شناسایی شاخص های سنجش کیفیت آموزش در مراکز آموزش علمی کاربردی استان کردستان

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 53، آذر 1399، صفحه 63-81   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی (آمیخته)

نویسندگان

ناصر شکری^{* 1}؛ عادل صلواتی²؛ رفیق حسنی³

¹دانشجوی دکتری مدیریت، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

²استادیار گروه مدیریت، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران (نویسنده مسئول)

³استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص­های سنجش کیفیت آموزش مراکز آموزش علمی کاربردی استان کردستان انجام شد. روش پژوهش آمیخته می‌باشد. جامعه آماری در بخش کیفی تحقیق مدیران، سیاست گذاران، صاحبنظران و اساتید دانشگاهی بودند که با 18 نفر از این افراد به صورت هدفمند (نمونه گیری زنجیره‌ای یا گلوله برفی) مصاحبه انجام شد. جامعه آماری بخش کمی نیز کلیه دانشجویان مراکز علمی کاربردی استان کردستان بودند، که 348 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش پژوهش در بخش کیفی، اکتشافی می‌باشد و در بخش کمی نیز، روش توصیفی ازنوع پیمایشی است. برای گردآوری داده ها در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جهت بررسی مؤلفه‌های پرسشنامه از نظر اساتید و برای بررسی پایایی پرسشنامه­ها از آلفای کرانباخ استفاده شد. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش نیز از آزمون تی و مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. بر اساس داده­های به دست آمده از مصاحبه‌ها، شاخص‌هایکیفیتسنجیدر مراکز آموزش علمی کاربردی استان کردستان در 71 کد باز شناسایی شد که در قالب 11 کدمحوری و 4 کد انتخابی (زمینه، درونداد، فرایند و برونداد) دسته بندی شدند. نتایج به دست آمده در بخش کمی پژوهش نیز نشان داد که مدل شناسایی شده از لحاظ شاخص های برازش، مناسب بود.

کلیدواژه‌ها

کیفیت آموزش؛ شاخص‌های کیفیت سنجی؛ مراکز آموزش علمی کاربردی

مراجع

آذر، عادل. غلامرضایی، داوود. دانایی فرد، حسین. خدادادحسینی، حمید. (1392). تحلیل چالش کیفیت اموزش عالی در برنامه پنجم توسعه، راهبرد فرهنگ، 21: 139-171.

پروین، احسان. غیاثی ندوشن، سعید. محمدی، شراره. (1393). ارائه مدل مفهومی رابطه بین کیفیت برونداد آموزش عالی و توسعه پایدار بر اساس رویکرد سیستمی، فصلنامهپژوهش‌هایرهبریومدیریتآموزشی،1(1):97-117.

توفیقی داریان، جعفر.(1388). ضرورت ارتقای کیفیت در آموزش عالی ایران، نشریهصنعتودانشگاه، 2(5و6): 10-5.

 سبحانی نژاد، مهدی. افشار، عبدالله. (1387). تبیین ماهیت و مؤلّفه های کیفیت سنجی نظام آموزش عالی به منظور شناخت چالشها و طرح پار های راهکارهای نوآورانه، دانشگاهاسلامی، 12(4):65-79

جمالی زواره، بتول. نصر، احمدرضا. شادفر، حوریه.(1392). مدل‌های ارزیابی کیفیت در آموزش عالی بر اساس نیاز مشتریان، نامه آموزش عالی، 6(23): 7-22

حسن زاده بارانی کرد، سودابه. یمنی دوزی سرخابی. محمد.(1396). تبیین عوامل بازدارنده و ارتقاء دهنده کیفیت در آموزش عالی فنی-مهندسی (مورد: دانشکده های فنی و مهندسی دانشگاه های دولتی شهر تهران)، علوم تربیتی، 104: 179-202

خرقانی، سعید. سلسله، مینو.(1390). آموزش علمی کاربردی: نظام آموزشی مجاور یا رکنی اساسی در آموزش عالی؟، کنفرانس آموزش مهندسی در1404.

صالحی زاده، مریم.  قورچیان، نادرقلی. محمد داودی، امیر حسین.  قلاوندی، حسن .(1396). عنوان ارائه مدلی جهت ارتقای کیفیت تدریس حرفه ای اساتید دانشگاه فرهنگیان، تدریس پژوهی،7(2): 227-249

ظفری پور، طاهره. محمدی، رضا. (1392).مدیریتکیفیترویکردیراهبردیبرایورودآموزشعالیایرانبهجامعه جهانی، همایش بین المللی انجمن آموزش عالی ایران توسعه آموزش عالی فرامرزی: فرصت ها و چالش ها، دانشگاه فرودسی مشهد.

عباسی، محمد رضا. پزآرانی، علی اصغر. (1390). سیاستگذاریکیفیتآموزشعالی:چالشهاوچشماندازها، پنجمین همایش ارزیابی کیفیت در نظام دانشگاهی، دانشگاه تهران.

عزیزی، نعمت الله. (1379). مفهوم کیفیت و نظام های بهبود آن در آموزش و پرورش، فصلنامه تعلیم و تربیت، 1(16): 23-43.

فراستخواه، مقصود. بازرگان، عباس. کارو، لوکس. (1386). بررسی رابطه نظامهای تضمین کیفیت آموزش عالی با زمینه های فرهنگی و اجتماعی؛ نقشه ای شناختی، ‌با تأکید بر مورد ایران، نامهعلوماجتماعی، 31(1): 1-20

کیذوری، امیر حسین. (1389). معرفی برخی شاخص­های کیفیت نظام دانشگاهی برای بودجه ریزی دانشگاهی، فصلنامهپژوهشوبرنامه‌ریزیدرآموزش عالی، 45: 57-87

محمدی، رضا. زمانی فر، مریم. صادقی مندی، فاطمه.(1395). ارزشیابی و تضمین کیفیت در آموزش عالی فرایندی داوطلبانه یا اجباری، فصلنامه مطالعات اندازه­گیری و ارزشیابی آموزشی،6(14): 165-201

مختاریان، فرانک. محمدی، رضا. (1389). چالش‌های استقرار ساختار ارزیابی کیفیت در آموزش عالی ایران، نامۀآموزش عالی،3(10): 101-127

هادی، رضا. رضاپور، یوسف. سلمان پور، صدیقه. (1395). شاخص­های سنجش کیفیت آموزش عالی براساس مدل کانو در دانشگاه ارومیه، آموزش و ارزشیابی،34: 35-50

هاشمی، سید حامد. پور امین زاد، سعیده. (1390). تحلیلالگویاعتبارسنجیوارزیابیدرونیجهتارزیابیوتضمینکیفیت درنظامدانشگاهی، پنجمین همایش ارزیابی کیفیت در نظام دانشگاهی. دانشگاه تهران.

Hossain, SH. (2016). Determinants of education quality: what makes students’ perception different? Published online:52-67, https://doi.org/10.1080/23265507. 2016.1155167

Donlagic, S. Fazlić,S. (2015). Quality Assessment In Higher Education Using The Seroquel Model, Management, 20(1):39-57.

Igbape, E. M. Philipa, O. I. (2014).  Performance Evaluation Model for Quality Assurance In Nigeria Higher Education, Proceedings Of The World Congress On Engineering And Computer Science, 1: 22-24

Mwiya, B. Bwalya, J. Siachinji, B. Sikombe, SH. Chanda, H. Chawala, M. (2017) Higher Education Quality and Student Satisfaction Nexus: Evidence from Zambia, Creative Education, 8: 1044-1068

Oliveira, O. Ferreira, E. (2009). Adaptation and application of the SERVQUAL scale in higher education, Paper presented at the 20th Annual Conference of the Production and Operations Management Society (POM), Orlando, Florida.

Thangeda, A., Baratiseng,B., Mompati. T.A.(2017). Education for Sustainability: Quality Education Is A Necessity in Modern Day. How Far do the Educational Institutions Facilitate Quality Education? Journal of Education and Practice, 7(2):19-17

Yousapronpaiboon, K. (2014). Servqual: Measuring Higher Education Service Quality In Thailand, 5th World Conference On Educational Sciences-Wces 2013, Procedia - Social And Behavioral Sciences, 2(116): 1088-1095.