Defense Week , Pp. 19-30

Salehansab, Abuzar, Khalilabad Police Station, Hossein, Payavastehgar, Yaghoub (2018), Identification and evaluation of threats in the vital infrastructure of cities with a passive defense approach (Case study: District 6 of Tehran), Journal of Research and Urban Planning, Year 9, Issue 32, pp. 114-99.

Ghazanfari, Mostafa (2013), Pathology of subway stations against man-made threats and presenting solutions to reduce vulnerability (Case study: Valiasr station), M.Sc. Thesis, Malek Ashtar University of Technology, Tehran

Mousavi, Miranjef, Bagheri Kashkoli, Ali, Moghimi, Mehdi, Kiani, Javad (2018), Strategies for organizing and reducing the vulnerability of vital arteries with a crisis management approach; Case study: Yazd-Shiraz communication axis, Journal of Disciplinary Geography, Year 6, Number 22, pp: 62-29.

Mashhadi, Hassan, Amini Varki, Saeed (2015), Development and presentation of a model for assessing threats, vulnerabilities and risk analysis of critical and sensitive infrastructure with emphasis on passive defense, the first national conference on risk management in infrastructure, Tehran.

Asgharian Jedi, Ahmad (2007). Architectural requirements in sustainable passive defense. Tehran: Shahid Beheshti University Press.

Eskandari, Hamid and Jalali Farhani, Gholamreza, (2013), Threat with new technology, Bustan Hamid Publications, Tehran

Jalali Farahani, Gholamreza (2016), New Approaches to Threats, First Edition, Publications of the Scientific Association of Passive Defense, Tehran.

Jalali Farahani, Gholamreza (2011), Passive Defense in Underground Structures. Tehran, the country's passive defense organization.

Jalali Farahani, Gholamreza (2012). Introduction to the method and model of threat assessment in passive defense. Tehran: Printing and Publishing Institute of Imam Hossein University.

Hafiz Nia, Mohammad Reza (2010). Introduction to research methodology in humanities. Tehran: Samat Publishing.

zhang, zili,li,xiangyan,li,hengyun.2018. A quantitative approach for assessing the critical nodal and linear elements of a railway infrastructure. International journal of critical infrastructure protection 3-15.

Cioaca Catalin (2013), Critical aviation infrastructures vulnerability assessment to terrorist threats, Air Force ACADEMY, Romania

Alcaraza, Cristina, Zeadally, Sherali (2015), Critical infrastructure protection: Requirements and challenges for the 21st century, International journal of critical infrastructure protection, 53–66

Neufville de, Richard, (2017), management of multi-airport systems ageist terrorist attack , technology and policy program, massachusetts institute of technology, Cambridge, USA

Fema426, 2003, Reference Manual to Mitigation Potential Terrorist Attacks Against Buildings, Federal Emergency Management Agency, USA

Bhatti, Amjad. 2018. Earthquake Relief and Recovery: Processes and Principles, Rural Development Policy Institute.

Chunliang Xiu, Lin Cheng, Wei Song, Wei Wu (2015). Vulnerability of large city and its implication in urban planning: A perspective of intra-urban structure, Chinese Geographical Science, Volume 21, Issue 2, pp 204–210

Oxford English Dictionary, 2013

Norman, Thomson. (2016), “Risk Analysis and Security Countermeasure selection”, CRC press, USA.