شاخص‌شناسی معماری همساز با اقلیم در منطقه گرگان در راستای الگوی معماری پایدار

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 31، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 49، اسفند 1399، صفحه 622-635   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

وحیده مجاهد¹؛ وحید قبادیان^{* 2}؛ سعید تیزقلم زنوزی²

¹دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ‌ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص‌های معماری بومی شهر گرگان مبتنی بر خصوصیات اقلیمی و پایداری است. این تحقیق از نوع کاربردی می‌باشد که به صورت توصیفی - تحلیلی و با بررسی نمونه‌های متعدد صورت گرفته است. جمع‌آوری داده‌ها به شکل اسنادی، میدانی، کتابخانه‌ای و مشاهده می‌باشد. نتایج نشان داد که چهار مولفه اصلی نفوذپذیری، همبستگی، تفاوت و یگانگی و نیز هشت مولفه فرعی را می‌توان برای بافت معماری و شهرسازی بومی شهر گرگان تعیین نمود. همچنین؛ شاخص‌های معماری بومی گرگان نیز در پنج دسته خلاصه می‌شوند که عبارتند از:‌ دسترسی، فضاها و حریم‌ها؛ تنظیم دما و مصرف بهینه انرژی؛ تهویه هوا؛ حفاظت در برابر رطوبت و بارندگی؛ مواد و مصالح. بیشترین مولفه بکار گرفته شده در نمونه‌های مورد مطالعه، خودبسندگی (90 درصد) و کمترین میزان مربوط به مولفه درونگرایی (18 درصد) بوده است. در مجموع، می‌توان نتیجه گرفت که با وجود فرهنگ غنی وارزشمند تاریخی و اصولی در زمینه ی معماری و شهرسازی در منطقه ، شرایط امروزی بیانگر ضعف، ناکارامدی و فقدان هویت است. عدم وجود یک الگوی مناسب ومنطبق با رویکردهای شهرسازی ایرانی- اسلامی از مهمترین مسائل امروزین شهر گرگان است.

کلیدواژه‌ها

معماری بومی؛ اقلیم؛ الگوی هویتی؛ گرگان

مراجع

References:

 

Abdollahzadeh, Gh., Khajeh Shahkuhi, A. 2013, Identificación y explicación de los factores que influyen en el éxito de las empresas turísticas en las zonas rurales (Estudio de caso: Aldea Ziarat de la ciudad de Gorgan), Journal of New Attitudes in Geography, 5, 93-107

Aghili, Seyedeh Maryam, Lahmian, Reza, Alipour Nakhi, Abbas (2019), The Role of Renovation and Reconstruction of Worn Textures on the Quality of Urban Life (Case Study: Prince Qasim

Neighborhood of Gorgan), Journal of New Attitudes in Human Geography, 12 (1), 765-785.

Basiri Sadr, M., Akhbari, M., Farajirad, A., Borna, R. 2020. Geopolitical analysis of the effects of climate change on Iran's sustainable development (Modifier of political decision makers), New Attitudes in Human Geography, Vol. 12, Issue 2. 133-152 pp.

DOE. 2020. Department of Environment, Protected Areas Report.  https://www.doe.ir/Portal/home/?646304/

Behzadfar, M, Rezvani, N. (2015). Comparative study of morphological norms of Islamic urban planning in historical context,(Case study:Sarcheshmeh neighborhood of Gorgan), slamic Architecture Research,3(6),3-21.
Downton, P., Jones, D., Zeunert, J., Roos, P. 2017. Biophilic design applications: theory and patterns into built environment education. In DesTech 2016: Proceedings of the International Conference on Design and Technology (pp. 59-65). Knowledge E. DOI: 10.18502/keg.v2i2.596

Hall, P., Pfeiffer, U. 2000. Urban Future 21; A Global Agenda for Twentyfirst Century Cities, E & FN Spon, London. DOI https://doi.org/10.4324/9781315011523

Hasanpour, M., Moosavi Bojnordi, S.M., Ebnetorab, M. 2019. The application of the harmless rule in the protection of the environment and architecture in order to provide A model for Islamic and Iranian urban planning, Scientific Research Quarterly- New attitudes in human geography,  Vol. 12 (1), No. 45, 251-276 pp.

Hosseini, S.M., Monshizadeh, R., Razavian, M.T., Morid Sadat, P. 2019. Advanced sustainable energy training for rural settlements with an approach
Entrepreneurship) Case Study: Kiarostan, Chaharmahal and Bakhtiari, Scientific Research Quarterly, New attitudes in human geography,
Vol. 12 (1), No. 45, 41-62 pp.

Koohi, Abbas, Sabouri, Mohammad Sadegh, Samiie, Rouhollah (2018), Presentación del modelo de gestión del conocimiento organizacional para la satisfacción del cliente y el aumento de la cuota de mercado con un enfoque orientado a los procesos en el Banco de Exportación de la provincia de Golestan, Journal of New Attitudes in Human Geography, 11 (2), 117-148.

Mahdavinejad, M.J., Javanroodi, K. 2011. Comparative comparison of the effect of air flow on two types of Yazdi and Kermani wind-catcherss, Journal of Fine Arts, Vol. 48; 3, No. 4, 69-79 pp. https://jfaup.ut.ac.ir/article_29678.html

McFarlane, C., Silver, J. 2017. Navigating the city: dialectics of everyday urbanism, Transactions, Vol (42), Issue 3, 458-471 pp. https://doi.org/10.1111/tran.12175

Moeinian, A.R., Rahimi, M.M., Ahmadi, F., Peyvandi, R. 2019. Investigation of natural disasters from the perspective of international law; A case study of Iran, Scientific Research Quarterly- New attitudes in human geography,
Vol. 12 (1), No. 45, 457-475 pp.

Robinson, j. 2015. Comparative Urbanism: New Geographies and Cultures of Theorizing the Urban, international journal of urban and regional research, Vol. 40, Issue 1, 187-199 pp. https://doi.org/10.1111/1468-2427.12273

Rouhani, A., Taybi Sani, S.M., Bahmanpour, H. 2017. Spatial assessment and environmental sustainability assessment of Shemiranat sports complexes in Tehran in relation to air pollution zoning: In order to sustainable development and environmental protection, Journal of Geography (Regional Planning), Year 8, No. 1, 236-215 .

Sharifi, A., Azarpira, M. 2015, Investigating the Modeling of the Natural Environment in Urban Architecture and Using Biofilica Theory (City in the Garden) and Comparison with Urbanism Approach in Isfahan School, Second National Conference on Sustainable Urban Architecture and Landscape( .in Persian)

Shaker, Richard Ross (2015). "The spatial distribution of development in Europe and its

underlying sustainability correlations". Applied Geography. 63. p. 35.

Torento, G.G. 2011. The Living City Report Card, An assessment of the environment health of the Greater Torento Area. Torento: Torento & region conservation. https://trca.ca/news/the-living-city-report-card-grading-the-gtas-environmental-health/

Ziabakhsh, N., Zad, G., Davoodi, A. 2011. Comparative study of sustainability in residential and indigenous architecture of hot and dry climate based on wind-catcherss and materials (Case study: Nain and Taft houses), National Conference on Civil Engineering, Architecture, Urban Planning and Energy Management, Islamic Azad University, Ardestan Branch, https://www.civilica.com/Paper-NCCEAUPEM01-NCCEAUPEM01_057.html

 

Internet resource:

https://www.irna.ir,2013