بررسی اثرات محافظتی ویتامین A بر تکوین سلول‌ها و فرآیند اسپرماتوژنز در بیضه موش سوری تحت تیمار با پردنیزولون

فصلنامه بیولوژی کاربردی

دوره 10، شماره 40، دی 1399، صفحه 71-82   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی محمد عینی¹؛ احمدعلی محمدپور^{* 2}

¹دانشجوی دکترای بافت‌شناسی، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

²استاد، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

هدف: داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی علاوه بر اثرات نفروتوکسی و هپاتوتوکسی، باعث تغییرات تخریبی و آتروفی لوله‌های منی‌ساز، کاهش تعداد و حرکت اسپرم و بدشکلی‌های اسپرم در مجاری اپیدیدیم شده و در نتیجه منجر به ناباروری مردان می‌گردد. بنابراین، در این مطالعه نقش ویتامینA  در پیشگیری از این عوارض بر اسپرماتوژنز موش‌های صحرایی نر مورد مطالعه قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه از 40 سر موش سوری نژاد NMRI در 5 گروه 8 تایی به مدت 8 هفته تیمار در شرایط استاندارد استفاده شد. گروه‌های مورد مطالعه عبارتند از گروه کنترل، گروه کنترل پردنیزولون (mg/kg 1.5)، گروه کنترل پردنیزولون (mg/kg 2.5) (داخل عضله‌ای) و 2 گروه تیمار با ویتامین A ( mg/kg50) (گاواژ). در پایان بافت بیضه تحت رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین از نظر قطر لوله‌های سمنی فروس، مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای اسپرم نیز از نظر تعداد و تحرک بررسی شد و داده‌های حاصل، با استفاده از نرم‌افزار ANOVA مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت.
نتایج: یافته‌ها نشان می‌دهد که تیمار با پردنیزولون بر وزن بدن، نسبت وزن بیضه به وزن بدن، قطر لوله‌های سمنی فروس بیضه و غلظت سرمی هورمون تستوسترون اثر داشته و کاهش معنی‌داری دیده شد (p <0.05). همچنین پردنیزولون بر سایر پارامترها شامل تحرک اسپرم و سلول‌های بافت بیضه اثر گذاشته و کاهش معنی‌داری در سطح (p <0.05) ایجاد کرد و باعث کاهش معنی‌داری بر روی سایر پارامترها از قبیل تعداد اسپرم، درصد اسپرم‌های زنده گردید.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که پردنیزولون با افزایش استرس اکسیداتیو و ایجاد آپوپتوز موجب اختلال در فرآیند اسپرماتوژنز می‌شود و ویتامین A با کاهش استرس اکسیداتیو و مهار آپوپتوز موجب جلوگیری از آثار مخرب پردنیزولون بر اسپرماتوژنز و بافت بیضه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

پردنیزولون؛ ویتامین A؛ بافت بیضه؛ اسپرماتوژنز؛ موش سوری

مراجع

Rezzani R. Exploring cyclosporine A-side effects and the protective role-played by antioxidants: the morphological and Immunohistochemical studies. Histol Histopathol. 2006; 21: 301-316.

Marin-Guzman J, Mahan DC, Chung YK, Pate JL & Pope WF. Effects of dietary selenium and vitamin E on boar performance and tissue responces, semen quality, and subsequent fertilizationrates in mature gilts. J Anim Sci. 1997; 75: 2994-3003.

Durak I, Karabacak HI, Büyükkoçak S, Cimen MY, Kaçmaz M, Omeroglu E & Oztürk HS. Impaired antioxidant defense system in the kiedny tissues from rabbit's trested with cyclosporine: Protective effects of vitamins E and C. Nephron. 1998; 78: 207-211.

Sameni H, Haghigi S & Tabrizi MH. Protective effects of vitamin E on cyclosporineA-induced toxicity in rat testis. J Komesh. 2011; 12: 419-426.

Seethalakshmi L, Menon M, Malhotra RK, Diamond DA. Effect of cyclosporine A on male reproduction in rats. J Urol. 1987; 138: 991-995.

Agarwal A, Prabakaran SA & Said TM. Prevention of oxidative stress injury to sperm.
J Androl. 2005; 26(6): 654-60.

Olson GE, Winfrey VP, Hill KE & Burk RF. Sequential development of flagellar defects in spermatids and epididymal spermatozoa of selenium-dificient rats. Reproduction. 2004; 127: 335-42.

George FW, Johnson L & Wilson JD. The effect of a 5 alpha-reductase inhibitor on androgen physiology in the immature male rat. Endocrinology. 1989; 125(5): 2434-2438.

Masuda H, Fujihira S, Ueno H, Kagawa M, Katsuoka Y&  Mori H. Ultrastructural study on cytotoxic effects of cyclosporine A in spermiogenesis in rats. Med Electron Microsc. 2003; 36: 183-191.

Turk G, Sonmez M, Ceribasi AO, Yuce A & Atessahin A. Attenuation of cyclosporine
A-induced testicular and spermatozoal damages associated with oxidative stress by ellagic acid. Int Immunopharmacol. 2010; 10: 177-182.

Choi SM, Yoo SD & Lee BM. Toxicological characteristics of endocrine-disrupting chemicals: developmental toxicity, carcinogenicity, and mutagenicity. Journal of toxicology and environmental health Part B, Critical reviews. 2004; 7(1): 1- 24.

Colborn T, Vom Saal FS & Soto AM. Developmental effects of endocrine-disrupting chemicals in wildlife and humans. Environmental health perspectives. 1993; 101(5):
378-384.

Fukushima T & et al. Effects of sulfasalazine on sperm acrosome reaction and gene expression in the male reproductive organs of rats. Toxicological sciences: an official journal of the Society of Toxicology. 2005; 85(1): 675-682.

Hammerstedt RH. Maintenance of bioenergetic balance in sperm and prevention of lipid peroxidation: a review of the effect on design of storage preservation systems. Reproduction, fertility and development. 1993; 5(6): 675-690.

Ravie O & Lake P. The phospholipid-bound fatty acids of fowl and turkey spermatozoa. Animal Reproduction Science. 1985; 9(2): 189-192.

Sharma RK & Agarwal A. Role of reactive oxygen species in male infertility. Urology. 1996; 48(6): 835-850.

Kobayashi H, Gil-Guzman E, Mahran AM, Rakesh, Nelson DR, Thomas AJ, Jr & et al. Quality control of reactive oxygen species measurement by luminol-dependent chemiluminescence assay. Journal of andrology. 2001; 22(4): 568- 574.

Colborn T, Vom Saal FS & Soto AM. Developmental effects of endocrine-disrupting chemicals in wildlife and humans. Environmental health perspectives. 1993; 101(5):
378-384.

Wishart GJ. Effects of lipid peroxide formation in fowl semen on sperm motility, ATP content and fertilizing ability. Journal of reproduction and fertility. 1984; 71(1): 113-118.

Baltgalvis KA, Call JA, Nikas JB & Lowe DA. Effects of prednisolone on skeletal muscle contractility in mdx mice. Muscle & nerve. 2009; 40(3): 443-454.

https://doi.org/10.1002/mus.21327.

Trune DR & Kempton JB. Low dose combination steroids control autoimmune mouse hearing loss. Journal of neuroimmunology. 2010; 229(1-2): 140-145.

https://doi.org/10.1016/j.jneuroim. 2010.07.026.

Agarwal A, Nallella KP, Allamaneni SR & Said TM. Role of antioxidant in treatment of male infertility: an overview of the literature. Reprod Biomed Online. 2004; 8: 616-27.

Scott R, MacPherson A, Yates RW, Hussain B, Dixon J. The effect of oral selenium supplementation on human sperm motility. Br J Urol. 1998; 82:76-80.

Brown DG & Burk RF. Selenium retention in tissues and sperm of rats fed a torula yeast diet. J Nutr. 1973; 102: 102-8.

Iwasaki M, Fues H, Kazama T & Katayama T. Effects of cyclosporine A on male reproduction in rats. Nippon Hinyokika Gakkai Zasshi. 1991; 82: 1059-1066.