بررسی رابطه میزان سرمایۀ فرهنگی مادر با سبک زندگی سلامت محور اطفال و کودکان (0-4) سالۀ شهر مشهد

مطالعات جامعه شناسی

دوره 13، شماره 48، آذر 1399، صفحه 73-92   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2020.1890486.1184

نویسندگان

مهدی نیکخواه^{* 1}؛ بیژن زارع²؛ زینب کاوه³

¹کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی تهران، (نویسندۀ مسئول) [e-mail]

²دانشیار، گروه جامعه شناسی، دانشگاه خوارزمی ، تهران ، ایران

³استادیار ،گروه جمعیت شناسی، دانشگاه خوارزمی ، تهران، ایران

چکیده

هدف از انجامِ تحقیق حاضر، کشف رابطه میان سبک زندگیِ سلامت محورِ اطفال و کودکان (4-0) با سرمایۀ فرهنگیِ مادران در شهر مشهد بوده است. روشِ بکار رفته در این تحقیق پیمایش بوده و داده ها با ابزار پرسشنامۀ محقق ساخته جمع آوری شده اند. جامعه‌ی آماری این پژوهش کل زنان ازدواج کرده‌ی دارای حداقل یک فرزند 0 تا 4 سالۀ شهر مشهد در سال 94-1393 بوده که با استفاده از فرمول کوکران ، تعداد 384 نفر بعنوان حجم نمونه تعیین گردید. نمونه‌گیری به روش طبقه بندی متناسب با حجم انجام شده است. یافته ها نشان داد که بین سبک زندگی سلامت محورِ اطفال و کودکان (4-0) و سرمایه های فرهنگی مادران در شهر مشهد رابطۀ معنی دار و مستقیمی وجود دارد به این معنی که با افزایش میزان سرمایه های فرهنگیِ مادران، اطفال و کودکان 0 تا 4 ساله سبک زندگی سالم تری خواهند داشت. رابطۀ ابعاد سرمایۀ فرهنگی از جمله سرمایۀ فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی تجسم یافته و سرمایۀ فرهنگی نهادینه نیز با متغیر سبک زندگی سلامت محور اطفال و کودکان 0 تا 4 ساله در شهر مشهد نیز مورد تأیید قرار گرفت. در مجموع، سرمایۀ فرهنگی 18 درصد از تغییرات متغیر وابسته را پیش بینی کرده است.

کلیدواژه‌ها

سبک زندگی سلامت محور؛ سرمایۀ فرهنگی؛ سرمایۀ فرهنگی عینیت یافته؛ سرمایه فرهنگی تجسم یافته؛ سرمایه فرهنگی نهادینه

مراجع

باینگانی، ب.، ایراندوست، ف.، و احمدی، س. (1392). سبک زندگی از منظر جامعه شناسی: مقدمه ای بر شناخت و واکاوی مفهوم سبک زندگی. مهندسی فرهنگی، 77، 74-56.

حمیدی، ن.، و فرجی، م. (1386). سبک زندگی و پوشش زنان تهران. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، 1، 92-65.

ربانی، ر.، و رستگار، ی. (1387). جوان، سبک زندگی و فرهنگ مصرفی. ماهنامۀ مهندسی فرهنگی، 24و23، 53-44.

سلطانی، م. (1391). تعیین کننده های اجتماعی و سرمایه ای سبک زندگی سلامت محور سالمندان تهرانی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه خوارزمی. تهران.

عباس زاده، م.، علیزاده اقدم، م.، بدری گرگری، ر.، و ودادهیر، ا. (1391). بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر سبک زندگی خود مراقبتی شهروندان. فصلنامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی، 141-120.

عباس زاده، م. علیزادۀ اقدم، م. ب.، و رحیمی دهگلان، ن. (1393). سنجش میزان تأثیر سازه های جامعه شناختی بر رفتارهای سلامت محور بین شهروندان شهر ارومیه. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 2، 260-239.

علیزاده اقدم، م. (1389). تحلیل جامعه شناختی سبک غذایی شهروندان تبریزی. فصلنامۀ علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، 44، 318-258.

قاسمی، و.، ربانی، ر.، ربانی، خ.، و علیزاده اقدم، م. (1387). تعیین کننده های ساختاری و سرمایه ای سبک زندگی سلامت محور. مسائل اجتماعی ایران، 213-181.

کیهان، م. (1391). سبک زندگی و اوقات فراغت در جامعۀ مدرن. فصلنامۀ مطالعات جوان و رسانه، 8، 123-99.

گیدنز، آ. (1382). چشم انداز خانواده. (م. جلایی پور, مترجم) فصلنامۀ بازتاب اندیشه، 44، 21-13.

نوغانی، م.، آهنچیان، م.، و رفیعی، م. (1390). تأثیر سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر موفقیت آزمون سراسری ورود به دانشگاه. جامعه شناسی آموزش و پرورش، 1، 218-191.

نیازی، م.، و کارکنان، م. (1386). تبیین جامعه شناختی رابطۀ سرمایۀ فرهنگی خانواده با هویت اجتماعی جوانان. فصلنامۀ مطالعات ملی، 80-56.

Abel, T. (1991). measuring health lifestyles in a comparative analysis. Soc. Sci. Med, 32, 899-908.

Cockerham, W. (2000). health lifestyles in Russia. social science and medicine, 51, 1313-1324.

Cockerham, W., Hinote, B., Abbott, P., & Haerpfer, C. (2004). Health lifestyles in central Asia: the case of Kazakhstan and Kyrgyzstan. Social Science & Medicine, 59, 1409–1421.

Cockerham, w., Rutten, A., & Abel, T. (1997). conceptualizing contemporary health lifestyles: moving beyond weber. the sociological quarterly, 38, 321-342.

Field, J. (2003). social capital. London and New York: routledge taylor & francis group.

Halldorsson, M., Cavelaars, A., Kunst, A., & Mackenbach, J. (1999). socioeconomics differences in health and well-being of children and adolescents in Iceland. Scand J Public Health, 43-47.

Mollborn, S., Hawkins, L., Lawrence, E., & Fomby, P. (2014). health lifestyles in early childhood. journal of health and social behavior, 55, 386-402.

Uitenbroek, D., Kerekovaska, A., & Festchieva, N. (1996). health lifestyle behavior and socio-demographic characteristics. Soc. Sci. Med, 43, 367-377.