اصول اندیشه سیاسی قرآنی امام خمینی

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مقاله 2، دوره 7، شماره 25، مهر 1399، صفحه 29-46   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/sej.2020.1897545.1238

نویسندگان

آرش دانش مهر^{* 1}؛ رضا رمضانی²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آیت‌الله بروجردی، بروجرد، ایران

²استادیار، گروه معارف، دانشگاه آیت‌الله بروجردی، بروجرد، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی اصول اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد، در اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی سیاست و هرگونه تلاش سیاسى به دو بخش الهى و غیرالهى تقسیم شده است. وى معتقد است که اگر تلاش مدیران، رهبران و برنامه‌ریزان امور اجتماعى و اصلاح‌طلبان و تحول‌خواهان در جهت صلاح، معنویت و مصالح مردم باشد، سیاست الهى نام دارد. این همان مفهومى است که درباره‌‌ی اهل بیت به کار رفته است، و اگر چنین نباشد سیاست شیطانى است. امام خمینى با اینکه در برخى از سخنان خود تصریح دارد که اساساً هدف اصلى انبیاء مسأله‌‌ی حکومت نبوده است و آنان براى تربیت و تزکیه‌‌ی اخلاقى و روحى انسان‌ها مبعوث شده‌اند، اما، مقوله‌‌ی مدیریت اجتماعى و نظم سیاسى جوامع بشرى را تا آنجا جدى و اجتناب‌ناپذیر مى‌‌شناسد که قرآن را به عنوان مجموعه معرفت‌ها و برنامه‌‌هاى معنوى و تربیتى انسان، کتاب حکومت دانست. وی بر این باور است که نسبت اجتماعیات قرآن با آیات عبادى آن از نسبت صد به یک هم بیشتر است. امام خمینی که قرآن را کتاب قانون مى‌شمارد، تقاضاى تشکیل دولت را در طبیعت تعالیم قرآن نهفته مى‌‌داند و براساس تعالیم قرآنى به ضرورت تشکیل نظام سیاسى و نظم اجتماعى جهت رشد معرفتى و تکامل معنوى انسان‌ها باور دارد.

کلیدواژه‌ها

امام خمینی؛ اندیشه سیاسی؛ قرآن؛ سیاست؛ نظام سیاسی

مراجع

قرآن کریم.

1. برزگر، ابراهیم (1373). مبانی تصمیم‌گیری سیاسی از دیدگاه امام خمینی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
2. خمینی، سیدروح‌الله (1361). صحیفه نور. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج20، 2.
3. خمینی، سیدروح‌الله (1378).صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج13-10، 9، 17،
   4-1، 21.
4. خمینی، سیدروح‌الله (1380). وصیت‌نامه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
5. خمینی، سیدروح‌الله (1385).صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج18، 7، 16.
6. خمینی، سیدروح‌الله (1391).صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج9، 6، 21.
7. خمینی، سیدروح‌الله (30/03/1385). سخنرانی در جمع مردم. قابل دسترس در:

 http://www.imam-khomeini.ir

1. دیاری بیدگلی، محمدتقی (1395).اندیشه و آرای تفسیری امام خمینی. تهران: انتشارات عروج.
2. فوزی، یحیی (1388). اندیشه‌های سیاسی امام خمینی. قم: نشر معارف.
3. مقیمی، غلام‌حسین (1388). مبادی و مبانی اندیشه سیاسی امام خمینی. معرفت، شماره138: 87-98.