ارائه الگوی معتبر برای برنامه درسی مبتنی بر توجه به همه خرده فرهنگ‌ها در نظام برنامه درسی ایران

پژوهش‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزشی

دوره 10، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 95-121   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

چکیده
    این پژوهش به دو هدف صورت گرفته است: نخست، بررسی وضعیت موجود و توجه به مولفه های مربوط به خرده فرهنگ­ها بر اساس دو عنصر اهداف و محتوای برنامه درسی ایران، دوم، طراحی و اعتبار سنجی الگوی مناسب بر اساس دیدگاه متخصصان برنامه درسی که در آن تبدیل به وضعیت مطلوب شود.
     روش پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی است که از طریق تحقیق ترکیبی از نوع اکتشافی، به بررسی و پاسخگویی سئوالات پژوهش می­پردازد. از آن جا که ماهیت پژوهش مستلزم بررسی و تحلیل دیدگاه ها، تجارب و نظرات استادان و صاحب نظران حوزه آموزش چندفرهنگی است، از روش پدیدارشناسی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه متخصصان حوزة برنامه درسی آموزش چندفرهنگی در آموزش و پرورش و دانشگاه های کشور بود که برای نمونه­گیری از آن ­ها، از روش نمونه گیری هدفمند مبتنی بر گلوله برفی استفاده شد. همچنین برای جمع آوری اطلاعات در سوال اول از روش تحلیل و بررسی کتاب­های مربوط و در سوال دوم و چهارم از رویکرد مصاحبه، بهره گرفته شده است.
    یافته­ها: نتایج به دست آمده در سوال نخست نشان داد که توجه به اقوام و فرهنگ­ها در اهداف و محتوای برنامه درسی دوره متوسطه اول، کمترین جایگاه را دارد. در سوال دوم، تمامی متخصصان و استادان دانشگاه­ها بر توجه به خرده فرهنگ­ها در برنامه درسی اذعان داشتند. آنها دیدگاه­های خود را در زمینه لحاظ کردن اهداف آموزشی، موضوعات و محتوای برنامه درسی مبتنی بر اقوام و فرهنگ­های ایرانی به عنوان دو عنصر برنامه درسی بیان کردند. با استفاده از کد گذاری اولیه، دو عنصر هدف و محتوا از میان نظرات آنها استخراج گردید. سپس بر اساس دیدگاه­های آنها الگویی مناسب برای توجه و دقت بیشتر به این مهم طراحی شد. الگوی طراحی شده، بیانگر توجه بیشتر مولفان و سیاستگذاران آموزش و پرورش به موضوع اهداف و محتوای برنامه درسی در توجه به اقوام و فرهنگ­ها است. این الگو از دیدگاه متخصصان و دست اندرکاران آموزشی و دانشگاهی معتبر تشخیص داده شد.
تاریخ دریافت 9/12/1399
تاریخ پذیرش 4/8/1400

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: خرده فرهنگ‌ها؛ برنامه درسی ایران؛ چندفرهنگی؛ اعتبار سنجی

مراجع