موانع پیاده سازی زنجیره تأمین سبز در شرکت های تولیدکننده سیمان

فصلنامه مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی (مدیریت صنعتی سابق)

مقاله 1، دوره 16، شماره 57، آبان 1400، صفحه 1-19   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/imj.2021.686115

نویسندگان

مسعود حقیقی نوجوکامبری¹؛ سینا ابویی مهریزی^{* 1}؛ مقتد الانام روانبخش²

¹گروه مدیریت، واحد صفادشت، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

چکیده

یکی از مهم‌ترین صنایع ایجاد کننده آلودگی‌های زیست‌محیطی، صنعت تولید سیمان و شرکت‌های فعال در این صنعت می‌باشد. ﺻﻨﻌﺖ ﺳﯿﻤﺎن از ﻧﻈﺮ درﺟﻪی اﻫﻤﯿﺖ، ﻫﻤﭙﺎی ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻮﻻد و ﭘﺘﺮوﺷﯿﻤﯽ اﺳﺖ و ﻫﻤﻮاره در اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻠﯽ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰیﻫﺎ و ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﮐﻼن و ﺗﻮﺳﻌﻪای ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﯾﯽ داﺷﺘﻪ از ﮐﺎرآﯾﯽ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. هدف مقاله حاضر شناسایی موانع پیاده‌سازی زنجیره تأمین سبز با دلفی فازی، وزن‌دهی و اولویت‌بندی هریک با تکنیک بهترین – بدترین فازی، ارزیابی و رتبه‌بندی صنایع سیمان آبیک، اصفهان و تهران در خصوص میزان عملکرد بهره‌گیری از زنجیره تأمین سبز با تکنیک‌ مپک می‌باشد. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از نظر جمع‌آوری‌ داده‌ها تحقیق میدانی است. مقاله حاضر به دنبال شناسایی موانع پیاده‌سازی زنجیره تأمین سبز در صنایع سیمان کشور می‌باشد، اکتشافی است. جامعه و نمونه آماری پژوهش حاضر را 12 نفر از مدیران ارشد حوزه لجستیک در شرکت‌های تولیدکننده سیمان تشکیل‌ می‌دهند. نتایج حاصل از غربال‌سازی مؤلفه‌ها با دلفی فازی نشان داد، الگوی بومی در پنج بعد و سی و چهار شاخص شناسایی شدند. نتایج حاصل از وزن‌دهی به موانع پیاده سازی زنجیره تأمین سبز با بهترین – بدترین فازی نشان‌ داد، بعد حمایت و پشتیبانی مهم‌ترین بعد، تکنولوژیکی رتبه دوم و ابعاد اقتصادی، دانش و آگاهی و محیطی به ترتیب رتبه‌های سوم تا پنجم را کسب نمودند. سپس شرکت‌های تولیدکننده سیمان با مدل پیشنهادی ارزیابی و با تکنیک‌مپک رتبه‌بندی گردیدند. در پژوهش حاضر تلاش نمودیم که با طراحی مدل بومی موانع پیاده‌سازی زنجیره تأمین سبز در صنایع تولیدکننده سیمان تا حدی این مهم را تحقق بخشیم.

کلیدواژه‌ها

زنجیره تأمین سبز؛ تکنیک دلفی فازی؛ روش بهترین- بدترین فازی (FBWM)؛ روش تصمیم‌گیری چند شاخصه مقایسه‌ای (MAPPAC)

مراجع

1. Azevedo, S. G. Govindan, K. (2012). An integrated model to assess the leanness and agility of the automotive industry, Resources, Conservation & Recycling, 66: 85-94.
2. Amani, M., Ashrafi, A., &  Dehghanan, H. (2017). Assessing the barriers to green supply chain adoption using fuzzy DEMATEL technique. IT Management Studies, 5 (19), 147-179.
3. Balaji, M., Velmurugan, V. & Prasath, M. (2014). Barriers in green supply chain management: an Indian foundry perspective. International Journal of Research in Engineering and Technology, 3 (7), 423-429.
4. Bai, C., Satir, A. (2020). Barriers for green supplier development programs in manufacturing industry. Resources, Conservation & Recycling, 158, 1-15.
5. Balasubramanian, S. (2012). A hierarchical framework of barriers to green supply chain management in the construction sector. Journal of Sustainable Development, 5 (10), 15-40.
6. Bose, I., & Pal, R. (2012). Do green supply chain management initiatives impact stock prices of firms?. Decission support systems, 52: 624- 634.
7. Charles, A., Lauras, M., & Luk Van, W. (2010). A model to define and assess the agility of supply chains: building on humanitarian experience, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 40 (8/9): 722-741.
8. Chen, Y. S. (2010). The drivers of green brand equity: green brand image, green satisfaction, and green trust. Journal of Business Ethics, 93 (2), 307-319.
9. Chen, Y. S., Lai, S. B., & Wen, C. T. (2006). The influence of green innovation performance on corporate advantage in Taiwan. Journal of business ethics, 67(4), 331-339.
10. Dashore, K., & Sohani, N. (2013). Green supply chain management-barriers & drivers: a review. International Journal of Engineering Research and Technology, 2(4), 2021-2030.
11. Dangelmaier, W., Blecken, A., Delius, R., and Klopfer, S. (2010) Adnavced Manufacturing And Sustainable Logistics, Springer, Germany.
12. Dawei, Z., Hamid, A. B. A., Chin, T. A., & Leng, K. C. (2015). Green Supply Chain Management: A Literature Review. Sains Humanika, 5 (2): 15- 21.
13. Diabat, A., Govindan, K., (2011). An analysis of the drivers affecting the implementation of green supply chain management. Resources, Conservation and Recycling, 55(6), 659–667.
14. Doorasamy, M., Garbharran, H. (2015). The role of environmental management accounting as a tool to calculate environmental costs and identify their impact on a company’s environmental performance. Asian journal of business and management, 3(1): 8-30.
15. Ghazilla, R., Sakundarini, N., Rashid, S. (2015). Drivers and barriers analysis for green manufacturing practices in Malaysian SMEs: A Preliminary Findings. Procedia CIRP, 26: 658 – 663.
16. Govindan, K.; S. Azevedo and V. Carvalho (2014). Lean, Green and Resilient Practices Influence on Supply Chain Performance: Interpretive Structural Modeling Approach”, International Journal of Environmental Science and Technology, no.12 (1), pp.15-34.
17. Green, K., Zelbst, P., Meacham, J., Bhadauria, V. (2012). Green supply chain management practices: impact on performance. Supply Chain Management, 17(3): 290-305.
18. Hervani, A, A., Helms, M, M., & Sarkis, J. (2005). Performance measurement for green supply chain management. Benchmarking an internatonal journal, 12(4): 330-353.
19. Hu, A. H., & Hsu, C. W. (2010). Critical factors for implementing green supply chain management practice: an empirical study of electrical and electronics industries in Taiwan. Management research review, 33 (6), 586-608.
20. Hugos, M.  (2006). Essentials of supply chain management.  Hoboken, New Jersey:  John Wiley and Sons, Inc.
21. Kaur, J. Sidhu, R. Awasthi, A. Chauhan, S.  Goyal, S. (2018). A DEMATEL based approach for investigating barriers in green supply chain management in Canadian manufacturing firms, Journal International of Production Research, 56(1-2):
22. Khushbu, V., & Shah, H. G. (2014). Barriers of Green Supply Chain Management. International Journal of Engineering Research & Technology, 3(5), 1657– 1665.
23. Kouhizadeh, M., Saberi, S., & Sarkis, J. (2021). Blockchain technology and the sustainable supply chain: Theoretically exploring adoption barriers. International Journal of Production Economics, 231, 107831.
24. Thennal VenkatesaNarayanan, P., Thirunavukkarasu, R., & Sunder M, V. (2021). Indispensable link between green supply chain practices, performance and learning: An ISM approach. Journal of Cleaner Production, 279, 123387.
25. Laosirihongthong, T., Adebanjo, D., & Choon Tan, K. (2013). Green supply chain management practices and performance. Industrial Management & Data Systems, 113(8): 1088-1109.
26. Laudon, K. and J. Laudon (2008); Management Information Systems: Managing the Digital Firm (10th Economy Editon). New Jersey. Prentice Hall.
27. Lee, S. M., Rha, J. S., Choi, D., & Noh, Y. (2013). Pressures affecting green supply chain performance. Management Decision, 51(8), 1753-1768.
28. Majumdar, A. And  Sinha, S. (2018). Modeling the barriers of green supply chain management in small and medium enterprises: A case of Indian clothing industry, Management of Environmental Quality: An International Journal, 29 (6):1110-1122.
29. Mathiyazhagan, K., Govindan, K., NoorulHaq, A., & Geng, Y. (2013). An ISM approach for the barrier analysis in implementing green supply chain management. Journal of Cleaner Production, 47 (1), 283-297.
30. Mathiyazhagan, K., Govindan, K., & Noorul Haq, A. (2014). Pressure analysis for green supply chain management implementation in Indian industries using analytic hierarchy process. International Journal of Production Research, 52(1): 188-202.
31. Min, H., & Kim, I. (2012). Green supply chain research: past, present, and future. Logistics Research, 4(2), 39-47.
32. Parmar, N. K. (2016).  Analysis Of Barriers For Implementing Green Supply Chain Management In Small and Medium Sized Enterprises (SMEs) of India. International Journal of Humanities and Management Sciences (IJHMS), 4(3): 219-223.
33. Paulraj, A. (2009). Environmental motivations: a classification scheme and its impact on environmental strategies and practices. Business Strategy and the Environment, 18(7), 453-468.
34. Qrunfleh, S., & Tarafdar, M. (2014). Supply chain information systems strategy: impacts on supply chain performance and firm performance. Int. J. Production economics, 147: 340-350.
35. Rimienė, K. (2011). Supply Chain Agility Concept Evolution (1990-2010), Journal of Economics and Management, 890-905.
36. Rahman, T., Mithun, A., Moktadir, A and Kusisarpong, S. (2019). Evaluating barriers to implementing green supply chain management: An example from an emerging economy. Production Planning & Control, 1-26.
37. Sarpong, K. Sarkis, J. Wang, X. (2016). Green Supply Chain Practices and Performance in Ghana’s Mining Industry: A Comparative Analysis based on DEMATEL and AHP, Int. J. Business Performance and Supply Chain Modelling, 8(4): 1-28.
38. Sarkis, J. (2012). A boundaries and flows perspective of green supply chain management. Supply Chain Management: An International Journal, 17(2), 202-216.
39. Sarkis, J., Zhu, Q., & Lai, K. H. (2011). An organizational theoretic review of green supply chain management literature. International Journal of Production Economics, 130(1), 1-15.