رویکرد فعال و کاربردی به سواد فرهنگی دانشجویان، بازآفرینی ادراک فرهنگی

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 4، دوره 15، شماره 42، خرداد 1399، صفحه 87-116   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسندگان

فاطمه محقق¹؛ فرهاد امام جمعه^{* 2}؛ سید مرتضی موسویان³؛ فائزه درمان⁴

¹دانشجوی دکترای مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران

²استادیارگروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

³استادیار گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، واحد تهران جنوب دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

⁴استادیار گروه مدیریت فرهنگی، دانشکده مدیریت، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

این مقاله با هدف پاسخگویی به این دو سوال اساسی تنظیم شده که رویکرد جدید به مفهوم سواد فرهنگی چیست و چه تکنیک هایی برای آموزش سواد فرهنگی به دانشجویان قابل استفاده است. روش مورد استفاده، کیفی و از نوع تحلیلی ـ اسنادی است. این تحقیق از منظر هدف، توسعه‌ای ـ کاربردی، و از نظر ماهیت، مطالعه‌ای توصیفی است و برای پاسخگویی به سؤالات پژوهشی از استنتاج مبتنی بر توصیف و تحلیل مفاهیم استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد رویکرد جدید و فعال به مفهوم سواد فرهنگی، «توان خواندن و درک فرهنگ و مصنوعات فرهنگی» است. در مقام مقایسه، این توانایی مانند قدرت خواندن و درک متون است. آموزش این مهارت به دانشجویان، نیازمند به کارگیری روش‌هایی همچون "تجربه و تمرین کردن"، "غوطه‌وری در تجربیات واقعی"، "آموزش به روش ناپایدار سازی" و "آموزش در فضای باز"، است که همگی با مرحله تأمل و تحلیل، برای استخراج معنا توسط خود دانشجو همراه هستند. تجهیز دانشجویان به سواد فرهنگی با رویکرد جدید و برنامه ریزی دقیق دانشگاه‌ها برای روبرو کردن دانشجویان با موضوعات فرهنگی که در دنیای واقعی انتظار آنها را می کشد، بازآفرینی ادراک دانشجویان و افزایش ظرفیت تغییر و اصلاح فرهنگی را موجب می‌شود

کلیدواژه‌ها

سواد فرهنگی؛ آموزش مهارت‌ها؛ ناپایدار سازی؛ بازآفرینی ادراک

مراجع

امام جمعه، فرهاد( 1395 ). جامعه شناسی فرهنگی، تهران: بهمن برنا، چاپ پنجم.

امام جمعه، فرهاد (1398)، ،« تفسیرگرایی، پلی برای توسعه مطالعات میان فرهنگی »،فصلنامۀ مطالعات میان فرهنگی،14(38)، 149-167

جعفری، مصطفی و رییس میرزایی، نرگس(1393)، « تأثیر سواد فرهنگی بر توسعۀ توریسم فرهنگی»، اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لنجان، دومین همایش ملی مهندسی صنایع و مدیریت پایدار، صفحات 1 و 3     https://civilica.com/doc/322195

دادبه، اصغر( 1374 ). کلیات فلسفه، تهران: دانشگاه پیام نور.

رومیانی، فاطمه و ضیائیان، فاطمه(1393)، « تأثیر سواد فرهنگی بر روی جامعۀ مبتنی بر دانایی »، نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روانشناسی، مرودشت.

/https://civilica.com/doc/338399

شاین، ادگار(1388)، فرهنگ سازمانی، مترجم: محمد ابراهیم محبوب، تهران: سازمان فرهنگی فرا. چاپ دوم.

شورت، ادموند( 1388)، روش شناسی برنامۀ درسی، مترجم: محمود مهرمحمدی و همکاران، تهران: انتشارات سمت.

صادق زاده قمصری، علیرضا و احمدی فر، مهرداد (1387)، « آسیب شناسی مدیریت نظام آموزشی کشور و تأثیر آن بر وضعیت موجود نظام آموزشی»، ماهنامه مهندسی فرهنگی ،( 15 و 16 )2 ،.6-12

فرمهینی فراهانی، محسن(1397)،  ،« نقش سواد فرهنگی در تحول علوم انسانی اسلامی » ، فصلنامۀ تحقیقات کاربردی علوم انسانی،2(2)، .95-113

گوتک، جرالد ال( 1395 ). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی، مترجم محمدجعفر پاک سرشت، تهران: انتشارات سمت.

محمدزاده صدیق، آینور ( 1395 ). تحلیل محتوای کتاب های داستانی کودکان از نظرپرداختن به سواد فرهنگی؛ مطالعۀ موردی کتاب های گروه ج و د انتشارات کانون 1383 ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد - پرورش فکری کودکان و نوجوانان بین سال های 1392 رشتۀ علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

مخملچی، محمد( 1396 ). تبیین مبانی معرفت شناختی سواد دانشگاهی عمومی و دلالت های آن برای تعلیم و تربیت - با نگاهی به آموزش عالی ایران، پایان نامۀ دکتری رشتۀ فلسفۀ تعلیم و تربیت، دانشکدة علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

میرزا امینی، محمدرضا و صفایی، رضا( 1388 ). ارتقای سواد فرهنگی: شالودة توسعۀ فرهنگی کشور، تهران: اندیشگاه شریف.

 

Barrette, C. M., & Paesani, K (2018). Conceptualizing cultural literacy through student learning outcomes assessment. Foreign Language Annals, 51(2), 331-343

Caball, M., L. Fortunati, S. Irzik, M. Kelleher, D. Koleva, U. Landfester, L. Rojola, & N. Segal. (2013). Cultural Literacy in Europe Today. In Science Policy Briefing, edited by N. Segal, N. Kancewicz-Hoffman, and U. Landfester, vols. 48, 1–16. Brussels: European Science Foundation/COST.

Darian, Smith, E & McCarty, P (2016). Beyond Interdisciplinarity:Developing a Global Transdisciplinary Framework. Transcience, 7 (2): 1–26.

Hirsch, E. D (1980). Culture and Literacy. Journal of Basic Writing 3 (1): 27–47

Hirsch, E. D (1987). Cultural Literacy: What Every American Needs to Know. Boston, MA: Houghton Mifflin

Hodge, (2018). Transformative Learning for Knowledge: From Meaning Perspectives toThreshold Concepts. Journal of Transformative Education, 1-21.

Kolb, D. A (1984). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.

Lähdesmäki, T et al (2019). Policy Brief: Developing Education Policies in Europe to Enhance Cultural Literacy.

Lewis, L. H & C. J. Williams (1994). Experiential Learning: Past and Present. New Directions for Adult and Continuing Education. (62, June): 5–16.

Meyer, J. H. F & R. Land (2006). Threshold Concepts and Troublesome Knowledge: An Introduction. In Overcoming Barriers to Student Understanding: Threshold Concepts and Troublesome Knowledge, edited by R. Land and J. Meyer, 3–18. London: Routledge.

Meyer, J. H. F., R. Land, & C. Baillie. (2010). Editor’s Preface. In Threshold Concepts and Transformational Learning, edited by R. Land, J.Meyer, and C. Baillie, Rotterdam: Sense Publishers.

Monk, Nicholas, & et al.(2011). Introduction. OpenSpace Learning: A Study in Transdisciplinary pedagogy, edited by Nicholas Monk, Carol Chillington Rutter, Jonothan Neelands, and Jonathan Heron, Bloomsbury. pp. 1-9.

Ochoa, G. G & McDonald, S. (2019). Destabilisation and cultural literacy. Intercultural Education, 30(4), 351-367
doi:10.1080/14675986.2018.1540112

Ochoa, G. G., McDonald, S & Monk, N. (2017). Embedding cultural literacy in higher education: a new approach. Intercultural Education, 27(6), 546-559

Ochoa, G. G., McDonald, S & Monk, N. (2018). Adapting Open-space Learning Techniques to Teach Cultural Literacy. Open Cultural Studies, 2(1), 510-519.

Parker, D. L., J. Webb, & B. D’Souza. (1995). The Value of Critical Incident Analysis as an Educational Tool and Its Relationship to Experiential Learning. Nurse Education Today 15: 111–116.
doi:10.1016/S0260-6917(95)80029-8

Polistina, K (2009). Cultural Literacy understanding and respect for the cultural aspects of sustainability. In The Handbook of Sustainability Literacy: Skills for a Changing World (pp. 117–123). Green Books

Schwartzman, L (2010). Transcending Disciplinary Boundaries In Threshold Concepts and Transformational Learning. edited by R. Land, J. Meyer, and C. Baillie, 21–44. Rotterdam: Sense Publishers.

Segal, N. & Koleva, D. (2014). From Literature to Cultural Literacy (1sted. 2014 ed.). London: Palgrave Macmillan

Shliakhovchuk, E. (2019). After cultural literacy: new models of intercultural competency for life and work in a VUCA world. Educational Review, 1-22.

Suyitno, I (2017). Development of cultural literacy to build students’ character through learning. Journal of Innovative Studies on Character and Education. 1(1), 31-45

Timmermans, J. A (2010). Changing Our Minds. In Threshold Concepts and Transformational Learning, edited by R. Land, J. Meyer, and C. Baillie, 3–19. Rotterdam: Sense Publishers

Trejo Vences, P., & R. Fay. (2015). Developing General Cultural Awareness in a Monocultural English as a Foreign Language Context in a Mexican University: A Wiki-Based Critical Incident Approach. TheLanguage Learning Journal. 43 (2): 222–233.
doi:10.1080/09571736.2013.858549.

 NESCO (2004). The Plurality of literacy and its implications for policies and programs, Available from:
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000136246

Woodcook, T. & Russell, B. (2011). Language Training. Marine Corps Gazette. 95(5): 75–79