ارزیابی کارآیی بازار سرمایه با استفاده ازمدل های پیشرفته اقتصاد سنجی در بورس اوراق بهادار تهران

مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار

مقاله 4، دوره 11، شماره 43، تیر 1399، صفحه 76-105   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد جوزبرکند¹؛ حسین پناهیان^{* 2}

¹گروه حسابداری، واحد کاشان ، دانشگاه آزاد اسلامی ،کاشان، ایران

²گروه حسابداری ، واحد کاشان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، کاشان ، ایران

چکیده

این پژوهش تلاشی در جهت معرفی یک الگوی مناسب به منظور ارزیابی پیشرفت کارایی بازار سرمایه در ایران می باشد. تخصیص بهینه منابع و سرمایه گذاری های خرد و کلان نقش اساسی در بازار سرمایه دارد. وظیفه اصلی بازار سرمایه به جریان انداختن سرمایه ها و تخصیص منابع به صورت موثر و بهینه می باشد. بررسی این موضوع که در بازار سهام چه عامل یا عواملی در تعیین قیمت یک سهم موثر است و آیا الگوی منظمی برای تعیین قیمت یک سهم وجود دارد بحث کارایی بازار را مطرح می نماید. بنابراین هدف این پژوهش بررسی کارایی بازار سرمایه در ایران می باشد. در این راستا از داده های روزانه شاخص کل و قیمت بورس اوراق بهادار تهران در طی سالهای 1387 الی 1396 استفاده شده است. برای انجام آزمون از مدل های اقتصاد سنجی خانواده ی ARCH , و GARCH و همچنین فیلتر کالمن استفاده شده است. نتایج آزمون ها نشان دهنده عدم وجود کارایی به شکل ضعیف در بورس تهران می باشد و این عدم کارایی نسبت به اول دوره تغییر معنی داری نداشته است. به عبارت دیگر در بازار سهام تهران امکان پیش بینی بازدهی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

کارآیی بازار؛ مدلARCH؛ مدل GARCH؛ شاخص کل؛ شاخص قیمت

مراجع

1) ابراهیمی سرو علیا و دنیا حاجی شاهرودی. ارزیابی کارایی بازار سرمایه از طریق اندازه گیری میل به بازگشت به میانگین شاخص های برتر بورس اوراق بهادار تهران .سومین کنفرانس بین المللی اقتصاد،مدیریت،حسابداری با رویکرد ارزش آفرینی. شیراز. موسسه آموزشی مدیران خبره نارون. ۱۳۹5

2) خواجویی شکراله و قاسمی میثم. نظریه بازار کارا و مالی رفتاری. فصلنامه پژوهشی تحقیقات مالی. 1384

3)دانیالی ده حوض، محمود.و حسین منصوری. بررسی کارایی بورس اوراق بهادار تهران در سطح ضعیف و اولویت بندی عوامل موثر بر آن.  فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی(رویکرد اسلامی-ایرانی) .1391

4) راسخی، سعید و امیر خانعای پور. تحلیل تجربی نوسانات و کارایی اطلاعاتی بازار سهام (مطالعه موردی بورس اوراق بهادار تهران). پژوهشهای اقتصادی ایران.1388

5) رهنمای رودپشتی فریدون و صالحی الله کرم. مکاتب و تئوری های مالی و حسابداری. چاپ دوم .تهران. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.1389

6) شمس, شهاب الدین و ماریه سلیمانی اشرفی. بررسی رابطه بین حد نوسانات قیمت و عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه ی پژوهش های تجربی حسابداری. 1392

7) صالح آبادی، علی و هادی دلیریان. بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بورس اوراق بهادار. 1392

8) فخاری، حسین و عصمت السادات طاهری. بررسی رابطه ی سرمایه گذاران نهادی و نوسان پذیری بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش های حسابداری مالی.1389

9)فدائی نژاد، محمداسماعیل. بررسی کارایی بورس اوراق بهادار تهران، رساله دکترا، دانشگاه تهران ،دانشکده مدیریت. 1374

10) فدایی نژاد، اسماعیل. آزمون های شکل ضعیف نظریه بازار کارای سرمایه در بورس اوراق بهادار.فصلنامه تحقیقات مالی. 1373

11) منصوری, علی و منوچهر نوری شورابی. طراحی و تبیین مدل ارزیابی سهام در بورس و اوراق بهادار تهران با رویکرد مدل ترکیبی الکنره_تحلیل پوششی داده ها(مورد پنجاه شرکت برتر بورسی). یازدهمین همایش ملی حسابداری ایران، مشهد. دانشگاه فردوسی مشهد.1392

12) نظیفی نایینی مینو، فتاحی، شهرام و سعید صمدی. بررسی روند بازدهی سهام با استفاده از مدل خود بازگشتی چرخشی مارکف. فصلنامه بورس اوراق بهادار. 1393

13) نمازی، محمد و زکیه شوشتریان.  بررسی کارایی بازار اوراق بهادار ایران. فصلنامه تحقیقات مالی. 1375

14) نوربخش، عسگر. عسگری، علیرضا و روح الله نصیری. کارایی در بازار های در حال توسعه: شواهد تجربی از بورس اوراق بهادار تهران. بررسی های حسابداری و حسابرسی.1389

15) اله یاری ،ابراهیم . بررسی شکل ضعیف کارایی بازار سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بورس اوراق بهادار. 1387

16) یعقوب نژاد، احمد ومریم السادات شیرازی. ارزیابی روند سطح کارایی اطلاعاتی بازار سرمایه ایران با توجه به واکنش سرمایه گذاران نسبت به اطلاعات مندرج در صورتهای مالی. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار. 1387

17) یوردخانی, مسعود. پروین غیاثی. مایده سهرابی و محدثه اسلامی. کارایی بازار سرمایه در ایران.  همایش بین المللی جامع حسابداری ایران. مرکز همایش های بین المللی توسعه داتیس. 1396

18) Batroshyna, A., (2006), “The Efficiency Of Ukraine’s Stock Market,” UD 336.761, 103-122.

19) Chan, K. C., Gup, B. E., and Pan, M. P., (1997), “International Stock Market Efficiency and Integration: A Study of Eighteen Nations,” Journal of Business Finance & Accounting, vol. 24, no. 6, 803-813.

20) Fama, E.F., (1970)"Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work", Journal of Finance ,15 (2),383-417.

21) Groenewold, N., (1997), “Share Market Efficiency: Tests Using Daily Data for Australia and New Zealand,” Applied Financial Economics, vol. 7, 645-657.

22) Gupta, R., P. K. Basu., (2007), “Weak Form Efficiency In Indian Stock Market,” International Business & Economics Research Journal, Vol. 6, No. 3, 57-64.

23) Jeong, J., (2004), “Foreign Currency Crisis and Semi-Strong Efficiency of the Korean Stock Market,” School of Business Administration Kyungnam University Korea.

24) Kalman، R. E.. «A New Approach to Linear Filtering and Prediction Problems». Journal of Basic Engineering، 1960، 35. doi:10.1115/1.3662552

25) Lee, U., (1992), “Do Stock Prices Follow Random Walk? Some International Evidence,” International Review of Economics and Finance, vol. 1, no. 4, 315-327.

26) Lee, U., (1997), Stock Market and Macroeconomic Policies: New Evidence From Pacific Basin Countries. Multinational Finance Journal, 1, 4, 273-289.

27) Mobarek, A., K. Keasey., (2000), “Weak-form Market Efficiency of An Emerging Market: Evidence From Dhaka Stock Market of Bangladesh,” Leeds University Business School.