پیش‌بینی رضایت‌زناشویی و تاب‌آوری بر اساس سبک دلبستگی در دانشجویان متأهل

فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی

دوره 12، شماره 44، خرداد 1400، صفحه 71-81   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ساره رسایی^{* 1}؛ لیلا عروتی‌موفق²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، ایران

²استاد گروه روانشناسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش­بینی رضایت زناشویی و تاب­آوری بر اساس سبک­ دلبستگی در دانشجویان متأهل شهر همدان انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی از نوع همبستگی است. روش: جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان بود. روش نمونه­گیری تصادفی نسبی و برای تعیین حجم نمونه از فرمول تاباچنیک و فیدل (2007) استفاده شد که بر اساس آن تعداد حجم نمونه 105 نفر (104+ تعداد متغیرهای پیش­بین) برآورد شده که به جهت احتیاط 120 نفر در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده­ها شامل پرسشنامه سبک­های دلبستگی هازن و شیور (1987)، پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ (1989) و پرسشنامه تاب­آوری کانر و دیویدسون (2003) بود. برای آزمون فرضیه­های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزار SPSS نسخه 25 استفاده شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که سبک‌های دلبستگی توان تبیین رضایت زناشویی را دارند همچنین سبک­های دلبستگی توان تبیین تاب­آوری را دارند. بین رضایت زناشویی با سبک دلبستگی ایمن رابطه معنادار مثبت وجود دارد. بین رضایت زناشویی با سبک دلبستگی اجتنابی رابطه معنادار منفی وجود دارد. بین رضایت زناشویی با سبک دلبستگی دوسوگرا رابطه معنادار منفی وجود دارد. بین تاب‌آوری با سبک دلبستگی ایمن رابطه معنادار مثبت وجود دارد. بین تاب‌آوری با سبک دلبستگی اجتنابی رابطه معناداری وجود ندارد. تاب‌آوری با سبک دلبستگی دوسوگرا رابطه معنادار منفی وجود دارد. نتیجه­گیری: با توجه به نتایج پژوهش می­توان بیان کرد که تاب­­آوری و سبک دلبستگی ایمن در رضایت زناشویی زوجین مؤثر هستند و مراکز مشاوره زوجین می­توانند از این دو سازه روانشناختی برای ارتقای رضایت زوجین استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

سبک‌دلبستگی؛ رضایت‌زناشویی؛ تاب‌آوری؛ زنان و مردان متأهل

مراجع

اخوان عبیری، فاطمه؛ شعیری، محمدرضا؛ غلامی فشارکی، محمد. (1398). رابطه سبک دلبستگی و پریشانی روان شناختی باتوجه به نقش واسطه­ای ذهن آگاهی. دو ماهنامه علمی پژوهشی، 23(1)، 89-101.

اکبری، زهرا؛ وفایی، طیبه؛ خسروی، صدراله. (1390). بررسی رابطه بین سبک­های دلبستگی و میزان تاب­آوری همسران. مجله طب جانباز، 3(10)، 12-17.

پاسیار، سولماز؛ موسوی، سیدولی­اله؛ رضایی، سجاد. (1397). پیش­بینی تاب­آوری کودکان کار بر اساس راهبردهای کنارآمدن با تنیدگی و سبک­های دلبستگی. فصلنامه سلامت روان کودک، 5(4)، 1-12.

حسینی­نژاد، سیداحمد؛ درستکارمقدم، حسین. (۱۳۹۵). رابطه بین سبک­های دلبستگی و خود تاب‌آوری با رضایت زناشویی معلمان مقطع متوسطه مشهد. چهارمین همایش ملی مشاوره و سلامت روان. قوچان، 5(2)، 1-14.

حمیدی، فریده. (1386). بررسی رابطه سبک­های دلبستگی با رضایت زناشویی در دانشجویان. خانواده پژوهی، 3 (9)، 443-453.

خلعتبری، جواد؛ بهاری، صونا. (1389). ارتباط بین تاب آوری و رضایت از زندگی. نشریه روانشناسی تربیتی، 1(2)، 83 - 94 .

خوش­لهجه صدق، مریم؛ صلیبی، ژاسنت. (1394). بررسی رابطه سبک­های دلبستگی و سلامت عمومی با رضایتمندی زناشویی در کارکنان زن متأهل دانشگاه تربیت مدرس. جامعه ­پژوهی فرهنگی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 6(1)، 75 -107.

دلاور، علی. (1388). مبانی نظری و علمی پژوهشی در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: انتشارت رشد. چاپ هفتم.

راهپیما، سمیرا؛ شیخ­الاسلامی، راضیه. (1395). نقش واسطه­ای هویت معنوی در رابطه بین دلبستگی به والدین و همسالان با تاب­آوری. روانشناسی معاصر، 1(21)، 47-62.

رسولی،مریم؛ نوابی ­نژاد، شکوه؛ ثنایی­ ذاکر، باقر. (1397). رابطه بین الگوهای ارتباط زوج­های دانشجو و الگوهای ارتباط والدین آنها. مجله تحقیقات زنان، 2(4 )، 91 -83.

سجادی، فریدون؛ فقیرپور، مقصود. (1395). رابطه سبک­های دلبستگی با رضایت زناشویی دانشجویان زن متاهل. کنگره علوم اسلامی. دوره اول. دانشگاه تهران، 2(1)، 46-61.

سلیمانیان، علی اکبر. (1373). بررسی تأثیر تفکرات غیرمنطقی (براساس رویکرد شناختی) بر نارضایتی زناشویی. پایان­نامه کارشناسی ارشد مشاوره. دانشگاه تربیت معلّم.

شریف­نیا، فریده. (1380). رابطه بین رضایت از ازدواج و افسردگی مادران و ارتباط این متغیرها با سازگاری فردی اجتماعی و عملکرد تحصیلی فرزندان دختر دوره راهنمایی آنان در شهرستان اهواز. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه شهید چمران اهواز.

صابونچی، فرانک؛ دوکانه­ای­ فرد، فریده؛ بهبودی، معصومه. (1399). الگوی ساختاری رضایت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه با میانجی‌گری هیجان­خواهی.  فصلنامه روان شناسی کاربردی، 14(1), 119-138.

غلامزاده بافقی، طیبه؛ جمالی بافقی، طیبه. (1397). بررسی رابطه بین عضویت در شبکه­های اجتماعی مجازی و رضایت زناشویی در بین دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافق. پژوهش در نظام­های آموزشی، 4(3)، 1151-1165.

فلاح­زاده ابرقویی، مریم؛ تقی­نژاد، نوشین. (۱۳۹۶). رابطه بین سبک­های دلبستگی با رضایت زناشویی. سومین همایش تازه­های روانشناسی مثبت­نگر. بندرعباس. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس.

کیانی، احمدرضا؛ فتحی، داوود؛ هنرمند قوج بیگلو، پژمان؛ عبدی، سیما؛ استاجی، رضا. (1399) رابطه سبک­های دلبستگی، حمایت اجتماعی و سبک­های مقابله­ای با تاب­آوری روانشناختی در افراد دارای تجربه سوگ، ارائه مدل تحلیل مسیر. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی. دانشگاه علامه طباطبایی. 11(41)، 157-180.

نوحی، شهناز؛ حاتمی، حمیدرضا؛ جان بزرگی، مسعود؛ بنی جمالی، اشرف­السادات. (1396). اثربخشی آموزش فرزند پروری ترکیبی زیستی، اجتماعی، به مادران بر خودکارامدی ادراک شده کودکان فزون وزن. دو فصلنامه علمی_پژوهشی شناخت اجتماعی، 6(1)، 73- 87.

Alder, M. C., Yorgason, J. B., Sandberg, J. G., & Davis, S. (2018). Perceptions of parents' marriage predicting marital satisfaction: The moderating role of attachment behaviors. Journal of Couple & Relationship Therapy, 17(2), 146-164.

Bandura, A. (2007). An agentic perspective on positive psychology the science of human flourishing. (Ed) ISJL, editor. New York: Praege.

Bello, R., Brandau_Brown, F., & Ragsdale, J.D. (2008). Attachment style, marital satisfaction, commitment, and communal strength effects on relational repair message interpretation among remarrie. Journal Of Communication Quarterly, 56 (1): 1_16.

Berry, K., Roberts, N., Danquah, A., & Davies, L. (2014). An exploratory study of associations between adult attachment, health service utilisation and health service costs. Psychosis, 6(4), 355-358.

Blacher, J., Begum, G. F., Marcoulides, G. A., & Baker, B. L. (2013). Longitudinal perspectives of child positive impact on families: Relationship to disability and culture. American Journal on Intellectual and developmental disabilities, 118(2), 141-155.

Bowlby, J. (2005). A secure base: Clinical applications of attachment theory (393). Taylor & Francis.

Chen, C. (2016). The role of resilience and coping styles in subjective well-being among Chinese university students.The Asia-Pacific Education Researcher,25(3), 377-387.

Conner, D.H. (2005). Examine subtypes of behavior problems among 3-years old children, part II: investigating differences in parent psychopathology, couple conflict, and other family stressors. Journal of abnormal child psychology, 2(1), 121-135.

Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐ avidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety, 18(2), 76-82.

Darnhofer, I., Lamine, C., Strauss, A., & Navarrete, M. (2016). The resilience of family farms: Towards a relational approach. Journal of Rural Studies, 44, 111-122.

Dolan, F. E. (2011). Re-reading Rape in "The Changeling". Journal for Early Modern Cultural Studies, 11(1), 4-29.

Edmondson, D. G., & Olson, E. N. (1989). A gene with homology to the myc similarity region of MyoD1 is expressed during myogenesis and is sufficient to activate the muscle differentiation program. Genes & development, 3(5), 628-640.

Ein-Dor, T., Mikulincer, M., Doron, G., & Shaver, P. R. (2010). The attachment paradox: How can so many of us (the insecure ones) have no adaptive advantages? Perspectives on Psychological Science, 5(2), 123-141.

Enrich, C., & Evans, W. H. (1989). Antibodies to hepatic endosomes. Identification of two endosome antigens. European journal of cell biology, 48(2), 344-352. 

Friedli, L. (2009). Mental health, resilience and inequalities.WHO Regional Office for Europe,1-3.

Ginevra, M. C., Di Maggio, I., Santilli, S., Sgaramella, T. M., Nota, L., & Soresi, S. (2018). Career adaptability, resilience, and life satisfaction: A mediational analysis in a sample of parents of children with mild intellectual disability. Journal of Intellectual & Developmental Disability,43(4), 473-482.

Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of personality and social psychology, 52(3), 511.

Heifetz, M., Brown, H. K., Abou Chacra, M., Tint, A., Vigod, S., Bluestein, D., & Lunsky, Y. (2019). Mental health challenges and resilience among mothers with intellectual and developmental disabilities. Disability and Health Journal, 12(4), 602-607.

Jenkins, J. K. (2016). The Relationship Between Resilience, Attachment, and Emotional Coping Styles.

Kalil, A., Ryan, R., & Chor, E. (2014). Time investments in children across family structures. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 654(1), 150-168.

Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (2020). Research on Marital Satisfaction and Stability in the 2010s: Challenging Conventional Wisdom. Journal of Marriage and Family, 82(1),100-116.

Lemmens, G. M., Buysse, A., Heene, E., Eisler, I., & Demyttenaere, K. (2015). Marital satisfaction, conflict communication, attachment style and psychological distress in couples with a hospitalized depressed patient. Acta Neuropsychiatrica, 19(2), 109-117.‏

Moller, K., Hwang, C. P., & Wickberg, B. (2016). Romantic attachment, parenthood and marital satisfaction. Journal of Reproductive and InfantPsychology , 24, 233- 240.

Moller, K., Hwang, P. C., & Wickberg, B. (2008). Couple relationship and transition to parenthood: Does workload at home matter?. Journal of reproductive and infant psychology, 26(1), 57-68.

Morgan, H. J., & Shaver, P. R. (1999). Attachment processes and commitment to romantic relationships. In Handbook of interpersonal commitment and relationship stability (109-124). Springer, Boston, MA.‏  Müller, F. H., & Louw, J. (2004). Learning environment, motivation and interest: Perspectives on self-determination theory. South African Journal of Psychology, 34(2), 169-190.

Patrick, S., Sells, J. N., Giordano, F. G., & Tollerud, T. R. (2007). Intimacy, differentiation, and personality variables as predictors of marital satisfaction. The family journal, 15(4), 359-367.‏

Pelege, O. (2008). The ralation between differentiation of Self and marital satisfaction: What Can Be Learned From Married People Over the Course of Life? The American Journal of Family Therapy, 36: 388-401.

Power, O. (2019). An Investigation of the Association between Adult Attachment Styles, Emotional Intelligence and Marital Satisfaction as an outcome. Dublin, National College of Ireland.

Tabachnick, B., Fidell, L., & Ullman, J. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5): Pearson Boston: MA.

Van , den.B.,  Maarten,  V., Hans , D.e. W., &  Willy ,  L.(2008). Explaining   the relationships  between  job  characteristics,  burnout,  and  engagement:  The  role  of basic psychological need satisfaction, Work & Stress ,22(3):277-294.

Vegsund, H. K., Reinfjell, T., Moksnes, U. K., Wallin, A. E., Hjemdal, O., & Eilertsen, M. E. B. (2019). Resilience as a predictive factor towards a healthy adjustment to grief after the loss of a child to cancer.PloS one,14(3).

Waller, M. A. (2001). Resilience in ecosystemic context: Evolution of the child.  American Journal of Orthopsychiatry, 71, 290-297.

Whisman, M. A., Gilmour, A. L., & Salinger, J. M. (2018). Marital satisfaction and mortality in the United States adult population. Health Psychology, 37(11), 1041.

Yedirir, S., & Hamarta, E. (2015). Emotional Expression and Spousal Support as Predictors of Marital Satisfaction: The Case of Turkey. Educational Sciences: Theory and Practice, 15(6), 1549-1558.