واکاوی نظریه حق قصاص ولی دم در جنایت های مشارکتی با تاکید بر عدالت کیفری

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 12، دوره 14، شماره 51، فروردین 1400، صفحه 217-235   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2021.1936455.2125

نویسندگان

سعید سلامتی¹؛ مرضیه پیله‌ور^{* 2}؛ محمدجواد رجبی سلمان³

¹دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی ، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

²استادیار گروه الهیات، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران (نویسنده مسئول).

³استادیار گروه حقوق، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: یکی از مجازات ها، قصاص است که به موجب آن، اگر چند نفر در قتل یک نفر، شرکت داشته باشند، جواز قصاص همه آن ها وجود دارد. لذا در این مقاله درصدص هستیم تا اجرای این حق را بر اساس عدالت کیفری، تبیین نماییم.
روش: مقاله مزبور به صورت توصیفی- تحلیلی و به روش کتابخانه ای انجام گرفته است.
‌یافته ها: فقهای مشهور امامیه و جمعی از فقهای اهل سنت و به تبع ایشان، قانون مجازات اسلامی؛ بر این باورند که در قتل های دسته جمعی ( در صورت درخواست قصاص از سوی اولیای دم متوفی ) با پرداخت فاضل دیه نسبت به قصاص جمع اقدام می گردد.
نتیجه: اکثریت فقها، علت اجرای حکم قصاص جمع را جنبه ارعابی و بازدارندگی آن اعلام نموده اند. بدین معنی که افراد به دلیل ترسی که از نتیجه عمل خود دارند از جنایت های جمعی خودداری خواهند نمود و این امر با عدالت کیفری سازگارتر است.

کلیدواژه‌ها

عدالت؛ مجازات؛ بازدارندگی؛ قصاص؛ امنیت

مراجع