بررسی تطبیقی فضای پساآخرالزمانی در رمان جاده اثر کورمک مک‌کارتی، اسطورة جام مقدّس و پادشاه ماهیگیر

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

دوره 16، شماره 61، دی 1399، صفحه 195-222   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

هدا شب رنگ^*

استادیار زبان انگلیسی دانشگاه خاتم

چکیده

رمان جاده اثر کورمک مک‌کارتی، آکنده از فضایی پساآخرالزمانی و خاکستری است. آثار این نویسنده با واقعیت عجین‌ شده‌‌اند؛ اما فضای این داستان دهشتناک و متفاوت از دیگر آثارش است. پس از خواندن این رمان، هراسی در دل مخاطبان می‌افتد که چه بر سر دنیا می‌آید و این سوال مطرح می‌شود که آیا راهی برای نجات انسان در این عصر پساآخرالزمانی رعب‌انگیز وجود دارد؟ مک‌کارتی وقایعی را توصیف می‌کند که معتقد است سرنوشت محتوم بشری است. او سفر پدر و پسری را روایت می‌کند که در دنیای بعد از تمدن، برای بقا دست و پا می‌زنند. مقالة حاضر با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی، با هدف اثبات وجود همانندی در رمان پسامدرن جاده و اسطوره‌های کهنِ جام مقدّس و پادشاه ماهیگیر نگاشته شده است. در این پژوهش، تنها بر خصوصیات پسامدرن جاده تاکید نشده، بلکه بر اسطوره‌هایی معطوف است که کهن‌تر و مهمتر هستند. در دنیای پسامدرن که سراسر ویران گشته، راه رستگاری بشر، رجعت به اسطوره‌ها و تعالی‌یافتن او است. جهانی که بر اساس سود و مصلحت فردی بنا شده محکوم به فنا است. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد که تنها راه نجات بشر بنای اصول اخلاقی جدید، فارغ از مصلحت‌اندیشی بر پایة اصالت سودآوری است. در واقع پادزهر این جهان سودازده، چیزی جز رحم‌کردن به دیگران نیست؛ به عبارت دیگر، بشر برای ادامة بقا، نیازمند مهربانی، عشق و شفقت بدون حسابگری است.
 

کلیدواژه‌ها

اسطوره؛ پساآخرالزمان؛ جام مقدّس؛ کورمک مک‌کارتی؛ پادشاه ماهیگیر

مراجع

عهد جدید

اعظمیان بیدگل، جمیله. ۱۳۸۸. «جام در ادبیات فارسی و پیشینۀ آن» . فصلنامة ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. س۵. ش۱۷. صص ۱۰-۱.

جانسن، رابرت. ۱۳۹۲. اسطوره ی جام مقدّس: سفر قهرمانی مرد امروز. ترجمة/تحلیل تورج رضا بنی‌صدر. چ ۳. تهران: لیوسا.

ستاری، جلال. ۱۳۸۶. پیوندهای ایرانی و اسلامی اسطوره پارزیفال. تهران: ثالث.

شمیسا، سیروس. ۱۳۷۷. «اسطورة جست‌وجوی جام». سالنامة حافظ پژوهی. دفتر ۱. صص۶۸-۶۱.

قاسم‌بروجردی، اردشیر. ۱۳۸۹. «بررسی پیدایش و جایگاه جام مقدّس در رمان‌های شهسواری آرتور در ادبیات آلمانی». فصلنامة مطالعات نقد ادبی(پژوهش ادبی). ش۱۸.صص ۱۰۲-۸۵.

کربن، هانری. ۱۳۹۱. «نور جلال و جام مقدّس». مجلة فلسفة متعالی (آکادمی مطالعات ایرانی لندن). ترجمة انشاء‌الله رحمتی. ش۲۳. صص۵۳-۳۴.

میرکمالی، معصومه و عباس ماهیار. ۱۳۹۵. «بازتاب اسطوره جام مقدّس در ادبیات کلاسیک». فصلنامة تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا). س8. ش۳۰. صص۱۳۶-۱۱۹.

نامور مظلق، بهمن. ۱۳۹۲. در آمدی بر اسطوره شناسی: نظریه‌ها و کاربردها . تهران: سخن.

نوری، سارا السادات و اشرف‌السادات موسوی لر. ۱۳۹۹. «خشونت در مجالس رزم با تأکید بر نگاره‌های اسطوره‌ای دوالیستی نگارگری ایران از منظر اسلاوی ژیژک (خشونت اسطوره‌ای)». فصلنامة ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. س۱۶. ش ۵۹. صص ۱۹۹-۱۸۱.

 

English Sources

Baudrillard, Jean. (2002). The Spirit of Terrorism and Requiem for the Twin Towers, Trans, Chris Turn, London: Verso.

Campbell, Joseph. (1990). Transformations of Myth through Time, New York: Harper & Row.

Cooper, L.R. (2011). Cormac McCarthy’s The Road as Apocalyptic Grail Narrative. Studies in the Novel, 43.2: 218-236.

Grindley, Carl James. (2008). “The Setting of McCarthy’s The Road”, Explicator, 67.1: 11-13.

Grossman, Lev. (2007). “A Conversation between Cormac McCarthy and Joel and Ethan Coen”, Time, 29 Oct.: 62-63.

Hendry, Tom. (2015). “Myth, Legend and Dust: Cormac McCarthy and the Loss of Vernacular”. Dandelion Postgraduate & Research Network. Vol. 5, No. 2.

Hunt, Alex and Martin M. Jacobsen. (2008). “Cormac McCarthy’s The Road and Plato’s Simile of the Sun”, Explicator, 66.3: 155-58.

King James Bible. (n.d.). King James Bible Online. New Testement. https://www.kingjamesbibleonline.org/ .(Original work published 176).

Kushner, David. (2007). “Cormac McCarthy’s Apocalypse”, Rolling Stone, 27 Dec. Online. 21 Feb 2011. http://www.davidkushner.com/article/cormac-mccarthys-apocalypse/  

Loomis, Roger Sherman. (1963). The Grail: From Celtic Myth to Christian Symbol, New York: Columbia University Press.

Luce, Dianne C. (2008). “Beyond the Border: Cormac McCarthy in the New Millenium”, Cormac McCarthy Journal, 6: 6-12.

Marino, John B. (2004). The Grail Legend in Modern Literature. Cambridge: D.S. Brewer.

McCarthy, Cormac. (2007). The Road, New York: Picador.

Spurgeon, Sara L. (2011). CORMAC McCARTHY: All the Pretty Horses, No Country for Old Men, The Road. New York: Continuum International Publishing Group.

Tennyson, Alfred. (1920). Tennyson’s Idylls of the King, Intro, by Willis H. Wilcox, Philadelphia: J.B Lippincott.

Waite, Arthur Edward. (1961). The Holy Grail: The Galahad Quest in the Arthurian Literature, New York: University Books.

Weston, Jessie L. (1964). The Quest of the Holy Grail, London: Frank Cass & Co.

Wood, Juliett. (2000). “The Holy Grail: From Romance Motif to Modern Genre”, Folklore, Taylor & Francis Ltd., 111.2: 169-190.

Žižek, Slavoj. (2002). Welcome to the Desert of the Real. New York: Wooster P