واکاوی قدم صدق در قرآن کریم

فصلنامه مطالعات قرآنی

دوره 12، شماره 46، مرداد 1400، صفحه 9-34   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qsf.2021.683422

نویسندگان

مظفر پور شیخعلی اندوهجردی¹؛ علی محامد²

¹کارشناسی ارشد رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه قم

²دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم

چکیده

برخورداری از اراده‌ای پولادین در انجام کارها که از آن با عنوان «قدم صدق» و «ثبات ‌‌قدم» یاد می‌شود، جهت‌دهنده مسیر زندگی بر مدار عزت، سربلندی و پایداری در برابر ناملائمات فردی و نابرابری‌های اجتماعی می‌باشد که در تمامی حوزه‌های فقهی، عقیدتی و اخلاقی جاری بوده و آرامش خاطر در کنار محبت الهی، برخورداری از فزونی رزق و برکت و کرامت و سلامتی را برای شخص به ارمغان می‌آورد؛ تا در مسیر الهی به سعادت، در ایمان به باور، در مخاصمات به حق، در تنگ‌دستی به شکر، در بیماری به سلامت، در تهذیب‌ نفس به تزکیه و در طلب علم و دانش به تقوا نائل آید. نقش این فضیلت اخلاقی در تأثیر تعالیم و آموزه‌های دینی به حدی جدی است که تکامل مؤلفه‌های دینی از قبیل ایمان، تقوا و عبودیت در کنار رسیدن به موفقیت به آن نسبت داده شده و از آن به عنوان رکن اساسی در تحقق ایمان تعبیر شده است.

کلیدواژه‌ها

ثبات قدم؛ قرآن؛ تربیت؛ معناشناسی؛ صبر

مراجع

قرآن مجید.

نهج البلاغه.

ابن عاشور تونسی، محمد طاهر. ‌1420ق، تفسیر التحریر والتنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.

ابن فارس، احمد. ‌1404ق، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.

ابن منظور، محمد بن مکرم. 1988م، لسان العرب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

بحرانی، هاشم. 1419ق، تفسیر البرهان، بیروت: مؤسسة اعلمی.

تمیمی آمدی، عبدالواحد. 1373ش، شرح غرر الحکم ودرر الکلم، تصحیح: میرجلال الدین ارموی، تهران: دانشگاه تهران.

تمیمی آمدی، عبدالواحد. 1381ش، غرر الحکم ودرر الکلم، ترجمه: مصطفی درایتی، مشهد: انتشارات ضریح آفتاب.

خمینی، روح الله. 1379ش، شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).

دهخدا، علی‌اکبر. 1365ش، لغتنامه دهخدا، تهران: مؤسسه لغتنامه دهخدا.

راغب اصفهانی، ابوالقاسم الحسین بن محمد بن فاضل. 1404ق، المفردات فی غریب القرآن، مصر: بی‌نا.

زبیدی، محمد مرتضی. 1414ق، تاج العروس، لبنان- بیروت: دار الفکر.

طباطبایی، سید محمد حسین. 1377ش، تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی.

طبرسی، ابوعلی فضل بن الحسن. 1380ش، تفسیر مجمع البیان، تهران: انتشارات فراهانی.

طریحی، فخرالدین. 1381ق، مجمع البحرین، بیروت: المکتبة المرتضویة.

عروسی حویزی، عبد علی بن جمعة. 1383ق، تفسیر نور الثقلین، قم: المطبعة العلمیة.

عمید، حسن. 1375ش، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر.

فخر رازی، محمد بن عمر. بی تا، تفسیر مفاتیح الغیب، بیروت: دار المعرفة.

فیروز آبادی، طاهر بن یعقوب. بی‌تا، تنویر المقباس من تفسیر ابن عباس، بیروت: دار الفکر.

فیروز آبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب. 1419ق، القاموس المحیط، به اشراف: محمد نعیم العرقوسی، بیروت: مؤسسة الرسالة.

فیومی، احمد. 1414ق، مصباح المنیر، قم: انتشارات دار الهجرة.

قرائتی، محسن. 1385ش، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.

قرشی، علی‌اکبر. 1376ش، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیة.

قرطبی، ابی‌عبدالله محمد بن احمد الانصاری. 1415ق، الجامع لأحکام القرآن، بیروت: دار الفکر.

کلینی رازی، ابی جعفر محمد بن یعقوب. 1381ش، کافی، تهران: انتشارات اسوه.

مجلسی، محمد باقر. 1403ق، بحار الأنوار لدرر اخبار الأئمة الأطهار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

محمدی گیلانی، محمد. 1374ش، شرح زیارت امین الله، قم: نشر سایه.

مصطفوی، حسن. 1360ش، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

معلوف، لوییس. 1362ش، المنجد، تهران: دیبا.

معین، محمد. 1371ش، فرهنگ معین، تهران: امیرکبیر.

مکارم شیرازی و دیگران، ناصر. 1370ش، تفسیر نمونه، قم: دار الکتب الاسلامیة.

نراقی، ملا احمد. 1374ش، معراج السعادة، تهران: هجرت.