پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 10,005 |
| تعداد مقالات | 83,622 |
| تعداد مشاهده مقاله | 78,341,335 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,384,472 |
تأثیرسبک‌هایتصمیم‌گیریبرگزارشگریمالیمتقلبانه (رویکرد مدل یابی ساختاری) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| دوره 12، شماره 47، مهر 1399، صفحه 77-92 اصل مقاله (499.14 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مریم هاشمی بهرمان1؛ زهرا پورزمانی* 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1گروه حسابداری، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| در عصر حاضر مدیران، عامل کلیدی در جهت ارتقای عملکرد هر سازمان به شمار می‌آیند و تصمیماتی که آنان اتخاذ می‌نمایند، در شکست با موفقیت سازمان تأثیرگذار است. در این راستا پژوهش حاضر، به تأثیر سبک‌های تصمیم‌گیری بر گزارشگری متقلبانه از طریق پیش‌بینی روابط علَی میان ابعاد سبک‌های تصمیم‌گیری (شهودی، وابستگی، عقلائی، آنی و اجتنابی) و گزارشگری متقلبانه پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش، حسابرسان مستقلبوده وجهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارداستفاده‌شده است.برای اندازه‌گیری تمایل پاسخ‌دهندگان به مدیریت سود و همچنین برای اندازه‌گیری سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران از پرسش‌نامه‌های استاندارد استفاده گردید. پس از انجام آزمون‌های پایایی و روایی داده‌های نمونه، تحلیل‌های مربوط بر اساس رویکرد مدل یابی ساختاریصورت گرفت.نتایج پژوهش نشان می‌دهد سبک‌های تصمیم‌گیری (وابستگی، عقلائی، آنی و اجتنابی) بر گزارشگری متقلبانه تأثیری معنی‌داری دارد. از این‌رو تأثیر مؤلفه سبک شهودی تصمیم‌گیری بر گزارشگری متقلبانه مشاهده نگردیدManagers are pivotal element of organization evolvement nowadays and sucees or failure of the organization is a function of decisions made by them. This research will study the impact of decision making methods on fraudulent financial reporting by forecasting causal relationship between decision making dimensions (intuitive, dependent, rational, spontaneous and avoidant) and fraudulent reporting. Statistical population of this research is independent auditors and standard questionnaire is used to gather data. Analysis were based on structural modeling approach. Results of the research presents a meaningful effect of decision making methods (dependent, rational, spontaneous and avoidant) on fraudulent financial reporting and no any meaningful effect of intuitive decision making method on fraudulent financial reporting was observed. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سبک‌های تصمیم‌گیری؛ گزارشگری متقلبانه؛ معادلات ساختاری | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
تأثیرسبک‌هایتصمیم‌گیریبرگزارشگریمالیمتقلبانه (رویکرد مدل یابی ساختاری)
مریم هاشمی بهرمان
زهرا پورزمانی[2]
چکیده در عصر حاضر مدیران، عامل کلیدی در جهت ارتقای عملکرد هر سازمان به شمار می‌آیند و تصمیماتی که آنان اتخاذ می‌نمایند، در شکست با موفقیت سازمان تأثیرگذار است. در این راستا پژوهش حاضر، به تأثیر سبک‌های تصمیم‌گیری بر گزارشگری متقلبانه از طریق پیش‌بینی روابط علَی میان ابعاد سبک‌های تصمیم‌گیری (شهودی، وابستگی، عقلائی، آنی و اجتنابی) و گزارشگری متقلبانه پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش، حسابرسان مستقلبوده وجهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارداستفاده‌شده است.برای اندازه‌گیری تمایل پاسخ‌دهندگان به مدیریت سود و همچنین برای اندازه‌گیری سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران از پرسش‌نامه‌های استاندارد استفاده گردید. پس از انجام آزمون‌های پایایی و روایی داده‌های نمونه، تحلیل‌های مربوط بر اساس رویکرد مدل یابی ساختاریصورت گرفت.نتایج پژوهش نشان می‌دهد سبک‌های تصمیم‌گیری (وابستگی، عقلائی، آنی و اجتنابی) بر گزارشگری متقلبانه تأثیری معنی‌داری دارد. از این‌رو تأثیر مؤلفه سبک شهودی تصمیم‌گیری بر گزارشگری متقلبانه مشاهده نگردید.
واژه‌های کلیدی:سبک‌های تصمیم‌گیری، گزارشگری متقلبانه، معادلات ساختاری.
1- مقدمه در عصر حاضر مدیران، عامل کلیدی در جهت ارتقای عملکرد هر سازمان به شمار می‌آیند و تصمیماتی که آنان اتخاذ می‌نمایند، در شکست با موفقیت سازمان تأثیرگذار است. تصمیمات مدیران سازمان و تفکرات آن‌ها نقشی سرنوشت‌ساز در پیشبرد اهداف سازمانی دارد؛ اما گاهی اوقات مدیران در وضعیت‌هایی قرار می‌گیرند که تصمیم‌هایشان به نفع سهامداران شرکت نبوده و باعث مخدوش شدن گزارش‌های مالی می‌شوند در واقع مدیریت سود زمانی رخ می‌دهد که مدیران قضاوت خویش را در گزارشگری مالی و در نحوه ثبت و گزارش‌های مالی به صورتی وارد نمایند که تغییر در محتوای گزارش‌های مالی، برخی از سهامداران را نسبت به عملکرد اقتصادی شرکت گمراه نماید. از سویدیگر با توجه به تئوری نمایندگی مدیران می‌توانند از انگیزه لازم برای دستکاری سود به منظور حداکثر کردن منافع خود برخوردار باشند. مدیریت سود، برآیند درجه‌ای از قابلیت انعطاف و اعمال نظری است که مدیران در گزارشگری خوددارند (قلی پور و همکاران، ۱۳۸۷). با توجه به مشکلات به وجود آمده در زمینه گزارشگری متقلبانه در بازار سرمایه ایران، مسئله این پژوهش چگونگی درک میزان گزارشگری متقلبانه در قبال ابعاد سبک‌های تصمیم‌گیری است. همچنین، با توجه به مطالعات انجام‌شده در ایران درزمینهتأثیر سبک‌های تصمیم‌گیری بر گزارشگری متقلبانه، پژوهش حاضر مؤلفه‌هایی را مورد آزمون قرار داده که در تحقیقات قبلی آزمون نشده است. ازاین‌رو، این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که سبک‌های تصمیم‌گیری چه تأثیری بر گزارشگری متقلبانه دارد؟ به‌منظور پاسخ به این سؤال، روابط علّی سبک‌های تصمیم‌گیری و گزارشگری متقلبانه مطالعه می‌شود. در حقیقت مطالعه حاضر مفهوم جدیدی از گزارشگری متقلبانه را معرفی می‌کند. ازاین‌رو، انتظار می‌رود نتایج پژوهش حاضر بتواند به مدیران، تحلیل گران مالی، سرمایه‌گذاران و سایر ذینفعان در درک بهتر گزارشگری متقلبانه در قبال سبک‌های تصمیم‌گیری، کمک کرده و آن‌ها را در اتخاذ تصمیم‌های صحیح مالی و سرمایه‌گذاری کمک نماید. این پژوهش با طرح مبانی نظری و پیشینه پژوهش‌های مرتبط با موضوع و همچنین تبیین روش پژوهش و فرضیه‌های برگرفته از مسئله و مبانی نظری پژوهش ادامه یافته و سپس به تشریح نتایج آزمون فرضیه‌ها پرداخته است؛ و درنهایت نتیجه‌گیری و پیشنهادها بیان می‌گردد.
2- چارچوب نظری پژوهش یکی از فعالیت‌های اصلی مدیریت تصمیم‌گیری است. تصمیم‌گیری با تشخیص مسائل، تعیین جانشین‌های حل مسائل، انتخاب از بین آن‌ها و اجرای راه‌حل انتخاب شده سرو کار دارد. در ادبیات مدیریت نوین، هریک از وظایف سنتی مدیران مانند برنامه‌ریزی، سازماندهی، کنترل و غیرهجلوه‌هایی از نوعی تصمیم‌گیری هستند. فرآیند تصمیم‌گیری تابعی از عوامل مهمی چون موضوع تصمیم، فرد تصمیم‌گیرنده، زمان تصمیم‌گیری و از همه مهم‌تر پیچیدگی متغیرهای دخیل در تصمیم‌گیری است (فلاح دوست، ۱۳۹۳). تصمیم‌گیری عبارت است از ترکیب دانش، فکر، احساس و تصور به طوری که مجموعه حاصل قابل اجرا باشد. به مفهوم واضح‌تر تصمیم‌گیری به عبارت است از انتخاب یک راهکار از میان دو یا چند راهکار. یک تصمیم، انتخاب یک راه‌حل یا اقدام از بین مجموعه‌ای از اقدامات ممکن و جانشین‌های دیگر است. نا اطمینانی معمولاً تصمیمات را مشکل می‌کند؛ و اطمینان نسبت به انتخاب یک جانشینیا اقدامی که منجر به بهترین بازده شود را کاهش می‌دهد (ایسنفار[i]،2011). به نظر هربرت سایمون، تصمیم‌گیری جوهر اصلی مدیریت است و حتی می‌توان مدیریت را مترادف با آن دانست. وی نظریه تصمیم‌گیری خود را تحت عنوان مدیر به عنوان تصمیم‌گیرنده، ارائه نمود. به نظر او تصمیم‌گیرنده فردی است که در تقاطع راه‌ها، در لحظه انتخاب، آماده است که در یکی از مسیرها پا گذارد. اگر مدیریت را مترادف با تصمیم‌گیری بدانیم، دیگر انتخاب تنها یک راه از راه‌های دیگر تصمیم‌گیری نیست، بلکه عنوان تصمیم‌گیری به کل فرآیند اطلاق می‌شود. در بسیاری از سازمان‌ها به ویژه سازمان‌های اداری و عمومی، تصمیمات اتخاذ شده با نسبت‌های متفاوت، اجرایی و سیاست‌گذاری می‌گردد. تصمیم‌گیری فرآیند مرتبط با حل یک مسئله با مشکل است و اغلب با اصطلاح «حل مشکل» مطرح می‌شود (روحانی[ii]و همکاران،2016). درادبیاتحسابداریتعاریفمختلفیدرمورد مدیریتسودتوسطمحققینارائهشدهاست. ارائهتعریفیمناسبازمدیریتسودمستلزمشناختهدفوانگیزهازمدیریتسودوکاربردآناست. اسکات (2000)، بهمدیریتسودبهعنواناختیارشرکتدرانتخابسیاست‌هایحسابداریبرایدست‌یابیبهبرخیاهدافخاصمدیر، می‌نگرد. حال پرسشایناستکهاهدافخاصمدیرازمدیریتسودچیست. فرنو همکاران (1994)، مدیریتسودرابهعنواندستکاریسودتوسطمدیریتبهمنظوردست‌یابیبهقسمتیازپیش‌داوری‌هایمربوطبهسودموردانتظارتعریفمی‌کند. دیجورجو همکاران (1999)، مدیریتسودرابهعنواننوعیدستکاریمصنوعیسودتوسطمدیریتجهتحصولبهسطحموردانتظارسودبرایبرخیمقاصدخاص (ازجملهحصولپیش‌بینیتحلیلگرانویابرآوردروندسودهایقبلیبرایپیش‌بینیسودهایآتی) تعریف کرده‌اند. هلیو والن (1999)، معتقدندمدیریت سود هنگامیرخمی‌دهدکهمدیرانازقضاوت‌هایشخصیخوددرگزارشگریمالیاستفادهکنندوساختارمعاملاتراجهتتغییرگزارشگریمالیدستکاریمی‌نمایند. اینهدفیابهقصدگمراهنمودنبرخیازصاحبانسهامدرخصوصعملکرداقتصادیشرکتصورتمی‌گیرد، یا بهمنظورتأثیربرنتایجقراردادهاییاستکهانعقادآن‌هامنوطبهدستیابیبهسودمشخصیمی‌باشد. درتعاریففوقبرایمدیریتسوداهداف،انگیزه‌هاوکاربردهایخاصیمشخصشدهکهبهصورتتفضیلیبهفرضیه‌هاوانگیزه‌هایمدیریتسودپرداختهمی‌شود. درادبیاتموجود، فرضیه‌هاونظریه‌هایمتفاوتیبرایتوضیحمدیریتسودتوسطمدیرانوپیامدهایآنمورداستفادهقرارگرفتهاستکهعبارتندازفرضیهمکانیکی، فرضیه بازارکاراونظریهاثباتیونظریه‌هایدستوری. رضائی پیته نوئی و صفری گرایلی (1397)، به بررسی ارتباط بین خوانایی گزارشگری مالی و احتمال گزارشگری متقلبانه پرداخته و به این نتیجه دست یافتند که خوانایی گزارشگری مالی احتمال وقوع تقلب حسابداری شرکت را کاهش می‌دهد. فخاری و نتاج کردی (1397)، به اثر تعدیل‌کنندگی راهبری شرکتی بر ارتباط بین رقابت در بازار محصول و کیفیت سود پیش‌بینی شده مدیریت پرداخته و به این نتیجه دست یافتند که رقابت در بازار محصول دارای اثر منفی بر کیفیت سود پیش‌بینی شده توسط مدیریت بوده و این ارتباط در شرکت‌های دارای راهبری شرکتی قوی کاهش می‌یابد. کاردان و همکاران (1398)، به بررسی رابطه غیرخطی رقابت بازار محصول و کیفیت گزارشگری مالی پرداخته و به این نتیجه دست‌یافته‌اند کهکیفیت سود در سطح پایین رقابت افزایش و هنگام تشدید رقابت کاهش می‌یابد. کردستانی و همکاران (1398)، به بررسی تأثیر کیفیت افشاء بر عدم تقارن اطلاعاتی پرداخته و به این نتیجه دست‌یافته‌اند که بین کیفیت گزارشگری مالی و عدم تقارن اطلاعاتی رابطه منفی و معنی‌داری وجود دارد. ورنیاورنگنکار (۲۰۱۵)،درپژوهشیباعنوان «سبک‌هایتصمیم‌گیریعمومی: شواهدیاز هند»بهبررسیقابلیتکاربردسبک‌هایتصمیم‌گیریعمومیدربینمدیرانهندیبه این نتیجه دست یافتند کههمهسبک‌هایتصمیم‌گیری (منطقی،شهودی،وابسته،اجتنابیوآنی) دربینمدیرانهندیرایجهستند. همچنیننتایجنشاندادکههمبستگیمعناداریبینسبک‌هاوجوددارد. کانلیوهمکاران (۲۰۱۶)،درپژوهشیباعنوان «ارتباطبینسبکتصمیم‌گیری،استراتژی‌هایرقابتیوعملکردسازمانیبینسازمان‌هایصنعتی»بهبررسیتأثیرسبکتصمیم‌گیریدر قدرتارتباطبیناستراتژیرقابتیوعملکردسازمانیدرسازمان‌هایبزرگصنعتیآفریقایبه این نتیجه دست یافتند کهسازمان‌هایموردمطالعهازهمهسبک‌هایتصمیم‌گیریاستفادهمی‌کنندامابیشترمنطبقباسبک‌هایتصمیم‌گیریتحلیلیودستوریهستند. همچنیننتایجنشانمی‌دهدسبک‌هایتصمیم‌گیریاز طریقاستراتژی‌هایرقابتیبرعملکردسازمانتأثیرمی‌گذارند. لو و همکاران (2017)، بیان کردند شرکت‌های دارای گزارش‌های مالی با خوانایی کمتر، احتمالاً بیشتر از سایر شرکت‌ها به ارتکاب تقلب در صورت‌های مالی اقدام می‌کنند. به طور مشابه، بلانکو و دئول (2017) نیز شواهدی بر وجود رابطه منفی بین خوانایی گزارشگری مالی شرکت‌ها و احتمال وقوع تقلب ارائه کردند. بلانکو و دئول (2017) تأثیر خوانایی و قابلیت مقایسه بر احتمال گزارشگری متقلبانه را در بازار سرمایه آمریکا بررسی کردند. یافته‌های این پژوهش نشان داد شرکت‌های دارای گزارشگری مالی با خوانایی و قابلیت مقایسه کمتر، احتمالاً بیشتر از سایر شرکت‌ها به ارتکاب تقلب در صورت‌های مالی اقدام می‌کنند.
3- فرضیه‌ها و مدل مفهومی فرضیه اصلی:سبک‌های تصمیم‌گیری بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد. این فرضیه به‌وسیله پنج فرضیه فرعی زیر آزمون می‌شود: - سبک تصمیم‌گیری شهودی بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد. - سبک تصمیم‌گیری وابستگی بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد. - سبک تصمیم‌گیری عقلائی بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد. - سبک تصمیم‌گیری آنی بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد. - سبک تصمیم‌گیری اجتنابی بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد.
شکل 1: چارچوب مفهومی پژوهش بلسکی و همکاران (2008) و اسکات و بروس (1995)
4- روش‌شناسی تحقیق رویکرد پژوهش جاری، قیاسی 1است. در آن از گرایش کاربردی 2و راهبردی علی 3 استفاده شده است. در این راهبرد علاوه بر خود رابطه، نوع و شدت رابطه و روابط علت و معلولی هم مشخص می‌گردد. جهت پاسخ به سؤال این پژوهش باید علت را پیدا نمود و برای این کار باید از راهبرد علّــی استفاده وتجزیه‌وتحلیل داده‌ها در ایـن راهبرد با استفاده از نرم‌افزار لیـزرل صورت گرفته است. این نرم‌افزار با استفاده از کواریانس ماتریس[iii]، مدل اصلی و کلی را تعیین می‌کند. جامعه آماری این پژوهش، حسابرسان مستقل کشور می‌باشد. حجم نمونه باید نسبت 10 مورد به ازای هر پارامتر برآورد شده باشد. بنتلر و چو (2006) نیز 5 مورد را به ازای هر پارامتر پیشنهاد کرده‌اند (هیر و همکاران، 2006، بنتلر و چو،2006)؛ بنابراین، با توجه به مدل ساختاری این پژوهش، مشاهدات (پرسشنامه) موجود (140 مورد) به لحاظ آماری کفایت می‌کند.
جدول 1. نمونه آماری پژوهش
منبع: یافته‌های پژوهشگر
برای گردآوری داده‌ها در این تحقیق از پرسشنامه استاندارد استفاده شده که در آن لیکرت طیف پنج گزینه‌ای مورد استفاده قرار گرفته و از حسابرسان مستقل خواسته شده تا نظر خود را در مورد هر سؤال بر مبنای این طیف و با انتخاب یکی از گزینه‌های: کاملاً مخالف، مخالف، بی‌نظر، موافق و کاملاً موافق بیان نماید که به ترتیب برای این گزینه‌ها ارزش عددی 1-2-3-4-5 در نظر گرفته شده است. برای تعیین روائــی 1 پرسشنامه از روش روائی سازه 2 استفاده شده که انجام این مهم با استفاده از روش آماری تحلیل اکتشافی انجام گرفته که مقدار سطح معنی‌داری و خطا که باید زیر 5% باشد و مقدار درجه آزادی و خطای شاخص بارتلت را تعیین می‌کند. با این راهکار میزان کفایت و مناسب بودن داده‌های نمونه این پژوهش برای انجام تحلیل عاملی اکتشافی را بررسی می‌کند.بـرای تعیین پــایــائی 3 پرسشنامه از روش محاسبه ضریب آلفــای کــرونباخ استفاده شده است که تعیین می‌کند که آیا در پرسشنامه این پژوهش، ابزار همبستگی درونی وجود دارد و نهایتاً پایائی ابزار پرسشنامه را تعیین می‌کند که آلفای کرونباخ[iv] باید بالای 70% باشد. با توجه به اینکه سطح خطا زیر 5% بوده و درجه آزادی و خطای شاخص بارتلت[v] مساعد می‌باشد پس داده‌های نمونه این پژوهش برای انجام تحلیل عامل اکتشافی کفایت دارد و مناسب می‌باشد. با توجه به اینکه ضریب آلفای کرونباخ تمامی متغیرها بالای 70 درصد بوده، پس در نتیجه در همه ابزارها، بین گویه‌های پرسش‌نامههمبستگـی درونــی وجود دارد و همه آن‌ها پایا هستند. جدول 2. نتایج آزمون پایایی متغیرهای پژوهش
منبع: یافته‌های پژوهشگر
5- متغیرهای تحقیق در این پژوهش متغیر وابسته، " رفتار مدیریت سود " و متغیر مستقل" سبک‌های تصمیم‌گیری" می‌باشند.همچنین متغیرهای جنسیت، سن، مرتبه شغلی، محل اشتغال، سطح تحصیلات به عنوان متغیرهایکنترل در نظر گرفته می‌شوند. برای اندازه‌گیری تمایل پاسخ‌دهندگان به مدیریت سود، از پرسشنامه بلسکی و همکاران[vi] (2008) استفاده شد. همچنین برای اندازه‌گیری سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران از پرسشنامه اسکات و بروس (1995) استفاده گردید.برای اندازه‌گیری متغیرهای کنترل به شرح زیر اقدام خواهد شد: جنسیت: یکمتغیراسمیاستکهبامقداریکو صفرنشاندادهمی‌شود. صفربرایجنسیتمردو یکبرایجنسیتزن. سن: یکمتغیرنسبیاستوعبارتاستسن شناسنامه‌ایحسابرسانبرحسبسال. مرتبهشغلی: یکمتغیرفاصله‌ایاستکهبامقدار یکالیچهارنشاندادهمی‌شود.اگرپاسخ‌دهندهدارای رتبه شغلیکارشناس حسابداریباشدمقداریک،سرپرست حسابداری عدددو،رئیس حسابداریعددسهومدیرمالی عدد چهاراختصاصداده می‌شود. سطح تحصیلات: یکمتغیرفاصله‌ایاستکهبامقدار یکالیچهارنشاندادهمی‌شود. اگرپاسخ‌دهندهدارای تحصیلات کاردانی و پائین ترباشدمقداریک،کارشناسی عدددو،کارشناسی ارشدعددسهو دکتریعدد چهاراختصاصداده می‌شود. مدیریت سود: عبارت است از انتخاب رویههای حسابداری توسط مدیر تا این که به واسطه این انتخاب، به اهداف خاصی مثلاً گزارش و تقسیم سود بیشتر و به دنبال آن دریافت پاداش بیشتر نایل آید (اسکات، 2009). مدیریت سود از نوع کارایی:انجام مدیریت سود توسط مدیریت در جهت منافع شرکت نظیر افزایشارزش شرکت و در نتیجه افزایش ثروت سهامداران، مدیریت سود کارایی تعریف می‌گردد (اسکات، 2009). مدیریت سود از نوع فرصت‌طلبانه: انجام مدیریت سود توسط مدیریت در جهت منافع شخصی خود مثل دریافتپاداش، مدیریت سود فرصت‌طلبانه تعریف می‌گردد (اسکات، 2009). - سبک تصمیم‌گیری عقلایی: این سبک بیانگر تمایل تصمیم‌گیرنده به شناسایی تمامی راهکارهای ممکن، ارزیابی نتایج هر راهکار از تمامی جنبه‌های مختلف و در نهایت انتخاب راهکار بهینه و مطلوب توسط تصمیم‌گیرنده در هنگام مواجهه با شرایط تصمیم‌گیری می‌باشد اسکات و بروس (1995). - سبک تصمیم‌گیری شهودی: تصمیم‌گیری شهودی فرآیندی ناخودآگاه است که در سایه تجربه‌های استنتاج شده به دست می‌آید. در این شیوه تصمیم‌گیری فرد تصمیم‌گیرنده منطق روشنی در رابطه با درست بودن تصمیم خود ندارد، بلکه با تکیه بر بینش و فراست درونی خود آن چیزی را که فکر می‌کند درست است انجام می‌دهد اسکات و بروس (1995). - سبک تصمیم‌گیری وابستگی: این سبک بیانگر عدم استقلال فکری و عملی تصمیم‌گیرنده و تکیه بر حمایت‌ها و راهنمایی‌های دیگران در هنگام اتخاذ تصمیم است اسکات و بروس (1995). - سبک تصمیم‌گیری آنی: سبک تصمیم‌گیری آنی بیانگر احساس اضطرار تصمیم‌گیرنده و تمایل وی به اخذ تصمیم نهایی در کوتاه‌ترین و سریع‌ترین زمان ممکن است اسکات و بروس (1995). - سبک تصمیم‌گیری اجتنابی: افرادی که از این سبک برخوردارند در هنگام مواجه با مسئله تا آنجا که امکان‌پذیر باشد تصمیم‌گیری را به تعویق انداخته و از هر گونه واکنش نسبت به مسئله رخ داده طفره می‌روند اسکات و بروس (1995).
6- نتایج حاصل از مطالعه فرضیه‌های پژوهش نتایج ماتریس کوواریانس متغیرها در جدول 3 نشان داده شده است:
جدول 3. نتایج ماتریس کوواریانس متغیرها
منبع: یافته‌های پژوهشگر
تحلیل عاملی تائیدی از نظر جبری بسیار پیچیده است و برای هر گونه محاسباتی همیشه از لیزرل استفاده می‌شود. در تحلیل عاملی تائیدی مدلی ساخته می‌شود که در آن فرض می‌شود داده‌های تجربی بر پایه‌ی چند عامل توصیف یا محاسبه می‌شوند. نتایج مدل اندازه‌گیری مؤلفه‌های مدل پژوهش در تائید تحلیل عاملی اکتشافی برای تعیین میزان برازش مدل در جدول (4) نشان داده شده است.
جدول 4. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی برای تعیین میزان برازش مدل
منبع: یافته‌های پژوهشگر
با توجه به جدول 4 مقدار شاخص برازندگی نیکوئی برارزش (RMSR)کوچکتر از 08/0 است، پس شاخص نیکوئی بر ارزش مدل این پژوهش مورد قبول بوده و برازش دارد و چون شاخص تعدیل شده نیکوئی برازش (Chi Square/Df) کوچکتر از 3 است پس این مدل نیز مورد قبول است. به‌طور معمول این معیار هر قدر کوچکتـر باشد حاکی از برازش بهتر است. با توجه به جدول (4) چون مقدار (RMR) این الگو کمتر است، میزان برازش مدل را در این پژوهش نشان می‌دهد.
جدول 5. نتایج آزمون تأثیرسبک‌هایتصمیم‌گیریبرگزارشگریمالیمتقلبانه
منبع: یافته‌های پژوهشگر
جدول 5، نتایج آزمون تأثیرسبک‌هایتصمیم‌گیریبرگزارشگریمالیمتقلبانه را نشان می‌دهد. سبکتصمیم‌گیریشهودی،تأثیر منفی (00/0-) برگزارشگریمالیمتقلبانهدارد. بهعبارتیباهرواحدتغییردرسبکتصمیم‌گیریشهودی،متغیرگزارشگریمالیمتقلبانهبهمیزان00/0 واحدوخلافجهتباسبکتصمیم‌گیریفرصت‌طلبانهتغییرمی‌کند؛ امااینتأثیرازنظرآماریمعنادارنمی‌باشدچراکهآمارهT-Valueبرابربا (05/0-) می‌باشدکهاینمیزانازمقدار 96/1-بیشترمی‌باشد؛ بنابراینفرضیهتأثیرسبکتصمیم‌گیریشهودی برگزارشگریمالیمتقلبانهردمی‌شود. سبک تصمیم‌گیری وابستگی، تأثیر مثبت (53/0) بر گزارشگریمالیمتقلبانهدارد. به عبارتی با هر واحد تغییر در سبکتصمیم‌گیریوابستگی، متغیر گزارشگریمالیمتقلبانهبه میزان 53/0 واحد و هم جهت با سبکتصمیم‌گیریوابستگی تغییر می‌کند. این تأثیر از نظر آماری معنادار می‌باشد چرا که آماره T-Value برابر با (53/3) می‌باشد که این میزان از مقدار 96/1 بیشتر می‌باشد؛ بنابراین فرضیه تأثیر سبکتصمیم‌گیریوابستگی برگزارشگریمالیمتقلبانهرا نمی‌توان رد کرد. سبک تصمیم‌گیری عقلانی، تأثیر مثبت (41/0) بر گزارشگریمالیمتقلبانهدارد. به عبارتی با هر واحد تغییر در سبکتصمیم‌گیریعقلانی، متغیر گزارشگریمالیمتقلبانهبه میزان 41/0 واحد و هم جهت با سبکتصمیم‌گیریعقلانی تغییر می‌کند. این تأثیر از نظر آماری معنادار می‌باشد چرا که آماره T-Value برابر با (79/2) می‌باشد که این میزان از مقدار 96/1 بیشتر می‌باشد؛ بنابراین فرضیه تأثیر سبکتصمیم‌گیریعقلانی برگزارشگریمالیمتقلبانهرا نمی‌توان رد کرد. سبک تصمیم‌گیری آنی، تأثیر مثبت (67/0) بر گزارشگریمالیمتقلبانهدارد. به عبارتی با هر واحد تغییر در سبکتصمیم‌گیریآنی، متغیر گزارشگریمالیمتقلبانهبه میزان 67/0 واحد و هم جهت با سبکتصمیم‌گیریفرصت‌طلبانهتغییر می‌کند. این تأثیر از نظر آماری معنادار می‌باشد چرا که آماره T-Value برابر با (65/3) می‌باشد که این میزان از مقدار 96/1 بیشتر می‌باشد؛ بنابراین فرضیه تأثیر سبکتصمیم‌گیریآنی برگزارشگریمالیمتقلبانهرانمی‌توانردکرد. سبک تصمیم‌گیری اجتنابی، تأثیر مثبت (33/0) بر گزارشگریمالیمتقلبانهدارد. به عبارتی با هر واحد تغییر در سبکتصمیم‌گیریاجتنابی، متغیر گزارشگریمالیمتقلبانهبه میزان 33/0 واحد و هم جهت با سبکتصمیم‌گیریاجتنابی تغییر می‌کند. این تأثیر از نظر آماری معنادار می‌باشد چرا که آماره T-Value برابر با (00/2) می‌باشد که این میزان از مقدار 96/1 بیشتر می‌باشد؛ بنابراین فرضیه تأثیر سبکتصمیم‌گیریاجتنابی برگزارشگریمالیمتقلبانهرا نمی‌توان رد کرد.
شکل 2. نتیجه آزمون مدلتأثیرسبک‌هایتصمیم‌گیریبرگزارشگریمالیمتقلبانه
7- بحث و نتیجه‌گیری پژوهش حاضر یک ساختار جدید سبک‌های تصمیم‌گیری و گزارشگری متقلبانه با تأکید بر ادغام مؤلفه‌های مختلف از دیدگاه‌های متفاوت را پیشنهاد می‌کند. ازاین‌رو، در این پژوهش عناصر مختلف سبک‌های تصمیم‌گیری یعنی (سبک تصمیم‌گیری شهودی، وابستگی، عقلانی، آنی و اجتنابی) و گزارشگری متقلبانه شرکت‌ها شناسایی و تحلیل شدند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول نشان داد که سبک تصمیم‌گیری شهودی بر گزارشگریمالیمتقلبانه تأثیر معناداری ندارد. بر اساس مبانی نظری پژوهش و به استناد به نتایج پژوهش‌های انجام‌شده توسط لو و همکاران (2017) و بلانکو و دئول (2017)، می‌توان چنین استنباط نمود که سبک تصمیم‌گیری شهودی بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد؛ بنابراین، اگر سرمایه‌گذاران و ذینفعان به این اطلاعات متکی شوند،بر احتمال تصمیم‌گیری اشتباه آن‌ها تأثیری نخواهد داشت. ازاین‌رو، نتایج این فرضیه با نتایج پژوهش لو و همکاران (2017) و بلانکو و دئول (2017) همسو نبوده و مطابق با چارچوب نظری پژوهش نیست. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های دوم، سوم، چهارم و پنجم نشان داد که سبک تصمیم‌گیری (وابستگی، عقلانی، آنی و اجتنابی) بر گزارشگریمالیمتقلبانه تأثیر معناداری دارد. بر اساس مبانی نظری پژوهش و به استناد به نتایج پژوهش‌های انجام‌شده توسط لو و همکاران (2017) و بلانکو و دئول (2017)، می‌توان چنین استنباط نمود که سبک تصمیم‌گیری (وابستگی، عقلانی، آنی و اجتنابی) بر گزارشگری متقلبانه تأثیر دارد؛ بنابراین، اگر سرمایه‌گذاران و ذینفعان به این اطلاعات متکی شوند،احتمال تصمیم‌گیری صحیح و دقیق آن‌هاکاهش خواهد یافت. ازاین‌رو، نتایج این فرضیه با نتایج پژوهش لو و همکاران (2017) و بلانکو و دئول (2017) همسو بوده و مطابق با چارچوب نظری پژوهش می‌باشد. یافته‌های پژوهش گویای آن است که سبک‌های تصمیم‌گیری (وابستگی، عقلانی، آنی و اجتنابی) موجب افزایش گزارشگری متقلبانه می‌شود. طبق نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های پژوهش، گزارشگری متقلبانه تحت تأثیر سبک‌های تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد. به عبارتی، می‌توان ابعاد سبک‌های تصمیم‌گیری را عامل فزاینده این سازه دانست. ازاین‌رو، به مدیران، سرمایه‌گذاران بالفعل، بالقوه و سایر ذینفعان پیشنهاد می‌شود که توجه بیشتری به بحث انواع سبک‌های تصمیم‌گیری داشته باشند و آن را در مدل‌های تصمیم‌گیری خود لحاظ نمایند زیرا سبک‌های تصمیم‌گیری می‌تواند مبنایی برای تصمیم‌گیریآن‌ها در سرمایه‌گذاری باشد. طبق نتایج پژوهش با توجه به اینکه تأثیر سبک‌های تصمیم‌گیری (وابستگی، عقلائی، آنی و اجتنابی) بر گزارشگری متقلبانه مشاهده گردید، لذا در مورد اهمیت سبک‌های تصمیم‌گیری بر کاهش گزارشگری متقلبانه و ایجاد محیط رقابتی شفاف و همچنین، ایجاد محیط شفاف اطلاعاتی و اتخاذ تصمیم بهینه سرمایه‌گذاران به صاحب‌نظران و مدیران بورس اوراق بهادار تهران پیشنهاد می‌شود تدابیری بیندیشند.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1) ادیبی سده، صدیقه، (1378)، "بررسی رابطه بین گرایش‌های ارزشی و سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران در شهراصفهان"، فصلنامه علمی د اجتماعی مدیریت در آموزش‌وپرورش، دوره ششم. شماره سلسله، صص 23،25. 2) آذر،عادل و منصور مؤمنی، (1384)،"آمـار و کاربــرد آن در مدیریت"، جلد دوم، تهران، انتشارات سمت. 3) پیری، رمضان، (1373)،"تصمیم‌گیری و مراحل آن. فصلنامه مدیریت در آموزش‌وپرورش"، سال سوم، شماره 1، صص 14-29 4) رضایی پیته نوئی، یاسر و مهدی صفری گرایلی، (1397)، "خوانایی گزارشگری مالی و احتمال گزارشگری متقلبانه"، پژوهش‌های حسابداری مالی، سال 10، شماره 4، صص 43-58. 5) فخاری، حسین و محسن نتاج کردی، (1397)، "اثر تعدیل‌کنندگی راهبری شرکتی بر ارتباط بین رقابت در بازار محصول و کیفیت سود پیش‌بینی شده مدیریت"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال 10، شماره 38، صص 209-237. 6) قاضی طباطبایی،سید محمود، (1374)، "مدل‌های ساختاری کوواریانس یا مدل‌های لیزرل در علوم اجتماعی"،نشریه دانشکده علوم انسانی اجتماعی تبریز،سال اول، شماره 2، صص 38-34. 7) قلیپور، آرین، حسین خنیفر و سمیرا فاخری کوزهکنان، (1387)، "اثرات خودشیفتگی مدیران بر آشفتگی سازمان‌ها"، فرهنگ مدیریت، دوره 6، شماره 18، صص 79-93. 8) کاردان، بهزاد، محمدحسین ودیعی نوقابی و مهدی امیدفر، (1398)، "بررسی رابطه غیرخطی رقابت بازار محصول و کیفیت گزارشگری مالی"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال 11، شماره 41، صص 177-195. 9) کردستانی، غلامرضا، نقی بهرامفر و علی امیری، (1398)، "بررسی تأثیر کیفیت افشاء بر عدم تقارن اطلاعاتی"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال 11، شماره 42، صص 159-178. 10) هادیزاده مقدم، اکرم و مریم طهرانی،(1390)، "تبیین رابطه بین هوش عاطفی و سبک تصمیم‌گیریمدیران"، دوماهنامه علمی – پژوهشی دانشور رفتار، مدیریت و پیشرفت، دانشگاه شاهد، سال هجدهم. 11) هومن، حیدر علی، (1384)، "مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل"، انتشارات سمت، تهران، صص 180- 200. 12) Bamidele Rotimi. (2016), “Relationship between Decisionmaking Style, Competitive Strategies and Organisational Performance among Construction Organisations”, Journal of Engineering, Design and Technology, Vol. 14, No. 4 PP. 1-25. 13) Banerjee, S., Kauffman, R. J., & Wang, B. (2007), “Modeling Internet Firm Survival Using Bayesian Dynamic Models with Time-varying Coefficients”, Electronic Commerce Research and Applications, 6(3), PP. 332-342. 14) Bhattacharya, C. B., & Sen, S. (2003), “Consumer–company Identification: A Framework for Understanding Consumers’ Relationships with Companies”, Journal of marketing, 67(2), PP. 76-88. 15) Blanco, B., and Dhole, S. (2017), “Financial Statement Comparability, Readability and Accounting Fraud”, AFAANZ Conference, Working Paper, https://www.afaanz.org/openconf/2017/modules/request.php?module=oc_program&action=summary.php&id=4. 16) Degeorge, F., Patel, J. and Zeckhauser, R. (1999), “Earnings Management to Exceed Thresholds”, Journal of Business, 72, PP. 1-33. 17) Eberlin, Richard jay. (2005), “The Realationship among Leadership Styles, Decision Making and Organizational Justice”, Alliant Interuational University. 18) Fern, R. H., Brown, B., and Dickey, S.W. (1994), “An Emperical Test of Politically-motivated Income Smoothing in the Oil Refining Industry”, Journal of Applied Research, 10(1), PP. 92-100. 19) Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., and Tatham, R.L., (2006), “Multivariate Data Analysis 6th Edition”, Pearson Prentice Hall, New Jersey. Humans: Critique and reformulation. Journal of Abnormal Psychology, 87, PP. 49-74. 20) Healy, P., Wahlen, J. (1999), “A Review of the Earnings Management Literature and its Implication for Standard Setting”, Accounting Horizons, 13(4), PP. 365-383. 21) Hoy, K. W. & Miskel, G. C. (2008), “Educational Administration: Theory, Research, and Practice (8th Ed)”, New York: McGraw Hill, Inc. 22) Karin, K. (2003), “Gender Influences in Decision-making Processes in Top Management Teams”, Management Decision, Vol. 41, No. 10, PP.1024 – 1034. 23) Kaucher, E. (2010), “Ethical Decision Making and Effective Leadership”, Alliant International University. 24) Lo, K., Ramos, F., and Rogo, R. (2017), “Earnings Management and Annual Report Fraud Detection”, Contemporary Accounting Research, Vol. 32, No. 3, PP. 1193-1223. 25) Moghaddam, A. Tehrani, M. (2008), "Investigating the Relationship between Decision”. 26) Olcuma, Dincer and Titrek, Osman (2015), “The Effect of School Administrators’ Decision Making Styles On Teacher Job Satisfaction”, Procedia - Social and Behavioral Sciences 197, PP. 1936 – 1946. 27) Oyekunle Oyewobi, Luqman; Abimbola Windapo James and Olabode Bamidele Rotimi, (2016), “Relationship between Decision Making Style, Competitive Strategies and Organisational Performance among Construction Organisations”, Journal of Engineering, Design and Technology, Vol. 14, No. 4, PP. 1-25. 28) Pamela, Chrispin, (1996), “Decisions, Decisions“, Journal of Management in Medicine, Vol. 10, No. 6, PP 43. 29) Rezazadeh, Samaneh (2010), "The Relationship between Intelligence and Moral Decision – Making Styles of Public Managers”, Ferdowsi. University of Mashhad University of MedicalSciencesin1389."MS Thesis. Ferdowsi University of Mashhad School of Psychology and Educational Sciences. 30) Robbins.sp. (2009), “Organizational Behavior”, Muhammad Ali's translation Oyekunle Oyewobi, Luqman; Abimbola Windapo James and Olabode 31) Scott, William, (2000), “Financial Accounting Theory”, Prentice Hall, chapter 11, PP. 343-352. 32) Spicer, David P. & Sadler–Smith, Eugene (2005), “An Examination of the General Decision Making Style“, Journal or Managerial Psychology, Vol. 20, No. 2, PP. 137-138. 33) Verma, Neha and rangnekar, santosh (2015), “General Decision Making Style: Evidence from India, South Asian”, Journal of Global Business Research, Vol. 4, No. 1, PP. 1-40. 34) Weinz, Heinz, & Koontz, Harold, (1993), “Management: A Global Perspective“, International Edition, Tenth Edition, New York, PP. 199
یادداشت‌ها
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 640 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 406 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||