عشق در کتاب مقدس با تأکید بر نگاه ژوزف مورفی و ابن عربی

مطالعات زبان و ادبیات غنایی

دوره 10، شماره 35، مرداد 1399، صفحه 75-87   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد علی وثوقیان نجف آبادی¹؛ سیدمحمد امیری^{* 2}؛ عطامحمد رادمنش³

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

²دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

³استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

ریشة بخش مهمی از ادبیات غنایی خاور میانه را باید در کتب آسمانی عهد عتیق و عهد جدید یافت. از منظر این کتب، خداوند و عشق مساویِ همند و عشق در ذره ذره موجودات عالم گسترش یافته است. در متون اولیة اسلامی محبّت به طور متعادل به عنوان رابطه‌ای دو طرفه میان خدا و بنده وجود داشته است، امّا تجربة عشقی با چنان غلظت که آغازگرِ آن خدا باشد، برگرفته از انجیل است که بعید نیست در قرن دوم هجری با ترجمه شدن متون یونانی به عربی، واردِ متون عربی و بعد از آن فارسی شده باشد. ابن عربی از جمله متأثرانِ از اندیشوران یونان است. دور نمی‌نماید که عشق ترسیمی او اثری از اندیشه‌های یونانی در خود داشته باشد. در متون قرون شش به بعد، تجربة عشقی، در غلظت حتّی از تورات و انجیل فراتر می‌رود و به قول مولوی به عشقی خونی تبدیل می‌شود. تأثیرپذیری ابن عربی به معنای شیفتگی و دلدادگی او نیست. بلکه تنها لحاظ کردنِ این اندیشه‌ها در کنار صدها اندیشة دیگر است. آنچه در این مقاله مطرح می­شود، هیچ ارتباطی با دیدگاه آسین پالاسیوس در مورد ابن عربی ندارد.

کلیدواژه‌ها

عشق؛ ادبیات غنایی؛ عهد عتیق؛ عهد جدید؛ ژوزف مورفی؛ ابن عربی

مراجع

1. قرآن کریم

2. ابن عربی، محمد بن علی(1427ق)، فتوحات مکیه، تصحیح احمدشمس الدین، بیروت: دار الکتب العلمیه. 

3. استاک، نوئل(1383)، عاشقانه‌های مصر باستان، ترجمۀ عباس صفدری، تهران: مروارید. 

4. برومر، ونسان (1380)، «سعادت غایی و عشق الهی»، فصل‌نامه اندیشة دینی، دورۀ2، شمارۀ7، صص121-136.

5. جوادی زاویه، سیده فاطمه (1392)، عقل و عشق از دیدگاه ابن سینا و سهروردی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، راهنما: یارعلی فیروزجایی، دانشکدة علوم انسانی دانشگاه شهید رجایی.

6. چیتیک، ویلیام (1382)، درآمدی بر تصوّف و عرفان اسلامی، ترجمۀ جلیل پروین، تهران: پژوهشکده امام خمینی.

7. --------- (1394)، عوالم خیال ابن عربی، ترجمۀ قاسم کاکایی، تهران: هرمس.

8. حاج ابراهیمی، طاهره (1386)، «انسان از نگاه فیلون و ابن عربی»، قبسات، ش4.

9. حکمت، نصرالله(1384)، حکمت و هنر از دیدگاه ابن عربی، تهران: فرهنگستان هنر.

10. دایره المعارف کتاب مقدس (1381)، تهران: سرخدار.

11. زرین کوب، عبدالحسین (1379)، شعر بی دروغ، شعر بی نقاب، تهران: علمی.

12. سید حسین حسینی (1392)، «عشق پژوهی؛ از خدا تا انسان»، ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، سال نهم، شماره 33، صص 33-61.

13. شمیسا، سیروس (1383)، شاهد بازی در ادب فارسی، تهران: فردوس.

14. کاکایی، قاسم، رحمانی، منصوره (1394)، «چیستی عشق الهی و کارکرد آن در قوس صعود و نزول از دیدگاه ابن عربی»، فصل‌نامة اندیشة دینی، دورۀ 16، شماره 3، پیاپی 56، صص 69-84.

15. کتاب مقدس( مژده برای عصر جدید) (2012)، ترجمه انجمن کتاب مقدس در ایران، بی جا.

16. کسایی زاده، مهدیه سادات (1389)، «رابطة عشق الهی و ارزش زندگی بر اساس جهان بینی ابن عربی»، پژوهش‌نامة ادیان، دورۀ 4، شماره 7، صص105-136.

17. فیض، رضا (1395)، صوفیان اندلس، تهران: هرمس.

18. مراغه چیان، حسین (1391)، مقایسة جایگاه عقل و عشق از منظر قرآن، روایات و ابن عربی، پایان نامة کارشناسی ارشد، راهنما سید محمد بنی هاشمی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. 

19. معین، محمد (1357)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر.  

20. مولوی، مولانا جلال الدین (1390)، مثنوی معنوی، تصحیح نیکلسون، تهران: پروان.

21. The holy bible, Todays English version , Jubilee Edition , ABC 2000

22. The holy bible, Contemporary English version,ABS1995

23. Murphy, Joseph :

24. - (2010) ,The Power of Your Subconscious Mind, Dover Publications, Mineola(New York). 

25. - (1966) ,Your infinite Power to be Rich,  Parker Publishing Company,New Dehli.

26. - (1955) ,The Miraclies of Your Mind , Willing Publishing, San Gabriel (California).

27. - (1956) ,Peace Within Yourself , Willing Publishing, San Gabriel (California) .

28. - (2007) ,The Cosmic Power Within You, Penguin Publishing Group , London.

29. - (1981) ,Believe in Yourself, Hay House, Sydney.

30. - (1946) ,THIS IS IT : The Art of Metaphysical Demonstration,Church of Religious Science,Los Angeles.

31.- (1990) ,Getting Results From Prayer , Willing Publishing, San Gabriel (California).

32. - (2006) ,Step This Way For Healing, Willing Publishing, San Gabriel (California).

33. - (2000) ,The Cosmic Energizer:  Miracle Power of the Universe, Hay House , Sydney .

34. -(2011) ,Love is Freedom, Xlibris Corporation , New York .

35.- (2009) ,The Magic Of  Faith,Qford,New York .