مدل سازی رفتار سرمایه گذاران با استفاده از متغیرهای روانشناختی با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری به منظور شناخت خطاهای تصمیم گیری در سرمایه‌گذاری

مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار

مقاله 7، دوره 11، شماره 44 - شماره پیاپی 3، مهر 1399، صفحه 133-153   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شیروان براری¹؛ قدرت اله طالب نیا^{* 2}؛ حمیدرضا وکیلی فرد²؛ حسین ایزدی³

¹گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

²گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³گروه حسابداری و مدیریت، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران

چکیده

مدل‌سازی ساختاری تفسیری یکی از روش‌های طراحی سیستم‌ها، به‌ویژه سیستم‌های مدیریتی و حسابداری است و به‌عنوان ابزاری مهم برای نظم بخشیدن و جهت دادن به پیچیدگی روابط بین متغیرها عمل می‌کند. این تکنیک با شناسایی متغیرها، آغاز و سپس روابط زمینه‌ای بین متغیرها را با استفاده از تجربه‌ها و دانش خبرگان مشخص و درنهایت مدل ساختاری چند سطحی ایجاد می‌کند. در این پژوهش با استفاده از این رویکرد، متغیرهای روان‌شناختی مؤثر بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران حقیقی فعال در بازار بورس اوراق بهادار ساختاربندی گردیدند. بدین منظور از خبرگان متخصص در این زمینه استفاده گردید و 12 متغیر روان‌شناختی مؤثر بر رفتار/تصمیم گیری سرمایه‌گذاران شناسایی و سپس بوسیله ماتریس دسترسی اولیه، میزان تأثیرگذاری آن‌ها در مدل رفتار/ تصمیم سرمایه‌گذاران بر روی همدیگر کدگذاری گردیدند. درنهایت با استفاده از ماتریس نهایی، سطح‌بندی گردیدند. نتایج مدل‌سازی ساختاری تفسیری نشان داد که متغیرهای روان‌شناختی مؤثر بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران در 6 شش سطح مدل‌سازی شدند و متغیر توان پنداری در بالاترین سطح و دارای تأثیرپذیری بیشتری از سایر متغیرهای روان‌شناختی و متغیر دیر پذیری نیز در پایین‌ترین سطح قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

متغیرهای روان‌شناختی؛ تصمیم‌گیری؛ سرمایه‌گذاران؛ مدل‌سازی ساختاری تفسیری؛ ماتریس دسترسی؛ ماتریس خودتعاملی؛ ماتریس دستیابی

مراجع

 [1].ام . پمپین، میشل ؛ (1397). دانش مالی رفتاری و مدیریت دارایی، مترجم : احمد بدری، تهران، کیهان

[2].آذر، عادل(1392). تحقیق در عملیات  نرم، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.

[3].بدری، احمد، (۱۳۸۸)، دانش مالی رفتاری و مدیریت دارایی، انتشارات کیهان، تهران

[4].حسینی چگینی، الهام؛ حقگو، بهناز؛ رحمانی نژاد، لیلا   (1393). بررسی تورش‌های رفتاری سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای مدل معادلات ساختاری. راهبرد مدیریت مالی سال دوم، شماره 7،  زمستان 1393، صص 113-133.

[5].راعی، رضا و فلاح پور، سعید (1393) ، »مالی رفتاری رویکردی متفاوت در حوزه مالی تحقیقات مالی، شماره ۱۸، سال ششم، صفحات ۱۰۶-۷۷.

[6]. رضائیان، صبها و همکاران (1398).ا لگوی مفهومی تصمیم‌گیری با رویکرد شناختی. تازه های علوم  شناختی، دوره 21،  شماره 1، صص 1-20.

[7].قالمق، کریم؛  احمد یعقوب نژاد**، میرفیض فلاح شمس(1395). تأثیر سواد مالی بر تورشهای رفتاری سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران. چشم انداز مدیریت مالی، شماره 16، صص75-94.

[8].شهریاری، سارا (1386)"بررسی و آزمون رفتار توده وار سرمایه گذاران با استفاده از انحرافات بازده سهام، از بازده کل بازار در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های(1384-1380)، بررسی های حسابداری  و حسابرسی، دوره 14، شماره 49، صص44-25.

[9].شهرآبادی، ابوالفضل؛ یوسفی، راحله(1386). مالی ة رفتاری رویکردی متفاوت در حوز ة مالی، تحقیقات مالی، دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران، شمارة 18، صص75-100.

 

[10].Agarwal A, Shankar R. and Tiwari,M.K.,Modeling Agility of supply chain, Industrial Marketing ManageMent, 36, 443- 457(2006).

[11]Faisal M.N., Banwat D.K. and Shankar R., InforMation risks Management in Supply Chain: An assessment and mitigation framework, Journal of Enterprise Information Management, 20(6), 677-699 (2007).

[12]Huang J., Tzeng G., Ong Ch.; Multidimensional Data in Multidimensional Scaling Using the Analytic

Network Process; Pattern Recognition Letters, Vol.26, (2005).

 [13].Hayat, A. Anwar M. (2016). Impact of Behavioral Biases on Investment Decision; Moderating Role of Financial Literacy” Working Paper; Department of Business Administration, International Islamic University Islamabad Pakistan

 [14]Jitesh Thakkar, Arun Kanda, Deshmukh, S.G., “Evaluation of Buyer-Supplier Relationships Using Integrated Mathematical Approach of Interpretive Strutural Modelling(ISM) and Graph Theoretic Matrix: The Case Study of Indian Automotive SMEs”, Journal of Manufacturing Technology Management, Vol. 19, No.1, 2010, pp.92-124.

[15]Raj T., Shankar R. and Suhaib M., An ISM Approach for Modeling the Enablers of Flexible Manufacturing System: The case for India, International Journal of Production Research,46(24),1-30 (2007).

 [16]Ravi T., Shankar R. and Tiwari M.K., Productiity Improvement of a Computer Hardware Supply Chain, International Journal of Production and Performance Measurement, 54(4), 239-255 (2005).

 [18]Singh R.K., Garg S.K., Deshmukh S.G. and Kumar M., Modeling of Critical Success Factors for ImpleMentation of AMTs, Journal of Modelling in Management, 2 (3), 232-250(2007).

I19]. Shefrin, Hersh and Statman, Meir(1985), The Disposition to Sell Winners Too Early and Ride Spsers Too Long Theory and Evidence, Journal of Finance, vol:40

 [20]Sharma H.D., Gupta A.D. and Sushil, The Objetives of Waste Management in India: a Future Inquiry, Technological Forecasting and Social Change, 48, 285–309 (1995).

 [21]Watson R, Interpretive Structural Modeling- A useful tool for Worth Assessment? Technological Forcasting

and Social Change, 11, 165-185 (1978).

[22].Warfield J.N.; Toward Interpretation of Complex Structural Modeling; IEEE Trans. Systems Man Cybernet. Vol.4, No.5, (1974).

[23].Verhofen, M. (2014). Finance, University of St. Gallen-Swiss Institute of Banking and Finance. Electronic Copy Available at: http:// ssrn.com/abstract=2415741.

[21]Waweru, N.M., Munyoki, E. (2014). The effects of behavioral factors in investment decision-making: a survey of institutional investors operating at the Nairobi Stock Exchange, Business and Emerging Markets, Vol. '(), pp: 24-40.