مقایسه تحلیلی رویکرد حاکم بر ترجمۀ قران ابوالفتوح رازی و گرمارودی با تفسیر عرفانی کشف‌الاسرار

عرفان اسلامی

دوره 18، شماره 69، مهر 1400، صفحه 317-336   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سهراب جینور¹؛ محمدحسن معصومی^{* 2}؛ نادعلی عاشوری‌تلوکی³

¹گروه الهیات، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد،ایران.

²استادیار گروه الهیات،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.(نویسنده مسئول)؛ گروه زبان و ادبیات عرب، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی،قم، ایران [e-mail]

³استادیار گروه الهیات، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

چکیده

قرآن کریم به­عنوان کتاب آسمانی همواره مورد توجه اندیشمندان مسلمان بوده و هر یک از آنان تلاش­کردند تا برداشت و تفسیر خود را به سبک خاصی به جامعه علمی خودشان ارائه­دهند. ابوالفتوح رازی، رشیدالدین میبدی و موسوی­گرمارودی از جمله کسانی هستند که در عرصه تفسیر و ترجمۀ قران گام‌های بزرگی برداشته‌اند. ابوالفتوح رازی یکی از برجسته‌ترین واعظان منطقۀ ری در قرن ششم هجری است. این سمت موجب گردیده­است تفسیر او سبک واعظانه داشته­باشد. از اقتضائات چنین سبکی توجه ویژه به روایات تفسیری است. رشیدالدین میبدی در کشف‌الاسرار آیات قرآن را در سه نوبت تفسیر­می‌کند و در ضمن آن از قرائت، شأن نزول، اخبار و احادیث و غیره به تفصیل سخن­می‌گوید و در نوبت ثالثه آیات را به مذاق صوفیان و عارفان توجیه و تأویل می‌کند. در این پژوهش که به­شیوۀ توصیفی تحلیلی است، کوشش­شده با مقایسۀ تفسیر کشف‌الاسرار و تفسیر روض­الجنان ابوالفتوح رازی ـ که هر دو در قرن ششم نوشته­شده­است ـ تفسیر و ترجمۀ جدید موسوی­گرما رودی و نیز تأثیر دیدگاه‌های عرفانی میبدی بر تفاسیر دیگر نـشان­داده­شود.

کلیدواژه‌ها

تفسیر عرفانی؛ ترجمۀ قرآن؛ ترجمۀ گرمارودی؛ کشف‌الاسرار؛ روض‌الجنان

مراجع