نقش طراحی معماری خلاقانه و هوشمندانه در آسایش و امنیت اجتماعی فضاهای شهری. نمونه مورد مطالعه : شهرک مسکونی در شهرستان دماوند

پژوهش های جامعه شناسی

دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 49، آذر 1399، صفحه 175-197   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ایرج ابراهیمی بسابی¹؛ حدیثه کامران کسمایی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

²استادیار و عضو هیئت علمی تمام وقت گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ( نویسنده مسئول)

چکیده

امنیت فضاهای شهری یکی از ارکان اساسی دستیابی به یک جامعه سالم و داشتن شهرهای پایدار می‌باشد. بدون شک برای پیشرفت و توسعه یک جامعه مهم‌ترین رکن، ایجاد امنیت و تأمین آرامش و آسایش در جامعه می‌باشد. مؤثرترین و تأثیرگذارترین راهکار برای افزایش امنیت، طراحی و بازطراحی محیط‌های مصنوع است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی در بستر مرور متون کتابخانه‌ای صورت گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی نقش و جایگاه معماری خلاقانه و هوشمند و ارائه راهکارهای طراحی به‌منظور افزایش آسایش و امنیت اجتماعی فضاهای شهری می‌باشد. به این منظور شهرک مسکونی واقع در شهرستان دماوند به‌عنوان نمونه موردی موردبررسی قرارگرفته است در بررسی آسایش و امنیت در شهرک مسکونی واقع در شهرستان دماوند، نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این است که با طراحی خلاقانه محیط‌های مصنوع، از طریق تعیین قلمرو (قلمرو گرایی)، نظارت (اعم از رسمی و غیررسمی)، کنترل ورودی و خروجی، امنیت فیزیکی، مدیریت و نگهداری درواقع می‌توان فرصت‌های جرم و جنایت را کاهش و امنیت عمومی در سطح شهر را افزایش داد که به دنبال آن بهبود کیفیت زندگی شهروندان، امنیت و آسایش جامعه فراهم شود.

کلیدواژه‌ها

فضاهای شهری؛ امنیت اجتماعی؛ معماری خلاقانه؛ کیفیت زندگی