تاثیر فرآیند و محتوای استراتژی بر چابکی و عملکرد سازمانی: نقش میانجی همسویی استراتژیک

پژوهش های مدیریت راهبردی

مقاله 5، دوره 26، شماره 78، آذر 1399، صفحه 123-148   

نوع مقاله: علمی _ پژوهشی

نویسندگان

آرزو زمانی¹؛ مهرداد حسینی شکیب^{* 2}؛ عباس خمسه³

¹کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

²استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

³دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

در ادبیات مدیریت استراتژیک، موضوع همسویی­استراتژیک به عنوان روشی مناسب برای بهبود عملکرد، تعامل و هماهنگی بین عناصر و اجزای سازمان و کسب و خلق ارزش در محیط رقابتی شناخته شده است. در کسب­وکار امروزی که بیش­ترین سرمایه­گذاری سازمان­ها بر روی فناوری­اطلاعات صورت می­گیرد، سازمان­ها در جهت رسیدن به اهداف استراتژیک خود، چاره­ای جز استفاده از فناوری­­اطلاعات به ­عنوان یک منبع استراتژیک ندارند؛ لذا مفهوم همسویی استراتژی­های فناوری­اطلاعات و کسب­وکار اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. بیشتر جستارهای پژوهشی در رابطه با موضوعات استراتژیک به دو دسته پژوهش­های فرآیندی و محتوایی تقسیم می­شوند. هر دو گروه پژوهش­های فرآیندی و محتوایی به دنبال این بوده­اند که رابطه­ای را میان تصمیمات استراتژیک و عملکرد برقرار نمایند، اما ماهیت و شدت نسبی این پیوند نامعلوم باقی مانده است. لذا هدف از این پژوهش، ارزیابی سهم فرآیند و محتوای استراتژی در تأثیر همسویی­استراتژیک بر عملکرد و چابکی در صنعت خودرو است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش، پیمایشی-توصیفی است. گردآوری داد­ه­ها توسط پرسشنامه محقق­ساخته انجام گرفت. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات خبرگان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش، مدیران، سرپرستان و کارشناسان بخش­ مدیریت­استراتژیک و فناوری­­اطلاعات شرکت­های ایران­خودرو و سایپا هستند. به­منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل­عاملی­تاییدی و معادلات­ساختاری با نرم­افزار Amos استفاده شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که فرآیند و محتوای استراتژی با در نظر گرفتن نقش میانجی همسویی­ا­ستراتژیک، تاثیر معناداری بر عملکرد و چابکی این شرکت­ها دارد.

کلیدواژه‌ها

فرآینداستراتژی؛ محتوای‌استراتژی؛ همسویی‌استراتژیک؛ عملکرد؛ چابکی

مراجع

حسینی شکیب، مهرداد ، بهفر، فرشید (1394). بررسی میزان همسویی استراتژیهای منابع انسانی با استراتژی کلان شرکت (مطالعه موردی: شرکت ملی گاز ایران)، فصلنامه علمـی -پـژوهش مـدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، 6 (23 )، 189-216.

حسینی شکیب، مهرداد، ابراهیم، فرهاد ، علیزاده، یوسف (1394).همسویی استراتژی سازمان بر استراتژی منابع انسانی و تأثیر آن بر عملکرد سازمان، اولین کنفرانس بـین المللـی اقتصـاد، مـدیریت، حسابداری، علوم اجتماعی.

خمسه، عباس ، وثوق روحانی، محمود (1396). شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر پـذیرش محصولات نوآورانه تند مصرف در صـنایع غـذایی، فصـلنامه مـدیریت توسـعه فنـاوری،  (4) 4 .

رحیم نیا، فریبرز، پویا، علیرضا ، الهامی، سولماز (1394).تاثیر رهبری نوآورانه و اشتراک دانـش بر عملکرد سازمان به واسطه هماهنگی اسـتراتژیک (مـورد مطالعـه: شـرکت هـای تابعـه و زیرمجموعـه توانیر)، پژوهش های مدیریت راهبردی،21 (59)، 117 تا 139.

صالحی، سید محمدرضا، میرسپاسی، ناصر ، فرهنگی، علی اکبر (1393). بررسی چگونگی ایجاد سازمان یادگیرنده در سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، پـژوهش هـای مـدیریت راهبـردی، 20 (56) ، 78 -59 .

صفاری سیاهکلی، محمدعلی، حسینی شکیب، مهرداد ، رسـتمی، مجیـد ( 1397). بررسـی میـزان همسویی استراتژی های منابع انسانی و فناوری اطلاعات و تاثیر آن بر چابکی سازمان در شرکت توزیـع نیروی برق استان البرز، دومین کنفرانس بین المللی تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.

لشکربلوکی، مجتبی (1395 .(جاریسازی استراتژی، انتشارات آریان اقلم، چاپ چهارم. 

مرادی، فریبا (1391). نگاهی جامع به مدیریت استراتژیک، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.

واترز، دونالد، مترجم: اعرابی، سید محمد (1389). استراتژی تولید و عملیات، انتشارات مهکامه، تهران.

Auh, S & Menguc, B (2005). Balancing exploration and exploitation: the moderating role of competitive intensity. Journal of Business Research, 58 (12), 1652–1661

Balhareth, H (2018). The relationship between business-IT alignment and organizational performance: an empirical investigation from multilevel view. International Journal of Business Information Systems, 29 (4), 421-435

Balhareth, H., Liu, K & Manwani, S (2012). Aligning Business and IT from Multi-level Learning Perspectives. in 17th UK  Academy for Information Systems Conference, Oxford, England, March 

Blair, J.D & Boal, K.B (1991). Strategy formation processes in health care organizations: A context-specific examination of context-free strategy issues. Journal of Management, 17, 305-344

Bontis, N., Crossan, M.M & Hulland, J (2002). Managing an organisational learning system by aligning stocks and flows. Journal of Management Studies, 39 (4), 437–469

Chen, Y., Jin, J., Wang, Y., Nevo, S., Wang, L & Chow, W.S (2014). IT capability and organizational performance: the roles of business process agility and environmental factors. European Journal of Information Systems, 23 (3),
326-342

Coltman, T.R., Devinney, T.M & Midgley, D.F (2005). Strategy Content and Process in the Context of E-Business Performance. Advances in Strategic Management, 22, 349-386

Faryabi, M., Fazlzadeh, A., Zahedi, B & Darabi, H.A (2012). Alignment of business and IT and its association with business performance: the case of Iranian firms. Journal of Business and Management, 1 (1), 15–28

Goldman, S.L., Nagel, R.N & Preiss, K (1995). Agile Competitors and Virtual Organisation; Strategy for Enriching the Customer. Van Nostrand, Reinhold, USA

Kearns, G.S & Lederer, A.L (2004). The impact of industry contextual factors on IT focus and the use of IT for competitive advantage. Information and Management, 41 (7), 899–919

Ketchen, D., Thomas, J.B & McDaniel, R.R (1996). Process, Content and Context: Synergistic Effects on Organizational Performance. Journal of Management, 22 (2), 231-257

Liang, H., Wang, N., Xue, Y & Ge, S (2017). Unraveling the Alignment Paradox: How Does Business—IT Alignment Shape Organizational Agility? Information Systems Research, 28 (4), 681-886

Lu, Y & Ramamurthy, K (2011). Understanding the link between information technology capability and organizational agility: an empirical examination. MIS Quarterly, 35 (4), 931-954

Luftman, J., Dorociak, J., Kempaiah, R & Rigoni, E.H (2008). Strategic alignment maturity: a structural equation model validation. AMCIS 2008 Proceedings,  53

Luftman, J., Lyytinen, K & ben Zvi, T (2017). Enhancing the measurementof information technology (IT) business alignment and its influence on company performance. Journal of Information Technology, 32 (1), 26-46

Luftman, J., Papp, R & Brier, T (1999). Enablers and inhibitors of business-IT alignment. Communications of AIS, 1 (11), 1–33

Miles, R & Snow, C (1987). Organizational Strategy, Structure, and Process’, New York: McGraw-Hill

Panda, S & Rath, S.K (2018). Strategic IT-business alignment and organizational agility: from a developing country perspective. Journal of Asia Business Studies, 12 (4), 422-440

Ravichandran, T (2017). Exploring the relationships between IT competence, innovation capacity and organizational agility. Journal of Strategic Information Systems, 27 (1), 22-42.

Rich, B.H & Benbasat, I (1996). Measuring the linkage between business and information technology objectives. MIS Quarterly, 20 (1)

Rosemann, M & Vom Brocke, J (2015). The six core elements of business process management. in Handbook on Business Process Management, 1, 105– 122, Springer Berlin Heidelberg

Sabegh, M.A.J & Motlagh, S.M (2012). The role and relevance of IT governance and IT capability in business–IT alignment in medium and large companies. Business and Management Review, 2 (6), 16-23

Silvius, A & Gilbert, J (2008). Impact of National Cultures on Business & IT Alignment. Communications of the IIMA, 8 (2)

Slack, N. Chambers, S & Johnston, R (2001). Operations Management. Pearson education limited, Harlow

Tallon, P.P & Pinsonneault, A (2011). Competing perspectives on the link between strategic information technology alignment and organisational agility: insights from a mediation model. MIS Quarterly, 35 (2), 463–484

Turel, O., Liu, P & Bart, Ch (2017). Board-Level Information Technology Governance Effects on Organizational Performance: The Roles of Strategic Alignment and Authoritarian Governance Style. Information Systems Management, 34 (2), 117-136

Walker, O.C., Boyd, H.W., Mullins, J & Larreche, J (2003). Marketing strategy: A decisionfocused approach. 4th ed, New York: McGraw-Hill, Inc

Wu, S.P.J., Straub, D.W & Liang, T.P (2015). How information technology governance mechanisms and strategic alignment influence organisational

performance: insights from a matched survey of business and IT managers. MIS Quarterly, 39 (2), 497–518

Yayla, A.A & Hu, Q (2012). The impact of IT-business strategic alignment on firm performance in a developing country setting: exploring moderating

roles of environmental uncertainty and strategic orientation. European Journal of Information Systems, 21 (4), 373–387

Yusuf, Y.Y., Sarhadi, M & Gunasekaran, A (1999). Agile manufacturing: The drivers, concepts and attributes. International Journal of Production Economics, 62 (1), 33-43

Zammuto, R. F (1988). Organizational adaption: Some implications of organizational ecology for strategic choice. Journal of Management Studies, 25 (2), 105-120

Zhang, Z & Sharifi, H (2007). Towards theory building in agile manufacturing strategy. A taxonomical approach. IEEE Transactions on Engineering Management, 54 (2), 351-70