تاثیر روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت فشرده بر تنظیم هیجان و سرسختی سلامت در مبتلایان به دیابت نوع دو

فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

دوره 10، شماره 39، آذر 1400، صفحه 1-11   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

غلامرضا ثناگوی محرر¹؛ فاطمه صغری کربلایی هرفته^{* 2}؛ فاطمه کهکی³؛ راضیه خسروی⁴؛ هانیه نوبخت⁴

¹استادیار، گروه روانشناسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

²استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

³استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، زاهدان، ایران

⁴دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

چکیده

هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت فشرده بر تنظیم هیجان و سرسختی سلامت در مبتلایان به دیابت نوع دو انجام شد.
روش: این مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش مبتلایان به دیابت نوع دو شهر زاهدان در سال 1399 بودند. نمونه پژوهش 40 نفر بود که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت فشرده قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزارهای پژوهش پرسشنامه تنظیم هیجان گروس و جان (2003) و سیاهه تجدیدنظرشده سرسختی سلامت گیبهارت و همکاران (2001) بودند. داده‌ها با آزمون‌های خی‌دو، تی مستقل و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS نسخه 25 تحلیل شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که گروه‌های آزمایش و کنترل از نظر سن، جنس، تحصیلات، تأهل و مدت بیماری تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>). همچنین، گروه‌ها در مرحله پیش‌آزمون از نظر تنظیم هیجان و سرسختی سلامت تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>)، اما در مرحله پس‌آزمون از نظر هر دو متغیر تفاوت معناداری داشتند (05/0P<). به عبارت دیگر، روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت فشرده باعث افزایش معنادار تنظیم هیجان و سرسختی سلامت در مبتلایان به دیابت نوع دو شد (001/0P<).
نتیجه‌گیری: با توجه به تاثیر روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت فشرده بر افزایش تنظیم هیجان و سرسختی سلامت، برنامه‌ریزی برای استفاده از این شیوه درمانی ضروری است. در نتیجه، درمانگران و متخصصان سلامت می‌توانند از روش روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت فشرده در کنار سایر روش‌های درمانی برای بهبود ویژگی‌های روانشناختی به‌ویژه بهبود تنظیم هیجان و سرسختی سلامت استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت فشرده؛ تنظیم هیجان؛ سرسختی سلامت؛ دیابت نوع دو

مراجع

Archer JA, Lee A, Qiu A, Chen SA. (2018). Functional connectivity of resting-state, working memory and inhibition networks in perceived stress. Neurobiology of Stress; 8, 186-201.

Bell HM. (1961). Bell adjustment inventory manual. Palo Alto: Consulting Psychologist Press.

Blazquez MH, Cruzado JA. (2016). A longitudinal study on anxiety, depressive and adjustment disorder, suicide ideation and symptoms of emotional distress in patients with cancer undergoing radiotherapy. Journal of Psychosomatic Research; 87: 14-21.

Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior; 24(4): 385-396. [Link] Coto-Lesmes R, Fernandez-Rodriguez C, Gonzalez-Fernandez S. (2020). Acceptance and commitment therapy in group format for anxiety and depression. A systematic review. Journal of Affective Disorders; 263: 107-120.

Duncan N, Zimmer-Gembeck MJ, Furman W. (2019). Sexual harassment and appearancebased peer victimization: Unique associations with emotional adjustment by gender and age. Journal of Adolescence; 75: 12-21.

Engels MC, Pakarinen E, Lerkkanen M, Verschueren K. (2019). Students' academic and emotional adjustment during the transition from primary to secondary school: A crosslagged study. Journal of School Psychology; 76: 140-158.

Guarini A, Bonifacci P, Tobia V, Alessandroni R, Faldella G, Sansavini A. (2019). The profile of very preterm children on academic achievement. A cross-population comparison with children with specific learning disorders. Research in Developmental Disabilities; 87: 54- 63.

Hayes SC, Follette VM, Linehan MM. (2004). Mindfulness and acceptance: Expanding the cognitive-behavioral tradition. New York: Guilford Press.

Karimi M, Aghaei A. (2018). The effectiveness of group application of acceptance and commitment therapy on anxiety, depression, and stress among high school female students. International Journal of Educational & Psychological Researches; 4(2): 71-77.

Luoma JB, Sabucedo P, Eriksson J, Gates N, Pilecki BC. (2019). Toward a contextual psychedelic-assisted therapy: Perspectives from Acceptance and Commitment Therapy and contextual behavioral science. Journal of Contextual Behavioral Science; 14: 136-145.

Matteucci MC, Scalone L, Tomasetto C, Cavarini G, Selleri P. (2019). Health-related quality of life and psychological wellbeing of children with Specific Learning Disorders and their mothers. Research in Developmental Disabilities; 87: 43-53.

Mirzaeidoostan Z, Zargar Y, Zandi Payam A. (2019). The effectiveness of acceptance and commitment therapy on death anxiety and mental health in women with HIV in Abadan city, Iran. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology; 25(1): 2-13.

Mohammadi SY, Soufi A. (2020). The effectiveness of acceptance and commitment treatment on quality of life and perceived stress in cancer patients. Quarterly Journal of Health Psychology; 8(4): 57-72.

Mousavi M, DashtBozorgi Z. (2018). Effect of acceptance and commitment group therapy (ACT) on the hardness and perceived stress coefficient among patients with type 2 diabetes. Iran J Health Educ Health Promot; 5(4): 311-319.

Noori L, Haghighat S, Ashoori J. (2017). The effect of group therapy based on acceptance and commitment on social and emotional adjustment of nursing students. Iranian Journal of Nursing Research; 12(4): 52-59.

Pakenham KI. (2015). Effects of acceptance and commitment therapy (ACT) training on clinical psychology trainee stress, therapist skills and attributes, and ACT processes. Clinical Psychology & Psychotherapy; 22(6): 647-655.

Punzi E, Lindgren K. (2019). Relationships, emotions, and defenses among patients with substance use disorders, assessed with Karolinska psychodynamic profile: Possibilities to use intensive short-term dynamic psychotherapy in substance abuse treatment. Alcoholism Treatment Quarterly; 37(4): 481-486.

Shaker Ardakani L, Rahimi M, Saleh Zadeh M. (2017). Effect of commitment and acceptance therapy on social and emotional adjustment in mothers of children with mental and physical disabilities. Moddle Eastern Journal of Dosability Studies; 7: 77-77.

Spivey CA, Havrda D, Stallworth S, Renfro C, Chisholm-Burns MA. (2020). Longitudinal examination of perceived stress and academic performance of first-year student pharmacists. Currents in Pharmacy Teaching and Learning; 12(9): 1116-1122.

Toffalini E, Pezzuti L, Cornoldi C. (2017). Einstein and dyslexia: Is giftedness more frequent in children with a specific learning disorder than in typically developing children? Intelligence; 62: 175-179.

Ward A, Arola N, Bohnert A, Lieb R. (2017). Social-emotional adjustment and pet ownership among adolescents with autism spectrum disorder. Journal of Communication Disorders; 65: 35-42.

Whiting D, Deane F, McLeod H, Ciarrochi J, Simpson G. (2020). Can acceptance and commitment therapy facilitate psychological adjustment after a severe traumatic brain injury? A pilot randomized controlled trial. Journal of Neuropsychological Rehabilitation; 30(7): 1348-1371.

Wynne B, McHugh L, Gao W, Keegan D, Byrne K, Rowan C, et al. (2019). Acceptance and commitment therapy reduces psychological stress in patients with inflammatory bowel diseases. Gastroenterology; 156(4): 935-945.

Xia Y, Ma Z. (2020). Social integration, perceived stress, locus of control, and psychological wellbeing among Chinese emerging adult migrants: A conditional process analysis. Journal of Affective Disorders; 267: 9-16.

Yamaguchi A, Kim M, Oshio A, Akutsu S. (2017). The role of anger regulation on perceived stress status and physical health. Personality and Individual Differences; 116: 240-245.