تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,005 |
تعداد مقالات | 83,619 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,305,664 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,360,056 |
اثبات عدم حجیت اقوال صحابه با استناد به صحیح بخاری | ||
فصلنامه مطالعات قرآنی | ||
مقاله 21، دوره 12، شماره 47، مهر 1400، صفحه 505-536 اصل مقاله (683.2 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qsf.2021.684516 | ||
نویسنده | ||
سید علی ربانی موسویان | ||
استادیار، عضو هیأت علمی، گروه فقه و حقوق، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران | ||
چکیده | ||
در میان اصولیون اهل تسنن عدهای قائل به دلیلیت آراء صحابه بوده و در مقابل عدهای دیگر این ادعا را با ادله عقلی و نقلی مردود دانستهاند. فارغ از ادله طرفین به نظر میرسد هر دو گروه از منابع اصیل روایی خود غفلت ورزیدهاند. رجوع به معتبرترین کتب حدیثی نزد عامه، میتواند بهترین و منصفانهترین میزان برای فصل الخطاب این نزاع اصولی بلکه فرا اصولی باشد. صحیح بخاری که نزد جمهور اهل تسنن بعد از قرآن کریم اصح و اهم کتبی میباشد که از بررسی سندی بی نیاز است مشتمل بر روایاتی است که میتواند پاسخ به این مسأله را تبیین نماید، وجود احادیث نبوی شکی باقی نمیگذارد که نمیتوان تمامی صحابه حتی برخی از مشاهیر آنها را در ایمان و عدالت یکسان دانست و تمامی سخنان و رفتار آنان را صواب پنداشت و به طریق اولی نمیتوان اقوال آنان را حجت دانست و بر اساس آن فتوایی صادر نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
عدم حجیت؛ صحیح بخاری؛ عدالت؛ شیخین؛ عمر بن خطاب | ||
مراجع | ||
کتابنامه
قرآن کریم.
ابن ابی شیبه، عبدالله بن محمد. 1409ق، المصنّف، چاپ اول، بیروت: دار الفکر.
ابن ابی عاصم، ابی بکر عمرو بن ابی عاصم ضحاک. 1413ق/1993م، السّنة، چاپ دوم، بیروت: المکتب الاسلامی.
ابن حبان، محد بن حبان البستی. 1408ق/1988م، الصحیح، چاپ اول، بیروت: مؤسسة الرسالة.
ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی. 1410ق، فتح الباری فی الشرح البخاری، چاپ اول، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن حجر هیتمی، احمد بن محمد مکی. بی تا، الصواعق المحرقة، قاهره: مکتب القاهره.
ابن خزیمه، ابی بکر محمد بن اسحاق بن خزیمه السلمی. 1412ق/1992م، صحیح ابن خزیمه، چاپ دوم، بی جا: المکتب الاسلامی.
ابن راهویه، اسحاق بن ابراهیم. 1412ق، مسند ابن راهویه، المدینة المنورة: مکتبة الایمان.
ابن سعد زهری، محمد بن سعد. 1418ق، الطبقات الکبری، چاپ دوم، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن عبد ربّه، ابی عمر احمد بن محمد اندلسی. 1381ق/1962م، العقد الفرید، چاپ دوم، بیروت: دار الکتاب العربی.
ابن قتیبه دینوری، ابو محمد عبدالله بن مسلم. بی تا، الامامة والسیاسة، مؤسسة نشر حلبی والشرکاء.
ابن ماجه قزوینی، محمد بن یزید. 1418ق، سنن ابن ماجه، چاپ اول، بیروت: دار الجیل.
ابو حیان اندلسی، محمد بن یوسف. 1412ق، تفسیر البحر المحیط، تحقیق زهیر جعید، بیروت: دار الفکر.
ابو نعیم اصفهانی، احمد بن عبد الله. 1418ق، حلیة الاولیاء، چاپ اول، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابویعلی، الموصلی. 1404ق، مسند ابی یعلی، دمشق: دار المأمون للتراث.
ابی عوانه، یعقوب بن اسحاق اسفرائینی. بی تا، مسند ابی عوانه، بیروت: دار المعرفة.
احمد بن حنبل، احمد الشیبانی. 1415ق، مسند احمد، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
بخاری محمد بن اسماعیل جعفی. 1407ق، صحیح بخاری، بیروت: دار ابن کثیر.
بغوی، حسین بن مسعود. 1415ق، معالم التنزیل فی التفسیر والتأویل، چاپ4، بیروت: دار المعرفة.
بیهقی، احمد بن الحسین ابوبکر. 1424ق، السنن الکبری، چاپ سوم، بیروت: دار الکتب العلمیة.
جوینی حموئی، ابراهیم بن محمد. 1398ق، فرائد السمطین، چاپ اول، بیروت: مؤسسه محمودی.
حاکم نیشابوری، ابو عبد الله محمد بن عبد الله. 1411ق، مستدرک الصحیحین، چاپ اول، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ذهبی، ابو عبدالله محمد بن احمد. 1382ش، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، چاپ اول، بیروت: دار المعرفة و دار الکتب العلمیة.
ذهبی، ابوعبدالله محمد بن احمد. بی تا، تذکرة الحفّاظ، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
رضوانی، علی اصغر. 1387ش، نقدی بر نظریه عدالت و مرجعیت دینی صحابه، چاپ اول، قم: انتشارات دلیل ما.
سیوطی عبدالرحمن بن ابی بکر. 1414ق، الدرّ المنثور فی التفسیر المأثور، بیروت: دار الفکر.
سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر. 1420ق، تاریخ الخلفا، چاپ اول، مصر: دار الفجر للتراث.
شهرستانی، ابوالفتح محمد بن عبد الکریم. 1402ق، الملل والنحل، بیروت: دار المعرفه.
طبری، محبّ الدین احمد بن عبدالله. بی تا، الریاض النضرة، بیروت: دار الکتب العلمیة.
طبری، محمد بن جریر. 1408ق، جامع البیان فی تأویل آی القرآن، بیروت: دار الفکر.
طبری، محمد بن جریر. بی تا، تاریخ طبری، قم: منشورات کتابفروشی ارومیه.
عتوم، علی. بی تا، حرکة الرّدة، اردن: مکتبه الرسالة الحدیثة.
علیانسب، ضیاءالدین. 1385ش، صحابه در قرآن، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
عینی، بدر الدین. بی تا، عمدة القاری فی شرح البخاری، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فخر رازی، محمد بن عمر. 1415ق، مفاتیح الغیب معروف به التفسیر الکبیر، بیروت: دار الفکر.
قشیری، مسلم بن حجاج نیشابوری. بی تا، صحیح مسلم، بیروت: دار احیاء التراث.
کرمانی، محمد بن یوسف. 1401ق، کواکب الدراری فی شرح صحیح البخاری، چاپ دوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مالک ابن انس، ابوعبدالله الاصبحی. 1406ق، الموطأ، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
متّقی هندی، علی بن حسام. 1419ق، کنز العمّال فی سنن الاقوال والافعال، چاپ اول، بیروت: دار الکتب العلمیة.
نجمی، محمد صادق. 1389ش، سیری در صحیحین، چاپ چهارم، قم: بوستان کتاب.
واقدی، محمد بن عمر. بی تا، المغازی، تحقیق فارس جونس، قاهره: عالم الکتب.
هیثمی، علی بن ابی بکر. 1412ق، مجمع الزوائد ومنبع الفوائد، بیروت: دار الفکر.
مقالات
تقی پور، حسین. 1389ش، «حجیت قول صحابه»، علوم حدیث، دوره 15 شماره 2، تابستان، صص 207-225.
ربانی موسویان، سید علی و کاظم رحمان ستایش. 1391ش، «مقصود از قول صحابه»، پژوهشنامه فقه و حقوق اسلامی، سال پنجم، شماره 10، پاییز و زمستان، صص 73- 95.
سلیمی، هدی. 1393ش، «ولایت پذیری رسول خدا(ص) از منظر قرآن و روایات»، مطالعات قرآنی، شماره 18، صص 9-26.
صدقی، محمد. 1391ش، «عدالت صحابه و نقد ادله قرآنی آن»، پژوهشنامه معارف قرآنی، شماره 9، تابستان، صص 159-184.
قدردان قراملکی، محمد حسن. 1394ش، «قرآن و حجیت عمل صحابه»، پژوهشهای اعتقادی کلامی، شماره 17، بهار، صص77- 95. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 253 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 132 |