تبیین برهم کنش مشخصات کالبدی ساختمان‌های بلندمرتبه بر پراکنش ذرات آلاینده باتوجه به جریان هوای‌طبیعی (مطالعه موردی: منطقه یک تهران)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 15، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 58، خرداد 1401، صفحه 205-218   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

تیناسادات صدرالغروی¹؛ مهناز محمودی زرندی^{* 2}؛ فاطمه مهدیزاده سراج،³

¹دانشجوی دکتری معماری، دانشکده فنی و مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار دانشکده فنی و مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استاد دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

چکیده

افزایش روزافزون جمعیت و احداث ساختمان های بلند، وجود آلاینده های محیطی درشهرها را چند برابر کرده است. از طرفی افرادبرای رفع نیازهای زیستی خود بیش ازگذشته از محیط های بازشهری استفاده می کنند. دراین راستا عوامل مختلفی همچون فرم وارتفاع ساختمانها، وحضور سبزینگی در فضاهای شهری همچون نمای‌سبز، درجریان مستمرباد میتواند نقش قابل توجهی ایفاکرده و بر پراکنش ذرات‌آلاینده موثر‌باشد. مطالعه‌حاضر دراین زمینه و باهدف بررسی تاثیر فرم‌وارتفاع و نیز نمای‌سبز ساختمان‌های‌بلند بر چگونگی پراکنش ذرات‌آلاینده، باشناخت جریان هوای‌طبیعی منطقه یک شهرتهران انجام شده‌است. دراین پژوهش بااستفاده از روشهای توصیفی-تحلیلی و مقایسه‌ منطقی با بکارگیری تکنیک شبیه‌سازی با استفاده ازنرم‌افزارهای ENVI-met و ANSYS CFX به بررسی و تحلیل رفتارباد پیرامون بنا و پراکنش آلاینده‌ها پرداخته شده‌است. روش گردآوری اطلاعات ازطریق مطالعات کتابخانه-ای و برداشت میدانی صورت گرفته‌است. نتایج به انتخاب گزینه بهینه باتوجه به مدلسازی انجام شده ازبین 9 مدل متفاوت ساختمان‌بلندمرتبه با سه تیپ فرم‌پلانی گوناگون وسه دسته ارتفاع متفاوت، بدست آمد. تغییر فرم و ارتفاع ساختمان‌ها تاثیر چشم-گیری بر جریان هوای طبیعی و سرعت باد پیرامون بنا دارد از این میان گزینه بهینه با نمای سبز نیز بررسی گردید تا تاثیر نمای سبز بر پراکندگی آلاینده‌ها مشخص گردد. مکان‌یابی نادرست و غیراصولی ساختمانهای بلند باعث تغییر الگوی طبیعی وزش‌باد و درنتیجه موجب بروز اثرات‌ثانویه ناشی از رکود یا تشدیدجریان‌باد خواهدشد ولذا بر پراکنش ذرات معلق آلاینده موثر است. دراین پژوهش نتایج حاصل از مدلسازی انجام شده میزان ماندذرات‌معلق‌آلاینده را دراطراف 9مدل ساختمان بلند نشان‌می‌دهد که ازاین میان فرم مربع با20‌طبقه ارتفاع درموقعیت مشخص شده مناسب‌تر ازسایرگزینه‌ها می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

مشخصات کالبدی ساختمان‌های بلند؛ پراکنش ذرات معلق آلاینده؛ جریان هوای طبیعی؛ EnviMET؛ ANSYS

مراجع

Abhijith, A., Kumar, P., & Gallagher, J. (2017). Air pollution abatement performances of green infrastructure in openroad and built-up street canyon environmentse-A review. Atmospheric Environment, 162, 71-86.

Ahuja, A., & Dalui, S. (2006). Unpleasent Pedestrian Wind Conditions Around Building. Asian Journal of Civil Engineering (Building and Housing), 7(2), 147- 154.

Bemquerer, F., Rasia, C., & Leitekruger, E. (2010). A Method for Simulating NOx Dispersion in an Urban Area Using ENVI-met, ACM. New York, USA, April2010 (188), 1-8.

Bourbia, F., & Boucherriba, F. (2010). Impact of street design on urban microclimate for semi arid climate (Constantine). Renewable Energy, 35(2), 343-347

Brown DeKay, M. (2010). Sun, Wind & Light: Architectural Design Strategies. Translated by Saeid Aghaei, 2th ed. Tehran: Parham Publication. (in Persian)

Bruse M, 2014, www.envi-met.de.

Colvile, EJ., Hutchinson, EJ., Mindel, JS., & Warren, RF. (2001) The transport sector as a source of air pollution. Atmospheric Environment, 35(9), 1537-1565.

Eskridge, RE., & Rao, ST. (1986). Turbulent Diffusion Behind Vehicles: Experimentally Determined Turbulence Mixing Parameters. Atmospheric Environment, 20, 851-860.

Etabi. F., Abaspour, M., Karbsi, A.R. (2007). Modeling of Emissions Suspended Particles Using ADMS-urban Model. Environmental Science and Technology, 9(1), 1-15. (in Persian)

Fenger J. Urban air quality. (1999). Atmospheric Environment. 33:4877-900.

Gaednia, B., Mirbakhsh, M., Haghshenas, A. (2009). Methods of Laboratory Analysis of Water, Soil, Air. Translation, Author: P.K. Kutpa, The Green Wave publisher.

Gasami T., Aliakbari Bidokhti, A.A., Sedaghatkerdar A., & Sahraiean F. (2007). Study of Synoptic Conditions at Several Critical Period the Air Pollution in Tehran. Environmental Science and Technology, 9(3-34), 229-238. (in Persian)

Ghanbari, H.A, Azizi, Gh. (2009). Numerical Simulation of Air Pollution in Tehran Based on Wind Patterns. Journal of Physical Geography Research, 68, 15-32. (in Persian)

Giasadin, M. (2006). Air pollution sources, effects and control. Tehran University Pub.

Hosseini, SH., Salehi, A. & Shokry,E. (2016). A Study on Impact of Vegetation and Green Roof on Increasing the Wind Speed and Pollutants Dispersion in the Urban Canyons Based on Computational Fluid Dynamics Model. Iran. J.Health & Environ., 9(3), 397-410. (in Persian)

Hui, S.C.M., & Zhao, Z. (2013). Thermal Regulation Performance of Green Living Walls in Buildings. In Proceedings of the Joint Symposium 2013: Innovation and Technology for Built Environment, Hong Kong, China, 12 November 2013.

Hurley, P. (2007). Modelling Mean and Turbulence Fields in the Dry Convective Boundary Layer with the Wddy-Diffusivity/Mass-flux Approach. Boundary-Layer Meteorol, 125, 525–536.

Kim, H., Kim, T., & Leigh, S. (2014). Assessment of Pedestrian Wind Environment of High-rise Complex Using CFD Simulation, Sustainable Procurement in Urban. Regeneration and Renovation Northern Europe and North-West Russia, 1-8.

Luhar, A.K., & Hurley, P.J. (2003). Evaluation of TAPM, a Prognostic Meteorological and Air Pollution Model, Using Urban and Rural Point-source Data. Atmospheric Environment, 37(2003), 2795–2810.

Nielinger, J., Rainer, R., Höfl, H.C., & Kost,W. (2005). Lagrange VERSUS Eulerian Dispertion Modeling Comparsion For Investigation Concerning Air Pollution Caused By Traffic. 9th Int. Conf. on Harmonisation within Atmospheric Dispersion Modelling for Regulatory Purposes. 129-132

Peng Wang, H.M. (2011). Random-walk Model Simulation of Air Pollutant Dispersion in Atmospheric Boundary Layer in China. Environ Monit Assess, 172, 507–515.

Radic, Mina., Brkovi´c Dodig, Marta., & Auer, Thomas. (2019). Green Facades and Living Walls—A Review Establishing the Classification of Construction Types and Mapping the Benefits, Sustainability, 11, 4579.

Rahnamaei, MT.(1990). Topics and Methods of Urban Planning.3th ed. Center for Architecture and Urban Studies, Tehran; Chap Goster Publication. (in Persian)

Rui, L., Buccolieri, R., Gao, Z. et al. Build. Simul. (2019). Study of the effect of green quantity and structure on thermal comfort and air quality in an urban-like residential district by ENVI-met modelling. Building Simulation, 12(2), 183–194.

Salizzoni P, Soulhac, L., Mejean, P., & Perkins, RJ. (2008). Influence of a Two Scaleroughness on a Neutral Turbulent boundary Layer. Boundary-Layer Meteorology, 127(1), 97-110.

Shamsipour, A., Najibzadeh, F., & Hosseinpour, Z. (2013). Simulation of Tehran Air Pollution Dispersion Model in Windy Air. Geography Enviroment Hazards. 4,19-36. (in Persian)

Shareipoor, Z. (2009). Assessing Changes Seasonal and Daily Air Pollutants and Its Relationship with Weather Parameters.  Journal of Physics Earth and Space 2,119. (in Persian)

Soares, P.M.M.,  Miranda, PM.A.,  Siebesma, A.P., & Teixeira, J. (2004). An Eddy-diffusivity/mass-flux Parameterisation for Dry and Shallow Cumulus Convection. Quart J Ray Meteorol Soc, 130, 3365–3383.

Soares, P.M.M.,  Miranda, P.M.A., & Teixeira, J. (2007). An Eddy Diffusivity/Mass-flux Boundary Layer Parameterization Based on the TKE Equation: a Dry Convection Case Study. Física de la Tierra, 19, 147-161.

Tiwary, A., Robins, A., Namdeo, A., & Bell, M. (2011). Air Flow and Concentration Fields at Urban Road Intersections for Improved Understanding of Personal Exposure. Environment International, 37(5),1005-18.

Tominaga, Y., Mochida, A., & Yoshie, R. (2008). AIJ Guidelines for Practical Applications of CFD to Pedestrian Wind Environment Around Buildings. Journal of Wind Engineering and Industrial Aerodynamics, 96(2008), 1749-1761.

Yang, A., Wen, C., Wu, Y., Juan, Y., Su, Y. (2013). Wind Field Analysis for a High-rise Residential Building Layout in Danhai, Taiwan. Proceedings of the World Congress on Engineering, 2(3-5), 843-848.

Zawar-reza, p.,  Appelhans, T., Gharaylou, M., Shamsipur, A. (2010). Meso Scale Control on Particulate Matter Pollution for Mega City in a Semi-arid Mountainous Environment. Environment and Pollution, 4(1/2),166-183.

Zawar-Reza, P., Simon, K., & Jamie, P. (2005). Evaluation of a Year-long Dispersion Modelling of PM10 Using the Meso-scale Model TAPM for Christchurch. New Zealand. Science of the Total Environment, 349(1-3), 249– 259.