تحلیل موانع نهادی توسعه اقتصادی در استان آذربایجان‌شرقی با استفاده از روش داده بنیاد

مطالعات جامعه شناسی

دوره 13، شماره 48، آذر 1399، صفحه 33-52   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2020.1913333.1254

نویسندگان

جعفر ابراهیمی¹؛ مصطفی ازکیا^{* 2}؛ صمد رسول زاده³

¹دانشجوی دکتری ، گروه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران.

²استاد ، گروه جامعه‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران (‌نویسنده مسئول). [e-mail]

³دانشیار ،گروه مطالعات اجتماعی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

هدفی که در تحقیق حاضر مدنظر بوده است: دست­یابی به مدلی نظری برای تبیین نحوه اثرگذاری متغیرهای نهادی کلیدی و شرایط علی، ساختارهای اجتماعی و فرایندهای دگرگونی تاثیرگذار بر توسعه اقتصادی استان آذربایجان­شرقی با استفاده از منطق روش نظریه داده بنیاد.
به همین منظور اطلاعات مربوط به روش نظریه داده بنیاد به روش مصاحبه عمیق و با مشارکت12 نفر از کارشناسان و خبرگان امر که به صورت گلوله برفی انتخاب شدند گردآوری گردید.
نتایج روش نظریه داده بنیاد نشان داد عواملی از قبیل فقدان انگیزه توسعه، فقدان اعتماد، دخالت­گری دولت، بوروکراسی زاید، فساد اداری، عدم شفافیت، عدم حمایت نهادهای بین­المللی، فقدان نظارت، تعارض دولت و حاکمیت از جمله موانع نهادی توسعه در شهرستان­های استان آذربایجان­ شرقی محسوب می­شود.

کلیدواژه‌ها

توسعه اقتصادی؛ نهادگرایی؛ سرمایه اجتماعی؛ روش نظریه داه بنیاد

مراجع

تودارو، مایکل. (1364). توسعه اقتصادی در جهان سوم. ترجمه: غلامعلی، فرجادی. ﺗﻬﺮان: سازمان برنامه و بودجه.

سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استان آذربایجان شرقی. (1394). سند تدبیر توسعه استان آذربایجان­شرقی. تبریز: اختر.

سرور، رحیم. و رشیدی ابراهیم حصاری ، اصغر. (1391). سنجش میزان توسعه یافتگی ساختارهای اقتصادی- اجتماعی شهرهای استان آذربایجان شرقی، جغرافیا. 35.

علمداری، کاظم. (1387). چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت. تهران: نشر توسعه. چاپ پانزدهم.

غفاری، غلامرضا. (1379). تبیین عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی به عنوان مکانیزمی در توسعه روسـتایی ایران. رساله دکتری، دانشگاه تهران.

فراستخواه، مسعود. (1395). روش تحقیق در علوم اجتماعی با تأکید بر گراندد تئوری GT. تهران: انتشارات آگاه.

فلیک، اووه. (1388). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه: هادی، جلیلی. تهران: نشر نی.

فیروزآبادی، سیداحمد. و ایمانی جاجرمی، حسین. (1385). سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی- اجتماعی در کلانشهر تهران. رفاه اجتماعی. شماره 224.

فیروزآبادی، سیداحمد. حسینی، سیدرسول. و قاسمی، روح­اله. (1389). مطالعه شاخص­ها و رتبه توسعه اجتماعی در استان­های کشور و رابطه آن با سرمایه اجتماعی. رفاه اجتماعی. دوره 10، شماره 37.

قضاوی، اکرم. (1391). تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و آنتروپی اقتصادی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

ویلیامسون، الیور ای. (1381). اقتصاد نهادگرایی جدید. ترجمه: محمود، متوسلی. برنامه و بودجه.

Alston, L. J. (2008). The “case” for case studies in new institutional economics. New Institutional Economics, No. 

Foley, M. W., & Edwards, B. (2014). Is it time to disinvest in social capital?. Journal of public policy. Vol. 19, No. 2, P.p: 141-173.‏

Keefer, P., & Shirley, M., M. (2000). Formal versus informal institutions in economic development. Chapters.‏

Lecours, A. (2007). Basque nationalism and the Spanish state. The Basque series. Reno University of  Nevada Press.

North, D., C. (1994). Economic performance through time, The American economic review, Vol. 84, No. 3, P.p: 359-368.‏

North, D. (1990). Institutions and their consequences for economic performance. The limits of rationality, P.p: 383-401.‏

Palan, R. (2000). A world of their making: an evaluation of the constructivist critique in International Relations, Review of International Studies. Vol. 26, No. 4, P.p: 575-598.‏‏

Rodrik, D. (2000). Institutions for high-quality growth: what they are and how to acquire them, Studies in comparative international development. Vol. 35, No. 3, P.p: 3-31.‏

Roll, R., & Talbott, J. (2003). Political freedom, economic liberty, and prosperity. Journal of Democracy. Vol. 14, No. 3, P.p: 75-89.

Wallen, C., J. (1996). Political Economy for the XXI Century: contemporary Views on the Trend of Economics. ME Sharpe, New York.‏