جداسازی سویه‌های بومی باکتری Bacillus thuringiensis از خاک برخی از مهمترین مناطق استان فارس و ارزیابی اثر کشندگی آنها بر روی لارو حشره شب‌پره هندی

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47، آذر 1399، صفحه 201-217   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

فاطمه توانگرزمین¹؛ شهرام حسامی^{* 2}؛ الهام معظمیان³؛ غلامرضا صالحی جوزانی⁴

¹دانشجوی دکتری، گروه گیاه‌پزشکی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

²گروه گیاه پزشکی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز

³استادیار، گروه میکروبیولوژی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

⁴استاد، گروه پژوهشی بیوتکنولوژی میکروبی، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

باکتریBacillu thuringiensis (Bt)  پروتئین‌­هایی بلوری تولید می­کند که برای گونه­های مختلف حشرات سمی         می­باشد. در این مطالعه سویه­های Btاز خاک­های برخی از نواحی استان فارس جداسازی و اثر کشندگی آنها روی حشره شب‌پره‌هندی (Plodia interpunctella Hubner) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، 110 جدایه باکتری از خاک مناطق شیراز، مرودشت، فسا و سروستان جداسازی شد. شناسایی اولیه جدایه­ها بر اساس رنگ آمیزی گرم و بررسی بلور پروتئینی با استفاده از میکروسکوپ فازکنتراست صورت گرفت. جدایه ها از نظر شکل بلور پروتئینی کروی و لوزی بودند. بررسی مولکولی به روش PCR نشان داد که از 110 جدایه جمع­آوری شده، 40 جدایهحاوی ژن  Cry1 بودند. بررسی کشندگی آنها روی لارو سن سوم حشره شب­پره هندی مطالعه گردید. بر طبق نتایج این پژوهش، غلظت  sporeml^-1 10⁸×2 بعد از گذشت 72 ساعت، به­عنوان مؤثرترین تیمار در نظر گرفته شد و سه جدایه sh20،g44  و FA-16 به­ترتیب با درصد تلفات  33/53، 80 و 33/73 بالاترین میزان مرگ‌ و میر را روی لارو­های سن سوم حشره شب‌پره‌هندی ایجاد نمودند. جدایه­های g46-29، g45-5، TA22، 35b و E8 روی لارو سن سوم حشره شب‌پره‌هندی بی‌تاثیر بودند. امید است که بتوان با معرفی این جدایه­های بومی باکتری Bt، گامی مهم در راستای تولید داخلی سموم بیولوژیک برداشت.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: حشره‌کش بیولوژیک؛ Bacillus thuringiensis؛ ژن Cry؛ جدایه بومی

مراجع