تأثیر نامتقارن تکانه‌های نرخ ارز بر توزیع درآمد در ایران: رویکرد Asymmetric Effect of Exchange Rate Shocks on Income Distribution in Iran: NARDL ApproachNARDL

اقتصاد مالی

دوره 14، شماره 53، اسفند 1399، صفحه 45-64   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

حمید لعل خضری¹؛ احمد جعفری صمیمی^{* 2}

¹گروه اقتصاد، دکتری اقتصاد، مدرس دانشگاه بزرگمهر، قائنات، قائنات،ایران

²گروه اقتصاد،استاد دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران،مازندران،ایران

چکیده

کاهش ارزش پول ملی اثرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی دارد که توزیع درآمد از آن مستثنی نیست. با کاهش ارزش پول ملی، دستمزد نیروی کار به طور کامل با اثرات تورمی ناشی از این کاهش، تعدیل نمی­شود و منجر به انتقال درآمد از نیروی کار به سمت تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه و در نهایت باعث بدتر شدن توزیع درآمد می­شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات نامتقارن تکانه­های نرخ ارز حقیقی بر توزیع درآمد در ایران است. در این تحقیق اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی با استفاده از الگوی خودرگرسیونی باوقفه­های توزیعی غیرخطی(NARDL) به صورت سالانه در طی دوره زمانی1357-1395مورد بررسی قرار گرفته است. با مقایسه نتایج حاصل از اثرات تجمعی تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز بر شاخص ضریب جینی می­توان نتیجه گرفت که اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی نامتقارن و تأثیر تکانه افزایش نرخ ارز حقیقی بیش­تر از تأثیر تکانه منفی کاهش آن در کوتاه­مدت و بلندمدت است. شاخص قیمت مصرف­کننده با اثرگذاری مثبت، بیش­ترین تأثیر را در کوتاه مدت بر شاخص ضریب جینی دارد و در بلندمدت درجه بازبودن تجاری با اثرگذاری منفی، بیش­ترین تأثیر را دارد.

کلیدواژه‌ها

الگوی غیرخطی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی؛ تکانه‌های نرخ ارز؛ توزیع درآمد؛ نامتقارن. طبقه بندی JEL: F31؛ O16؛ D63؛ D31

اصل مقاله

تأثیر نامتقارن تکانه­های نرخ ارز بر توزیع درآمد در ایران:

 رویکرد NARDL

 

 

تاریخ دریافت: 08/07/1399            تاریخ پذیرش: 09/09/1399

حمید لعل خضری^[1]

احمد جعفری صمیمی^[2]

 

چکیده

کاهش ارزش پول ملی اثرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی دارد که توزیع درآمد از آن مستثنی نیست. با کاهش ارزش پول ملی، دستمزد نیروی کار به طور کامل با اثرات تورمی ناشی از این کاهش، تعدیل نمی­شود و منجر به انتقال درآمد از نیروی کار به سمت تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه و در نهایت باعث بدتر شدن توزیع درآمد می­شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات نامتقارن تکانه­های نرخ ارز حقیقی بر توزیع درآمد در ایران است. در این تحقیق اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی با استفاده از الگوی خودرگرسیونی باوقفه­های توزیعی غیرخطی(NARDL) به صورت سالانه در طی دوره زمانی1357-1395مورد بررسی قرار گرفته است. با مقایسه نتایج حاصل از اثرات تجمعی تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز بر شاخص ضریب جینی می­توان نتیجه گرفت که اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی نامتقارن و تأثیر تکانه افزایش نرخ ارز حقیقی بیش­تر از تأثیر تکانه منفی کاهش آن در کوتاه­مدت و بلندمدت است. شاخص قیمت مصرف­کننده با اثرگذاری مثبت، بیش­ترین تأثیر را در کوتاه مدت بر شاخص ضریب جینی دارد و در بلندمدت درجه بازبودن تجاری با اثرگذاری منفی، بیش­ترین تأثیر را دارد.

واژه‌های کلیدی:الگوی غیرخطی خودرگرسیونی با وقفه­های توزیعی، تکانه­های نرخ ارز، توزیع درآمد، نامتقارن.

طبقه بندی JEL: F31, O16, D63,D31

1- مقدمه

نرخ ارز به عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، همواره مورد توجه جامعه اقتصادی و مالی قرار داشته است. در واقع این نرخ، بیانگر شرایط اقتصادی کشور بوده و عاملی جهت مقایسه اقتصاد ملی با اقتصاد سایر ملل می باشد. از این رو انتخاب سیاست های ارزی با توجه به شرایط اقتصادی، به گونه ای که منجر به استقرار سیستم مناسب نرخ ارز گردد نه تنها می تواند راهی در سمت گیری رشد و توسعه باشد، بلکه به نو به خود بر عوامل کلان دیگر نیز اثرگذار خواهد بود (حسن زاده یوسف آباد و حقیقت، 1392).

در دهه های اخیر، کشورهای ثروتمند با تغییر قوانین کار به نفع کارگران، ارائه خدمات رفاهی قابل توجه به کارگران، افزایش مالیات از صاحبان سرمایه و قشرهای ثروتمند و ارائه انواع بیمه های تأمین اجتماعی برای افراد کم درآمد، توزیع درآمد را به عنوان یکی از اهداف مهم اجتماعی خود مورد توجه قرار داده اند (دیزیجی و آهنگری گرگری، 1394)

تکانه نرخ ارز، تقاضای کل اقتصاد را از طریق واردات، صادرات و تقاضای پول و همچنین عرضهکل اقتصاد را از طریق هزینههای کالاهای واسطهای وارداتی تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین تغییراتاین متغیر به راحتی، بر ساختار اقتصادی کشورها اثر میگذارد. مباحث نظری جدید و به دنبال آنبررسیهای تجربی انجام گرفته، حاکی از آن است که تکانههای نرخ ارز، اثرات متفاوتی بر متغیرهایکلان اقتصادی در اقتصادهای مختلف بر جای خواهد گذاشت؛ به گونهای که چگونگی و اندازه اینتأثیر بر متغیرها متفاوت و بستگی به شرایط اولیه هر اقتصاد دارد. چنانچه بسیاری از کشورها برایجلوگیری از تکانه نرخ ارز، ارزش پول خود را در مقابل ارزهای که از بیشترین اهمیت برخوردارند،تثبیت مینمایند، با این حال، مشاهده میشود که برخی از کشورهای دیگر با امتناع از تثبیت نرخارز و قبول سیستم نرخ ارز شناور، تکانه­های نرخ ارز را میپذیرند (سامتی و همکاران، 1389).

با این حال، کاهش ارزش پول ملی اثرات زیان­باری بر اقتصاد دارد. کشورهای کمتر توسعه یافته، مجموعه­ای از کالاهای مصرفی و سرمایه­ای که برای ادامه حیات اقتصاد و رشد اقتصادی ضروری است را وارد می کنند که باعث می­شود کاهش واردات برای این کشورها بسیار دشوار گردد. افزایش نرخ ارز تنها در شرایطی باعث بهبود تراز پرداخت­ها می­شود که شرط مارشال-لرنر[i] برقرار باشد؛ اما شواهد تجربی نشان می­دهد که در بسیاری از موارد سیاست کاهش ارزش پول ملی موفق نبوده است (بهمنی اسکویی[ii]، 1985).

نرخ ارز در ایران طی چند سال اخیر دستخوش تکانه­های فراوانی شده است که تأثیراین تکانه­ها بر متغیرهای مختلف در اقتصاد غیر قابل انکار است. به همین دلیل، علاوه بر اهمیتی کهنرخ ارز روز به روز در میان متغیرهای کلان اقتصاد پیدا می­کند، اهمیت خاصی نیز در دوره کنونیدر اقتصاد ایران دارد. از این­رو، داشتن دانش لازم در مورد چگونگی اثرات این تکانه­ها می­تواند در تصمیم­گیری­ها و پیشگیری­ها بسیار مؤثر واقع شود. اگرچه مطالعات بسیاری در ارتباط با اثرات کاهش ارزش پول ملی صورت گرفته است، اما تأثیر کاهش ارزش پول ملی بر نابرابری درآمد در ادبیات اقتصادی کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. چنانچه در مطالعات تجربی ثابت شده است که کاهش ارزش پول ملی توزیع مجدد درآمد را از افراد با درآمد کم به افراد با درآمد بالا انتقال دهد. لذا با توجه به آنچه گفته شد، این مطالعه درصدد آن است که با استفاده از الگوی NARDL، تأثیر تکانه­های نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی را در فاصله زمانی 1395-1357 در ایران بررسی نماید. پژوهش حاضر بدین صورت سازماندهی شده است. بعد از مقدمه، در بخش دوم به ادبیات موضوع و در قسمت سوم به الگو و روش­شناسی پژوهش پرداخته می­شود. در بخش چهارم برآورد الگو و تحلیل نتایج ارائه و در بخش پایانی به جمع­بندی و نتیجه­گیری اختصاص یافته است.

 

2- ادبیات موضوع

2-1- مبانی نظری

یکی از رویکردها برای توضیح تعادل نرخ ارز رویکرد ساختاری است. نرخ ارز تعادلی به آن نرخ ارزی اشاره دارد که توزیع درآمد داخلی قابل قبولی را فراهم می­سازد. در این رویکرد، تغییر نرخ ارز باعث تغییر در توزیع درآمد از طریق قیمت­های نسبی و دستمزدهای حقیقی می­شود. کاهش ارزش پول ملی هزینه واردات را افزایش و ارزش صادرات را کاهش می­دهد و افزایش تقاضا برای کالا­های صادراتی افزایش سطح عمومی قیمت­ها را به دنبال دارد (میشکین[iii]، 2000). 

براساس نتایج مطالعه تجربی دیاز-آلیجاندرو[iv] (1965)، کاهش ارزش پول می­تواند مخصوصاً در کوتاه­مدت باعث افزایش نابرابری درآمدی گردد. وی استدلال می­کند که کاهش ارزش پول دستمزدهای حقیقی را کاهش و نرخ بیکاری را افزایش می­دهد که باعث می­شود افراد با درآمد کم به شدت آسیب ببینند.

در تئوری­های اقتصادی تأثیر نرخ ارز بر توزیع درآمـد از دو بعـد بررسـی مـی­شـود. درحالت اول انتظار بر آن است که افزایش نرخ ارز در رژیم ارزی ثابت به افزایش در حاشیه نـرخ ارز منجـرشود که این نیز به کاهش صادرات و تولید می­انجامد. لذا در رژیم نرخ ارز ثابـت، افـزایشدر نرخ ارز به سبب بالا بردن هزینه­های صادرات، به زیان بخش تجاری و به نفع بخش غیـرتجاری است. حال اگر در این حالت نابرابری کاهش یابد نشان­دهنده ایـن اسـت کـه کسـانی کـه دربخش تجاری قرار دارند، از درآمد بالاتر نسبت به کسانی که در بخش غیرتجـاری فعالیـتدارند، برخوردارند.

در حالت دوم انتظار بر آن است که افزایش نرخ ارز در رژیم نرخ ارز آزاد، به افـزایشدر صادرات منجر شود زیـرا حاشـیه نـرخ ارز کـاهش یافتـه و نیـز سـودآوری صـادرات راافزایش می­دهد و این نشان­دهنده این است که افزایش نرخ ارز شناور به نفع بخش تجاری و بـه زیـانبخش غیرتجاری است و لذا منجر به افزایش نابرابری می­گردد[v] (دهمرده و همکاران، 1389).

در چارچوب الگو­های به اصطلاح نئوکلاکیان[vi] رشد و توزیع درآمد، تغییر نرخ ارز حقیقی می­تواند از طریق تأثیر بر توزیع درآمد اثر بلندمدتی بر رشد اقتصادی داشته باشد. کاهش نرخ ارز حقیقی می­تواند منجر به افزایش میزان نرخ بهره­وری تولید و نرخ سرمایه­گذاری شود. این نتیجه براساس این حقیقت است که با کاهش نرخ ارز حقیقی دستمزدهای حقیقی کاهش و در نتیجه افزایش سود نهایی صاحبان بنگاه­های تولیدی را به دنبال خواهد داشت که به نوبه خود تأثیر مثبتی بر سرمایه­گذاری دارد (بادوری و مارگلین[vii]1990، بلکر[viii]، 2002). با این حال، در طرف دیگر، کاهش دستمزدهای واقعی می­تواند تقاضای مصرف کنندگان را کاهش دهد (اوریرو و آرائیجو[ix]، 2013).

تغییر نرخ ارز از طریق افزایش قیمت کالاهای تولیدی، تأثیر منفی بر مصرف داخلی می گذارد که ممکن است به تقاضای کل آسیب برسانند. از آنجا که تغییر نرخ ارز اثرات منفی بر مصرف داخلی در بلندمدت دارد، انتظار می­رود رشد اقتصادی نیز کاهش یابد. شواهد مطالعات تجربی نشان می­دهد که نوسانات نرخ ارز می­تواند منجر به چالش­های اقتصاد کلان مانند، کاهش مصرف داخلی، کاهش نرخ رشد اقتصادی، بالا بودن نرخ بیکاری و نرخ بالای فقر و افزایش نابرابری درآمد ­شود.

یک کشور زمانی ارزش پول ملی را کاهش می­دهد که بتواند صادرات و به دنبال آن درآمد خود را افزایش دهد. درحالیکه اثرات کاهش ارزش پول ملی بر صادارت و واردات و در نتیجه تعادل تجاری در ادبیات نظری مورد توجه است، کاهش ارزش پول ملی می­تواند بر سایر متغیرهای کلان اثرگذار باشد. اگرچه تنزیل ارزش پول ملی می­تواند منجر به افزایش خالص صادرات شود، اما در سمت تقاضای کل با وجود اثرات تورمی، هزینه واردات افزایش، عرضه کل کاهش و در نهایت با کاهش نرخ رشد اقتصادی، توزیع درآمد بدتر می­شود[x] (بهمنی اسکویی و حاجیلی[xi]، 2010).

افزایش نرخ ارز حقیقی اثرات قابل توجهی بر تمامی بخش­های اقتصادی و متغیرهای کلان اقتصادی دارد که توزیع درآمد از آن مستثنی نیست. برای توضیح ارتباط میان تغییرات نرخ ارز و توزیع درآمد، می­توان به مطالعه الکساندر[xii] (1952) اشاره کرد، وی استدلال می­کند اثرات انقباضی کاهش ارزش پول ملی به میزان تعدیل دستمزدها به نرخ تورم بستگی دارد. اگر دستمزدها به طور کامل به اندازه اثرات تورمی کاهش ارزش پول تعدیل نشوند، آنگاه تولیدکنندگان سود خود را در زیان کارگران بدست می­آورند. این پدیده صرفاً منجر به انتقال درآمد حاصل از دستمزد نیروی کار به سود تولیدکنندگان می شود[xiii]. بنابراین مصرف کل و در نهایت تولید ممکن است کاهش یابد، این بدان معنی است که کاهش ارزش پول می­تواند اثرات انقباضی داشته باشد و منجر به بدتر شدن توزیع درآمد شود (بهمنی اسکویی و متولی زاده اردکانی[xiv]، 2017)

همچنین می­توان تأثیر تغییر نرخ ارز بر سطح دستمزدها و در نتیجه توزیع درآمد را از طریق دو مسیر دیگر نیز بررسی نمود. اول، افزایش نرخ ارز حقیقی باعث می­شود هزینه واردات کالاهای سرمایه­ای، واسطه­ای و تکنولوژی گران­تر شود. دوم، منجر به افزایش قیمت­های نسبی کالاهای خارجی می­شود و در نتیجه صادرات افزایش و واردات کاهش می­یابد. اثر اول باعث افزایش هزینه نهاده­­های تولید و کاهش سطح تولید می­شود و در نهایت منجر به افزایش بیکاری و کاهش دستمزدها می­شود. به عبارت دیگر افزایش هزینه نهاده­های تولید یک اثر تولیدی ایجاد می­کند که تقاضا برای سایر عوامل را کاهش می­دهد. از سوی دیگر اثر دوم، فشار به افزایش قیمت داخلی و دستمزدها است و باعث کاهش تقاضای نیروی کار می شود و مصرف و رفاه آنان کاهش می­یابد[xv] (رابتسون[xvi]، 2003).

 

2-2- مطالعات پیشین

2-2-1- مطالعات خارجی

محمد و همکاران (2011) در مطالعه­ای با عنوان "کاهش ارزش پول و نابرابری درآمد: مطالعه موردی پاکستان" به بررسی اثرات کاهش نرخ ارز بر توزیع درآمد در کشور پاکستان می­پردازد. با استفاده از داده­های بازه زمانی 2006-1973 میلادی و روش خودتوضیح با وقفه های توزیعی[xvii] به این نتیجه دست یافتند که کاهش نرخ ارز  در کشور پاکستان،رشد اقتصادی را از طریق افزایش نابرابری درآمدی و افزایش بیکاری کاهش می­دهد.

اوریرو و آراوجو[xviii] (2013) برای بررسی ارتباط میان تغییر نرخ ارز، انباشت سرمایه و توزیع درآمد، از داده­های فصلی طی بازه زمانی 2008:4-1994:3 میلادی کشور برزیل استفاده کرده­اند.نتایج تخمین الگو نئوکالکیان از رشد اقتصادی و توزیع درآمد نشان می­دهد که در دوره زمانی کاهش ارزش پول ملی، انباشت سریع سرمایه و افزایش سطح دستمزدها باعث کاهش نابرابری درآمدی شده است.

بهمنی­اسکویی و متولی­زاده اردکانی (2017) با استفاده از داده­های سالانه 2013-1960 میلادی مربوط به 51 ایالت کشور آمریکا و الگوی خودرگرسیونی باوقفه­های توزیعی غیرخطی به بررسی کاهش ارزش دلار و اثرات غیرمتقارن آن بر توزیع درآمد پرداختند. نتایج حاصل از الگو نشان می­دهد که دستمزدها به طور کامل متناسب با افزایش قیمت­ها افزایش پیدا نمی کنند و اثرات نامتقارن قابل توجهی در کوتاه­مدت و بلندمدت در تقریباً نیمی از ایالت­های آمریکا وجود دارد و در اکثر ایالت­های آمریکا کاهش ارزش دلار تأثیر نابرابری بر توزیع درآمدی دارد.

ریبریو و همکاران[xix] (2017) در مطالعه­ای با عنوان "آیا کاهش ارزش پول ملی می­تواند رشد اقتصادی را افزایش دهد؟" به بررسی اثرات نامتقارن نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به توزیع درآمد در اقتصادهای در حال توسعه پرداخته­اند. آن­ها با استفاده از داده­های بازه زمانی 2010-1990 میلادی برای 54 کشور در حال توسعه و به کارگیری روش گشتاورهای تعمیم­یافته[xx] به این نتیجه دست یافتند که نرخ ارز از طریق تأثیر بر توزیع درآمد، رشد اقتصادی کشورها را به طور معنی داری کاهش می­دهد.

آپرجیس و کوورای[xxi] (2018) به بررسی اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز بر فقر و توزیع درآمد می­پردازند. ایشان با استفاده از داده­های سالانه  99 کشور در بازه زمانی 2015-1980 میلادی و روش GMM به این نتیجه دست یافتند که کاهش ارزش پول ملی تأثیر قوی­تری نسبت به افزایش ارزش پول ملی بر توزیع درآمد دارد، به گونه­ای که اثرات تغییرات نرخ ارز نامتقارن می­باشد.

 

2-2-2- مطالعات داخلی

نوفرستی و محمدی (1387) در پژوهشی به بررسی تأثیر شوک­های نرخ ارز، تورم، درآمد نفتی و تولید بر توزیع درآمد در مناطق شهری و روستایی می­پردازد. آن­ها با استفاده از یک الگوی ترکیبی الگوی خودرگرسیونی برداری[xxii](VAR) و مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر[xxiii](CGE) و داده­های بازه زمانی 1393-1383 به این نتیجه دست یافتند که شوک نرخ ارز و تورم، نابرابری توزیع درآمد را در مناطق شهری افزایش می­دهد ولی آثار آن بر توزیع درآمد در مناطق روستایی چندان محسوس نیست. همچنین شوک افزایش درآمد نفتی در کوتاه­مدت نابرابری درآمد را در مناطق شهری و روستایی کاهش می­دهد در حالی­که شوک تولیدی نیز منجر به افزایش نابرابری در مناطق شهری و روستایی می­شود.

دهمرده و همکاران (1388) در مقاله­ای تحت عنوان "تأثیر شاخص­های کلان بر توزیع درآمد در ایران (1386-1353)" به بررسی اثر شاخص­های کلان مانند تغییر نرخ ارز، رشد درآمد سرانه، نرخ بیکاری، سهم هزینه­های تأمین اجتماعی در بودجه دولت بر روی توزیع درآمد می­پردازد. نتایج حاصل از استفاده از الگوی حداقل مربعات کاملاً اصلاح شده[xxiv](FM-OLS) و داده­های دوره زمانی 13586-1353 حاکی از آن است که اختلالات نرخ ارزی، رشد اقتصادی و بیکاری منجر به افزایش نابرابری شده است.

سلطان­آبادی (1391) با استفاده از الگوی خودبازگشتی باوقفه­های توزیعی (ARDL) و داده­های سری زمانی 1387-1350 اثرات افزایش نوسانات نرخ ارز بر نابرابری توزیع درآمد را مورد بررسی قرار می­دهد. نتایج حاصل نشان می­دهد که با افزایش نوسانات نرخ ارز نابرابری توزیع درآمد را افزایش می­یابد.

صامتی (1391) در پژوهشی به بررسی تأثیر بی­ثباتی اقتصاد کلان بر فقر از طریق مجراهای رشد و توزیع درآمد با استفاده از الگوی خودتوضیح باوقفه های توزیعی طی سال­های 1387-1363 می­پردازد. در این مطالعه برای ساخت نمایه بی­ثباتی اقتصاد کلان از الگوریتم هشدار پیش از وقوع بر شاخص های تورم، نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی، تغییر در نرخ ارز و تغییر در رابطه مبادله استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد که بیش­ترین تأثیرگذاری بی­ثباتی اقتصاد کلان بر فقر از ناحیه تأثیرگذاری بر نابرابری و به دنبال آن افزایش میزان فقر است.

امامی و ملکی (1393) با به کارگیری الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خودرگرسیون تعمیم­یافته (GARCH) نوسانات نرخ ارز واقعی را در سال­های 1386-1353 اندازه­گیری و سپس با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی، اثر نوسانات نرخ ارز واقعی بر اشتغال را مورد بررسی قرار داده­اند. نتایج این تحقیق حاکی از اثر منفی و معنی­دار نوسانات نرخ ارز واقعی بر اشتغال می­باشد.

 

3- معرفی الگو و روش تحقیق

3-1- روش تحقیق

الگوی خودرگرسیونی باوقفه­های توزیعی غیرخطی استفاده شده در این پژوهش یک تکنیک جدید برای شناسایی روابط غیرخطی و نامتقارن میان متغیرهای اقتصادی در بلندمدت و کوتاه­مدت است. این روش در واقع تکنیک گسترش یافته الگوی ARDL خطی است که توسط شین و همکاران[xxv] (2014) ارائه شده است. این روش مانند الگوی ARDL، نسبت به سایر روش­های آزمون هم­انباشتگی مزیت­هایی دارد. در این الگو صرف­نظر از اینکه متغیرها I(0) و I(1)یا به صورت متقابل هم­انباشته باشند، به کار برد. همچنین این تکنیک پویایی­های کوتاه­مدت را در بخش تصحیح خطا وارد نمی کند (بنرجی و همکاران[xxvi]، 1993). و این روش را می­توان با تعداد مشاهدات اندک نیز به کار برد (نارایان و نارایان[xxvii]، 2004) و دیگر مزیت این روش این است که استفاده از این روش حتی زمانیکه متغیرهای توضیحی درون­زا هستند، ممکن است (آلام و کوازی[xxviii]، 2004)

قبل از معرفی کامل الگوی خودرگرسیونی باوقفه­های توزیعی غیرخطی ، رابطه بلندمدت دو متغیر وابسته y و مستقل x را براساس مطالعه گرنجر و یون[xxix] (2002) به صورت زیر بیان می­کنیم.

(1)                                                                                                                             

که در آن  و  متغیرهای انباشته از مرتبه یک هستند،

(2)                                                                                                                                       

 (3)                                                                   

در ادامه ترکیب خطی هم­انباشته مؤلفه­های مجموع تجمعی مثبت و منفی را در نظر می­گیریم:

 

(4)                                                                

 

اگر  انباشته از مرتبه صفر باشد، آنگاه گفته می­شود که  و  به صورت نامتقارن هم­انباشته هستند.چنانچه  و   باشد، در این صورت هم­انباشتگی متقارن خواهد بود (شوردرت[xxx]، 2003).

اکنون با اضافه کردن تکانه­های مثبت و منفی متغیر  در یک الگو ARDL(p,q)، به الگو NARDL(p,q)به صورت زیر خواهیم رسید:

(5)                                                                                       

 

 که در رابطه فوق، p و q نشان­دهنده تعداد وقفه بهینه،  ضرایب وقفه­های متغیر وابسته،  و  ضرایب نامتقارن وقفه­های متغیر مستقل و در آخر  جمله اخلال با میانگین صفر و واریانس ثابت است. در الگو NARDL نیز الگوی تصحیح خطا به صورت زیر تنظیم می­شود:

 

 

(6)                                                                        

که در آن

(7)                                                                

و همچنین                                                   

 

 

 (8)                                                                              

می­باشد. همچنین  جزء تصحیح خطای نامتقارن است و  و  ضرایب بلندمدت نامتقارن است (شین و همکاران، 2014). به منظور بررسی وجود مرتبه هم­انباشتگی یکسان بین متغیرها، منفی و معنادار بودن ضرایب  در تخمین ضرایب کوتاه­مدت، بیانگر وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها خواهد بود (گل خندان، 1395).

 

3-2- الگوی تحقیق

برای بررسی اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر ضریب جینی، از الگوی به کار گرفته شده در مطالعه تجربی بهمنی اسکویی و متولی­زاده اردکانی (2017)، استفاده شده است.

(9)                                                                                    

که درآن؛ : لگاریتم ضریب جینی؛ : لگاریتم شاخص قیمت مصرف کننده؛ : لگاریتم درجه بازبودن تجاری، : لگاریتم تکانه­های مثبت نرخ ارز حقیقی که براساس تعریف گرنجر و یون (2002) به صورت مجموع تجمعی اجزاء مثبت نرخ ارز تعریف و به صورت زیر محاسبه می­شود:

(10)                                                                                

: لگاریتم تکانه­های منفی نرخ ارز حقیقی که به صورت مجموع تجمعی اجزاء منفی نرخ ارز تعریف و به صورت زیر محاسبه می­شود:

(11)                                                                                 

تمامی متغیرهای استفاده شده در این پژوهش سری زمانی 1357 تا 1395 را در بر می­گیرد. منبع این داده­ها از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران گردآوری شده است. برای انجام تجزیه و تحلیل اقتصادسنجی از نرم­افزار ایویوز استفاده شده است.

 

4- برآورد الگو و تحلیل نتایج

قبل از انجام آزمون هم­جمعی باید این اطمینان را کسب کنیم که متغیرهای مورد بررسی، دارای درجه انباشتگی بیشتر از I(1)نیستند. اگر متغیرهای مورد بررسی انباشته از درجه دو یا بیش­تر باشند، مقدار آماره F محاسبه شده توسط پسران و همکاران[xxxi] (2001) به منظور بررسی رابطه بلندمدت قابل اعتماد نیست (آنگ[xxxii]، 2007)

بنابراین لازم است قبل از برآورد الگو، پایایی متغیرها مورد بررسی قرار گیرد. در این مطالعه از آزمون ریشه­واحد دیکی فولر تعمیم­یافته (ADF) استفاده شد و نتایج در جدول 1 ارائه شده­است. نتایج آزمون ریشه واحد نشان می­دهد تمامی متغیرها به جز شاخص ضریب جینی در سطح ناپایا بوده و با یکبار تفاضل­گیری پایا می­شوند.

 

جدول 1- نتایج آزمون ریشه واحد ADF

متغیر	آماره آزمون در سطح	آماره آزمون در تفاضل مرتبه اول
	(0031/0)  071291/4-
	(8581/0)  601971/0-	(0018/0)  267592/4-
	(8471/0)  647996/0-	(0044/0)  943516/3-
	(6724/0)  180066/1-	(0911/0)  658956/2-
	(7361/0)  019861/1-	(0012/0)  423387/4-

ملاحظات: اعداد داخل پرانتز ارزش احتمال است.

منبع: یافته­های پژوهشگر

در این پژوهش از آزمون هم­جمعی کرانه­های پسران و همکاران (2001) برای تشخیص معناداری رابطه بلندمدت استفاده شده­است. نتایج این آزمون در جدول 2 ارائه شده است. 

جدول2- نتایج آزمون هم­جمعی کرانه­های پسران و همکاران

آماره آزمون	کرانه پایین I(0)	کرانه بالا I(1)	سطح معناداری
02142/14	13/4	5	ا درصد
	1/3	87/3	5 درصد
	63/2	35/3	10 درصد

منبع: مقادیر بحرانی از جداول پسران و همکاران (2001) و سایر نتایج براساس نتایج پژوهشگر.

فرض صفر در آزمون کرانه­ها عدم وجود رابطه بلندمدت است. با توجه به نتایج ارائه شده در جدول 2 مقدار آماره آزمون 02142/14 است که از همه کرانه­های سطح یک و دو بزرگ­تر است و امکان برقراری رابطه بلندمدت بین متغیرها وجود خواهد داشت.

پس از تأیید وجود رابطه بلندمدت نامتقارن بین متغیرهای الگو، برآورد الگوی NARDL صورت می­گیرد. نتایج الگوی NARDL در جدول 3 گزارش شده است.

 

جدول 3- نتایج حاصل از برآورد الگو NARDL

کوتاه­مدت			بلندمدت
متغیر توضیحی	ضریب		متغیر توضیحی	ضریب
D(LnGINI(-1))	220582/0 (0299/0)		LnRER_POS	062840/0 (0638/0)
D(LnRER_POS)	154106/0 (0120/0)		LnRER_NEG	048815/0- (0253/0)
D(LnRER_POS(-1))	143931/0 (0007/0)		LnCPI	039616/0 (0411/0)
D(LnRER_POS(-2))	162131/0 (0026/0)		LnOPEN	082728/0- (0102/0)
D(LnRER_NEG)	038632/0- (0057/0)		C	849619/0- (0000/0)
D(LnCPI)	106921/0 (0243/0)
D(LnOPEN)	033651/0- (0835/0)
ECM(-1)	791513/0- (0000/0)
R-bar-square
F-statistic
Jarque-Bere
Serial correlation (chi-square)
Ransey RESET Test (F-statistic)
Heteroscedasticity (chi-square)

ملاحظات: اعداد داخل پرانتز ارزش احتمال را نشان می­دهد

منبع: یافته­های پژوهشگر

با توجه به جدول 3 کلیه ضرایب در بلندمدت و کوتاه مدت در سطح اطمینان 90 درصد معنادار هستند. به این صورت که با افزایش یک درصد تکانه مثبت نرخ ارز حقیقی، شاخص ضریب جینی در کوتاه­مدت و بلندمدت به ترتیب 15/0 و 062/0 درصد افزایش خواهد یافت.

تأثیر تکانه­های منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی به گونه­ای است که با کاهش یک درصد در شوک کاهش نرخ ارز حقیقی، شاخص ضریب جینی در کوتاه­مدت و بلندمدت به ترتیب 038/0 و 048/0 درصد کاهش خواهد یافت. افزایش ارزش پول ملی با ایجاد افزایش اطمینان به اقتصاد داخلی و تأثیر مثبت بر انتظارات عوامل اقتصادی باعث کاهش اثرات تورمی و افزایش ثروت واقعی بخش خصوصی می­شود و در نهایت نابرابری درآمد کاهش پیدا می­کند.

با مقایسه اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی می­توان این نتیجه را گرفت که اثر مثبت تکانه افزایش نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی بیش­تر از اثر منفی تکانه کاهش نرخ ارز حقیقی در کوتاه­مدت و بلندمدت است.

ضرایب مربوط به متغیر لگاریتم شاخص قیمت مصرف­کننده در کوتاه­مدت و بلندمدت مثبت و در سطح اطمینان 95 درصد، معنادار هستند. با افزایش یک درصد لگاریتم شاخص قیمت مصرف کننده، شاخص ضریب جینی در کوتاه­مدت و بلندمدت به ترتیب 106/0 و 039/0 درصد افزایش می­یابد. نشان دهنده این است که با افزایش شاخص قیمت مصرف­کننده، قدرت خرید مصرف­کنندگان و سطح واقعی درآمد و ثروت آن­ها کاهش پیدا می­کند که منجر به افزایش نابرابری درآمدی می­شود.

ضرایب کوتاه­مدت و بلندمدت لگاریتم درجه بازبودن تجاری منفی و در سطح اطمینان 90 درصد معنادار است. با افزایش یک درصدی در شاخص درجه باز بودن تجاری، شاخص ضریب جینی در کوتاه­مدت و بلندمدت به ترتیب 033/0 و 082/0 درصد کاهش می­یابد. با افزایش حجم تجارت خارجی و اثرات مثبتی که بر کاهش تورم می­گذارد باعث می­شود سطح درآمد و ثروت واقعی افراد افزایش و نابرابری درآمدی کاهش پیدا کند.

ضریب جمله تصحیح خطا (ECM) منفی و کاملاً معنادار است. به این معنا که در هر سال مقدار 79/0 از عدم تعادل در شاخص ضریب جینی با سرعت نسبتاً بالایی تعدیل می­شود.

همچنین به منظور آزمون ثبات ساختاری الگو از آماره­های پسماند تجمعی[xxxiii] و مجذور پسماند تجمعی[xxxiv] استفاده شده است. براین اساس، نمودار پسماند تجمعی و مجذور پسماند تجمعی  بین دو خط بحرانی در سطح 5 درصد قرار گرفته است که بیانگر این است که الگو در بلندمدت پایدار است.

 

نمودار 1- نمودار پسماند تجمعی و مجذور پسماند تجمعی

منبع: یافته­های پژوهشگر

 

در جدول 4 آزمون تقارن یا عدم تقارن تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر روی شاخص ضریب جینی گزارش شده است. برای این منظور از آزمون والد[xxxv] برای دوره بلندمدت استفاده شده است. نتایج این آماره آزمون نشان می­دهد که اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضیب جینی در بلندمدت نامتقارن است.

 

جدول 4- نتایج آزمون والد برای بررسی تقارن اثرات تکانه­های ارزی در روش NARDL

ضرایب تکانه­های مثبت= ضرایب تکانه­های منفی
Chi-square	Probability
2755/10	(0013/0)

منبع: یافته­های پژوهشگر

 

5- نتیجه­گیری و پیشنهادها

تغییرات در ارزش پول ملی تقریباً بر تمامی متغیرهای اقتصاد کلان مانند واردات و صادرات، تراز تجاری، تولید داخلی، تقاضای پول داخلی و غیره بستگی دارد. توزیع درآمد نیز می­تواند تحت تأثیر تغییرات ارزش پول ملی قرار گیرد. اگر دستمزدها به طور کامل با تورم تعدیل نگردد، درآمد از کارگران به سمت تولیدکنندکان منتقل خواهد شد. بنابراین، انتظار می­رود که کاهش ارزش پول ملی باعث افزایش نابرابری درآمدی شود. در این راستا، پژوهش حاضر به  استفاده از الگو NARDL، به بررسی آثار نامتقارن تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر توزیع درآمد در ایران در فاصله زمانی 1395-1357پرداخته است. به این منظور از سایر متغیرهای مؤثر بر توزیع درآمد، نظیر شاخص قیمت مصرف­کننده، درجه باز بودن تجاری نیز استفاده شده است. نتایج آزمون هم­جمعی کرانه، وجود رابطه غیرخطی و نامتقارن میان تکانه های نرخ ارز حقیقی و شاخص ضریب جینی را تأیید می­کند. نتایج تحقیق حاضر نشان می­دهد که تکانه مثبت نرخ ارز حقیقی باعث افزایش نابرابری درآمد و تکانه منفی نرخ ارز حقیقی منجر به کاهش نابرابری درآمدی می­شوند. همچنین با مقایسه اثرات تکانه­های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی می­توان این نتیجه را گرفت که این اثرات نامتقارن و اثر منفی تکانه افزایش نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی بیش­تر از اثر تکانه منفی تکانه کاهش نرخ ارز حقیقی در کوتاه­مدت و بلندمدت است. براساس سایر نتایج ارائه شده در تحقیق، شاخص قیمت مصرف­کننده با اثرگذاری مثبت بیش­ترین تأثیر را در کوتاه­مدت بر شاخص ضریب جینی دارد و در بلندمدت درجه بازبودن تجاری با اثرگذاری منفی، بیش­ترین تأثیر را در کوتاه­مدت دارد.

در ایران به دلیل وابستگی بخش تولید به واردات، با تکانه­های مثبت نرخ ارز قیمت کالاهای وارداتی افزایش می­یابد و با افزایش قیمت کالاهای وارداتی باعث افزایش سطح عمومی قیمت­ها و این امر باعث کاهش قدرت خرید افراد با درآمد ثابت و درآمد کم می­شود و در نتیجه منجر به افزایش نابرابری درآمد در جامعه می­گردد. بنابراین، با عنایت به وابستگی بالای اقتصاد کشور به واردات توصیه می­شود که به منظور بهبود توزیع درآمد دولت باید سیاست­هایی را به کار گیرد که منجر به تقویت پول ملی شود. به عبارت بهتر، مقابله با تکانه­های مثبت نرخ ارز از طریق تعیین نرخ ارز براساس رقابتپذیری خارجی و انعطاف­پذیری نظام تعیین نرخ ارز در سیاست­گذاری پولی مورد تأکید قرار گیرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

[1]- گروه اقتصاد، دکتری اقتصاد، مدرس دانشگاه بزرگمهر، قائنات، قائنات،ایران  [e-mail]

[2]-گروه اقتصاد،استاد دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران،مازندران،ایران،نویسنده مسئول،  [e-mail]

---

[i]Marshall-Lerner

[ii]Bahmani-Oskooee

[iii]Mishkin

[iv]Diaz-Alejandro

[v]برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به: ادواردز (1989) و بینابو (1996)

[vi]Neo-Kaleckian

[vii]Bhaduri and Marglin

[viii]Blecker

[ix]Oreiro and Araujo

[x]برای مطالعه بیشتر مطالعه کروگمن و تیلور(1978) مراجعه کنید.

[xi]Bahmani-Oskooee and Hajili

[xii]Alexander

[xiii]این نتیجه نیز توسط مطالعه تجربی صورت گرفته توسط کروگمن و تیلور (1978) تأیید شده است.

[xiv]Bahmani-Oskooee and Motavallizadeh-Ardakani

[xv]برای مطالعه بیشتر رجوع شود به: کمپبل و لاشر (2018)، اویانگ و پائول (2018)، دای و ژو (2017)، شی (2019)، دمیان و مائورو (2017)

[xvi] Robertson

[xvii] Autoregressive Distributed Lag (ARDL)

[xviii]Oreiro and Araujo

[xix]Ribeiro et al.

[xx] Generalized Method of Moments (GMM)

[xxi]Apergis and Cooray

[xxii] Vector Auto Regressive

[xxiii] Computable General Equilibrium

[xxiv] Full Modified –Ordinary Least Square(FM-OLS)

[xxv]Shin et al.

[xxvi]Banerji et al.

[xxvii]Narayan,P.K and Narayan,S

[xxviii]Alam and Quazy

[xxix] Granger and Yoon

[xxx]Schorderet

[xxxi]Pesaran et al.

[xxxii]Ang

[xxxiii]Cumulative Sum (CUSUM)

[xxxiv]Cumulative Sum of Square (CUSUMQ)

[xxxv]Wald Test

مراجع

1)     امامی، کریم و ملکی، الهه (1393) بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر اشتغال در ایران. فصلنامه اقتصاد مالی، سال 8، شماره 26، 95-112.

2)     حسین­زاده یوسف­اباد، مجتبی و حقیقت، علی (1392) اثر سیاست پولی بر نرخ ارز در ایران با استفاده از الگوی خودهمبسته باوقفه توزیع­شده (ARDL). فصلنامه اقتصاد مالی، سال 7، شماره 25، 146-123.

3)     دانش­جعفری، داود؛ سردار شهرکی، علی؛ اثنی­عشری، هاجر و حاتمی، یحیی (1392) تأثیر تکانه­های نرخ ارز بر چالش­ها و چشم­اندازهای اشتغال بخش صنعتی ایران. سیاست­های راهبردی و کلان، سال یکم، شماره 1، 93-104.

4)     دوست جاوید، مژده و طهرانچیان، امیرمنصور (1396) بررسی اثرات نامتقارن تکانه‌های نرخ واقعی ارز بر مصرف بخش خصوصی در ایران. پژوهش­های پولی-بانکی، سال دهم، شماره 34، 533-558.

5)     دهمرده، نظر؛ صفدری، مهدی و شهیکی­تاش، مهیم (1389) تأثیر شاخص­های کلان بر توزیع درآمد در ایران (1386-1353)". فصلنامه پژوهش­های بازرگانی، شماره 54، 55-25.

6)      دیزجی، منیره و آهنگری گرگری، محدثه (1394) تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در کشورهای توسعه­یافته و در حال توسعه. فصلنامه اقتصاد مالی، سال 9، شماره 33، 103-75

7)     زروکی، شهریار و موتمنی، مانی (1396) اثر نامتقارن قیمت نفت بر بازار مسکن در ایران کاربردی از رهیافت ARDL غیرخطی. پژوهشنامه اقتصاد کلان، سال دوازدهم، شماره 23، 81-105.

8)     سامتی، مرتضی؛ خانزادی، آزاده و یزدانی، مهدی (1389) بررسی فرضیه وجود اثرات متقارن شوک­های نرخ ارز بر سطح تولید و قیمت (مطالعه موردی: کشور ایران). فصلنامه پول و اقتصاد، شماره 4، 57-35.

9)     سلطان­آبادی، حسین (1391) بررسی رابطه بین نرخ ارز و نابرابری درآمد در ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.

10) صرافی زنجانی، محمد و مهرگان، نادر (1397) اثر نامتقارن ریسک نرخ ارز بر شاخص سهام صنایع صادرات محور با استفاده از مدل NARDL. فصلنامه تحقیقات مدل­سازی اقتصادی، شماره 33، 89-117.

11) کارنامه حقیقی، حسن (1391) پیامد بی­ثباتی اقتصاد کلان بر فقر در ایران (1387-1363). پایان­نامه دکتری، دانشگاه اصفهان.

12) کازرونی، علیرضا، اصغرپور، حسین؛ محمدپور، سیاوش و بهاری، صابر (1391) اثرات نامتقارن نوسانات نرخ واقعی ارز بر رشد اقتصادی در ایران: رهیافت مارکوف-سوئیچینگ. مجله اقتصادی-دوماهنامه بررسی مسائل و سیاست­های اقتصادی، شماره­های 7 و 8، 5-26.

13) گل­خندان، ابوالقاسم (1395) تأثیر تکانه­های مثبت و منفی قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام در ایران (آیا این اثرگذاری نامتقارن است؟). فصلنامه سیاست­های مالی و اقتصادی، سال چهارم، شماره 15، 89-114.

14) محمدخانلی، شهرزاد؛ محمدی، تیمور؛ فریدزاد، علی و قاسمی، عبدالرسول (1396) بررسی رفتار قیمتی فرآورده­های نفتی با تغییر قیمت نفت خام در چارچوب سیاست­گذاری ایران در بخش نفت. فصلنامه نظریه­های کاربردی اقتصاد، سال پنجم، شماره1، 1-24.

15) ممی­پور، سیاب؛ ساسانیان اصل، زیبا و جعفری، صغری (1396) اثر شوک­های قیمت نفت بر عمر ذخایر نفتی در کشورهای عضو اوپک (کاربرد مدل NARDL). فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، سال دوم، شماره 3، 25-50.

16)  مهرابی بشرآبادی، حسین و جاودان، ابراهیم (1390) تأثیر نااطمینانی نرخ ارز واقعی بر رشد بخش کشاورزی در ایران. تحقیقات اقتصادی کشاورزی، جلد 3، شماره 1، 27-46.

17) نوفرستی، محمد و محمدی، فردین (1388) بررسی اثرات شوک­های اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 38، 52-31.

18) یزدانی، مهدی و زارع قشلاقی، سمیه (1395) ارزیابی اثر تکانه­های نرخ ارز بر تورم در اقتصاد ایران طی دوره فصلی 1391-1379. مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال پنجم، شماره 17، 171-197.

19)   Alam, M.I. and R.M. Quash (2003).” Determinant of Capital Flight: an Econometric Case Study of Bangladesh”. Review of Applied Economics, 17, 85-103.

20)   Alexander, S. S(1952). “Effects of devaluation on a trade balance”. Staff Papers (International Monetary Fund) Vol. 2, 2, 263-278.

21)   Ang, J. B(2007). "Co2 Emissions, Energy Consumption, and Output in France". Energy Policy, Vol. 35, 4772-4778.

22)   Apergis, N and Cooray,A(2018). ”Asymmetric Real Exchange Rates and Poverty: The Role of Remittances”.Emerging Markets Review,Vol 35, 111-119.

23)   Bahmani-Oskooee, M (1985). “Devaluation and J-Curve: Some Evidence from LDCs”.The Review of Economics and Statistics, vol. 67, issue 3, 500-504

24)   Bahmani-Oskooee, M. and Hajili, M(2010). “On the Relation between Currency Depreciation and Wages”. Applied Economics Letters, voL. 17, 525-530.

25)   Bahmani-Oskooee, m.and Motavallizadeh-Ardakani, a (2017). “On the Value of the Dollar and Income Inequality: Asymmetric Evidence from State Level Data in the U.S.”. The Journal of Economic Asymmetries, vol. 16, 64-78.

26)   Banerji,A., J. Dolado, J.W.Galbraith and D.F.Hendry (1993). ” Cointegration, Error Correction, and the Econometric Analysis of Non-Stationary Data”. Oxford University Press.

27)   Bhaduri, A. and Marglin, S (1990). “Unemployment and the Real Wage: The Economic Basis for Contesting Political Ideologies”. Cambridge Journal of Economics, vol. 14, 375-393.

28)   Blecker, R (2002). "Distribution, Demand and Growth in a Neo-Kaleckian Macro Model". In The Economics of Demand-Led Growth, ed. Mark Satterfield, 129-152.

29)   Campbell, D.L. and Lusher, L (2018). “The Impact of Real Exchange Rate Shocks on Manufacturing Workers: An Autopsy from the MORG”. Journal of International Money and Finance, Elsevier, vol. 91(C), 12-28.

30)   Dai, M. and Xu, J (2017). “Firm-Specific Exchange Rate Shocks and Employment Adjustment: Evidence from China”. Journal of International EconomicsVol. 108, 54-66.

31)   Demian, C.V (2017).” The Exchange Rate, Asymmetric Shocks and Asymmetric Distributions”. International Economics, Vol.154, 68-85.

32)   Diaz-Alejandro, C (1965). “Exchange rate devaluation in a semi-industrializedeconomy: the experience of Argentina 1995-1961”. MIT Press, Cambridge MA.

33)   Granger, C. W. & Yoon, G (2002). "Hidden Cointegration". University of California, Economics Working Paper No. 2002-02, 1-48.

34)   Krugman, P. and Obstfeld, M (2003). “International Economics: Theory andPolicy”. World Student Series, New York.

35)   Krugman, P.，Taylor, L (1978). “Contractionary Effects of Devaluation”. Journal of International Economics, Vol, 8, 445–56.

36)   Mishkin, F. S. (2000). Inflation targeting in emerging-market countries. American Economic Review, 90(2), 105–109.

37)   Muhammad, Shahbaz&Faridul, Islam & Muhammad Sabihuddin, Butt (2011). "Devaluation and income inequality: Evidence from Pakistan". MPRA Paper 35522, University Library of Munich, Germany, 1-16.

38)   Narayan, P. K. & S. Narayan (2004). "Estimating Income and Price Elasticity's of Imports for Fiji in a Cointegration Framework". Economic Modeling, Vol. 22, PP. 423-438.

39)   Oreiro,J.,L and Araujo, E (2013).”Exchange Rate Misalignment, Capital Accumulation and Income Distribution Theory and Evidence from the Case of Brazil”. Panoeconomicus, 3, Special Issue, 336-748.

40)   Ouyang, A. Y. and Paul, S (2018). “The Effect of Skilled Emigration on Real Exchange rates through the Wage Channel”. Journal of International Money and Finance, Vol. 89, 139-153.

41)   Pesaran, M. H., Shin, Y. & R. J. Smith (2001). "Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships". Journal of Applied Econometrics, Vol. 16, 289–326.

42)   Rafael Saulo Marques Ribeiro& John S. L. McCombie, Gilberto Tadeu Lima (2017). "Does Real Exchange Rate Undervaluation Really Promote Economic Growth?". Working Papers, Department of Economics , University of São Paulo (FEA-USP), 1-20.

43)   Robertson, R (2003).”Exchange Rates and Relative Wages: Evidence fromMexico”. North American Journal of Economics and Financ, vol. 14, 25–48.

44)   Schorderet, Y (2003). "Asymmetric Cointegration". University of Geneva. 2003.01, Institutd'Economie ET, Econométrie, Université de Genève, 122.

45)   Shi, J (2019). “Vertical FDI and exchange rates over the business cycle: The welfare implications of openness to FDI”. Journal of Development Economics,Available online 25 January 2019 In Press, Accepted Manuscript.

46)   Shin, Y., Yu, B., and Greenwood-Nimmo, M (2014).” Modelling AsymmetricCointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework”.Festschrift in Honor of Peter Schmidt, Springer, New York, 281-314.

 

 

یادداشت‌ها