بررسی عوامل جامعه‌شناختی مرتبط با شیوه نگهداشت سالمندان در شهرستان رشت با رویکرد نظریه زمینه‌ای

مطالعات جامعه شناسی

مقاله 5، دوره 14، شماره 52، آذر 1400، صفحه 93-118   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2021.1926066.1317

نویسندگان

نادر جهان آرای¹؛ سید ناصر حجازی^{* 2}؛ منصور حقیقتیان³

¹دانشجوی دکترای جامعه شناسی, واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان،ایران

²استادیار گروه جامعه شناسی ، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی ، دهاقان ، ایران ( نویسنده مسئول )[e-mail]

³دانشیار گروه جامعه شناسی ، واحد دهاقان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، دهاقان، ایران

چکیده

امروزه روند سالمند شدن جمعیت در جهان و از جمله در ایران روبه فزونی است و بنارین شیوه‌های مراقبت و تامین نیازمندی‌های سالمندان بسیار مهم است. پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل جامعه‌شناختی مرتبط با بهزیستی اجتماعی سالمندان در شهرستان رشت انجام شده است . روش تحقیق ، روش کیفی و تکنیک مورد استفاده ، گراندد تئوری بود . مشارکت‌کنندگان خانواده‌های دارای والدین سالمند و پرستاران و پزشکان خانه سالمندان بودند . روش نمونه‌‌گیری ، هدفمند و ابزار گردآوری داده‌ها ، مصاحبه بود . تجزیه و تحلیل داده‌ها به صورت کدگذاری سه‌گانه باز ، محوری و انتخابی انجام گرفت . یافته‌ها نشان داد که مجموعه عوامل مرتبط با نگهداشت سالمندان موجب بهزیستی اجتماعی سالمند می‌شود. این پدیده متاثر از شرایط علی است که در نگهداشت سالمندان موثر است ؛ از جمله تامین نیازهای سالمندان ، تعداد زیاد فرزندان ، آگاهی و تجربه شیوه های مراقبت ، پشتیبانی تخصصی از سالمند . داشتن تغذیه مناسب ، سطح بهداشتی و درمانی کافی، داشتن مکان زندگی راحت و آسوده از نیازهای اساسی و مهم سالمندان است ، اما مهم ترین خطری که فرد سالمند را تهدید می کند در انزوا قرار گرفتن او از سوی اطرافیان است .

کلیدواژه‌ها

بهزیستی اجتماعی سالمند؛ شیوه نگهداشت سالمندان؛ شهرستان رشت؛ رویکرد نظریه زمینه‌ای

مراجع

احمدی، زهرا (1396). بررسی سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با سبک زندگی سالمندانشهر ارومیه در سال 1396. پایان نامه کارشناسی ارشد

پورهادی، سمانه (1395). طراحی مدل مراقبت از سالمندان ایرانی ساکن جامعه. پایان نامه کارشناسی ارشد. رشته سالمندشناسی. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، دانشکده علوم توانبخشی

پولادی شهناز؛ منیره انوشه؛ زارعیان، آرمین؛کاظم ن‍ژاد، انوشیروان (1393). کشف عوامل تقویت کننده خانواده در مراقبت از سالمند به روش تحلیل درونمایه ای. فصلنامه پرستاری گروه‌های آسیب پذیر. ۱ (۱): ۵۰-۶۴

پولادی، شهناز؛ انوشه، منیره؛ کاظم نژاد، انوشیروان؛ زارعیان، آرمین (1392). عوامل محدود کننده خانواده در مراقبت از سالمند: یک تحلیل درون مایه‌ای. تحقیقات کیفی در علوم سلامت. 2(2): 146-157

زارع فتح آباد، سعیده (1396). مطالعه تجارب زیسته‌ی پرستاران، بیماران سالمند و همراهان بیمار در مراقبت از سالمندان (مورد مطالعه: بیمارستان‌های شهدا، شهید مدنی و امام رضا تبریز). پایان نامه کارشناسی ارشد. رشته علوم اجتماعی. دانشگاه تبریز، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی

زرگر, ساناز؛ رحمانی، محسن ؛ محمدابراهیمی، حسین؛  حیدری، محمدجواد (1397). حمایت اجتماعی در دوران سالمندی و عوامل مرتبط با آن در ایران بر اساس مدل سازمان جهانی بهداشت (مطالعه مروری سیستماتیک)، یازدهمین همایش دانشجویی تازه‌های علوم بهداشتی کشور، تهران، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

سلمان نژاد، محسن (1398). بررسی تأثیر برنامه مراقبت سالمند از سالمند بر رضایت از زندگی و کیفیت زندگی سالمندان و بار مراقبتی مراقبین آسایشگاه سالمندان قدس. پایان نامه دکتری. رشته سالمندشناسی. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

سلیمی، فاطمه؛ گرمارودی، غلامرضا ؛ حسینی، سیدمصطفی؛  باطبی، عزیزاله (1394). بررسی تأثیر برنامه آموزشی خود مراقبتی در بهبود کیفیت زندگی سالمندان تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهر زنجان، مجله آموزش و سلامت جامعه 2 (2)

عابدی حیدرعلی، علوی، موسی (1386). تجارب تیم مراقبت و بیماران سالمند از مفهوم آموزش بیماران سالمند بستری در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. ۷ (۱): ۹۳-۱۰۰

محمدپور، احمد (1392). تجربه نوسازی (مطالعه تغییر و توسعه در هورامان با روش نظریه زمینه‌ای). تهران. انتشارات جامعه‌شناسان

 

Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, Pp. 77-101.

Choi, Yeol, Yeon-Hwa Kwon, Jeongseob Kim (2018). The effect of the social networks of the elderly on housing choice in Korea. Habitat International. 74: 1-8.

Fu, Y., Guo, Y., Bai, X (2017). Factors associated with older people’s long-term care needs: a case study adopting the expanded version of the Anderson Model in China. BMC Geriatr 17, 38. https://doi.org/10.1186/s12877-017-0436-1.

Kleisiaris, Christos & Papathanasiou, Ioanna & Tsaras, Konstantinos & Androulakis, Emmanuel & Kourkouta, Lambrini & Fradelos, Evangelos & Zyga, Sofia. (2019). Factors Affecting the Health Status of Elderly People Receiving Home Care. Archives of Hellenic Medicine. 36. 237-244.

Lapan, S. D., Quartaroli, M. T., & Riemer, F. J. (Eds.). (2011). Qualitative research: An introduction to methods and designs. 1st Edition. Jossey-Bass.

Lopez-Ortega, Mariana (2007). Modelling the Supply of Informal Care to the Elderly in Mexico. IHEA 2007 6th World Congress: Explorations in Health Economics Paper. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=994922.

Zeng, L., Xu, X., Zhang, C., & Chen, L. (2019). Factors Influencing Long-Term Care Service Needs among the Elderly Based on the Latest Anderson Model: A Case Study from the Middle and Upper Reaches of the Yangtze River. Healthcare, 7.