ظرفیت‌های قانون اساسی در مسیر دستیابی به دولت مطلوب اسلامی

فصلنامه مطالعات سیاسی

مقاله 2، دوره 13، شماره 49، آذر 1399، صفحه 21-38   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مجتبی قنبردوست¹؛ اکبر اشرفی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

بر اساس آموزه‌های حقوق اساسی، قانون اساسی طرح کلی نظام‌های سیاسی، اقتصادی، حقوقی، و سایر نظام‌های اجتماعی (نظیر خانواده، آموزش، و مراقبت سلامت) در جامعه است. این پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و رویکردی توصیفی- تحلیلی می‌کوشد تا به ظرفیت‌ها و اصول بنیادی از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بپردازد، که به‌رغم اهمیت فزاینده در مسیر دستیابی به دولت مطلوب اسلامی هنوز به ‌تمامی محقق نشده‌اند و قابلیت‌های منحصر به فرد آن‌ها مورد غفلت واقع شده است. در این راستا، گفتار حاضر طیفی از مسائل مبتلابه جامعه و سپهر سیاسی ایران را، از جمله حدود آزادی‌های شهروندی و مسائل اقتصاد سیاسی، به‌ویژه با تمرکز بر دو اصل سوم و چهل‌و‌چهارم قانون اساسی بررسی می‌کند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که به‌کارگیری خصلت‌های انعطافی، زایشی و تفسیری قانون اساسی امکان تفسیر و قرائتی نوین را فراهم می‌کند؛ تفسیر و قرائتی که در مسیر دستیابی به اهداف تشکیل دولت مطلوب اسلامی است و همواره از سوی صاحب‌نظران و متفکران اسلامی مورد تأکید قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

قانون اساسی؛ دولت مطلوب اسلامی؛ ولایت فقیه؛ مردم‌سالاری؛ کارآمدی

مراجع