تاثیر نظریه چندفرهنگ گرایی بر توسعه حقوق اقلیتها در حقوق بین الملل

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 4، دوره 15، شماره 43، شهریور 1399، صفحه 85-108   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسندگان

احمد کاظمی¹؛ محمد علی کفائی فر^{* 2}

¹دکتری گروه حقوق بین الملل عمومی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

²استادیار گروه حقوق بین الملل ، واحدقم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

چکیده

تکوین و شناسایی اقلیتهای فرهنگی چهارگانه (مذهبی، قومی، زبانی و ملی) در روابط و حقوق بین الملل حدود پنج قرن طول کشید. علیرغم این پروسه طولانی، شناسایی حقوق سنتی اقلیتها (حقوق فرهنگی، مذهبی و زبانی) در حقوق بین‌الملل معاصر که برای اولین بار در ماده 27 میثاق بین المللی حقوق مدنی وسیاسی (1966) انجام شد، بدلیل رویکرد سیاسی کشورها، محدود و با زبان سلبی صورت گرفت اما با توسعه نظریه چندفرهنگ‌گرایی در دهه‌های هشتاد و نود میلادی و تاثیر آموزه‌های آن بر اعلامیه 1992 اقلیتها، حقوق اقلیتها دچار تحول شد. این مقاله با هدف بررسی تاثیر نظریه چندفرهنگ‌گرایی بر توسعه حقوق اقلیتها در حقوق بین الملل، در پی پاسخ به این پرسش است که آموزه‌های نظریه چندفرهنگ‌گرایی چگونه و چه تاثیری بر حقوق اقلیتها و توسعه آن در حقوق بین‌الملل گذاشته است؟ فرضیه نوشتار آن است که تصویب اعلامیه 1992 اقلیتها، تحت‌تاثیر آموزه‌های چندفرهنگ‌گرایی صورت گرفته و این اعلامیه نیز، دایره حقوق اقلیتها را به فراتر از حقوق سنتی فرهنگی، مذهبی و زبانی توسعه داده است. نوشتار با راهبرد استفهامی و روش تحلیلی – تبیینی و با کاربست نظریه چندفرهنگ‌گرایی و بررسی اعلامیه 1992با استفاده از روشهای هرمنوتیک حقوقی (تفسیر طبیعی، سیاق متن و پویا)، نشان می دهد که حقوق اقتصادی، حق بر مشارکت موثر، حق ارتباط و حق همگرایی برابری خواهانه، مصادیقِ حقوق نوین اقلیتها هستند. از منظرسند مذکور، مشارکت موثر در همه جنبه های زندگی عمومی و حفظ مشترکاتِ فرهنگی، جلوه ای مشروع از حق تعیین سرنوشت در حقوق بین‌الملل محسوب می شود.

کلیدواژه‌ها

چندفرهنگ گرایی؛ حقوق اقلیتها؛ حقوق بین الملل؛ اعلامیه 1992 اقلیتها؛ هرمونتیک حقوقی

مراجع

استاماتوپولو، السا (2007). حق های فرهنگی در حقوق بین الملل، سید قاسم زمانی،تهران: انتشارات خرسندی. 

برتون،رولان (2009). قوم شناسی سیاسی، ناصرفکوهی، تهران: نشرنی، چاپ اول. 

بیگزاده، ابراهیم؛ مجدزاده، غزال (1390). دولت مدرن، حقوق فرهنگی مردم بومی واقلیتها، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 7 ،314-279 

پروین، خیراالله (1396). بررسی نسبت میان هرمنوتیک حقوقی و آرای تفسیری، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، (47)2 ،410 -377.

تافلر، آلوین (1999). جابجایی قدرت، شهیندخت خوارزمی، تهران: نشر نو، چاپ اول. 

توسلی رکن آبادی، مجید (1392). نظریه عدالت سندل و چند فرهنگ گرایی، مطالعات فرهنگ ارتباطات، شماره 22 ،180-157 

جندقی، بهروز (1383). هرمنوتیک حقوقی، فصلنامه فقهو حقوق، شماره 2 ،31 -18.

حبیب نژاد، سید احمد (1395). حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در اسناد بین المللی حقوق بشر. تهران: نشر مجد، چاپ اول. 

روستائی، علیرضا (1395). نسل کشی فرهنگی در نظام حقوق بینالملل معاصر، تهران: نشرجنگل، چاپ اول. 

شریفان، ستاره (1394). حمایت از تنوع فرهنگی در حقوق بینالملل، تهران: نشرمجد، چاپ اول. 

 شریفی طراز کوهی، حسین؛ قره باغی، عبداالله (1389). تحلیل قاعده منع تبعیض نسبت به اقلیت ها در حقوق بینالملل، مجله حقوقی بین المللی، شماره42 ،63 -31 

عزیزی، ستار (1394).حمایت ازاقلیت ها در حقوق بین الملل، تهران: نشر شهر دانش، چاپ دوم.

فضائلی، مصطفی و کرمی، موسی (1394). حمایت از حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل، تهران: نشر شهر دانش، چاپ اول.

کریمی مله، علی، (1386). چند فرهنگ گرایی و رهیافت های مختلف آن، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 8 ،248 -211 .

کیملیکا، ویل (1995). شهروندی چندفرهنگی، ابراهیم اسکافی، تهران : شیرازه. 

گیدنز، آنتونی (2006). جامعه شناسی، منوچهر صبوری کاشانی، تهران: نشر نی، چاپ سوم. 

محمدی، عادل (1396 ). حقوق اقلیت های نژادی در پرتو اسناد بینالمللی، تهران: نشرخرسندی، چاپ اول

شهدی، علی، (1395). تقریرات درسی تحقیق در متون و اسناد بین المللی، دانشگاه آزاد اسلامی قم. 

میلنر، آندرو (2002). درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، جمال محمدی، تهران: نشرققنوس، چاپ اول. 

 

Bilgin ,A (2019). Minority Protection in the European Union, International Journal on Minority and Group Rights, Issue 1, 26: 92-115.
Crawford, J (2012). Brownlie’s Principles of Public International Law. 8 th Ed, Oxford: Oxford University Press

Dorr ,O (2012). Vienna Convention on the Law of Treaties: A Commentary. Berlin Heidelberg

E/CN.4/Sub.2/AC.5 (2005). Commentary of the Working Group on Minoritties to the United Nations Declaration, Available from: https://undocs.org/en/E /CN.4/Sub.2 /AC.5/2005 /2. [accessed 27 June 2019]

Henrard ,K (2007). Minority Protection and the Prohibition of Discrimination. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities  

ICJ, Reports (1950). Competence of the General Assembly for the Admission of a State to the United Nations, Advisory Opinion of 3 March 1950

Kymlicka , W(2010). Minority Rights in Political Philosophy and International Law, the philosophy o f International Law, Oxford: Oxford University Press

Macklem ,P (2008). Minority Rights in International law .International Jurnal of constitutional law, 6: 531-552

McGoldrick, D (2005). Multiculturalism and its Discontents. Human Rights Law Review, 5(1): 27-56

Parekh ,B (2002). Rethinking Multiculturalism, Cultural Diversity and Political Theory, Harvard University Press

Pejic, J (1997). Minority Rights in International Law, Human Rights Quarterly, The Johns Hopkins University Press, 19 (3): 666-685

Petričušić ,A (2005). The Rights of Minorities in International Law, Croatian International Relations Review, 38/39: 7-23

Rex ,J (2010). Ethnic Identity and the Nation State: The Political Sociology of Multicultural Societies, Journal for the study of Race,Nation and Culture. 1: 21-31

Shaw ,M (2008). International law, Cambridge: Cambridge University Press, Sixth edition

Taylor, Charles (1991). Shared and Divergent Values, University of Toronto Press

Thornberry, P (2005). Minorities, Peoples And Self-determination, Martinus Nijhoff Publishers