ارزش آفرینی بنگاه مادر تخصصی صنایع پتروشیمی با دیدبانی کسب و کارهای تابعه

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 10، آذر 1399، صفحه 185-201   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی عبدالی¹؛ غلامرضا گودرزی^{* 2}؛ طهمورث سهرابی¹؛ عرفان موحدی فر³

¹گروه مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²گروه مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)).

³کارشناس ارشد مدیریت دولتی- گرایش تحول - دانشگاه تهران - پردیس فارابی- دانشکده مدیریت

چکیده

بنگاه‌های مادری، مدت‌هاست به عنوان یکی از موضوعات مهم حوزه مدیریت راهبردی تبدیل شده است، اهمیت انجام مطالعات در حوزه بنگاه‌های مادری به واسطه  خلق یا نابودی ارزش کسب و کارهای تابعه بنگاه مادری است. این پژوهش با هدف استفاده از داده‌ها و اطلاعات کسب شده از  کسب و کارهای مجموعه  در راستای خلق ارزش و جلوگیری از نابودی ارزش و دیدبانی کسب و کارهای تابعه از نگاه بنگاه مادر تخصصی صنایع پتروشیمی انجام گردیده است. پژوهش از نوع کیفی می‌باشد که از مدیران با تجربه صنعت پتروشیمی به روش نمونه‌گیری گلوله برفی مصاحبه شده است و مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری که 23 مصاحبه را شامل می‌شود ادامه یافته است. گزاره‌های این پژوهش به کمک روش داده بنیاد و توسط نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفته است. براساس نتایج تحلیل اطلاعات بدست آمده از خبرگان مشارکت کننده در پژوهش، مدل رصد بنگاه مادر تخصصی صنایع پتروشیمی تدوین شده در سطح شرکتی؛ شامل 487 کد باز می‌شود که در قالب 77 گزاره مشترک تقسیم‌بندی شده است. گزاره‌های این سطح در قالب 14 مقوله اصلی و 5 مفهوم تقسیم‌بندی شده است که شامل مفاهیم؛ مالی (18 درصد)، فرایندهای شرکتی (20 درصد)، مشتریان و ذینفعان (20 درصد)، رشد و خردورزی (12 درصد) و پدافند غیرعامل (30درصد) می‌شود. بنابراین بنگاه مادری صنعت پتروشیمی به منظور ارزش آفرینی در کل مجموعه، به کمک این مدل می‌تواند علاوه بر شناسایی متغیرهای تأثیرگذار، درست، مناسب و به موقع از وضعیت شرکت‌های تابعه اطلاعات جامعی را دریافت و با در نظر گرفتن آینده های ممکن، محتمل و مرجح نسبت برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری اقدام نماید..

کلیدواژه‌ها

رصد؛ دیدبانی؛ ارزش آفرینی؛ کسب و کارهای تابعه؛ سبک‌های مادری

مراجع

اتابکی، محسن. (1384). راهبری سازمان‌های هلدینگ، چاپ دوم، تهران، انتشارات پیام مولف.

اسدزاده، عبداله و رحمان سرشت، حسین. (1394). مدلی برای تببین هوشمندی در شرکت‌های هولدینگ، مدیریت بازرگانی، 7(4)، 805-822.

آذر، عادل؛ رهنورد، فرج‎اله؛ مسلمانی، غلامحسین. (1394). طراحی الگوی تدوین راهبرد صنعت؛ مورد مطالعه صنعت پتروشیمی، فرایند مدیریت و توسعه، 28(4)، 71-61، 84.

بابایی، محمدعلی. (1384). نقش منابع انسانی در اثربخشی شرکت های مادر و مجموعه، دومین کنفرانس توسعه منابع انسانی، تهران.

خزایی، سعید. (1384). دیدبانی، دروازه‌ی ورود به آینده، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی-مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی.

خنیفر، حسین و ناهید، مسلمی. (1396). اصول و مبانی روش‌های پژوهش کیفی، تهران، نگاه دانش، جلد 1.

دانایی‌فرد، حسن. (1391). طراحی رصدخانه ملی درس آموزی سیاستی و مدیریتی جمهوری اسلامی ایران: خردمایه نظری، مفهوم پردازی عملیاتی و چالش های فرارو، سیاست علم و فناوری، 4(4)، 13-24.

کریمی، مجتبی. (1395). نسل جدید قراردادهای نفتی و بررسی ضرورت ایجاد مرکز «رصدخانه فناوری» در صنعت نفت، پژوهشگاه صنعت نفت، 137، 21-24.

گودرزی، غلامرضا؛ آذر، عادل؛ عزیزی، فیروزه و بابایی میبدی، حمید. (1395). ارائه چارچوب پیشنهادی آینده نگاری منطقه ای به مثابه حوزه پژوهشی میان رشته ای: مورد مطالعه، سند توسعه آمایش استان یزد، مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی، 8(2)، 133-155.

مهرالحسنی محمد حسین، حقدوست علی اکبر، دهنویه رضا، ابوالحلاج مسعود، امامی، مژگان. (1395). ارائه چارچوب پیشنهادی جهت رصد نظام سلامت. مجله اپیدمیولوژی ایران، 12، ۹۲-۹۶.

Ahmad, S.D., Pujiyono & Manthovani, R. (2018). Legal Liability of Parent Company on Subsidiary’s Bankruptcy in Indonesia, International Journal of Trend in Research and Development, 5(1), 312-315.

Bengston, D. N. (2013). Horizon scanning for environmental foresight: a review of issues and approaches. United States Department of Agriculture, Forest Service, Northern Research Station

Charmaz, K. (2008). What is Grounded Theory? In: NCRM Research Methods Festival 2008.

Conteh, C. (2014). Canadian public administration in the 21st century. Boca Raton, FL: CRC Press. Retrieved from ProQuest database.

Dadkhah, S., Bayat, R., Fazli, S., Tork, E. K., & Ebrahimi, A. (2018). Corporate foresight: developing a process model. European Journal of Futures Research, 6(1), 1-10.

Dominik Gajewski. The Holding Company as an Instrument of Companies’ Tax-Financial Policy Formation. Vol. 7 Issue1 2013 75-82 International Journal Contemporary Economics

Farhangi, A., Karoubi, M. & Alvaziri, S. (2015). Classical Grounded Theory; Descriptive Proposed Generation Theory of the Permissible Identity Gravity Center for Iranian Health Tourism, Journal of Business Management, 7(1), 75-86.

Forster, B. (2014). Technology foresight for sustainable production in the German automotive supplier industry. Technological Forecasting and Social Change, 92, 237-248. http://www. dx.doi.org/10.1016/j.techfore.2014.09.010.

Glaser, B. & Strauss, A. (1967). The discovery of grounded theory, Aldine Publishing Company. Chicago.

Glaser, B. (1965). The constant comparative method of qualitative analysis. Social Problems, 12(4): 436-445.

Goold, M., & Quinn, J. J. (1988). Strategic control: a survey of current practice. Working Paper, Ashridge Strategic Management Centre, London.

Goold, M., Campbell, A., & Alexander, M. (1994). Corporate level strategy: Creating Value in the Multi Business Company. New York: John Wiley & Sons.

Hasangholipour, H., Gholipour, A., ghazimahaleh, M. M. & Arbatani, T. R. (2010). Requirements, necessities and mechanisms of knowledge commercializing in Management Schools/ Faculties. Journal of business Management, 2(6): 41-61. (In Persian)

Hasrati, Mostafa. (2006). an Introduction to the Qualitative Method of Foundation Data Theory, Journal of Language and Linguistics, 2(3), 75-86.

Helfat, C. E., & Peteraf, M. A. (2003). The dynamic resource-based view: Capability lifecycles. Strategic Management Journal, 24, 997–1010.

Hendry J. (2000). Strategic decision making, discourse and strategy as social practice. J Manag Stud; 37: 955-77.

Højland, J. & Rohrbeck, R. (2018). The Role of Corporate Foresight in Exploring New Markets: Evidence from 3 Case Studies in the BOP Markets, Technology Analysis and Strategic Management, January, pp. 1-13.

Hwang, D., Smart approach to innovative education for 21st century, in International Conference IITE-2014 “New Challenges for Pedagogy and Quality Education: MOOCs, Clouds and Mobiles. 2014: Moscow

Johnson G, Scholes K (2002). Exploring corporate strategy, Prentice Hall.

Kalaki, Hassan. (2009). Fundamental theory as a method of theorizing, called cultural research, 3(6), 119-140.

Kumar, D. & Kumar, D. (2018). Sustainable Management of Coal Preparation, Appendix II - The Role of PESTEL Analysis, 415–419. doi:10.1016/b978-0-12-812632-5.00034-3.

Paliokaité, A. (2010), Industry level foresight: Designing foresight methods for Lithuanian energy sector, Enterprise and Work Innovation Studies, 6, IET, pp. 9 – 51

Ramadan, W. A. (2017). Corporate Future Foresight in Government: A necessity or a luxury?, Thesis. Rochester Institute of Technology. Accessed from, Rochester Institute of Technology, RIT Scholar Works.

Rohrbeck R, Gemu¨nden HG (2011). Corporate Foresight: its three roles in enhancing the innovation capacity of a firm. Technol Forecast Social Change 78(2):231–243

Rohrbeck, R., Battistella, C., & Huizingh, E. (2015). Corporate foresight: An emerging field with a rich tradition. Technological Forecasting and Social Change, 101, 1–9. doi:10.1016/j.techfore.2015.11.002

Rupsiene, L. & Pranskuniene, R. (2010). The variety of grounded theory: Different versions of the same method or different methods? Social Sciences, 4(70): 7-19.

Savioz, P. (2004), "Technology Intelligence Concept Design and Implementation in Technology-based SMEs", Palgrava Macmillan.

Strauss, A. & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory, 2nd Edition, Sage. Thousand Oaks, CA.

Strauss, A. (1987). Qualitative analysis for social scientists. Cambridge University Press. Cambridge.

Vecchiato R, Roveda C. (2010). Foresight in corporate organisations. Technol Anal Strat Manag 22 (1):99–112

Voros, J. (2003). A generic foresight process framework. Foresight, 5(3), 10–21.

Wyrwicka, M. K. & Erdeli. O. (2018). Strategic Foresight as the Methodology of Preparing Innovation Activities, Marketing and Management of Innovations, DOI 10.21272/mmi.2018.2-