بیمه سرمایه‌گذاری خارجی از دیدگاه حقوق تجارت بین‌الملل و فقه اسلام‌

مطالعات فقهی و فلسفی

دوره 11، شماره 44، دی 1399، صفحه 1-18   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فاطمه عصاری^*

کارشناسی ارشد، رشته حقوق تجارت بین‌الملل، واحد الکترونیک، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی بیمه سرمایه‌گذاری خارجی از دیدگاه حقوق تجارت بین‌الملل و فقه اسلام است.‌ روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد که قانون‌گذار توجه کافی به مسئله هماهنگی بیمه سرمایه‌گذاری خارجی نداشته و همین مسئله، ابهامات حقوقی را پدید آورده است. از دیدگاه فقهی، حضور سرمایه‌گذار خارجی در کشور، با لزوم حفظ منافع ملی مجاز می‌باشد. همچنین بیمه نیز دارای موافقان و مخالفانی بوده که در جمع‌بندی دیدگاه‌ها، جواز آن با شرایطی اعلام شده است. اما در عین‌حال، با توجه به عقد و بیع و زیرمجموعه‌ قرارداد بیمه‌ای حاصل در این نوع قراردادها که در فقه اسلامی و حقوق ایران بدان تأکید شده است، پرکننده خلأ موجود در این زمینه می‌باشد. همچنین عدم اطلاع کافی از مسائل حقوقی و عدم رعایت برخی نکات در قراردادها، و عدم هماهنگی قوانین داخلی کشورمان با قوانین بین‌الملل منجر به عدم پرداخت خسارت توسط بیمه‌ شده که این مورد نیز با بیع و قرارداد پیش از سرمایه‌گذاری مرتفع شده است. اما نیاز است که قانون‌گذار جهت تصریح قانون، گامی بردارد. سرمایه‌گذار پیش از فعالیت در یک کشور، می‌بایست از اعتبار حقوقی پرداخت خسارت محتمل توسط بیمه بر طبق هماهنگی قوانین داخلی کشور میزبان و قوانین بین‌الملل، مطلع باشد. لذا با رعایت شرایط خاص، بیمه سرمایه‌گذار خارجی از دیدگاه‌های مختلف، بلامانع است.

کلیدواژه‌ها

بیمه؛ سرمایه‌گذار؛ سرمایه‌گذار خارجی؛ تجارت بین‌الملل؛ فقه اسلامی؛ حقوق تجارت

مراجع

اسدالله، میر رستم؛ شکرگزار، رضا؛ حیدری، حمیدرضا (1389). ضرورت توجه به سرمایه‌گذاری خارجی و بررسی تاثیرات مشارکت شرکت‌های خارجی در صنعت بیمه. در: هفدهمین همایش ملی و سومین سمینار بین‌المللی بیمه و توسعه. تهران: پژوهشکده بیمه، ص 98-105.

ایزانلو، محسن؛ فولادگر، قادر (1393). مطالعه تطبیقی ماهیت نفع بیمه‌پذیر در بیمه‌های خسارت در حقوق ایران، انگلیس و فرانسه. پژوهشنامه بیمه، 29(3)، ص196-221. 

جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. تهران: انتشارات گنج دانش، چاپ دوم، ج1.

ذوالقدر، مالک (1388). سرمایه‌داران خارجی و قاعده نفی سبیل. حقوق، 39(2)، ص107-89.

عرفانی، توفیق (1371). قرارداد بیمه در حقوق اسلام و ایران. تهران: کیهان.

علیدوستی شهرکی، ناصر (1390). احترام مالکیت و سرمایه‌گذاری خارجی. حقوق، 41(1)، ص312-295.

غفوری، محمد (1378). اصول دیپلماسی در اسلام و رفتار پیامبر(ص). تهران: نشر مهاجر.

قیصرزاده، امیر (1395). شروط و اصول حاکم بر بیمه‌های دریایی P&I Club و نقش آنها در جبران خسارات سرمایه‌گذاران در نظام حقوقی ایران و انگلیس. در: دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و علوم اجتماعی. دبی: موسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا، ص98-105.

کاتوزیان، ناصر (1379). کلیات حقوق، نظریه عمومی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم.

کاظمی، مهین‌دخت (1393). تاثیر ریسک سیاسی بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی. پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل، 3(1)، ص48-53.

محقق‌زاده، فاطمه (1384).  آثار الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی. صنعت بیمه، 20(1)، ص 61-85.

هاتف، حکیمه؛ کرباسی، علیرضا (1392). اثر شاخص‌های حکومتی و سرمایه‌گذاری خارجی و سرمایه‌گذاری خصوصی در کشورهای آسیایی. اقتصاد و توسعه منطقه‌ای، 20(5)، ص 23-48.

الهی، محمد؛ غلامی، حمید؛ هلیلی، سعید (۱۳۹۵). حضور بیمه‌گران خارجی در کشور. در: دومین کنفرانس بین‌المللی مهندسی و علوم کاربردی. دبی: موسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا، ص45-49.

Ammer, J., Claessens, S., Tabova, A. & Wroblewski, C. (2018). Searching for yield abroad: Risk-taking through foreign investment in US bonds.‏ Lonmon Publication

Brink, C.H. (2017). Measuring political risk: risks to foreign investment. Routledge.

Frame, W.S., Mihov, A. & Sanz, L. (2017). Foreign investment, regulatory arbitrage, and the risk of US banking organizations.‏ kmation Publication.‏

Hayakawa, K., Kimura, F. & Nabeshima, K. (2014). Nonconventional provisions in regional trade agreements: Do they enhance international trade?. Journal of Applied Economics, 17(1), P.113-137.‏

Penrose, E.T. (2017). Foreign Investment and the Growth of the Firm 1. In: International Business. Routledge.

Rieneld, S.A. (1985). Encyclopedia of Public International Low. Londra,Vol. 8.

Salacuse, J.W. (2017). BIT by BIT: The growth of bilateral investment treaties and their impact on foreign investment in developing countries. In: Globalization and International Investment. Routledge.‏

Weiss, S.E. (2016). International business negotiation in a globalizing world: Reflections on the contributions and future of a (sub) field. International Negotiation, 11(2), P.287-316.‏