بررسی جرم شناختی اعتراض، آشوب و شورش با نگاهی به جایگاه آنها از منظر حقوقی

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

مقاله 1، دوره 12، شماره 48 - شماره پیاپی 2، آذر 1400، صفحه 1-20   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمود شفیع‌زاده¹؛ کرم جانی‌پور^{* 2}؛ محمد باقر عامرینیا³

¹دانشجوی دوره دکترای تخصصی حقوق کیفری و جرم‌شناسی، گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی

²دانشیارگروه حقوق گرایش جزا و جرم شناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.

³استادیار گروه فقه و حقوق، دانشکده حقوق و علوم اسلامی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج، یاسوج، ایران

چکیده

کنش هایی نظیر اعتراض، اغتشاش، شورش غالباً در اثر اموری چون، نابسامانی­ها و ناکامی­های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و... شکل می­گیرند. این کنش­ها که گاهی مسالمت آمیز و گاهی همراه با تخریب و تضعیف امنیت عمومی می باشد، نوعاً در راستای اعلام نارضایتی از وضع موجود و با هدف تقابل با حاکمیت و یا تغییر آن صورت می گیرد. اگر چه بسترهای پدیدآورنده سه مقوله یادشده یکسان است، اما از نقطه نظر جرم شناختی ماهیتی واحد دارند، همچنان که نگاه قانون در مورد آنها متفاوت است. بدین توضیح که تجمعات اعتراضی مسالمت آمیز اساساً جرم نیست، بلکه حقی قانونی و مشروع است. امروز ناآرامی و آشوب­های اجتماعی شهری، با وجود شرایط حساس سیاسی و اجتماعی کشور از جمله مسائل عادی و متداول تلقی می­شود، در جوامع مختلف، معمولاً آن را نشانة مردم سالاری و فضای باز سیاسی به شمار می­آورند.

کلیدواژه‌ها

تجمع؛ نافرمانی مدنی؛ آشوب؛ شورش

مراجع