تاثیر سخن راست و سخن دروغ بر افراد با نگاه به دیدگاه مولانا و نگرشی به دیدگاه روان شناسانه دیوید لیبرمن

فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

دوره 16، شماره 23، مهر 1399، صفحه 1-11   

نویسندگان

پروین گلی زاده^{* 1}؛ سیروس عالی پور²؛ لیلا تندسی³

¹دانشیار رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

²دانشیار رشته روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

³دانشجوی کارشناسی ارشدادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

زبان عامل برقراری ارتباط میان انسان‌ها و پدیده‌ای قدرتمند است که می‌تواند موجب تحولات و تأثیرات مثبت یا منفی باشد. انسان به‌وسیله‌ی زبان و کلام خود بر دیگر افراد و بر خود تأثیر می‌گذارد و درنهایت زندگی جمعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از آفات زبان دروغ‌گویی است که اثرات منفی بسیاری بر فرد و اجتماع دارد؛ در مقابل آن، حقیقت‌گویی و صداقت است که موجب تزریق آرامش روحی و روانی به جامعه می‌شود و آثار مثبت فراوانی دارد. مولانا جلال‌الدین محمد بلخی، شاعر بلندپایه و برجسته‌ی فارسی، به این مسئله توجه کرده است و در ضمن اشعار خود، به اثر دروغ و حقیقت پرداخته است که با دیدگاه روان­شناسی در این خصوص و نگرش روان‌شناسانه‌ی دیوید جی لیبرمن، مشابهت و مطابقت دارد. در این جستار بر آنیم تا نظرات مولانا را با دیدگاه دیوید لیبرمن به شیوه تحلیلی-تطبیقی بررسی کنیم تا هم بازتابی از نبوغ مولانا در بیان مسائل اجتماعی و فردی ارائه گردد و هم اهمیت و اثر غیرقابل انکار کلام بر زندگی جمعی و فردی را بیشتر و دقیق تر درک کنیم. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می­دهد که زندگی فردی و اجتماعی بشر و همچنین سلامت روانی او تا حد بسیار زیادی تحت تاثیر ارتباط کلامی قرار دارد بر این اساس ارتباط صادقانه می­تواند تغییرات قابل توجهی در کیفیت زندگی انسان داشته باشد از جمله؛ افزایش اعتماد به نفس، آرامش روانی، بهبود روابط بین فردی، اصلاح مفاسد اجتماعی و جلوگیری از ایجاد و پیشرفت آن.

کلیدواژه‌ها

دروغ؛ حقیقت؛ مولانا؛ روان‌شناسی؛ دیوید لیبرمن