تحلیل شاخص‌های شهر هوشمند در شهر زاهدان

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 19، دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 59، شهریور 1401، صفحه 535-546   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمداکرم جمشیدزهی¹؛ مریم کریمیان بستانی^{* 2}؛ معصومه حافظ رضازاده³

¹دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

²استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

³استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

چکیده

شهر هوشمند شهری است که بر پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات بنا می‌شود تا در آن ارائة‌ خدمات به شهروندان به بهترین نحو بهبود یابد. هدف این پژوهش تحلیل شاخص‌های شهر هوشمند در سطح مناطق شهر زاهدان است. پژوهش به لحاظ ماهیت، کاربردی بوده و روشی توصیفی تحلیلی دارد. گردآوری اطلاعات در آن به روش کتابخانه‌ای و پیمایشی صورت گرفته است. نمونه آماری متشکل از 384 نفر از ساکنان مناطق مطالعاتی بوده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌ تی تک نمونه‌ای، تحلیل واریانس یک طرفه و تحلیل رگرسیون چندگانه و به کمک نرم‌افزار SPSS صورت گرفته و ترسیم نقشه‌ها با استفاده از قابلیت‌های ARCGIS انجام شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه‌ای نشان داد که از میان شاخص‌های مورد بررسی، شاخص مردم هوشمند با رقم ۹۶/۲ و شاخص حکمروایی هوشمند با رقم ۵۶/۲ به‌ترتیب بالاترین و پایین‌ترین سطح هوشمندی را داشته‌اند و هر دو در سطحی پایین‌تر از سطح میانگین قرار دارند. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نیز دلالت بر این داشته که جز در مورد شاخص محیط زیست، بین شاخص‌های شهر هوشمند در مناطق پنج گانه شهر زاهدان ارتباط معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که میان شاخص‌های شهر هوشمند و میزان تحقق پذیری شهر هوشمند رابطة معنا داری وجود دارد. در این زمینه، شاخص جابه‌جایی هوشمند با مقدار بتای ۲۳۶/۰ بیشترین تأثیر و شاخص مردم هوشمند با مقدار بتای ۲۰۹/۰ کمترین تأثیر را بر میزان تحقق‌پذیری شهر هوشمند در شهر زاهدان داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

شهر هوشمند؛ توسعه؛ زاهدان

مراجع

Ahmadi, Gh. (2017). Spatial Analysis of Smart Urban City Indicators in Ilam, Master's Thesis in Geography and Urban Planning, Bakhtar Ilam Higher Education Institute. (in Persian)

Ahmadi, Gh., & Naderi Krundan, S. (2013). A Comparative study of quality of life in the neighborhoods of new and old urban contexts a case study of Qods Town and Qatarchian neighborhood Sanandaj city. Journal of Urban Studies, 8, 71-81. (in Persian)

Behzadfar, M. (2019), Reducing environmental problems in organic and old textures with the smart city approach (literature review and field studies using network analysis technique (ANP). Journal of Urban Management, 18(54), pp 128-115. (in Persian)

Caragliu, A., Del Bo, C., & Nijkamp, P. (2011). Smart Cities in Europe. Journal of urban technology, 18(2), 65-82.

Correia, L. M., Wunstel. (2011). Smart Cities Applications and Requirements, Net Works European Technology Platform, on line, smit. vub. ac. be

Fasihi, H, (2015). Environmental Approach to Urban Planning. First Edition, Tehran: Fasihi Publications. (in Persian)

Kamandari, M., Rahnama, M.R. (2017). Evaluation of Smart City Indicators in the Four Region

of Kerman. Journal of Geographical Space, 17(58), 209-226. (in Persian)

Kanaani Moghadam, S., Shia, I., Behzadfar, M., & Saeedeh Zarabadi, Z.S. (2019). The Explanation of Urban Land Use Planning Approach in Smart City by using the Promethee Method (Case Study: District 22 of Tehran Municipality). journal of resilient city, 2(6), 1-19. (in Persian)

Kiani, A. (2011). Smart City Necessity of the Third Millennium in Integrated Interactions of E-municipality (providing conceptual-executive model with emphasis on Iranian cities). Geographical Journal of preparation, 41, 64-39. (in Persian)

Litman, T. (2015). Evaluating Criticism of Smart Growth, Victoria Transport Policy Institute, VTPI. www.vtpi.org (

Lomab, M., & Pribyla, O. (2020). Smart city Model Based on Systems Theory. International Journal of Information Management, Available online 19 February 2020, 102092.

Lotfi, S., Nikpour, A., & Mahdavi, S. (2017). Assessing the Relationship between Smart City and Reducing Public Transportation Problems in Sari. Journal of Geography and Urban-Regional Planning, 24, 21-38. (in Persian)

Marzouk, M., & Othman, A. (2020). Planning Utility Infrastructure Requirements for Smart Cities Using the Integration Between BIM and GIS. Sustainable Cities and Society, 57, 102-120

Meijer, A., & Bolívar, M. P. R. (2016). Governing the Smart city: a Review of the literature on Smart Urban Governance. International Review of Administrative Sciences, 82(2), 392-408.

Moradi, Sh. (2019). Investigating the Thematic Course of Studies in the Field of Smart City. Journal of Scientific Survey, 5(1), 139-160. (in Persian)

Nahavandi, A. (2010). Smartening Tehran The way to save from Pollution. Hamshahri Newspaper, 5(19), 35-53. (in Persian)

Pourahmad, A., Ziari, K., Hatami Nejad, H., & Parsa Pashaabadi, Sh. (2018). Smart City: Explanation the necessities and requirements of  Tehran of City to become smart. Journal of New Attitudes in Human Geography,  10(2), 1-22. (in Persian)

Pourahmad, A., Ziari, K., Hatami Nejad, H., & Parsa Pashaabadi, Sh. (2018). Smart City Concepts and Features. Journal of Bagh-e Nazar, 5(58), 5-26. (in Persian)

Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (2016). Smart City and its Legal   Requirements, Report of the Office of New Studies and Technologies, serial number 14971. (in Persian)

Sajjadi, Zh., & Aghaei, P. (2016). Assessing the Components of the Smart City in Urban Spaces with a Critical Approach to the Theory of Smart Urban Growth (Case: Velenjak Neighborhood, Tehran's first region). Journal of Urban Management Studies, 8(25), 39-49. (in Persian)

Shakari Yazdanabad, Sh., &  Behzadfar, M. (2019). Reducing Environmental Problems in Organic and old Textures with a Smart city Approach: The literature Review and Build the Framework of Field Studies Using Network Analysis Techniques (ANP). Journal of Urban Management, 18(54), 115-128. (in Persian)

Iranian Statistic Center. (2016). Final Results of the Public Census of Population and Housing in Zahedan. (in Persian)

Yamagata, Y., & Seya, H. (2013). Simulating a Future Smart City: An Integrated Land Use-energy Model. Applied Energy, in Parss Corrected Proof, Available online 20 February 2013.