برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا : مطالعه موردی منطقه 3 شهر اصفهان

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

دوره 9، شماره 36 - شماره پیاپی 20، آذر 1399، صفحه 77-94   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ارسلان مالکی؛ امیرحسین شبانی شهرضا^*

گروه شهرسازی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

چکیده

در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه‌ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. کارشناسان اذعان دارند مسئولین شهرها بر نقش تأثیرگذار فرهنگ به عنوان محرک و سیاست مداخله‌ای بر بازآفرینی شهری و گسترش توسعه گردشگری شهری تأکید می‌نماید. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توسعه گردشگری شهری وجود دارد.این پژوهش با رویکرد پیمایشی به برنامه‌ریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا پرداخته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و حجم نمونه پژوهش 384 نفر بوده است. نتایج نشان داد عناصر تاریخی منطقه 3 شهر اصفهان به لحاظ کالبد، عملکرد، ارزش معماری نقش زیادی در توسعه گردشگری شهری منطقه دارند. آداب و رسوم، فرهنگ مهمان نوازی و رفتاری مردم در جذب گردشگری شهری نقش زیادی دارد. همچنین نتایج نشان داد از جمله برنامه‌ها و فعالیت‌هایی که باید در برنامه‌ریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان مدنظر مسئولان و مدیران شهری قرار گیرد ساماندهی، مرمت و حفاظت عناصر تاریخی شامل حمام‌های تاریخی، مساجد و ... باید باشند. در این بین باید به احیای هویت فرهنگی و ایجاد حس تعلق مکانی در بافت‌های تاریخی منطقه نیز توجه نمود. بررسی میانگین مولفه‌های تاثیرگذار بر توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان نشان داد مراکز تفریحی تعریف شده در شهر، کاخ هشت بهشت، عناصر طبیعی موجود در منطقه3، مجموعه نقش جهان با کاربری‌های اطراف و عناصر تاریخی موجود در منطقه 3 شهر اصفهان بیشترین تاثیر را در توسعه گردشگری شهری منطقه 3 شهر اصفهان دارند.

کلیدواژه‌ها

بازآفرینی فرهنگ مبنا؛ گردشگری شهری؛ عناصر فرهنگی؛ بافت تاریخی

مراجع

1. امین‌زاده، ب. دادرس، ر.1391. بازآفرینی فرهنگ‌مدار در بافت تاریخی شهر قزوین با تأکید بر گردشگری شهری. مجله مطالعات معماری ایران، شماره 2.
2. برهانیان طرقی، ز. صبور جنتی، م. قهرمانی، هـ. ۱۳۹۶، بازآفرینی فرهنگ مبنا، رهیافتی برای معاصرسازی بافتهای تاریخی شهر در مواجهه با برنامه پایتخت فرهنگی (راهبردهایی در خصوص بازار سرشور مشهد)، اولین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، مشهد، شورای اسلامی شهر مشهد- دانشگاه فردوسی مشهد- شهرداری و مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر مشهد.
3. تقوائی، م. صفر آبادی،ا. 1391. مقاله توسعه گردشگری فرهنگی با تأکید بر جاذبه‌های تاریخی (مطالعه موردی: جاذبه‌های تاریخی شهر اصفهان)، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 3 شماره 12 صفحه 59-78.
4. حناچی، پ.فدایی نژاد، س .تدوین چارچوب مفهومی حفاظت و بازآفرینی یکپارچه در بافت فرهنگی – تاریخی. نشریه هنرهای زیبا شماره 46.
5. صحی‌زاده، م. ایزدی، م.1383. حفاظت و توسعه شهری، دو رویکرد مکمل و مغایر. مجله آبادی، شماره 45.
6. عین‌الهی، م. محمدی،م. ۱۳۹۴. دستیابی به شاخص‌های بازآفرینی شهری پایدار به منظور ارتقای هویت تاریخی. اولین کنفرانس سالانه بین‌المللی عمران، معماری و شهرسازی، شیراز، مؤسسه عالی علوم و فناوری خوارزمی.
7. لطفی، س.1390. بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا، تأملی بر بن‌مایه‌های فرهنگی و کنش بازآفرینی، نشریه هنرهای زیبا معماری و شهرسازی، دوره 3، شماره45، ص60-47.
8. مهندسین مشاور باوند. گزارش‌های طرح توسعه تاریخی اصفهان - بخش اقتصادی.
9. نکویی، ر.فیض آبادی،م.نقش مجموعه های تفریحی اقامتی در توسعه صنعت گردشگری و اقتصاد شهری کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و شهرسازی ایران معاصر. تهران – دانشگاه شهید بهشتی مرداد 1396.
10. DCMS) department for culture media and sport)(2004)the contribution of culture to regeration in the uk,London metropolitan university,London.