حملات سایبری و لزوم رعایت اصول اساسی حقوق بشر دوستانه در آنها

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 15، دوره 14، شماره 51، فروردین 1400، صفحه 227-305   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2021.1872408.1562

نویسندگان

آذر گیوکی¹؛ محمد علی کفایی فر^{* 2}؛ محمد تقی رضایی³

¹دانشجوی دکتری حقو بین‌المللی عمومی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. رایانامه: [e-mail]

²استادیار حقوق بین‌الملل عمومی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران. (نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]

³استادیار حقوق، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: همزمان با پیشرفت­های روزافزون علوم ارتباطات و فناوری اطلاعات، شاهد تغییر جبهه‌های نبرد، از سرزمین به مفهوم سنتی آن به سرزمین در مفهوم مجازی و اعمال توسل­به­زور و اقدامات خصمانه در فضای سایبری از طریق حملات سایبری هستیم. حملات سایبری، همچون سایر حملات به روش­های سنتی، به عنوان مظهر قوه قهریه کشورها علیه یکدیگر شناسایی شده و با توجه به آثار مخرب و گاه، فاجعه‌بار آنها، لزوم رعایت اصول و قواعد حقوق بین­الملل بشردوستانه در آنها، موضوعی بااهمیت است که مورد توجه محققان زیادی بوده و در اسنادی چون دستورالعمل­های تالین، بررسی شده است.
روش: این تحقیق، با نگاهی توصیفی-تحلیلی و با استفاده از شیوه مطالعات کتابخانه­ای انجام شده است.
یافته ­ها و نتایج: در این تحقیق، تلاش شده است اصول اساسی حقوق بشردوستانه بین المللی، در ارتباط با حملات و جنگ­های سایبری، پس از بیان تعاریفی از اصول اساسی حقوق بین­الملل بشردوستانه و بررسی این اصول در اسناد مرتبط و نیز، دستورالعمل­های تالین، به عنوان سندی غیرالزام‌آور در راستای عرفی‌کردن حقوق بین­المللی مربوط به حملات سایبری، هدف تحقیق، یعنی، لزوم رعایت این اصول با توجه به شرایط قابل‌پیش‌بینی در حملات سایبری را اثبات نموده و به شیوه تعمیم این اصول اساسی، به حملات سایبری پرداخته شود.  

کلیدواژه‌ها

اصول حقوق بشردوستانه؛ جنگ سایبری؛ حملات سایبری؛ حقوق بشردوستانه؛ فضای سایبری

مراجع