بررسی تطبیقی دیدگاه‌های فمینیستی در رمان‌های سال‌های ابری و مثل آب برای شکلات

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

دوره 14، شماره 56، دی 1399، صفحه 79-96   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

ندا مراد¹؛ امیرحمزه حسنوند²؛ هدا مشهدی زاده³

¹مدرس گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان شهید رجایی قزوین

²مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

³دکتری زبان و ادبیات فارسی پردیس کیش دانشگاه تهران

چکیده

ادبیات تطبیقی حوزه‌ای از پژوهش‌های ادبی است که در آن آثار دو یا چند نویسنده از دو زبان و ملیّت متفاوت با یکدیگر مقایسه می‌شود. در این بین، نویسندگان در تصویرسازی‌ها، شیوه بیان احساسات، انتخاب قالب‌ها و موضوعات و ترجمه‌ها از هم تأثیر و تأثّر می‌پذیرند. در این مقاله دیدگاه‌های فمینیستی در رمان «سال‌های ابری» اثر پرینوش صنیعی و «مثل آب برای شکلات» اثر لائورا اسکوئیول از زاویه دید فمینیستی در یک مقدمه و دو گفتار، با روشی توصیفی- تحلیلی بررسی به همراه شاهد ‌مثال، بازخوانی می‌شود. مطالعه و تحلیل دیدگاه‌های فمینیستی این دو رمان نشان می‌دهد که تلاش برای شناساندن هویت و بازنمایاندن مظلومیت زنان و حقوق از دست رفته آنان، در نظام مرد سالاری وجه مشترک این دو اثر، بوده است. نویسندگان هر دو رمان، با موضوع و درونمایه‌های مشترک، جایگاه و وضعیت زن را بیان نموده‌اند. آنان روایتگر این بینش دیدگاه فمینیستی هستند که مرد‌ سالاری در ذهن و زبان جوامع، نفوذ کرده و یکی از راه‌های پاک کردن این ذهنیت، تعظیم و بزرگداشت زنان است.

کلیدواژه‌ها

رمان؛ ادبیات تطبیقی؛ مرد سالاری؛ زن

مراجع

اسکوئیول، لورا. 1386ش، مثل آب برای شکلات، ترجمه مریم بیات، چ هفتم، تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.

بشر دوست، مجتبی. 1390ش، موج و مرجان، تهران: نشر سروش.

تسلیمی، علی. 1395ش، نقد ادبی نظریه‌های ادبی و کاربردهای آن‌ها در ادبیات فارسی، چ سوم، تهران: نشر اختران.

حسنی، محمّد رضا. 1388ش، تحلیل آثار نویسندگان بزرگ فرانسه در قرن بیستم، تهران: نشر بازتاب نگار.

روباتام، شیلا. 1387ش، زنان در تکاپو، ترجمه حشمت الله صباغی، چ دوم، تهران: نشر شیرازه.

سارسه، میشل ریو. 1385ش، تاریخ فمینیسم، ترجمه عبدالوهاب احمدی، تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.

سپانلو، محمّد علی. 1381ش، نویسندگان پیشرو ایران، چ ششم، تهران: نشر نگاه.

شمیسا، سیروس. 1381ش، نقد ادبی، چ سوم، تهران: نشر فردوس.

صنیعی، پرینوش. 1382ش، سال‌های ابری، چ سوم، تهران: نشر روزبهان.

فروم، اریک. 1388ش، هنر عشق ورزیدن، ترجمه سمیّه سادات آل حسینی، تهران: نشر جاجرمی.

کرس میر، کارولین. 1390ش، فمینیسم و زیبایی‌شناسی(زن در تحلیل‌ها و دیدگاه‌های زیبایی‌شناسی)، بازگردان افشنگ مقصودی، چ دوم، تهران: نشر گل آذین.

مکاریک، ایرناریما. 1384ش، دانشنامه نظریه ادبی معاصر، برگردان مهران مهاجر و محمّد نبوی، تهران: نشر آگه.

نجم عراقی، منیژه و دیگران. 1382ش، زن و ادبیات، تهران: نشر چشمه.

نوردبی، ورنون و کالوین هال. 1386ش، راهنمای زندگینامه و نظریه‌های روان‌شناسان بزرگ، بازگردان احمد به پژوه و رمضان دولتی، چ سوم، تهران: نشر منادی تربیت.

هام مگی، سارا. 1382ش، فرهنگ نظریه‌های فمینیستی، بازگردان فیروزه مهاجر و دیگران، تهران: نشر توسعه.

یزدانی، عباس و بهروز جندقی. 1382ش، فمینیسم و دانش‌های فمینیستی، تهران: نشر دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.

کتب انگلیسی

Wehmeier. Oxford advanced learner s  dictionary 1381.. Tehran. Andisheh

مقالات

آژند، یعقوب. 1374ش، «انواع رمان»، نشریه ادبیات داستانی، سال سوم، شماره 35، صص10-15.