تحلیل تاریخی - جامعه شناختی پیامدهای کشف حجاب با توجه به سیاست نوسازی عصر رضا شاه پهلوی(1300-1320ه.ش)

فصلنامه تاریخ

مقاله 12، دوره 16، شماره 62، آذر 1400، صفحه 280-304   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

فرشته السادات حسینی بجدنی¹؛ فیاض زاهد^{* 2}؛ حسین آبادیان³

¹دانشجوی گروه تاریخ و باستان شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.

²استادیار گروه تاریخ و باستان شناسی ، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.

³استاد گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر درصدد تحلیل پیامدهای کشف حجاب در دوره ی رضاشاه پهلوی (1300-1320) است. پرسش اصلی این است که آیا کشف حجاب توانسته تاثیری بر نوسازی و توسعه داشته باشد؟ با توجه به مستندات ،روش پژوهش ، توصیفی – تحلیلی ، با استفاده از نظریات توسعه و نوسازی و روش گردآوری اطلاعات ، کتابخانه ای است . در عصر رضا شاه با توجه به تلاش روشنفکران ، مجلات ، زنان و سفر شاه به ترکیه کارهایی جدی در امور مربوط به زنان انجام پذیرفت. توسعه کشور و لزوم صنعتی شدن ،نیاز به نیروی کار فراوان و ارزان، حضور زنان در جامعه را برای پاسخگویی به این نیاز توجیه می کرد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که اعلان قانون کشف حجاب در 17 دیماه 1314 توسط رضاشاه، در ظاهر مقدمات حضور زنان را برای پیشبرد هدف نوسازی رضاشاه فراهم ساخت . ساختن مدارس و دانشسراها و تشویق دختران به آموزش ، چاپ مقالات در مجلات مخصوص نسوان نیز به این اقدام مدد رساند. البته استفاده از قوای زور در اجرای این قانون موجب مخالفت و مقاومت برخی افراد شد و به ازای زنانی که با این اقدام به اجتماع وارد شدند، زنان و دختران بسیاری نیز خانه نشینی اجباری را برگزیدند. در واقع رضاشاه با این اقدام، تا حد زیادی توانست به هدف خود مبنی بر حضور زنان در جامعه نائل آید ولی پیامدهای مثبت و منفی زیادیدر برداشت.

کلیدواژه‌ها

رضاشاه"؛ زنان"؛ کشف حجاب"؛ توسعه"؛ "؛ نوسازی"

مراجع