تأویل عرفانی در تفسیر آیات الولایه راز شیرازی

عرفان اسلامی

مقاله 6، دوره 17، شماره 65، مهر 1399، صفحه 78-96   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی اشرف امامی^{* 1}؛ محسن شرفایی²

¹دانشیار گروه ادیان و عرفان، دانشگاه فردوسی مشهد.، ایران. نویسنده مسئول: [e-mail]

²دانش آموختة دکتری ادیان‌ و عرفان تطبیقی و پژوهشگر بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.

چکیده

تفسیر قرآن کریم به مقامات اهل بیت یکی از مهم‌ترین گرایش­های رایج در عرفان شیعی است. یکی از مهم‌ترین تفاسیری که در آن آیات قرآن به جایگاه اهل بیت تفسیر شده، تفسیر آیات الولایه اثر میرزا ابوالقاسم حسینی شریفی ذهبی معروف به «میرزا بابا» و متخلّص به «راز شیرازی» (1202- 1286 ق) از عارفان سلسلة ذهبیه است. او در تفسیر خود 1001 آیه از قرآن کریم را در شأن ائمه علیهم السلام و دشمنانشان دانسته، از این رو، آنها را در پرتو تعالیم عرفانی شرح کرده است. از ویژگی­های مهم این تفسیر قابل استفاده بودن آن برای عامه مردم است. رازشیرازی، برآن است که در این تفسیر از روش تفسیر و تأویل حضرات ائمه بهر برده و معرفت خویش را در این باب از ریاضت­های شاقه و سیر وسلوک و پیروی از اهل کشف و معرفت حاصل کرده است. از مهم‌ترین مفاهیم عرفانی که در شأن ائمه علیهم السلام مطرح گردیده می‌توان به انسان کامل و ولایت اشاره کرد که در جای جای این تفسیر مطرح شده‌اند. افزون بر این، تدقیقات راز شیرازی در این تفسیر نیز حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

تفسیر عرفانی؛ تأویل؛ آیات الولایه؛ انسان کامل؛ ولایت

مراجع