تاثیر دورکنندگی و بازدارندگی تخمریزی عصاره و پودر گیاهان تلخه(Acroptilon repence: Asteraceae (و تلخه بیان Sophora aculeopoides: Fabaceae)) روی شپشه دندانه دار(Oryzaephilus surinamensis: Silvanidae ) در شرایط آزمایشگاهی

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 46، شهریور 1399، صفحه 103-117   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

معصومه ثمره فکری^*

استادیارگروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت،جیرفت، ایران

چکیده

شپشه دندانه دار(Oryzaephilus surinamensis L. )  یکی از جدی ترین و مخرب ترین آفت مواد غذایی است، حشره ای پلی فاژ است و از محصولات متنوعی تغذیه می کند. امروزه کاربرد ترکیبات با منشا گیاهی برای جایگزینی حشره کش های مصنوعی به خصوص در رابطه با آفات انباری مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. در این پژوهش اثر دورکنندگی و بازدارندگی تخم ریزی عصاره ( غلظت های 560،480،400،320،240  میکرو لیتر بر لیتر هوا ) و پودر (مخلوط 2گرم پودر و 2 گرم دانه گندم ) برگ و گل گیاهان تلخه (Acroptilon repence L. ) و تلخه بیان (Sophora aculeopoides L. ) روی لاروهای سن آخر و حشرات کامل شپشه دندانه دار مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایشات در اتاق تاریک با دمای 5 ± 30 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 75-70 درصد انجام شد.  نتایج تحقیق حاضر مشخص می کند که عصاره و پودر گیاهان مورد مطالعه روی دورکنندگی و بازدارندگی تخم ریزی شپشه دندانه دار موثر است و تاثیر عصاره و پودر گیاه A.repence روی پارامتر های مورد نظر بیشتر از S. aculeopoides است .نتایج نشان داد که درصد دورکنندگی و بازدارندگی تخم ریزی در عصاره هر دو گیاه  با افزایش غلظت، افزایش می یابد. حشرات کامل نسبت به لاروها در برابر عصاره و پودر واکنش بیشتری نشان دادند. اطلاعات بدست آمده از این تحقیق در تصمیم گیری برای نگهداری دراز مدت محصولات انباری و کنترل خسارت شپشه دندانه دار حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

واژه های کلیدی: دورکنندگی؛ بازدارندگی تخم ریزی؛ شپشه دندانه دار؛ تلخه؛ تلخه بیان

مراجع