ارائه مدل تعالی توسعه فرهنگی با تمرکز بر ایجاد طبقه خلاق از کودکان و نوجوانان

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

دوره 14، شماره 40، آذر 1398، صفحه 73-100   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): DOR:20.1001.1.17358663.1398.14.40.3.5

نویسندگان

سودابه ابراهیم زاده¹؛ محسن قدمی^{* 2}؛ عباسعلی قیومی³

¹دانشجوی دکترا مدیریت امور فرهنگی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³دانشیار مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشکده مدیریت، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل تعالی توسعه فرهنگی با تمرکز بر ایجاد طبقه خلاق از کودکان و نوجوانان می­باشد. این پژوهش در زمره پژوهش­های ترکیبی و از نوع اکتشافی و به دو روش کیفی و کمی اجرا گردید.ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه است. به منظور بررسی مؤلفه­ها و شاخص­های پیشنهادی مدل اولیه از جامعه آماری شامل مدیران آموزشی، اعضای هیئت علمی یا مدرس دانشگاه استفاده شد که پس از انجام مراحل جمع آوری اطلاعات از این جامعه ،11پرسشنامه جمع آوری گردید. همچنین به منظور بررسی اعتبار مدل پیشنهادی تعالی توسعه فرهنگی با تمرکز بر ایجاد طبقه خلاق از کودکان و نوجوانان، از جامعه آماری مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان(با روش نمونه گیری چند مرحله­ای و تصادفی ساده به تعداد 196 نفر)استفاده شد. تجزیه و تحلیل مشاهدات و اطلاعات جمع آوری شده پژوهش و بررسی تأثیر همزمان مقیاس های عمومی نیز با استفاده از نرم افزار تحلیل آماری Excel₂₀₁₃، SPSS₂₁،Smart-PLS  انجام شد. با توجه به نتایج دلفی فازی در مجموع از مؤلفه های هر دو بُعد توسعه فرهنگی(30مؤلفه) و طبقه خلاق از کودکان و نوجوانان(18مؤلفه)، 19 مؤلفه حذف و 29 مؤلفه نهایی باقی ماند که بر اساس نظر خبرگان از اهمیت بالاتری برخوردار بوده اند.

کلیدواژه‌ها

توسعه فرهنگی؛ طبقه خلاق؛ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

مراجع

اجتهد نژاد کاشانی، سیدسالار، پرویز اجلالی، حسین (1393). «کندوکاو نظری-مفهومی درباره توسعه فرهنگی از منظر جامعه شناسی»، فصلنامه علوم اجتماعی، 21(64) .

احمدی، شکوفه (1382). من یک کودک هستم، بررسی عمده ترین عوامل موثر بر خلاقیت کودک، مشهد: انتشارات موحد.

اعظمی، محمود، جعفری، علیرضا، کریمی، ناهید (1391). «بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی درافزایش خلاقیت کودکان دبستان، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی»، دوره دوم، شماره 3 .

البرزی، محبوبه (1394). «مولفه ها و مهارت های تفکر خلاق در کتاب های داستانی تصویری: تحلیلی بر مجموعه کتابهای مرغک»، مطالعه ادبیات کودک، دوره 6 .،شماره 1، صص 28-1

امیری، شعله، اسعدی، سمانه (1386). «روند تحولی خلاقیت در کودکان»، تازه های علوم شناختی .32-26 ،(36 مسلسل ) 4شماره، 9دوره

ایزدپناه جهرمی، آیدا (1383). کودک، بازی و شهر، فرایند، اصول و معیارهای برنامه ریزی و طراحی فضاهای بازی کودکان، تهران: انتشارات سازمان شهرداریهای کشور.

برون، مهرداد (1396). « توسعه فرهنگی در ایران، چالشها و راهکارها»، دومین کنگره بین المللی علوم انسانی، مطالعات فرهنگی، تهران، مرکز توانمندسازی مهارتهای فرهنگی واجتماعی جامعه.

بوهم، دیوید (1381). درباره خلاقیت، ترجمه محمدعلی حسین نژاد، تهران: نشرساقی.

بیات، طیبه (1394 ). نقش آموزش عالی در توسعه فرهنگی (مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور مرکز کرج). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران.

پل تورنس، الیس (1375). استعداد و مهارت های خلاقیت و راههای آزمون و پرورش آنها، ترجمه حسن قاسم زاده، تهران: نشردنیای نو.

پناهی، محمدحسین (1394). « توسعه فرهنگی ضرورت توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی»، برنامه ریزی رفاه وتوسعه اجتماعی، شماره 22. پورعلی، نوراالله (1393» .(ویژگی های تفکر خلاق دانش آموزان وپرورش آن»، اولین  همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی آسیب های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی، انجمن علمی توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.

تودارو، مایکل (1366).  توسعه اقتصادی در جهان سوم. ترجمه غلامعلی فرجادی، تهران: نشر کوهسار.

حسینی، افضل السادات (1387). خلاقیت و رشد آن درسازمان»، فصلنامه تحول اداری، دوره چهارم، شماره 17.

ستوده، هدایت االله (1398).آسیب شناسی اجتماعی، تهران: انتشارات آوای نور

شربتیان، محمدحسن (1388» .(رویکردهای فرهنگی و اجتماعی در حوزه بدن انسان»، مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، شماره 13-14 .

شفایی، مینو، مدنی، رامین (1389). «اصول طراحی فضاهای آموزشی کودکان بر اساس مدل خلاقیت کودک»، نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، 4( 3) :(222 – 21.

شیر کو نده، شهرام (1391).«فرهنگ توسعه فرهنگی»، سایت حمل ونقل وتوسعه، شماره .74 - 83 ،1391 خرداد 158

صادقی، هادی. میرباقری، سید محمدمهدی (1386). «عارض فرهنگ تعالی با توسعه(1 )و (2 ) »، بازتاب اندیشه، شماره 87.

صالحی امیری،سید رضا (1393 ). مفاهیم و نظریه های فرهنگی، تهران: انتشارات ققنوس، چاپ سوم.

طباطباییان، مریم. عباسعلی زاده رضاکلائی، ساناز. فیاض، ریما (1395). « تحلیلی بر تاثیر محیطهای ساخته شده بر خلاقیت کودک (بررسی ویژگی های محیطی موثر بر خلاقیت کودک در مراکز کودک تهران)»، نشریه باغ نظر، سال سیزدهم، شماره 43 .

عطافر، علی و آقاسی، سعید (1391). « طراحی و ارائه مدل سنجش توسعه فرهنگی شهری بر اساس رویکردهای تفکر هوشمند و ظرفیت سازی فرهنگی (مطالعه موردی شهر اصفهان)»، مطالعات جامعه شناختی شهری (مطالعات شهری)، دوره 2 ،شماره 4 ،111-142.

فراهانی، فاطمه (1389). سیاستگذاری و مهندسی فرهنگی، ایسنا.

کانکلینی، نستور گارسیا (1383 ) . سیاست های خلاقیت فرهنگی در قدرت فرهنگ، 55-92 ، تهران: اداره کل پژوهش های سیما.

گرجی بندپی، پریسا (1391). « توسعۀ فرهنگی در برنامههای کودک سیما تفکر و کودک»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال سوم، شمارة دوم، صص165.

مداحی، جواد. داودی، محمد. حسینی زاده، سید علی، فتحعلی خانی، محمد (1397). «مولفه های خلاقیت در پرورش فکری کودکان و نوجوانان در منابع اسلامی»، نشریه تربیت اسلامی، سال سیزدهم، شماره 26.

یوسفی، ناصر (1389). رویکردهای آموزشی در کار با کودکان خردسال، تهران: انتشارات کارگاه کودک.

 

Balzac, F (2006). Exploring the brain’s role in creativity. NeuroPsychiatryReviews, 7(5), 1-20.

Cayirdag N (2018). Creativity Fostering Teaching: Impact of Creative Self-efficacy and Teacher Efficacy, KURAM VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ EDUCATIONAL SCIENCES: THEORY & PRACTICE, December 17(6) ,1959–1975.

Daniel Marie-France, Mathieu Gagnon & Jean-Charle Pettier (2015). "Chapter 7 Philosophy for Children and the Developmental Process of Dialogical Critical Thinking in Groups of Preschool Children" In Early Education in a Global Context. Published online: 08. 159-181.

Froner Di A (2017). The Psychology of Sustainability and Sustainable Development for Well-Being in Organizations. Front. Psychol. 8:1534. doi: 10.3389/fpsyg.2017.01534.

Gancherenok I.I (2009). Creativity as Integrating Element for Key Competencies “Lifelong Education”,Qu ality Con trol.S.27.

Jank, S & Rena, P (2015). The using of innovation and creativity is inexhaustible. Business Economics and Management 2015 Conference. Procedia Economics and Finance 34 , 638 ˚ 643.

Krippner, S (1999). Dreams and Creativity, Encyclopedia Of Creativity.In Pritzker, S. R (Eds). Encyclopedia of Creativity, Vol. 1. San Diego, CA: Academic

Kowang T O, Kh B M Albakri, L K Yew, G Ch Fei & C S Long (2018). Characteristics of Creative Students Versus Academic Performance. International Journal of Human Resource Studies. ISSN 2162-3058 2018, Vol. 8, No. 2.

Muldau H. H (1999). Space education, a tool to influence the cultural development in the society. Acta Astronautica, Volume 44, Issues 7–12, April–June 1999, 803-807.

Rodrı´guez-Ruiz, M.J.,D. Hernández-Torrano, J.C.Pérez-González, M. Batey & K.V. Petrides (2014).“The RelationshipBetween Trait Emotional Intelligence and Creativity Across Subject Domains.”Motivation and Emotion,35 (4): 461–73.

Rampal. (2010) .Curriculum, Economic and Cultural Development. International Encyclopedia of Education (Third Edition), 2010, Pages 307-311.

Rothstein, P.R (1990). Educational Psychology. NewYork: McGraw Hill. Shalcross, A (1982). Encyclopedia of children's health. Available at: www.answers.com.

Strenberg,R.J (2005). Creativity or creativities? Int.J.HumanComputer Studies, 63, 370-382.

Sternberg, R.J. (2012) The Assessment of Creativity: An InvestmentBased Approach. Creativity Research Journal, 24, 3-12. https://doi.org/10.1080/10400419.2012.652925. Torrance, E.P (1966). Torrance tests of creative thinking: Directions manual and scoring guide. Lexington, mass: Personnel Press Ginn.

Unesco (1982). Mexico City Declaration on cultural policy. mexico city: unesco publications. Vygotsky, L.S (1967). Play and its role in the mental development of the child. Journal of Russian and East European Psychology, 5(3), 6–18.

Vygotsky, L.S (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Cambridge, MA: Harvard University Press.