اثربخشی ارائه محرک‌های رنگی بر حل مساله اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان

روانشناسی اجتماعی

مقاله 6، دوره 8، شماره 57، اسفند 1399، صفحه 65-73   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شادی تلوک¹؛ مجید ضرغام حاجبی^{* 2}؛ قاسم آهی³

¹دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

²استادیار، گروه روانشناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

³استادیار، گروه روانشناسی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

چکیده

مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی ارائه محرک‌های رنگی بر حل مساله اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان انجام شد. این مطالعه نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون چندگروهی با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر پایه سوم ابتدایی شهر بیرجند در سال تحصیلی 98-1397 بودند. از میان اعضای جامعه تعداد 154 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در هفت گروه مساوی 22 نفری جایگزین شدند. هر یک از هفت گروه تحت یکی از محرک‌های رنگی قرمز، زرد، سبز، آبی، صورتی، آبی کم‌رنگ (شش گروه آزمایش) و سفید (یک گروه کنترل) قرار گرفت. برای اندازه‌گیری حل مساله اجتماعی از پرسشنامه حل مساله اجتماعی (دزوریلا و همکاران، 2002) و برای اندازه‌گیری پیشرفت تحصیلی از معدل ترم اول و دوم دانش‌آموزان استفاده شد. داده‌ها به روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی شفه در نرم‌افزار SPSS-23 تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بین گروه‌های آزمایش و کنترل از نظر هر دو متغیر حل مساله اجتماعی و پیشرفت تحصیلی تفاوت معناداری وجود داشت (001/0p <). به عبارت دیگر، در متغیر حل مساله اجتماعی تاثیر محرک‌های رنگی سبز، آبی و صورتی از رنگ‌های قرمز، زرد، آبی کم‌رنگ و سفید بیشتر و بین سایر گروه‌ها تفاوت معناداری وجود نداشت. همچنین، در متغیر پیشرفت تحصیلی تاثیر محرک‌های رنگی زرد، آبی، صورتی و آبی کم‌رنگ از رنگ‌های قرمز و سفید بیشتر و بین سایر گروه‌ها تفاوت معناداری وجود نداشت. با توجه به یافته‌ها، استفاده از محرک‌های رنگی برای بهبود حل مساله اجتماعی و پیشرفت تحصیلی به معلمان توصیه می‌شود. بنابراین، استفاده از محرک‌های رنگی برای بهبود حل مساله اجتماعی و پیشرفت تحصیلی ضروری است.

کلیدواژه‌ها

محرک‌های رنگی#حل مساله اجتماعی#پیشرفت تحصیلی# دانش‌آموزان

مراجع

ثابت، مهرداد و جمشیدی‌فر، زهرا. (1391). هنجاریابی مقدماتی آزمون حل مساله اجتماعی. مجله روان‌شناسی اجتماعی، 7(22)، 124-113. ##

ثناگوی محرر، غلامرضا؛ مقصودلو، فاطمه؛ محمدی، رویا و کرمی مهاجری، زهرا. (1398). اثربخشی شناخت درمانی بر نشخوار فکری، تنظیم هیجان و حل مساله اجتماعی در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری. مجله روان‌شناسی اجتماعی، 13(50)، 22-11. ##

خواجوی راوری، احسان؛ فرخی، احمد؛ عباسقلی‌پور، امیر؛ کارشناس نجف‌آبادی، نفیسه و سهیلی‌پور، سعید. (1392). تاثیر انواع رنگ محیطی بر زمان واکنش ساده به محرک شنیداری. مجله رشد و یادگیری حرکتی- ورزشی، 13، 40-27. ##

             

Brooker, A., & Franklin, A. (2016). The effect of colour on children's cognitive performance. The British Journal of Educational Psychology, 86(2), 241-255. ##

Chen, C., & Yang, Y. (2019). Revisiting the effects of project-based learning on students’ academic achievement: A meta-analysis investigating moderators. Educational Research Review, 26, 71-81. ##

Day, R. L., Hickman, J. M., Sprague, R. I., & Wratten, S. D. (2015). Predatory hoverflies increase oviposition in response to colour stimuli offering no reward: Implications for biological control. Basic and Applied Ecology, 16(6), 544-552. ##

Dela Fuente, A., Chang, E. C., Cardenoso, O., & Chang, O. D. (2019). The psychological impact of social problem solving under stress in adults: Debased life satisfaction, heightened depressed mood, or both? Personality and Individual Differences, 146, 46-52. ##

D’Zurilla, T. J., Nezu, A. M., & Maydeu-Olivares, A. (2002). Manual for the social problem solving inventory-revised. Nourth Tonawanda, TY: Multi-Health Systems. ##

Jackson-Browne, M. S., Papandonatos, G. D., Chen, A., Calafat, A. M., Yolton, K., Lanphear, B. P., & Braun, J. M. (2020). Gestational and childhood urinary triclosan concentrations and academic achievement among 8-year-old children. NeuroToxicology, 78, 170-176. ##

Jackson, S. L. J., & Dritschel, B. (2016). Modeling the impact of social problem-solving deficits on depressive vulnerability in the broader autism phenotype. Research in Autism Spectrum Disorders, 21, 128-138. ##

Lichtenfeld, S., Elliot, A. J., Maier, M. A., & Pekrun, R. (2012). Fertile green: green facilitates creative performance. Personality & Social Psychology Bulletin, 38(6), 784-797. ##

Mortimer, R. J., & Varley, T. S. (2011). Quantification of colour stimuli through the calculation of CIE chromaticity coordinates and luminance data for application to in situ colorimetry studies of electrochromic materials. Displays, 32(1), 35-44. ##

Sharaf, A. Y., Lachine, O. A., & Thompson, E. A. (2018). Rumination, social problem solving and suicide intent among Egyptians with a recent suicide Attempt. Archives of Psychiatric Nursing, 32(1), 86-92. ##

Shi, J., Zhang, C., & Jiang, F. (2015). Does red undermine individuals' intellectual performance? A test in China. International Journal of Psychology: Journal International De Psychologie, 50(1), 81-84. ##

Takeda, T., & Lamichhane, K. (2018). Determinants of schooling and academic achievements: Comparison between children with and without disabilities in India. International Journal of Educational Development, 61, 184-195. ##

Taylor, C., Clifford, A., & Franklin, A. (2013). Color preferences are not universal. Journal of Experimental Psychology General, 142(4), 1015-1027. ##

Wachtler, T., Sejnowski, T. J., & Albright, T. D. (2003). Representation of color stimuli in awake macaque primary visual cortex. Neuron, 37(4), 681-691. ##