بررسی اثر ترمیمی پلاسمای سرد بر پوست سوخته در موش بالغ سوری

زیست شناسی تکوینی

مقاله 3، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47، شهریور 1399، صفحه 21-30   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شادی دره لو¹؛ سیمین محمدی گرجی^{* 2}؛ نسیم حیاتی رودباری¹

¹گروه زیست شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

²گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری ، ساری، ایران

چکیده

زخم ناشی از سوختگی معمولاً به کندی بهبود می یابد و این زخم ها مستعد عفونت باکتریایی و تشکیل اسکار هستند. امروزه در کنار روش های قدیمی استریل و پانسمان زخم از لیزر CO₂ یا پلاسمای نیتروژن برای تسریع فرآیند انعقاد خون و ترمیم زخم استفاده می‌شود که هردو روش به دلیل حرارت بالای ایجاد شده در درمان زخم های سوختگی کاملاً موفق نیستند و امید می‌رود استفاده از پلاسمای سرد بتواند در تسریع روند طبیعی ترمیم زخم نسبت به سایر درمان ها مثمرثمر باشد. لذا هدف از این مطالعه بررسی تاثیر پلاسمای سرد بر روی زخم سوختگی حرارتی بر روی پوست موش بالغ سوری در شرایط in vivo می باشد. 24 سر موش نر بالغ سوری به صورت تصادفی در گروه های کنترل، کنترل سوختگی، شم و گروه تجربی قرار گرفتند. پس از بیهوشی و در شرایط استریل ازطریق تماس  جسم داغ در پشت گردن موش ها یک زخم مدور به قطر 8 میلی متر ایجاد شد و روز ایجاد سوختگی به عنوان روز صفر در نظر گرفته شد. سپس موش ها در گروه های تجربی 1 تا 3 به ترتیب به مدت 30، 60 و 120 ثانیه بوسیله ی تابش پلاسمای سرد گاز هلیوم به مدت یک هفته به صورت روزانه تحت تیمار قرار گرفتند. پس از پایان دوره ی تیمار از بستر زخم نمونه برداری شد. نمونه ها در بوئن تثبیت شدند و پس از قالب گیری با پارافین، برش هایی به ضخامت 5 میکرون از آن ها تهیه شد و با هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی شدند. بهبود زخم از طریق بررسی پارامترهایی از قبیل ضخامت لایه شاخی پوست، اپیدرم، درم، هیپودرم، تعداد فولیکول های مو و قطر و تعداد عروق خونی در پوست ارزیابی گردید. مطالعه ماکروسکوپی محل زخم نشان داد که تیمار موش ها با پلاسمای سرد موجب کاهش قطر منطقه سوخته شده است. همچنین بررسی ضخامت لایه های پوستی (لایه های شاخی، اپیدرم، درم و هیپودرم) در گروه های تجربی در مقایسه با گروه کنترل سوختگی بصورت معنی دار (p < 0.001) افزایش یافته است و نیز تعداد (p < 0.001) و قطر عروق پوستی (p < 0.01) نیز در مقایسه با گروه کنترل سوختگی بصورت معنی دار افزایش یافته است. مساحت زخم نیز در مقایسه با گروه کنترل سوختگی در روز هفتم بصورت معنی دار (p < 0.001) کاهش یافته است. نتایج نشان داد که تابش پلاسمای سرد گاز هلیوم در تمامی شاخص های ارزیابی ترمیم زخم موثر بوده و با القای آن در زمان سوختگی می توان به تسریع در بهبود ترمیم زخم کمک کرد.

کلیدواژه‌ها

پلاسمای سرد - سوختگی؛ پوست- ترمیم زخم

مراجع