طراحی و اعتباریابی مدل تامین مالی در شرکت های بزرگ صنعت فولاد

اقتصاد مالی

دوره 14، شماره 51، مرداد 1399، صفحه 83-114   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

علی شفیعی¹؛ وحید رضا میرابی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری گروه مدیریت بازاریابی،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار گروه مدیریت بازرگانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

تامین مالی نقش مهمی در موفقیت و همچنین عملکرد مالی مناسب ایفا می‌کند. با توجه به اهمیت صنعت فولاد به عنوان دومین صنعت صادرات غیر نفتی کشور در این پژوهش با بهره گیری از روش تحقیق کیفی، عوامل موثر بر تامین مالی در شرکت های بزرگ صنعت فولاد شناسایی، دسته بندیو با معادلات ساختاریآزمون شده است. با انجام مصاحبه با خبرگان مالی صنعت فولاد در سال 97 در مجموع از 30 مصاحبه ، تعداد 13 مقوله اصلی براساس مدل پارادایمی داده بنیاد شناساییو در قالب شش بعد ساختاردهی شده است. مدیریت راهبردی به عنوان «شرایط علّی»،تحریم ها به عنوان «شرایط مداخله گر» ، سرمایه گذاری مناسب و آمایش سرزمینی به عنوان «شرایط زمینه ای» ، مدیریت زنجیره تامین، لجستیک ، مقیاس مناسب تولید، تکنولوژی تولید، بهره وری، قیمت و محصول به عنوان «بعد تعاملی»،تامین مالی به عنوان «پدیده محوری» و عملکرد مالی « بعد پیامدی» شناساییو آزمون شده‌اند. نتایج نشان داد وضعیت متغیرهای مدیریت راهبردی، آمایش سرزمینی، مدیریت زنجیره تامین، تامین مالی، سرمایه گذاری و لجستیک مناسب نیست.

کلیدواژه‌ها

:تامین مالی؛ عملکرد مالی و مدیریت راهبردی. طبقه بندی JEL: G32؛ G18؛ H30

اصل مقاله

طراحی و اعتباریابی مدل تامین مالی در شرکت های بزرگ صنعت فولاد

 

 

علی شفیعی

تاریخ دریافت: 12/01/1399            تاریخ پذیرش: 14/03/1399

[1]

وحیدرضا میرابی[2]

 

 

چکیده

تامین مالی نقش مهمی در موفقیت و همچنین عملکرد مالی مناسب ایفا می‌کند. با توجه به اهمیت صنعت فولاد به عنوان دومین صنعت صادرات غیر نفتی کشور در این پژوهش با بهره گیری از روش تحقیق کیفی، عوامل موثر بر تامین مالی در شرکت های بزرگ صنعت فولاد شناسایی، دسته بندیو با معادلات ساختاریآزمون شده است. با انجام مصاحبه با خبرگان مالی صنعت فولاد در سال 97 در مجموع از 30 مصاحبه ، تعداد 13 مقوله اصلی براساس مدل پارادایمی داده بنیاد شناساییو در قالب شش بعد ساختاردهی شده است. مدیریت راهبردی به عنوان «شرایط علّی»،تحریم ها به عنوان «شرایط مداخله گر» ، سرمایه گذاری مناسب و آمایش سرزمینی به عنوان «شرایط زمینه ای» ، مدیریت زنجیره تامین، لجستیک ، مقیاس مناسب تولید، تکنولوژی تولید، بهره وری، قیمت و محصول به عنوان «بعد تعاملی»،تامین مالی به عنوان «پدیده محوری» و عملکرد مالی « بعد پیامدی» شناساییو آزمون شده‌اند. نتایج نشان داد وضعیت متغیرهای مدیریت راهبردی، آمایش سرزمینی، مدیریت زنجیره تامین، تامین مالی، سرمایه گذاری و لجستیک مناسب نیست.

 

واژه‌های کلیدی:تامین مالی، عملکرد مالی و مدیریت راهبردی.

طبقه بندی JEL: G32, G18, H30

 

1- مقدمه

در دنیای رقابتی کنونی،تامین مالی یکی از مسائل اساسی پیش روی بنگاههای اقتصادی است که تمامی فعالیت های سازمان را به منظور تولید محصولات و ارائه خدمات مورد نیاز مشتریان تحت تأثیر قرار می دهد، از این رو توجه به فرصت ها و تهدیدات موجود در عرصه تجارت جهانی و ارزیابی توان سازمان در رویارویی با ریسکهای این عرصه از اهمیت انکارناپذیری برخوردار است( آمادور[i]، 2017 ). روش های تامین مالی برای تداوم فعالیت و اجرای پروژه های سودآور در فرایند رشد شرکتها بسیار موثرند و موجب ادامه حیات شرکتها در دنیای رقابتی امروز می‌شوند(کول و سوکولیک [ii]، 2018). استفاده کنندگان صورت های مالی همواره نسبت به نوسانات سود واکنش نشان می‌دهند . برخی سرمایه گذاران معتقدند شرکت هایی که سود پر نوسان دارند نسبت به شرکت هایی که سود پایدار دارند دارای ریسک بیشتری اند و همچنین اعتماد سرمایه گذار را نسبت به آینده کاهش می‌دهد( دجناس[iii]، 2016). تامین مالی در ابعاد مختلف فعالیت و رشد  شرکت ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و تامین مالی از عوامل مهم وتاثیر گذار بر سود و عملکرد شرکت  بحساب می‌آید. روشهای تامین مالی باید از لحاظ اقتصادی مانع افزایش غیررقابتی بهای تمام شده محصولات  شده و بازده مورد انتظار سرمایه گذاران را تامین نماید و از لحاظ مالی بهتر است با رشد نقدینگی، سرمایه در گردش از ریسک مالی و نقدینگی جلوگیری نموده و تداوم فعالیت در راستای بازدهی مطلوب شرکت را فراهم آورد( فیشر[iv]، 2017). نیاز به تأمین مالی از آنجا ناشی می‌شود که شرکتها برای خرید دارایی های جدید، افزایش ظرفیت کارخانه، استخدام نیروی جدید و خرید مواد اولیه، نیاز به وجوهی دارند و این وجوه مالی در قالب منابع مالی مطرح می‌شود(تیان و لین[v]،2019). منابع مالی می‌توانند دو اثر کوتاه مدت و بلند مدت بر روی عملکرد مالی داشته باشد؛ اثر بلند مدت مربوط به تأثیرات آتی است که به جهت صرف این وجوه در پروژه های با «ارزش فعلی خالص» مثبت، بر قیمت، بازده و در کل بر عملکرد مالی و منافع سهامداران دارد. زیرا اگر شرکتی منابع مناسب جذب نماید و مصارف بهینه ای داشته باشد سود خالص شرکت افزایش یافته و بر ارزش شرکت افزوده می‌گردد. اثر دوم، اثر کوتاه مدت و یا لحظه ای است که مربوط به نشت اطلاعات درونی شرکت به بازار سرمایه می‌باشد؛ زیرا هر گونه اطلاعاتی اعم از اطلاعات مالی و تولیدی که به نظر سهامداران و متخصصین بازار، مهم و تأثیر گذار باشد، عکس العمل بازار سرمایه را بر خواهد انگیخت( وتزل و هافمن[vi]، 2019). در دنیا در زمینه تامین مالی تحقیقات بسیاری انجام گرفته است ولی به دلیل اهمیت موضوع همچنان جای تفکر و تامل بسیار علی الخصوص در حوزه های با اهمیت استراتژیک دارد(سان و همکاران [vii]، 2017).  با توجه به اینکه صنعت فولاد دومین صنعت صادرات غیر نفتی کشور پس از پتروشیمی می‌باشد و اینکه فولاد چه از نظر کیفیت و چه از نظر ارزش، کاربردی‌ترین فلز بوده و تقریبا 95 درصد فلزات تولید شده در سراسر جهان را فولاد و آهن تشکیل می دهند فولاد در دنیای امروز نقش تعیین کننده و استراتژیکی دارد. میزان مصرف سرانه فولاد یکی از شاخص‌های توسعه کشورها و رشد اقتصادی آنها می‌باشد. کشورهایی که درآمد سرانه بالاتری دارند در حقیقت همان کشورهایی هستند که مصرف سرانه فولاد بالاتری را دارا هستند. این امر مبین نقش فولاد در رشد و پیشرفت کشورهای مختلف است. بادر نظر گرفتن برخی مزایا از جمله انرژی ارزان و اینکه ایران دربین معدود کشورهای دارای سه عنصر اصلی تولید فولاد یعنی سنگ آهن، انرژی و آب‌های آزاد است(چیلان, 1394)، تولید فولاد در ایران از مزیت نسبی برخوردار بوده و می‌توانیم در این صنعت جایگاه مناسبی داشته باشیم.

به عقیده کارشناسان یکی از مشکلاتی که واحدهای تولیدکننده فولاد را با توجه به نیاز به سرمایه گذاری کلان در این صنعت تحت تاثیر خود قرار داده، ضعف تامین مالی مناسب است. در حالی که تولیدکنندگان بزرگ فولاد دنیا سرمایه‌گذاری‌ هنگفتی برایاین صنعت انجام می‌دهند، واحدهای تولیدکننده فولاد کشورمان با مشکل در زمینهتامین مالیمواجه هستند(چیلان, 1394). با توجه به مشکل تامین مالی در صنعت فولاد؛ می خواهیم بدانیم چه عواملی بر تامین مالی شرکت‌های بزرگ صنعت فولاد موثر است؟ چگونه تامین مالی عملکرد مالیاین شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟‌ فلذا به طراحی و اعتباریابی مدل تامین مالی شرکت‌های بزرگ صنعت فولاد اقدام گردیده است.

 

2-  مبانینظری پژوهش

هدف شرکتها و مدیران آنها حداکثر نمودن ارزش شرکت می‌باشد. حداکثر نمودن ارزش شرکت مستلزم بکارگیری بهینه منابع مالی و توجه به عوامل موثر بر تامین مالی است(ووتکه و همکاران[viii]، 2016). تصمیمات تامین مالی برای هر سازمان تجاری بسیار مهم است. این تصمیم گیری به دلیل نیاز به افزایش نرخ بازگشت سرمایه بخش های مختلف سازمانی و نیز به دلیل اثر چنین تصمیمی به روی توانایی مؤسسات در محیط رقابتی بسیار مهم است(مهدوی عادلی, احمدی شاد مهری, & احمدی, 2019). موضوع تأمین مالی، نخستین بار توسط مودیلیانی و میلر در سال 1958 مطرح و از آن زمان تاکنون مبنای بسیاری از تحقیقات مالی و طرح تئوری های جدید شده است. با وجود اینکه تحقیقات زیادی در مورد تامین مالی انجام شده است ( براون و همکاران[ix]، 2019). اما هنوز موضوع تامین مالی از جمله مباحث مدیریت مالی است که تاکنون هیچ راه حلی قطعی و روشنی برای آن ارائه نشده است(ژو و همکاران [x]،2019 ).

منابع مالی هر واحد اقتصادی از منابع داخلی و خارجی تشکیل شده اند. منابع داخلی شامل جریانهای نقدی حاصل از عملیات بعلاوه وجوه حاصل از فروش دارائیها و منبع خارجی نیز شامل استقراض از بازارهای مالی و انتشار سهام جدید است که عوامل بسیاری بر آن موثر است. در هر واحد اقتصادی، وجوه قابل دسترسی صرف مواردی چون پرداخت سود سهام، بازپرداخت بدهیها، سرمایه گذاری در دارائیهای ثابت جدید و افزایش سرمایه در گردش می شود. در صورتی که تغییر در اقلام سرمایه در گردش منفی باشد، منبع اضافی لازم از طریق منابع خارجی یا فروش بخشی از دارائیهای واحد اقتصادی تأمین می شود، در صورتی که این رقم مثبت باشد مقدار اضافی صرف بازپرداخت بدهی، سرمایه گذاری جدید یا افزایش پرداخت سود سهام می شود( کائو و همکاران[xi]، 2019). در هر واحد اقتصادی، رابطۀ بسیار نزدیکی بین توانایی واحد اقتصادی در ایجاد جریانهای نقدی عملیاتی و نیازهای سرمایه ای لازم برای دوره بعدی وجود دارد(فرمان آرا, کمیجانی, فرزین وش, & غفاری, 2019). ارزیابی این نکته مستلزم بررسی کلیه جریانهای نقدی واحد اقتصادی است و صرفاً صورت سود و زیان کافی نیست( کارنووال و همکاران[xii]، 2019). تصمیمات مربوط به ساختار سرمایه واحد اقتصادی دارای دو جنبه میزان سرمایه مورد نیاز و ترکیب تأمین سرمایه است. فرایندی که منجر به تصمیم گیری نهایی می گردد روش تعیین ساختار سرمایه می نامند. مطالب در مورد تعیین ساختار سرمایه حول محور روش هایی می پرخد که واحد اقتصادی به وسیله آن میزان ریسک و بازده هر یک از ساختارهای مختلف سرمایه را تعیین می کند( کونتی و همکاران[xiii]، 2019). هدف از تعیین ساختار سرمایه، مشخص کردن ترکیب منابع مالی به منظور به حداکثر رسانیدن عملکرد مالی است. اگرچه چارچوب نظری ارائه شده در بحث های مدیریت مالی منبع خوبی برای این کار است، اما تردیدی نیست که در عمل ما را با مشکلات و مسائل زیادی مواجه خواهد کرد، زیرا عملکرد مالی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می گیرد که تامین مالی یکی از آنها است. نتایج عملکرد شرکت ها منفعت انفرادی ندارد و منافع گروه کثیری از آحاد جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تحت این شرایط عدم کنترل و نظارت صحیح بر تامین مالی مناسب شرکت ها ممکن است آثار زیانباری بر عملکرد مالی شرکت و در نهایت اقتصاد جامعه به همراه داشته باشد. شدت این موضوع بعد از انقلاب صنعتی با پیدایش شرکت های بزرگ پدیدار گشت. هدف اصلی در تصمیمات ساختار سرمایه، ایجاد ترکیبی مناسب از منابع نقدی بلند مدت، به منظور حداقل سازی هزینه سرمایه واحد اقتصادی و از آن طریق، حداکثر کردن ارزش بازار واحد اقتصادی می باشد(فیانتو و همکاران [xiv]، 2019) . تامین مالی از هر نوع که باشد بر ارزش شرکت اثرگذار است. این موارد نشان از رابطه تامین مالی با سودآوری و عملکرد شرکتهاست. شاخص های (1)کیوتوبین، (2)ارزش افزوده سهامدار، (3) ارزش افزوده اقتصادی، جزو معیارهای مهم عملکرد هستند( گائو و همکاران[xv]،  2018). در هر صورت تامین مالی به عنوان یک متغیر کلیدی در شرکتها که در سمت چپ ترازنامه وجود دارد بر عملکرد شرکتها اثر گذار است ( گوتیر و همکاران[xvi]،2018 ). عملکرد شرکتها نیز از درآمدهای شرکتها تاثیرپذیر است. برخی شرکتها تنها یک نوع درآمد و برخی دارای بیش از یک نوع درآمد اند، به عبارتی دارای تنوع درآمدی اند. شرکتهای دارای تنوع درآمدی بیشتر دارای عملکرد بهتری اند. این موضوع از تئوری تهاتر سرچشمه می‌گیرد و در اقتصادهای دارای تغییرات زیاد مشخص تر است(دجناس [xvii]،2016 ) . یکی از واقعیت‌های کنونی بازار‌های صنعتی این است که رکود اقتصادی، فشار‌های بسیار سنگینی را به شرکت‌های بزرگ وارد می‌آورد بنابراین شرکت‌های موفق باید به عوامل موثر بر تامین مالی خودتوجه ویژه ای نمایند(آلاویپور و آردیتی [xviii]، 2019 ).

 

2-1- پیشینة تحقیق

 ایرسیاد و همکاران(2019) در تحقیقی با عنوان « تخمین تأثیرگذاری سیاستهای پشتیبانی مالی در مورد بازار فولاد در اندونزی» به این نتیجه رسیدند که سیاستگذاریدرست دولت ، کمک هزینه های دولت، بهبود راندمان تولید در صنعت فولاد و تامین اعتبار موسسات تأمین اعتبار در عملکرد مناسب صنعت فولاد موثر هستند.

لی و همکاران(2019) در تحقیقی با عنوان «تاثیر روش های تامین مالی را بر روی قیمت سهام شرکت های فولاد» به این نتیجه رسید که انتشار سهام موجب کاهش قیمت سهام می‌شود و بدهی بدون ریسک قیمت سهام را کاهش نمی دهد.

ژوان و همکاران (2012) در تحقیقی با عنوان «روشهای تامین اعتبار موجودی در صنعت فولاد» به این نتیجه رسیدند که تاثیر انتشار سهام نسبت به وام بلند مدت بر قیمت سهام، بیشتر است. همچنین افزایش سرمایه در مقایسه با استقراض بانکی تاثیر بیشتری بر بازده سهام دارد.

لدبریج (2002) در تحقیقی با عنوان « نوآوری در تکنولوژی در برابر نوآوری در تامین مالی صنعت فولاد و منیزیم» که هر دو پروژه با هدف استخراج سنگ معدن، تصفیه آن و سپس ذوب فلز بوده و تنها پروژه فولادی بود که بودجه اولیه را بدست آورد به این نتیجه رسیدند که در مواردی که پروژه قادر به تامین مالی نمیباشد ایجاد رویکرد نوآورانه در تأمین اعتبار میتواند مشکلات را رفع نماید.

ژانگ و همکاران (2018) در تحقیقی با عنوان « تاثیر روش های تامین مالی (منابع خارجی) به بازده و قیمت سهام شرکت های تولید فولاد»به بررسی تاثیر روش های تامین مالی (منابع خارجی) به بازده و قیمت سهام پرداختند. در این تحقیق ابتدا تاثیر افزایش سرمایه و وام بلند مدت بر قیمت سهام و بازده سهام بررسی شده است. سپس بازده سالانه شرکت هایی که از دو منبع مالی خارجی استفاده برده اند با همدیگر و با متوسط صنعت مقایسه شده اند. نتایج تحقیق نشان داد که تاثیر انتشار سهام نسبت به وام بلند مدت بر قیمت سهام، بیشتر است. همچنین افزایش سرمایه در مقایسه با استقراض بانکی تاثیر بیشتری بر بازده سهام دارد.

مهدیان(1394) در تحقیقی با عنوان« بررسی رابطه سیاست پولی بانک مرکزی و ویژگی‌های شرکتی با ساختار سرمایه‌ی شرکت‌های صنایع فولاد، خودرویی، پتروشیمی و سیمان پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» به این نتیجه رسیدند که همه متغیرهای سیاست‌های‌ پولی بانک مرکزی با ساختار سرمایه ارتباط معناداری دارند و از سویی همه متغیرهای مربوط به ویژگیهای شرکتی (بجز اندازه شرکت و فرصت رشد شرکت) با ساختار سرمایه ارتباط معناداری دارند.

 

2-2- جنبة نوآوری پژوهش

با بررسی پیشینه مشخص گردید که مدلی جامع در خصوص عوامل موثر بر تامین مالی صنعت فولاد ارائه نشده است. اکثرپژوهشهایپیشیندربارةصنعتفولاددرحوزهبررسی متغیرهای مالیبودهوتحقیقاتتامین مالیاندکیدراینصنعت صورتپذیرفتهاستکهآنهانیزبدنبالبررسیروابطبین متغیرهابوده اند ومدلیجامعواستراتژیککهبتواندمتغیرهای موثر بر تامین مالیشرکتهایبزرگصنعتفولادرا بیان کندتاکنونارائهنشدهاست. ضمن اینکه پژوهش های خارجی در حوزة بازاریابی صنعت فولاد نیز همانند تحقیقات داخلی بسیار اندک بوده و به موضوع مورد بحث نپرداخته اند. همچنین از لحاظ روش نیز تاکنون روش داده بنیاد در بررسی متغیرهای موثربر تامین مالی صنعت فولاد بکار گرفته نشده است.

3- روشپژوهشوتجزیهوتحلیلاطلاعات

پژوهش حاضر از نظر نوع داده‌ها تلفیقی است. از جهت ارائه مدل و تعیین عوامل موثر بر تامین مالی شرکت‌های بزرگ صنعت فولاد جز پژوهشهای کیفی و بنیادی است و از جهت بررسی روابط بین متغیرها و آزمون مدل حاصل از مرحله اول در میان تحقیقات کمی و کاربردی به لحاظ امکان بکارگیری نتایج تحقیق پس از آزمون ارتباط بین متغیرها قرار می‌گیرد. از لحاظ پارادایمی از بعد کیفی برساخت گرایی (تفسیری) و از بعد کمی اثبات گرایی است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات اکتشافی از جهت تعیین عوامل موثر و توصیفی از جهت تعیین روابط بین متغیرها است. همچنین پژوهش حاضر از لحاظ افق زمانی مقطعی است.

همچنین استراتژی پژوهشاز لحاظ بعد کیفیبهدلیلاینکهمسیرپژوهش،مصاحبهباافرادو شناساییمفاهیممرتبطومدلسازیآنهابودهاست، بنابراین،استراتژیتحقیقداده بنیاد^[xix]انتخابشدهاست. نظریه‌داده بنیادروشیاستکههدفآنشناختودرکتجاربافرادازرویدادهاووقایعدربستریخاصاست(استراوس & کربین, 1395). تئوریداده بنیادبهدنبالایجادنظریهاست. نظریه ایکهریشهدرداده هایمفهومیداردوبراساسجمع آوریوتحلیلنظام مندآنهاتولیدشدهاست. رویه هایتئوریداده بنیاد طراحیشده اندتامجموعه ایازمفاهیممنسجم راتوسعهدهندکهتبیینتئوریکاملیازپدیدهاجتماعیموردمطالعه(در اینپژوهش،این پدیده تامین مالی در صنعت فولاد کشور است) ارائه دهند. بخش های مختلفمدلسازی براساسمدلپارادایمی داده بنیاددر نمودار یکنمایشدادهشده است.

 

نمودار1: مدلپارادایمی- نظریه پردازیداده بنیاد

)کرسول، 2005، 401)

 از لحاظ بعد کمی استراتژی پژوهش پیمایشی است وبرای تست روابط بین متغیرهای مدل در بخش کمی از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است.

 

3-1- جامعه و نمونة آماری

در بخش کیفی نظریه‌پردازیداده ‌بنیانمانندانواعدیگرپژوهش‌هایکیفیمتکیبرتصوراتمعرفبودننمونۀآماریبرایتعمیم‌پذیریداده‌هاواصالتیافته‌هانیستوعموماًنمونه‌هابهصورتهدفمندانتخابمی‌شوند. درطیفرآیندتحقیق در بخش کیفی ازفرآیندنمونه‌گیرینظری^[xx]استفادهشده است. نمونه‌گیرینظری،بهعنوانفرآیندیتعریفمی‌شودکهدربرگیرندۀجمع‌آوریداده‌هایمداومبرایخلقنظریهاست،بهگونه‌ایکهتحلیلقبلیبرنحوۀتصمیم‌گیریدرمورداینکهچهداده‌هاییبایدجمع‌آوریشوداثرمی‌گذارد. اینروشنظریاست،چونازطریقالگویدرحالتکوینراهنماییمی‌شود. نمونه‌گیرینظریدرواقعیکیازویژگی‌هایاساسینظریه‌پردازیداده ‌بنیاناست. با توجه به روش پژوهش، نمونهگیری به روش نظری انجام شده است؛ بهاینمعنیکه انتخاب نمونهها تا جایی تداوم یافته اند که کفایت و اشباع دادهها پیش آمده است و محققان دریافتهاند که نمونههای بعدی، اطلاعات متمایزی در اختیار آنها قرار نمیدهند. در مجموع با سی نفر از خبرگان مالی صنعت فولاد مصاحبه صورت پذیرفت که ده نفر آنان مدیران ارشد شرکت های دولتی، دو نفر اجزای زنجیره تامین، شش نفر از مدیران صنایع زیر دستی، سه نفر سرمایه گذار، پنج نفر از اعضای انجمن فولاد و چهار نفر کارشناسان خبره این صنعت بودند. همچنین در بخش کمی روش نمونه گیری تصادفی بوده است و جامعه آماریتحقیق حاضر کارشناسان صنعت فولاد کشور بودند که با توجه به  جدول مورگان 384 نفر به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند و بوسیله پرسشنامه محقق ساخته حاصل از بخش کیفی، اطلاعات لازم برای آزمون فرضیات از آنها جمع آوری گردید. در پرسشنامه از مقیاسلیکرت پنج نقطه‌ای برای سنجش هر یک از مؤلفه‌ها استفاده شده است. لازم به ذکر است جهت آزمون های آماری در بخش کمی از نرم افزارهایلیزرل^[xxi] و اس پی اس اس^[xxii] استفاده شده است.

 

3-2- تجزیه و تحلیل اطلاعات

برایانجامپژوهشایجادوتوسعهنظریه،سهطرحپژوهشیوجودداردکهعبارت استاز: «رهیافتنظام مند»کهبهناماثراستراوسوکوربین(1998 )شناختهمیشود، «رهیافتپیدایشییاظهوری«کهمربوطبهگلاسر(1992 )استو«رهیافتساخت»که توسطچارمز(2000 )حمایتمیشود. دراینپژوهشازرهیافتنظام منداستفادهشده استکهدرآثارمشترکاستراوسوکوربینبهآنپرداختهشدهاست. براساسرویکرد نظاممندنظریه پردازی فرایند تحلیل داده هادرسهمرحلهاصلیبه شرح زیر انجاممیشود:

1)   کد‌گذاریباز^[xxiii]: عبارتاستازروندخردکردن،مقایسهکردن،مفهومپردازیومقوله‌بندیداده‌ها. روشکُد‌گذاریباز،نهتنهابهکشفمقوله‌هامی‌انجامدبلکهخصوصیاتوابعادآن‌هارانیزروشنمی‌سازد.

2)   کد‌گذاریمحوری^[xxiv]: عبارتاستازسلسلهرویه‌هاییکهپسازکُد‌گذاریبازانجاممی‌شوندتابابرقراریپیوندبینمقوله‌ها،اطلاعاترابهشیوه‌هایجدیدیبایکدیگرمرتبطسازند.

3)   کد‌گذاریانتخابی^[xxv]: عبارتاستازروندانتخابمقوله‌یهستهبهطورمنظموارتباطدادنآنباسایرمقوله‌ها،اعتباربخشیدنبهروابطوپرکردنجاهایخالیبامقوله‌هاییکهنیازبهاصلاحوگسترشدارند.

با انجام مصاحبه از طریق نمونه گیری نظری پس از کدگذاری اولیه متن مصاحبه ها ، استخراج مفاهیم و مقولهها انجام شده است. متن مصاحبه ها ،58700 کلمه و  7367 کلمهباحداقل 3 کاراکتر بوده است. با انجام کدگذاری باز در کدگذاری اولیه در مجموع 2473 کد شناسایی گردید که باغربالگریکدهایاولیهبه68مفهوم رسیدیم که در قالب 13 مقوله اصلی در کدگذاری متمرکز طبقه بندی شدند. در جدول یک 68 مفاهیم و 13 مقوله های اصلی اختصاص یافته به آنها آورده شده است.

 

جدول 1: مفاهیم و مقوله های اصلی

مفهوم	مقوله
تمایز محصول، کیفیت محصول، محصولات با ارزش افزوده، محصولات با استانداردهای بین المللی، کالای مورد نیاز بازار، مشخصات محصول، تنوع محصول، خام فروشی،	محصولات
قیمت ارزان و رقابتی، دامپینگ، تمایز در هزینه، شرایط پرداخت مناسب، تخفیفات مناسب، قیمت تمام شده، مقرون به صرفه بودن خرید، ارزش برای پول مشتری، قیمت جهانی،	قیمت
عملکرد مالی، بازده دارائی ، سهم بازار، سودآوری محصولات، افزایش ثروت سهامداران،	عملکرد مالی
نرخ بالای سود، تامین نقدینگی، تامین مالی، استقراض	تامین مالی
هزینه حمل و نقل، دسترسی به امکانات حمل و نقل، حمل با کامیون، حمل ریلی	لجستیک
مصرف بهینه انرژی، اصلاح عملیات، نیروی کار مازاد، سربار بالا، صرفه جویی، بهره وری پایین	بهره وری
محدودیت بین المللی، محدودیت مالی، تحریم فراگیر، عدم امکان انتقال	تحریم ها
سرمایه گذاری، مشکلات مالی، سرمایه بر بودن،	سرمایه گذاری مناسب
میزان تولید، مقیاس بهره ورانه تولید، تولید متناسب با نیاز، صرفه به مقیاس، ظرفیت تولید	مقیاسمناسبتولید
اجزایزنجیرهتامین، زنجیره تامین متوازن، تامین مواد اولیه، سنگ آهن، معدن،  تامین نیاز زنجیره	مدیریتزنجیرهتامین
مکان احداث، کنار دریا، مناطق کویری، موقعیت جغرافیایی	آمایشسرزمینی
تحقیقوتوسعه، تکنولوژی مناسب، توسعه تکنولوژی، فناوری تولید	تکنولوژیتولید
مدیریت کلان، مدیریت سیاسی، برنامه ادغام مناسب، برنامه ریزی جامع، حمایت مناسب، مدیران فولادی، طرح کلان	مدیریت راهبردی

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

در کدگذاری محوری یکصورتبندیدربارهبسترها،فرایندهاوپیامدها و ارتباط بینمقولههایپژوهشانسجام می‌یابدکهدراینپژوهشبسترهامقولههایمدیریتراهبردی،سرمایه گذاری مناسب،آمایش سرزمینی و تحریم هاشناساییگردیدند. همچنینفرایندهامقولههایمدیریتزنجیرهتامین،لجستیک،مقیاسمناسبتولید،تکنولوژیتولید،بهرهوری،قیمت،محصولوتامین مالیشناساییشدوپیامدمدلارائهشدهنیز، عملکرد مالی شرکتهایبزرگفولادیشناساییشد.

پسازبررسیمقولههاازجنبه‌هایمختلف،وتعیینارتباطبینمقوله‌هادرسطوحمختلفومسیریابیشرطی،مرحلۀکدگذاریمحوریبهپایانرسیدهتادرگامنهاییتحلیل،کدگذاریگزینشیوخلقنظریهومدلنهاییانجامشود. درکدگذاریگزینشیمقولههستهتحقیقتامین مالیتشخیصدادهشد.

 

3-3- ارزیابیواعتباربخشیکیفیتپژوهش

ملاکارزیابییکمطالعهبهروش داده بنیاد،بهارزیابینظریهپیشنهادیآنمتکیاستوهمچنینبهشیوههاییکهمنجربهتکوینآنشدهاست(استراوس، کربین, 1395). دربیستسالگذشته،درتحقیقاتمختلفمعیارهایمتفاوتیبرایارزیابیپژوهش‌هایکیفیازجملهتحقیقاتمبتنیبرروش نظریه‌پردازیداده ‌‌بنیانارائهشدهاست. تلاشبرایایجادمعیارهاییجهتقضاوتدربارۀکیفیتمطالعات،کنترل‌نشدنیبه‌نظرمی‌رسدوالبتهتوافق‌هاوهمپوشی‌هایزیادیبیناینمعیارهادیدهمی‌شود(محمدپور, 1392). گرچههنوزاعتمادوتوجهزیادیازسویمحققاننسبت بهاصطلاحاتینظیررواییوپایاییوجودداردامادربارهتحقیقاتکیفیبسیارمهماست کهنشاندادهشودچگونهعینیتپژوهشکیفیبههمراهادراکذهنیآنافزایشدادهشده است(استراوس،کربین, 1395). باتوجهبهتفاوت تحقیقاتکیفی باتحقیقاتکمّی،درزیر برخیازروشهاییکهعمدتابرایاعتباربخشیبهمدلونتایجتحقیق کیفیاستفاده می‌شود بیانشدهاست:

روشهایی زیر برای اعتباربخشی به مدل و نتایج تحقیق کیفی استفاده شده است:

1)   زاویه بندی(اجماع یا مثلث‌سازی): از طرق زیر قابل دستیابی است:

-     اجماع داده ها(استفاده از منابع وگروههای مختلف): در این پژوهش از افراد مختلف مصاحبه صورت پذیرفت.

-     اجماع پژوهشگران(بازنگرییافته‌ها با استفاده از دو یا چند پژوهشگر): در مراحل مختلف این پژوهش، یافته‌های تحقیق با همکار پژوهش مورد بازنگری واقع شده است.

-     اجماع روش ها(استفاده از دو روش یا بیشتر): در این پژوهش پس از مدلسازی در روش کیفی مدل مذکور در روش کمی مورد تست قرار گرفت.

2)   کنترل اعضا (کنترل یافته‌های محقق بوسیله یک یا چند نفر از خبرگان جهت تایید تفاسیر پژوهشگر):

در این پژوهش در مراحل مختلف پژوهش یافته‌های تحقیق با افراد مطلع و خبرگان مالی صنعت مورد مداقه قرار گرفته است.

3)   بررسیروایی و پایایی:

در این پژوهش برای تامین روایی ساخت ابزار، از روش کنترل از سوی مشارکت کنندگان استفاده شده است. برای اطمینان از پایایی؛ از بازآزمون و روش توافق درون موضوعی استفاده شده است.

4)   ارزیابی بر‌اساس شاخص مقبولیت (یافته‌هایتحقیق تا چه حد در انعکاس تجارب مشارکت کنندگان موثق و قابل باور است):

در جدول دو این شاخص ها بیان شده.

 

جدول 2: شاخص های مقبولیت برای پژوهش های داده بنیاد (استراوس، کربین، 1395)

شاخص	شرحشاخص	میزانوشکلبکارگیریشاخص دراینپژوهش
درگیر بودنمحقق باپدیده	حضورومشاهدهطولانیدر میدانتحقیقیا مشاهدهمکرریکپدیده	داده هایاینپژوهشدریکدامنهزمانینسبتا بلندجمع آوریشدهاست و محقق حضور در مجامع مختلف این صنعت داشته است.
بررسیسایر پژوهشگران	جمع آوریواعمالاصلاحاتواظهارنظرپژوهشگرانخبرهدرزمینه هایمرتبطباموضوعتحقیق	اینپژوهشبوسیلهسهنفرازاساتیدوپژوهشگران حوزهمالی صنعت فولادبازبینیشدهاست.
پیش فرض های محقق	روشنبودنمفروضات، گرایشهاو جهت گیرینظریمحقق	درابتدایپژوهشگرایش هاوجهت گیریهایاین پژوهشبهوضوحتشریحشدهاست.

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

در بخش کمی جهتتخمیناعتبار؛پرسشنامهتحقیق در میانجمعی از خبرگانتوزیع و سپس با استفاده از روش سنجش نسبت رواییمحتواییلاوشه CVR  و شاخص روایی محتوا CVI  مورد بررسی و تایید قرار گرفت. برای سنجش اعتبار محتوا از 15 ارزیاب استفاده شد؛ که مقدار CVR برای تمام متغیرها بالای 49/0 و مقدار cvi بالای 79/0 بوده که نشان از وجود روایی محتوا داشته‌است. برای سنجش روایی معیاریا ملاک از سنجش همبستگی نمرات آزمون و اندازه‌گیری بیرونی استفاده گردیده است و همچنین برای سنجش روایی سازه یا مفهومی نیز از تحلیل عاملی در لیزرل استفاده گردید. مقدار کلیه بارهای عاملی و همینطورAVE بزرگتر از 5/0 بوده که نشان از وجود روایی همگرا است و هینطور میزان جذر AVE هر سازه در LISREL بیشتر از همبستگی میان سازه ها بوده  و میزان ارتباط هر متغیر با سازه مربوطه بیش از ارتباط آن متغیر با دیگر سازه ها در تحلیل عاملی اکتشافی بوسیله نرم افزارSPSS بوده است که نشان از وجود روایی واگرا دارد. همچنین ضریب شاخص KMO  920/0 بدست آمده که نشان از کافی بودن تعداد نمونه برای تحلیل عاملیست. در تحقیق حاضر برای ارزیابی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده که این ضریب 956/0 بدست آمده که با توجه به این که حداقل ضریب پایایی لازم در پرسشنامه های پژوهشی7/0 می‌باشد لذا می توان چنین نتیجه گیری کرد که پرسشنامه مورد استفاده در این تحقیق از پایایی بالایی برخوردار می باشد؛ همچنین برای تک تک متغیرها آلفای کرونباخ نیز محاسبه شده است که همگی بالاتر از 7/0 می‌باشند. به منظور بررسی پاسخ سوالات تحقیق از نظر معناداری آماری، نخست توزیع نمرات به لحاظ نرمال بودن مورد آزمون قرار گرفت . برای بررسی نرمال بودن توزیع ها از آزمون اسمیرنف - کولموگروف استفاده شد که با توجه به بالای 05/0 بودن سطح معناداری خروجی مشخص گردید که کلیه  متغیرها  از توزیع نرمال برخوردارند.

 

3-4- مدلپارادایمی بازاریابی استراتژیک صنعت فولاد

مقولههایاستخراجشده طبق مدل پارادایماستراوشوکوربین در قالبششبعد  «شرایطعلّی»، «شرایطمداخلهگر، «شرایطزمینهای»، «بعدتعاملی»، «پدیدهمحوری»و « بعدپیامدی»ساختاردهیشده که محصولنهایینظریهدادهبنیاداینپژوهشاست و در جدول زیر ارائه گردیده است:

 

جدول3: مدلسازیاولیهبراساسمدلپارادایماستراوسوکوربین

عنوان	مقوله
پدیدهمحوری /هسته: اتفاق یا واقعه ای است که جریان کنش ها و واکنش ها به سوی آن رهنمون می‌شوند تا آن را اداره، کنترل و یا به آن پاسخ دهند.	تامین مالی
شرایطعلی: اینشرایطباعثایجادوتوسعهپدیدهیامقولهمحوریمیشوند.	مدیریتراهبردی
شرایطراهبرد/کنشهاوتعاملات: رفتاروفعالیتهایهدفداریهستندکهدرپاسخبهمقولهمحوریومتأثرازشرایطمداخله گرایجادمیگردند.	مدیریت زنجیره تامین، لجستیک، مقیاس مناسب تولید، تکنولوژی تولید، بهره‌وری، قیمت و محصول
شرایطزمینه ای/حاکم: شرایطخاصیکهبرراهبردهاتاثیر میگذارند.	سرمایه گذاری مناسب آمایش سرزمینی
شرایطواسطه ای/مداخله گر: شرایط ساختاری که راهبردها را در درون زمینه خاصی سهولت می‌بخشند و یا آنها را محدود و مقید می‌کنند.	تحریم ها
نتایجوپیامدها: برخیمقوله هابیانگرنتایجو پیامدهاییاستکهدراثراتخاذراهبردهابهوجود می‌آید.	عملکرد مالی

منبع: یافته‌های پژوهشگر

4- ابعاد مدل

پدیده محوری:دراینمدل،مقولةهسته یا محوریتامین مالی[xxvi]در نظرگرفتهشدهاست.

شرایطعلّی:دراینمدل،شرایط علی مدیریت راهبردی[xxvii]درنظرگرفتهشدهاست. مقصودازمدیریتراهبردی مدیریت فرصت ها و تهدیدات محیطی است. در واقع مدیریت راهبردی تصویرسازی آینده سازمان است(وو، کانلا و مسکویتا^[xxviii]، 2017). بر طبق نظرات کارشناسان مدیریت راهبردی نقش موثری در آمایش سرزمینی، مقیاس تولید و مدیریت زنجیره تامین دارد.

شرایطمداخله‌گر:در این مدل شرایط مداخله گر مقوله تحریم ها در نظر گرفته شده که در زیر به توضیحی در خصوص این مقوله میپردازیم:

تحریم ها^[xxix]:  تحریمعبارتاستازعملهماهنگبهوسیلهگروهیکهمتضمنامتناعازداشتنروابط تجارییاهرگونهرابطهایباشخصیاگروهدیگرباهدفمجازاتویاجبرانزیانها باشد(حمزه & عطاطلب, 2019) ونیزتحریم تجاری عبارتاستازموضعگیریهاییکهتعدادیازکشورهاباهدف ایجادمحدودیتدرتجارتباکشوریکهازنظرآنهاقوانینبینالمللیرا نادیدهمیگیرد،اتخاذمیکنند(لی[xxx]، 2018). درواقعتحریماز موضعگیریشروعوسپسعملیاتیمیشود و بر ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی کشور تحریم شونده موثر است(ساکسویوری[xxxi]، 2013).

شرایط زمینه ای: در این مدل شرایط زمینه ای مقوله های آمایش سرزمینی و سرمایه گذاری مناسب در نظر گرفته شده است.

الف- آمایش سرزمینی^[xxxii]:آمایش سرزمینی، مهندسی ترتیبات بهره وری بهینه از ظرفیت های اقتصادی ، اجتماعی و طبیعی سرزمین است.در حقیقت آمایش سرزمینی تکنیک ارتقا و توسعه در چارچوب تقسیمات کم و بیش سیاسی و طبیعی سرزمین است . آمایش سرزمینی نوعی نظام برنامه ریزی با هدف مکان یابی بهتر با توجه به منابع طبیعی و فعالیت های اقتصادی است که بر لجستیک و مدیریت زنجیره تامین موثر است(رومولینی، فیسی و گوری^[xxxiii]، 2017) و در نتیجه قیمت تمام شده را متاثر می‌سازد.

ب- سرمایه‌گذاری^[xxxiv]: سرمایه گذاریبا نرخ مناسب از پیش نیاز و الزامات اصلی برای توسعه اقتصادی می‌باشد که ورود تکنولوژی های جدید و رسیدن به مقیاس مناسب متاثر از آن است (لیانگ^[xxxv]، 2017).

راهبردها:در این مدل بعد تعاملی مقوله های مدیریتزنجیرهتامین، لجستیک، مقیاسمناسبتولید، تکنولوژیتولید، بهرهوری، قیمت و محصول در نظر گرفته شده است. که به توضیح مختصر در خصوص هر مقوله می‌پردازیم:

الف- مدیریتزنجیرهتامین: زنجیره تامین برنامه ریزی و مدیریت همه فعالیت های موجود در زنجیره تامیناست. مدیریتزنجیرهتامین^[xxxvi]فرآیند برنامه ریزی، اجرا وکنترلکارآمدجریان مواد اولیه، موجودیهایدرجریان ساخت و محصولات نهایی و همچنینجریان اطلاعات مرتبط با آن از نقطه اولیه تا نقطه مصرف است که هدف آن تامین نیازهای مشتریان با بهینه سازی فرایندها با حداقل هزینه‌ها و حداکثر کاراییاست (گناسکاران^[xxxvii]، 2017).

ب- لجستیک^[xxxviii]:لجستیک به کلیه فعالیت‌های هماهنگی اطلاق می‌شود که جهت تامین نیازها انجام می‌گیرد. لجستیک پاسخ به نیازها در مکان و زمان مناسب است. حمل و نقل مهم ترین فعالیت در سیستم لجستیک است که در حدود یک سوم تا دو سوم هزینه های لجستیک مربوط به آن می گردد و در نتیجه قیمت تمام شده را متاثر می‌سازد(کوالوسکی، جباور و اولیوا^[xxxix]، 2017).

ج- مقیاس مناسب تولید^[xl]: میزان مناسب تولید با توجه به هزینه و نیاز بازار است. مقیاس مناسب تولید،باعث کاهش هزینه متوسط تولید می‌گردد. این موضوع باعث ایجاد مزیت رقابتی پایدار^[xli] می‌شود(ابوت^[xlii]، 2015).آنچه باعث رشد بسیاری از صنایع می‌شود دستیابی به صرفه اقتصادی در مقیاس بزرگتر است (برمن^[xliii]، 2015).

د- فناوریتولید^[xliv]: یکی از استراتژی‌ها برای موفقیت در بازار کنونی استفاده موثر از فناوری‌های پیشرفته تولید می‌باشد. تلاش برای افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه های عملیاتی و افزایش تولید، تعداد زیادی از شرکت های تولیدی صنعتی را بر آن داشته تا از فناوری تولید پیشرفته استفاده نمایند(ژو، ژانگ و لی^[xlv]، 2016). در این راستا فعالیت‌های تحقیقاتی نقش مهمی در جذب تکنولوژی‌های جدید و نوآوری ایفا میکنند(لیانگ، 2017).

ه- بهره‌وری^[xlvi]: ارتقای عملکرد فرایند کلی تولید پایدار، اساساً به بهینه‌سازی بهره‌وری در هریک از زیر فرایندهای داخلی بستگی دارد. در صنعت آهن و فولاد برای بهره وری متغیرهای: نیروی کار، مصرف انرژی، مصرف آب، مصرف سنگ آهن، تولید آهن خام، تولید فولاد، سرمایه‌گذاری در مدیریت پساب و فاضلاب شهری حائز اهمیت بسزایی هستند(وا و همکاران^[xlvii]، 2017). بهره وری میتواند مزیت قیمتی برای شرکت ایجاد نماید.

و- قیمت^[xlviii]: قیمت مؤلفه ایحیاتی در راهبرد بازاریابیصنعتیتلقی شده و همواره باید در تنظیمراهبردهایبازاریابیصنعتی مد نظر قرار گیرد. عدم موفقیت در قیمت‌گذاری مناسب به عملکرئ نامناسب و از دست‌دادنفرصتهای سودآور در بازار خواهد انجامید(بیتس^[xlix]، 2016). قیمت مهمترین ویژگی برای همه نقشهای موجود در واحد تصمیم گیری خرید است (بندیکسن[l] و همکاران، 2004). برای تدوین استراتژی قیمت گذاری مؤثر، لازم است به طور نظام مند طیف مختلفی از متغیرهای داخلی و خارجی به خصوص چهار مقولۀ مشتریان، رقابت، هزینه‌ها و رابطۀ تقاضا با قیمت مطالعه شود (هاوالدر, 1392).

ز- محصول^[li]: محصول و استراتژی مربوط به آن مهم ترین قسمت تصمیم گیری در آمیخته بازاریابی است. اکثر محصولات، کالاهای فیزیکیاند ولی خدمات نیز کالا هستند. کالای صنعتیرا صرفاً بعنوانیکشیء فیزیکی تعریفنمی‌کنند بلکه آن را به عنوان مجموعه ای پیچیده از روابط اقتصادی، فنی، حقوقی و فردی بین خریدار و فروشنده تعریفمی‌نمایند. مؤسسات صنعتی باید با توجه به تغییراتی که در نیازهایمشتری،تکنولوژی،سیاست‌های دولت یا قوانین و منحنی عمر کالا بوجودمی‌آید، تغییرات لازم را در محصول و استراتژی‌های مربوط به آن بوجود آورند(هاوالدر, 1392). نه ویژگی توسط خریداران صنعتی برای رتبه بندی برندها مورد بررسی قرار داده شد که کیفیت مطلوبترین ویژگی و به دنبال آن قابلیت اطمینان، عملکرد، خدمات پس از فروش، سهولت عملکرد، سهولت نگهداری، محبوبیت تامین کننده، و رابطه با پرسنل تامین کننده تشخیص داده شد. همچنین مشخص شد که کیفیت و قیمت از معیارهای برتر برای خریداران است (بندیکسن و همکاران، 2004).

پیامدها:در این مدل پیامد عملکرد مالی در نظر گرفته شده است. موفقیتیککسبوکاربیشکناشیازعملکردآنکسبوکار می‌باشد(گپتا، واتانن و خانجا^[lii]، 2016)لزوم اندازه گیری عملکرد سازمان از جنبه ها و با توجه به سطوح مختلف اغلب در ادبیاتمدیریت و به عنوان یک متغیر وابسته همیشه مورد توجه بوده است.هدفاصلیبـنگاههـا،حفظوافزایشارزش سهام شرکتاستوارزش‌آفرینیبرایبنگاههاتنهاراهنیلبهاینهـدفتـلقی‌می‌شود‌. بنابراین،خلقسودویاارزشآفـرینیبـرایبنگاههـاتـنهاراهنـیلبهاینهدفتلقیمـی ‌‌شود‌.

همچنین نمودار مدلپارادایمیبازاریابی استراتژیک در زیرآورده شده است.

 

 

 

نمودار2: مدلپارادایمیتامین مالی در صنعت فولاد

 

با توجه به مدل بدست آمده از بخش کیفی، برای آزمون فرضیاتمرتبط با پژوهش از روش مدلسازیمعادلاتساختاری  با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شده است که شاخصهای برازش و نتایجمقایسه آن با مقادیر مجاز در جدول زیر آمده است:

 

جدول4: شاخص های برازش مدل

نام شاخص	مقدار بدست آمده	حد مجاز
Χ2/df	07/2	کمتر از 3
CFI	97/0	بالاتر از 9/0
NFI	94/0	بالاتر از 9/0
RFI	93/0	بالاتر از 9/0
IFI	97/0	بالاتر از 9/0
Holter cn	73/214	بالاتر از 200
NNFI	97/0	بالاتر از 9/0
RMSEA	052/0	کمتر از 1/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

با توجه به شاخص های ارائه شده در جدول بالا می توان گفت که مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات پژوهش در جدول زیر ارائه می‌گردد:

 

جدول5: ضرایب مسیر اثرات متغیرها و معنی داری پارامترهای برآورد شده

فرضیات	ضریب مسیر	R2	معناداری	تائید یا رد
مدیریتراهبردی بر آمایش سرزمینی شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	58/0	336/0	27/9	تائید
مدیریتراهبردی بر مدیریت زنجیره تامین شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	67/0	448/0	53/8	تائید
مدیریتراهبردی بر مقیاس مناسب تولیدشرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	90/0	81/0	01/9	تائید
مدیریتراهبردی بر تامین مالی شرکت های تولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	50/0	25/0	11/8	تائید
تامینمالی بر سرمایه گذاری مناسب شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	40/0	16/0	68/3	تائید
تامین مالی بر تکنولوژی تولید شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	49/0	24/0	36/7	تائید
سرمایه گذاری مناسببر مدیریت زنجیره تامین شرکت های تولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	41/0	17/0	32/6	تایید
سرمایه گذاری مناسببر لجستیک شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	38/0	14/0	39/5	تایید
سرمایه گذاری مناسببر تکنولوژی تولید شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	78/0	60/0	36/10	تائید
سرمایه گذاری مناسببر مقیاس مناسب تولید شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	18/0	032/0	21/3	تائید
سرمایه گذاری مناسببر محصول شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	37/0	13/0	89/4	تایید
سرمایه گذاری مناسببر قیمت محصولات شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	09/0-		91/1-	عدم تایید
تحریم بر تامین مالی شرکت های تولید فولاد تاثیر دارد.	58/0-	336/0	19/8-	تایید
آمایش سرزمینی بر مدیریت زنجیره تامین شرکت های تولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	48/0	23/0	12/6	تائید
آمایش سرزمینی بر لجستیک شرکت های تولید فولادتاثیر مثبت دارد.	46/0	21/0	22/5	تائید
تکنولوژی تولید بر بهره وری شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	28/0	078/0	69/6	تائید
تکنولوژی تولید بر محصول شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	16/0	025/0	14/3	تائید
مدیریت زنجیره تامین بر قیمت محصولات شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	22/0-	048/0	61/2-	تائید
لجستیک بر قیمت محصولات شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	49/0-	24/0	32/7-	تائید
مدیریت زنجیره تامین بر محصول شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	08/0		20/1	عدم تائید
مقیاس مناسب تولید بر قیمت محصولات شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	18/0-	032/0	25/2-	تائید
بهره وری مناسب بر قیمت محصولات شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	42/0-	176/0	67/5-	تائید
قیمت محصولات بر عملکرد مالی شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	17/0	028/0	78/2	تائید
محصول بر عملکرد مالی شرکت هایتولید فولاد تاثیر مثبت دارد.	62/0	38/0	86/5	تائید

منبع: یافته‌های پژوهشگر

همچنین برای بررسی وضعیت متغیرهای تحقیق با توجه به نرمال بودن توزیع متغیرها از آزمون t تک نمونه ای استفاده گردید:

 

جدول 6- آزمون تی یک نمونه‌ای، برای تعیین وضعیت متغیرهای اصلی تحقیق و روایی و پایایی

	ارزش تست برابر 3 است					Kmo:     933/0	Bartlet Sig: 0.00
	آزمون T	معناداری	فاصله اطمینان 95%		پایایی کل 956/0	پایایی ترکیبی  CR	میانگین واریانس استخراجیAVE
			حد پایین	حد بالا
مدیریت‌راهبردی	12.617-	0.000	0.4922-	0.3595-	804/0	841/0	51/0
تکنولوژی تولید	1.121-	0.263	0.1223-	0.0335	744/0	757/0	52/0
آمایش‌سرزمینی	16.859-	0.000	0.7475-	0.5914-	812/0	802/0	51/0
مدیریت‌زنجیره‌تامین	5.766-	0.000	0.2607-	0.1281-	766/0	820/0	53/0
مقیاس‌مناسب‌تولید	1.562-	0.119	0.1433-	0.0164	701/0	765/0	54/0
سرمایه گذاری مناسب	23.710-	0.000	1.0115-	0.8566-	868/0	842/0	52/0
تامین مالی	3.658-	0.000	0.2541-	0.0822-	832/0	851/0	56/0
بهره‌وری	2.426	0.016	0.0167	0.1599	775/0	845/0	55/0
لجستیک	9.076-	0.000	0.4346-	0.2798-	860/0	824/0	51/0
تحریم	3.130	0.000	0.2176	1.0762	821/0	827/0	53/0
قیمت	1.454-	0.147	0.1403-	0.0210	766/0	776/0	50/0
محصول	10.500	0.000	0.2884	0.4213	774/0	810/0	53/0
عملکرد مالی	3.564	0.000	0.0335	0.2514	711/0	713/0	54/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

 با توجه به آزمون فوق و مقایسه با عدد سه که حد وسط طیف لیکرت 5 گزینه ای است مشخص گردید که در صنعت فولاد وضعیت متغیرهایمدیریت راهبردی، آمایش سرزمینی، مدیریت زنجیره تامین، تامین مالی، سرمایهگذاری و لجستیک مناسب نمیباشد.

 

 

5- یافته های تحقیق

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « مدیریت راهبردی» بر « آمایش سرزمینی » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبایافتههایلمبرتوانز (2016) و  لمبرت و انز (2000) نیزهمسو می‌باشد. همچنین عامل «مدیریت راهبردی» بر «مدیریت زنجیره تامین » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. البتهنتایجاینتحقیقبایافتههایلمبرتوانز (2016) و  لمبرت و انز (2000) نیزهمسو می‌باشد. « مدیریت راهبردی» بر « مقیاس مناسب تولید » نیز تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های رویلا و فرناندز (2012) نیزهمسو می‌باشد.  و « مدیریت راهبردی» بر « تامین مالی » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری دارد. البته نتایج این تحقیق با یافته هایایکوئینتو و همکاران (2017) همسو می‌باشد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « تامین مالی » بر « سرمایه گذاری مناسب و تکنولوژی تولید » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های گرانت روهمکاران(2018) ،نیزهمسو می‌باشد .

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها « سرمایه گذاری مناسب » بر « مقیاس مناسب تولید، مدیریت زنجیره تامین، لجستیک، تکنولوژی تولیدو محصول  » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های کونتی و همکاران(2019) و کانان و آلبر (2004) نیزهمسو می‌باشد. هر چند تاثیر « سرمایه گذاری مناسب » بر « قیمت » مورد تایید قرار نگرفت. البته نتایج این تحقیق با یافته های کونتی و همکاران(2019) و کانان و آلبر (2004) همسو نمی باشد. به نظر می‌رسد مدیریت زنجیره تامین و لجستیک بر قیمت موثر باشند و سرمایه گذاری مناسب به طور مستقیم اثری بر قیمت نداشته باشد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها «تحریم» بر « تامین مالی شرکت های تولید فولاد » تاثیر منفی دارد. البته نتایج این تحقیق با یافته هایلی و همکاران(2018) همسو می‌باشد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها « آمایش سرزمینی» بر « مدیریت زنجیره تامین و لجستیک» تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های ژائو و همکاران(2017) نیزهمسو می‌باشد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « تکنولوژی تولید » بر « بهره وری » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های باکنوبلیتون (2000) و هاکوما و همکاران (2010) نیزهمسو می‌باشد. همچنین عامل « تکنولوژی تولید » بر « محصول » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. نتایجاینتحقیقبا یافته های نایلوروهمکاران(2001) ، هاکوما و همکاران (2010) نیزهمسو می‌باشد به طوری که این پژوهشگران نشان دادند تکنولوژی تولید تاثیر مثبت و معنی داری بر محصول دارد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « لجستیک » بر « قیمت » تاثیر منفی و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های ناک و همکاران (2019) نیزهمسو می‌باشد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « مدیریت زنجیره تامین» بر « قیمت» تاثیر منفی و معنی داری داشته است. نتایجاینتحقیقبا یافته های گناسکارانوهمکاران(2016) ،لمبرت و انز (2016) نیزهمسو می‌باشد. همچنین « مدیریت زنجیره تامین» بر « محصول » تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری نداشته است. البتهنتایجاینتحقیقبایافتههای لمبرت و انز (2016) و لمبرت و کپ (2000)  همسونمیباشد. به نظر می‌رسد محصول از عواملی همچون لجستیک و تکنولوژی تولید تاثیر می‌پذیرد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « مقیاس مناسب تولید» بر « قیمت » تاثیر منفی و معنی داری داشته است. نتایجاینتحقیقبا یافته های رویلا و فرناندز (2012)نیزهمسو می‌باشد.

 با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « بهره وری مناسب » بر « قیمت» تاثیر منفی و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های باکن و بلیتون (2000) و لی و هانگ (2017) نیزهمسو می‌باشد. با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « قیمت» بر « عملکرد مالی» تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. نتایجاینتحقیقبا یافته های دسمیت (2016) نیزهمسو می‌باشد.

با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها عامل « محصول » بر « عملکرد مالی» تاثیر مستقیم، مثبت و معنی داری داشته است. البتهنتایجاینتحقیقبا یافته های موریچی و تاکاهاشی (2016) ،ژائو و همکاران (2017) نیزهمسو می‌باشد. این پژوهشگران نشان دادند محصول تاثیر مثبت و معنی داری بر عملکرد مالیدارد.

6- نتیجه گیری و پیشنهادات

پژوهشحاضربهارائهو اعتباریابی مدلبرای تامین مالی شرکت های بزرگ صنعت فولاد به عنوان دومین صنعت صادرات غیر نفتی پرداختهاست. پیشنهادهایکاربردیذیلارائه می‌گردد:

مدیریت راهبردی:یکی از بزرگترین معضلات صنعت فولاد به نقل از متخصصین این حوزه نبود برنامه ریزی و هماهنگی و مدیریت راهبردی می‌باشد. متاسفانه عدم توازن در زنجیره تامین و آمایش سرزمینی نامناسب و در نتیجه افزایش هزینه ها و همچنین عدم هماهنگی لازم در صنعت برای ادغام های مناسب از این مورد نشات می‌گیرد. بنابراین امید است که مسئولین به این مورد اساسی توجه بیشتری مبذول نمایند(چیلان, 1394). بر طبق مصاحبه‌های صورت گرفته مشخص شد در این صنعت در عمل تصمیمات بیشتر از آنکه بر‌اساس منافع بلندمدت اتخاذ گردد سیاسی بوده و دومین صنعت صادراتی غیرنفتی کشور را در بلندمدت تهدید می‌نماید. بنابراین مسئولان می‌بایست به این نکته توجه نمایند که استراتژیهایاتخاذشدهدرصنعتبرایموفقیتفولادایرانقابلاعتمادهستند و یا خیر.همچنین می‌بایست مشارکت مناسبی بین شرکتهای موجود در صنعت برای موفقیت فولاد ایران وجود داشته و شرکت ها به یکدیگر یاری رسانند و سیاست های ادغامی مناسبی برای رسیدن به بهره وری و موفقیت در صنعت فولاد اتخاذ گردد و به اتخاذ استراتژی های مناسب  برای افزایش صادرات و موفقیت در بازارهای جهانی توجه مبذول گردد و هدایت و حمایتهای مناسبی صورت پذیرد.

تکنولوژی تولید:بر طبق مصاحبه‌های صورت گرفته در این صنعت تکنولوژی تولید بسیار مهم بوده و می‌تواند باعث ایجاد مزیت رقابتی با تولید محصولات خاص فولادی گردد. همچنین با توجه به این نکته که مصرف آب در این صنعت بسیار زیاد است؛ تکنولوژی مناسب در حفظ محیط زیست و منابع آب کشور مثمرثمر است. بنابراین:

• میبایست تکنولوژیهایمناسبوبهروزدرشرکتهایتولیدفولادبکاربرده شود و شرکتهابهتوسعهتکنولوژیخودتوجهمناسبیداشته باشند.
• واحدتحقیقوتوسعهشرکتهابهایجادروشهایجدیدبرایتولیدمحصولاتمتمایزوافزایشبهرهوریاهتمامورزند.

آمایش‌سرزمینی:آمایش‌سرزمینی یکی از موارد خاص صنعت آهن و فولاد می‌باشد که توجه ننمودن به آن ضررهای جبران ناپذیری را برای کشور ایجاد نموده است. متاسفانه بعضا مشاهده می‌شود که هم اکنون نیز در طرحهای توسعه ای صنعت به این موضوع حیاتی و اساسی توجه نمیگردد. عدم توجه به آمایش‌سرزمینی باعث نابود شدن سفره‌های زیرزمینی آب و در نتیجه افول کشاورزی و مشکلات اساسی در سطح کلان و حتی تغییر شرایط آب و هوایی برخی مناطق کشور گردیده است. همچنین آمایش‌سرزمینی نامناسب باعث افزایش هزینه‌های تولید به دلیل مشکلات ناشی از حمل و نقل و دور بودن از زنجیره تامین گردیده است(چیلان, 1394). بنابراین:

• میبایست استراتژیمکانیابیشرکت‌هایفولاد بهدرستی تدوین گردد تا مکان‌هایاحداثطرح‌هایفولادیدارایزیرساخت‌هایمناسبباشند.
• لازم است آمایش‌سرزمینیدرطرحهایتوسعهایدرنظرگرفتهشود.

همچنینباتوجهبهاینکهمتغیرآمایش‌سرزمینیشرکتهایاینصنعتباتوجهبهآزمونtتکنمونهایمناسبنمیباشدپیشنهاد می‌گرددکهبهاینمتغیرتوجهبیشتریمبذولگردد تا از تکرار اشتباهات جلوگیری گردد.

مدیریتزنجیرهتامین:بر طبق مصاحبه‌ها یکی از موارد اساسی برای موفقیت صنعت فولاد کشور تناسب و هماهنگی بین اجزای زنجیره تامین می‌باشد. در صورت وجود هماهنگی و تناسب بین زنجیره تامین امکان عرضه مناسب محصولات فراهم گردیده و عملکرد مالی بهبود می‌یابد.بنابراین:

• شرکتهایاینصنعت می‌بایستنظارتمناسبیبرزنجیرهتامینخودداشتهباشند تا تناسبومشارکتمناسبیبیناجزایزنجیرهتامینوجودداشتهباشد.
• زنجیرهتامیناینشرکتها می‌بایستبهتغییرمحیطیسریعترازرقباواکنشنشاندهند و تلاش شود زنجیرهتامینکلهزینهرابرایمشتریاننهاییبهحداقلبرساند.

مقیاسمناسبتولید:بر طبق مصاحبه‌ها صنعت فولاد برای موفقیت می‌بایست همچون کشور چین که پیشرو این صنعت در دنیاست به جهت تولید مقرون به صرفه و اقتصادی، مقیاس بالای تولید را مدنظر قرار دهد. البته نیاز بازار نیز میبایست در میزان تولید محصولات مختلف فولادی لحاظ گردد. بنابراین:

• درشرکتهایتولیدآهنوفولاد میبایستمیزانتولیدمحصولاتومقاطعمختلفباتوجهبهنیازبازارتعیینگردد.
• میبایست دراینشرکتهامقیاستولیدبهرهورانهبودهوباتوجهبهتحلیلهزینهصورت پذیرد تا مقیاستولیدبرایاینشرکتهامزیترقابتیایجادنماید.

تامینمالی و سرمایه گذاری مناسب:به نقل از خبرگان این صنعت یکی از معضلات اساسی عدم حمایت مکفی از سرمایه گذاران و هدایت مناسب آنان جهت بهره‌برداری حداکثری از سرمایه‌گذاریشان است. همچنین شرکت‌ها برای تامین سرمایه خود به جهت وجود نرخ سود بانکی بسیار بالا و وجود تحریم و عدم امکان تامین خارجی دچار معضلات اساسی می‌باشند. نرخ سود بانکی برای تامین سرمایه در ایران بیشتر از سود صنایع از جمله صنعت فولاد است که توجه دولت به بخش نابسامان این حوزه را طلب می‌کند(سرلک، 1396). بنابراین میبایست تسهیلاتی فراهم گردد که شرکتهای تولید آهن و فولاد برای تامین سرمایه با مشکلی مواجه نباشند و تسهیلات با شرایط مناسب در اختیار شرکتهای این صنعت قرار داده شود.

بهرهوری:به نقل از خبرگان، وجود کارکنان بیش از حد به دلیل استخدام‌های غیر اصولی از معضلات برخی از شرکت‌های این صنعت می‌باشد که مدیریت و برنامه ریزی علمی در این حوزه را طلب می‌کند. بنابراین:

• افزایشبهرهوریدرتمامزمینههامیبایستازاولویتهایاصلیشرکتهایتولیدآهنوفولادگردد.
• باآموزشوتمهیداتمناسبکارکناناینشرکتهامیبایستدارایمهارتکافیوبهرهوریمناسبگردند.
• درفرایندتولیدمحصولاتبهمصرفبهینهانرژیتوجه شده و برایبهبودعملیاتبهاصلاحفرایندتولیدتوجهگردد.

لجستیک:بهگفتهکارشناسان 15 تا 30 درصدقیمتتمامشدهمحصولاتفولادیباتوجهبهسنگینبودناینمحصولاتهزینهحملونقلولجستیکآنان می‌باشد. همچنینعدمدسترسیبهراهآهنبرایبرخیشرکت‌ها باتوجهبهاینکههزینهحملباکامیوندراینصنعتمقرونبهصرفهنمیباشد،معضلاتاساسیایجادنمودهاست. آمایشنامناسبسرزمینینیزاینمشکلرادوچنداننمودهاستزیراحملباکشتیدراینصنعتمقرونبهصرفهاستویکیازدلایلاحداثشرکت‌هایفولادیدرکناردریاهااینمورد می‌باشدکهمتاسفانهبسیاریازشرکت‌هایایرانیازمزیتکناردریابودنمحرومهستندکهعلاوهبرمشکلفوقباعثمحدودیتدرتوسعهآنانباتوجهبهکمبودآبگردیدهاست(چیلان, 1394). بنابراین:

• لجستیکشرکت‌ها یکپارچهگردیدهونظارتمناسبیبرآنصورتپذیرد.
• توجه گردد که حملونقلشرکت‌ها باهزینهمناسبیصورتپذیرفتهومقرونبهصرفهباشد تا توان رقابتی ایجاد گردد.

همچنینباتوجهبهاینکهمتغیرلجستیک درشرکتهایاینصنعتباتوجهبهآزمونtتکنمونهایمناسبنمیباشدپیشنهاد می‌گرددکهبهلجستیک و علی الخصوص حمل و نقلتوجهبیشتریمبذولگردد.

تحریم: وجود تحریم مشکلات زیاد و بعضا جبران ناپذیری با توجه به از دست دادن بازارهای جهانی برای شرکت های فولاد ایجاد نموده است. بنابراین پیشنهاد می‌شود:

• تلاش برای رفع تحریم ها یا خنثی کردن اثر آنها با تعاملات مناسب بین المللی صورت پذیرد.

قیمت:بر طبق مصاحبه‌ها ارائه محصول با قیمت مناسب در صنعت فولاد بسیار حائز اهمیت است. بنابراین:

• محصولاتشرکتها می‌بایستباقیمترقابتیعرضهگردند و شرکتهاشرایطپرداختمناسبومتنوعیبرایمشتریانخودفراهمنمایند.
• شرکتهابرایپولمشتریارزشقائلبودهوخریدازآنهامقرونبهصرفهباشد.

محصول:کیفیتوتمایزمناسبمحصولاتدرصنعتآهنوفولادبههمراهقیمتگذاریرقابتیازعواملاصلیاثرگذلربرعملکردمالی می‌باشدکهتوجهبهآنموردتاییدکلیهمتخصصینمصاحبهشوندهبودهاست. بنابراین:

• می بایست تلاش شود محصولاتشرکتهایتولیدکنندهآهنوفولادبا ارائه کیفیت بالا برایمشتریانارزشفراهمنمایند.
• محصولاتاینشرکتهامیبایستدارایاستانداردهایبینالمللیباشند و شرکتهابهتولیدمحصولاتمتمایزباارزشافزودهبالااهتمامورزند.

عملکردمالی:موفقیتیک کسب و کار بی شک ناشی از عملکرد مالی آن کسب و کار می‌باشد(گپتا، واتانن و خانجا، 2016). بنابراین:

• تلاش گردد محصولاتوخدماتشرکتهایاینصنعتدربازارمحبوبیتایجادکردهوسهممناسبیازبازارراتصاحبنمایندوبدینصورتسودآوریوحاشیهسودمناسبیبدستآورند.
• شرکتهادرحفظمشتریانفعلی جهانیوبدستآوردنمشتریانجدیداهتمامورزند.

در تامین مالی صنعت فولاد، محققی در ایران از روش داده‌‌بنیاد استفاده نکرده است. در این پژوهش شرایط علّی، شرایط مداخله گر، شرایط زمینه ای، پدیده اصلی، راهبردها و اقدامات و پیامدهایتامین مالی صنعت فولاد ارائه شده است. با توجه به مدل حاصل از پژوهش عوامل کلان بر عملکرد مالی در صنعت فولاد موثر بوده و همچون بازار مصرفی عوامل خرد عملکرد مالیرا متاثر نمی‌نمایند.همچنین با توجه به درصد فراوانی مقوله‌های تحریم و مدیریت راهبردی مهمترین عامل شناسایی گردید و مشخص شد علت بسیاری مشکلات در صنعت فولاد مدیریت سیاسی و نه علمی حاکم بر این صنعت است.

سعی شده از تجربیات افراد بسیار مجرب در کل زنجیره تامین این صنعت که تجربیات مدیریت عالی داشته و دارند بهره گرفته شود. . با مصاحبه صورت گرفته با این افراد، این تجربیات امکان کدگذاری و ارائه شدن در این پژوهش را پیدا کردند.

---

1- گروه مدیریت بازاریابی،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. [e-mail]               

2- گروه مدیریت بازرگانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)  [e-mail]

---

[i]Amador

[ii]Cole & Sokolyk

[iii]Djennas

[iv]Fischer

[v]Tian & Lin

[vi]Wetzel & Hofmann

[vii]Sun, Vinig, & Hosman

[viii]Wuttke, Blome, Sebastian Heese, & Protopappa-Sieke

[ix]Brown, Sorrell, & Kivimaa

[x]Zhu, Zhou, Xie, Wang, & Nguyen

[xi]Cao, Du, & Ruan

[xii]Carnovale, Rogers, & Yeniyurt

[xiii]Contii, Dass, Di Lorenzo, & Graham

[xiv]Fianto, Maulida, & Laila,

[xv]Gao, Yu, & Shiue

[xvi]Gautier, Tosun, De Allegri,Ridde

[xvii]Djennas

[xviii]Alavipour & Arditi

[xix]Grounded theory

[xx]Theoretical  sampling

[xxi]Lisrel 8.8

[xxii] Spss20

[xxiii]Open Coding

[xxiv]Axial Coding

[xxv]Selective Coding

[xxvi] finance

[xxvii]Strategic management

[xxviii]Woo, Cannella, & Mesquita

[xxix]Sanctions

[xxx]lee

[xxxi]Sääksvuori

[xxxii]territory

[xxxiii]Romolini, Fissi, & Gori

^[xxxiv]investment

[xxxv]Liang

^[xxxvi]supply chain

[xxxvii]Gunasekaran

[xxxviii]Logistics

[xxxix] Kowalkowski, Gebauer, & Oliva

[xl]Economy of Scale

^[xli]Sustainable Competitive Advantage

[xlii]Abbott

[xliii]Berman

[xliv]Manufacturing technology

[xlv] Xu, Zhang, & Li

[xlvi]Productivity

[xlvii]Wu, Lv, Liang, & Hu

[xlviii] price

[xlix]Bates III

[l]Bendixen, Bukasa & Abratt,

[li]product

[lii] Gupta, Väätänen, & Khaneja

مراجع

1)     استراوس, ا., & کربین, ج. (1395). مبانی پژوهش کیفی فنون و مراحل تولید نظریه مینه ای (ا. افشار, Trans. چاپ پنجم ed.). تهران: نشرنی.

2)     چیلان. (1394). ماهنامه چیلان مرجع تحلیلی فولاد (1396 ed.). تهران: انجمن فولاد ایران.

3)     حمزه, ا., & عطاطلب, ف. (2019). بررسی اثر تحریم بر صنعت بیمه با تأکید بر تورم و مشکلات نقل‌وانتقالات پولی. اقتصاد مالی, 12(45), 147-165.

4)     فرمان آرا, و., کمیجانی, ا., فرزین وش, ا., & غفاری, ف. (2019). نقش بازار سرمایه در تامین مالی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه). اقتصاد مالی, 13(47), 19-38.

5)     محمدپور, ا. (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش ( ویرایش دوم ed.). تهران: جامعه شناسان.

6)      مهدوی عادلی, م. ح., احمدی شاد مهری, م. ط., & احمدی, س. م. (2019). اوراق بدهی، ابزاری برای تامین مالی پروژه‌های صنعت نفت (با تاکید بر اسناد خزانه اسلامی). اقتصاد مالی, 12(45), 213-242.

7)     هاوالدر, ک. (1392). بازاریابی صنعتی (م. ع. عبدالوند & ه. نیکومرام, Trans. چاپ دوم ed.). تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.

 

8)      Abbott, M. (2015). Reform and efficiency of New Zealand's airports. Utilities Policy, 36, 1-9. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0957178715300047. doi:https://doi.org/10.1016/j.jup.2015.05.001

9)      Alavipour, S. M. R., & Arditi, D. (2019). Time-cost tradeoff analysis with minimized project financing cost. Automation in Construction, 98, 110-121. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0926580517308488. doi:https://doi.org/10.1016/j.autcon.2018.09.009

10)   Amador-Torres, J. S. (2017). Finance-neutral potential output: An evaluation in an emerging market monetary policy context. Economic Systems, 41(3), 389-407. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0939362517300328. doi:https://doi.org/10.1016/j.ecosys.2016.09.003

11)   Bates III, M. O. (2016). Prahalad's Market Approach Impacting Brand Loyalty in Base of the Pyramid Philippines: Anderson University.

12)   Berman, B. (2015). How to compete effectively against low-cost competitors. Business Horizons, 58(1), 87-97. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0007681314001268. doi:https://doi.org/10.1016/j.bushor.2014.09.002

13)   Brown, D., Sorrell, S., & Kivimaa, P. (2019). Worth the risk? An evaluation of alternative finance mechanisms for residential retrofit. Energy Policy, 128, 418-430. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301421518308395. doi:https://doi.org/10.1016/j.enpol.2018.12.033

14)   Cao, E., Du, L., & Ruan, J. (2019). Financing preferences and performance for an emission-dependent supply chain: Supplier vs. bank. International Journal of Production Economics, 208, 383-399. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0925527318303013. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2018.08.001

15)   Carnovale, S., Rogers, D. S., & Yeniyurt, S. (2019). Broadening the perspective of supply chain finance: The performance impacts of network power and cohesion. Journal of Purchasing and Supply Management, 25(2), 134-145. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1478409218302413. doi:https://doi.org/10.1016/j.pursup.2018.07.007

16)   Cole, R. A., & Sokolyk, T. (2018). Debt financing, survival, and growth of start-up firms. Journal of Corporate Finance, 50, 609-625. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0929119916302425. doi:https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2017.10.013

17)   Conti, A., Dass, N., Di Lorenzo, F., & Graham, S. J. H. (2019). Venture capital investment strategies under financing constraints: Evidence from the 2008 financial crisis. Research Policy, 48(3), 799-812. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048733318302877. doi:https://doi.org/10.1016/j.respol.2018.11.009

18)   Djennas, M. (2016). Business cycle volatility, growth and financial openness: Does Islamic finance make any difference? Borsa Istanbul Review, 16(3), 121-145. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214845015300223. doi:https://doi.org/10.1016/j.bir.2016.06.003

19)   Fianto, B. A., Maulida, H., & Laila, N. (2019). Determining factors of non-performing financing in Islamic microfinance institutions. Heliyon, 5(8), e02301. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405844019359614. doi:https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2019.e02301

20)   Fischer, M. (2017). The source of financing in mergers and acquisitions. The Quarterly Review of Economics and Finance, 65, 227-239. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1062976917300078. doi:https://doi.org/10.1016/j.qref.2017.01.003

21)   Gao, Y., Yu, S.-H., & Shiue, Y.-C. (2018). The performance of the P2P finance industry in China. Electronic Commerce Research and Applications, 30, 138-148. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1567422318300620. doi:https://doi.org/10.1016/j.elerap.2018.06.002

22)   Gautier, L., Tosun, J., De Allegri, M., & Ridde, V. (2018). How do diffusion entrepreneurs spread policies? Insights from performance-based financing in Sub-Saharan Africa. World Development, 110, 160-175. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305750X18301803. doi:https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2018.05.032

23)   Gunasekaran, A., Papadopoulos, T., Dubey, R., Wamba, S. F., Childe, S. J., Hazen, B., & Akter, S. (2017). Big data and predictive analytics for supply chain and organizational performance. Journal of Business Research, 70(Supplement C), 308-317. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S014829631630491X. doi:https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2016.08.004

24)   Gupta, S., Väätänen, J., & Khaneja, S. (2016). Value added reseller or value at risk: The dark side of relationships with VARs. Industrial Marketing Management, 55(Supplement C), 110-118. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019850116300219. doi:https://doi.org/10.1016/j.indmarman.2016.02.017

25)   Kowalkowski, C., Gebauer, H., & Oliva, R. (2017). Service growth in product firms: Past, present, and future. Industrial Marketing Management, 60, 82-88.

26)   Lee, Y. S. (2018). International isolation and regional inequality: Evidence from sanctions on North Korea. Journal of Urban Economics, 103, 34-51. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0094119017300852. doi:https://doi.org/10.1016/j.jue.2017.11.002

27)   Liang, F. H. (2017). Does foreign direct investment improve the productivity of domestic firms? Technology spillovers, industry linkages, and firm capabilities. Research Policy, 46(1), 138-159. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048733316301263. doi:https://doi.org/10.1016/j.respol.2016.08.007

28)   Romolini, A., Fissi, S., & Gori, E. (2017). Integrating territory regeneration, culture and sustainable tourism. The Italian albergo diffuso model of hospitality. Tourism Management Perspectives, 22, 67-72. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221197361730017X. doi:https://doi.org/10.1016/j.tmp.2017.02.002

29)   Sääksvuori, L. (2013). Voluntary formation of centralized sanctioning institutions. The Journal of Socio-Economics, 44, 150-159. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1053535713000280. doi:https://doi.org/10.1016/j.socec.2013.02.018

30)   Sun, Z., Vinig, T., & Hosman, T. D. (2017). The financing of Chinese outbound mergers and acquisitions: Is there a distortion between state-owned enterprises and privately owned enterprises? Research in International Business and Finance, 39, 377-388. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0275531916302744. doi:https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2016.09.005

31)   Tian, P., & Lin, B. (2019). Impact of financing constraints on firm's environmental performance: Evidence from China with survey data. Journal of Cleaner Production, 217, 432-439. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959652619302422. doi:https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.01.209

32)   Wetzel, P., & Hofmann, E. (2019). Supply chain finance, financial constraints and corporate performance: An explorative network analysis and future research agenda. International Journal of Production Economics, 216, 364-383. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0925527319302385. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2019.07.001

33)   Woo, H.-S., Cannella, A., & Mesquita, L. F. (2017). Intra-and Inter-Firm Agglomeration: The Location Decisions of Multi-Unit Firms. Paper presented at the Academy of Management Proceedings.

34)   Wu, H., Lv, K., Liang, L., & Hu, H. (2017). Measuring performance of sustainable manufacturing with recyclable wastes: A case from China’s iron and steel industry. Omega, 66(Part A), 38-47. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305048316000104. doi:https://doi.org/10.1016/j.omega.2016.01.009

35)   Wuttke, D. A., Blome, C., Sebastian Heese, H., & Protopappa-Sieke, M. (2016). Supply chain finance: Optimal introduction and adoption decisions. International Journal of Production Economics, 178, 72-81. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S092552731630069X. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2016.05.003

36)   Xu, X., Zhang, W., & Li, L. (2016). The impact of technology type and life cycle on IT productivity variance: A contingency theoretical perspective. International Journal of Information Management, 36(6, Part B), 1193-1204. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0268401216301839. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2016.08.007

37)   Zhu, Y., Zhou, L., Xie, C., Wang, G.-J., & Nguyen, T. V. (2019). Forecasting SMEs' credit risk in supply chain finance with an enhanced hybrid ensemble machine learning approach. International Journal of Production Economics, 211, 22-33. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0925527319300404. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2019.01.032

 

یادداشت‌ها