تجربه زیسته زوجین متقاضی انتخاب جنسیت جنین به دلایل غیر پزشکی

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

دوره 17، شماره 3 - شماره پیاپی 66، آذر 1399، صفحه 140-159   

نوع مقاله: مقاله مروری

نویسندگان

فرنگیس مجرد تاکستانی¹؛ سید محمد سیدمیرزایی^{* 2}؛ رضا عمانی سامانی³؛ علیرضا کلدی⁴

¹دانشجوی دکتری جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد گروه جمعیت شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استادیار و عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان، گروه اپیدمیولوژی و سلامت باروری، تهران، ایران

⁴استاد گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

انتخاب جنسیت جنین به معنی توانایی گزینش جنس فرزند قبل از باردار شدن است. با ظهور تکنولوژی های پیشرفته در امر باروری، بسیاری از والدین در رسیدن به آرزوی دیرینه خویش که همانا انتخاب جنسیت فرزندان پیش از تولد است نزدیک تر شده اند. در پژوهش حاضر به تبیین جامعه شناختی تجربه زیسته زوجین متقاضی انتخاب جنسیت قبل از بارداری پرداخته ایم. هدف از انجام این پژوهش؛ شناسایی تجربیات، درک و تصور این پدیده از دیدگاه زوجین متقاضی انتخاب جنسیت؛ و هم چنین شناخت راهبردها و استراتژی های زوجین در مواجهه با این پدیده و پیامدهای حاصل از آن از طریق ساختن یک الگوی پارادایمی بود. این مطالعه به روش کیفیِ گراندد تئوری، با استفاده از نمونه گیری هدفمند و با مشارکت بیست زوج متقاضی انتخاب جنسیت که قبل از شروع باروری به پژوهشکده رویان مراجعه داشتند، صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده‌ها؛ استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته بود. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از سه شیوه کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده گردید و مقوله‌های به دست‌آمده با توجه به مبانی نظری و تجربی مرتبط با مسأله پژوهش تبیین شدند. در مجموع داده های پژوهش بیانگر رهیافت گزینش مُقنِعی است. منطبق بر یافته های مدل پارادایمی انتخاب جنسیت دریافتیم که زوجین متقاضی امر انتخاب جنسیت جنین بدون دلایل پزشکی، بر این تلاشند تا با استفاده از راهبردهای گزینش مُقنِعی(استفاده از راه حل های رضایت بخش و قانع کننده)، به اهداف خود که داشتن فرزند با جنسیت دلخواه است نائل گردند.

کلیدواژه‌ها

انتخاب جنسیت؛ تجربه زیسته؛ گراندد تئوری؛ گزینش مُقنِعی

مراجع