بررسی فعل نوعاً کشنده و آلت‌قتاله در حقوق کیفری ایران (با توجه به قانون مجازات اسلامی مصوب1392)

فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

دوره 1، شماره 2 (پیاپی2)، خرداد 1400، صفحه 69-94   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مسعود فدائی ده چشمه¹؛ عسل عظیمیان^{* 2}؛ امیر سلیمانی²

¹دانش آموخته در رشته حقوق، گرایش جزا و جرم شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. [e-mail]

²دکترای حقوق جزا و جرم شناسی، عضو هیات علمی گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. (نویسنده مسئول): [e-mail]

چکیده

"قصد انجام کار نوعاً کشنده" جمله­ای است که در مواد مربوط به قتل عمد (بندهای ب و ج ماده­ی 206 قانون1370 و بند­های ب وپ ماده­ی 290 قانون مصوب 1392)؛ ضابطه‌ی دوم این جنایت را مشخص می‌کند؛ این قید به لحاظ عدم ارائه­ی تعریفی از آن از سوی مقنن در اصطلاح حقوقدانان به صور مختلفی تفسیر و تعبیر می‌شود، نکته­ی مهم اینجاست که این ضابطه در مواردی با موارد قتل با استعمال وسیله ادغام می­شود و باعث ابهاماتی می­شود تا جایی که عده­ای کار نوعاً کشنده را همان آلت قتاله می­دانند. رویه قضایی صرف "استفاده از آلت قتاله" را صرف­نظر از موضع اصابت، حساس بودن و نبودن موضع برای تحقق قتل عمد کافی می­داند. ما براین باوریم که این دو قید یعنی"کار نوعاً کشنده" و "آلت قتاله" دو مفهوم جدای ازهم می­باشند بدین معنا که آلت قتاله آلتی است که در قتل از آن استفاده می­شود و مفهوم خاصی در قتل ندارد و فقط باید برای اثبات قتل و وسیله­ای که با آن قتل ارتکاب یافته است، به آن نگریست. در این مقاله بر آن هستیم که تا حدودی به ابهامات و اشکالاتی که در مورد این ظابطه و تمییز آن از آلت مورد استعمال در قتل وجود دارد بپردازیم. این تحقیق بصورت کتابخانه­ای- اسنادی انجام شده که ابتدا با توجه به موضوع به منبع­یابی در رابطه با موضوع پرداختیم و سپس با گرد­آوری منابع به مطالعه در این زمینه پرداختیم.

کلیدواژه‌ها

قتل عمد"؛ کار نوعاً کشنده"؛ آلت قتاله"؛ "؛ قصد فعل"

مراجع