رابطه نظم جویی شناختی هیجان با سرزندگی تحصیلی با نقش واسطه ای ویژگی های شخصیتی در دانش آموزان دختر متوسطه ی شهرستان بستان آباد

فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی

دوره 12، شماره 46، آذر 1400، صفحه 37-49   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رقیه سادات بلوکی^{* 1}؛ علی محمدزاده²

¹کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

²دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه نظم جویی شناختی هیجان با سرزندگی تحصیلی با نقش واسطه ای ویژگی های شخصیتی در دانش آموزان متوسطه شهرستان بستان آباد می باشد. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بوده و در قالب یک مدل معادلات ساختاری (SEN)، روابط علی میان متغیرهای پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره ی متوسط ی شهرستان بستان آباد بودند و نمونه پژوهش شامل 120 دانش آموز بود که به صورت نمونه گیری تصادفی از میان کلیه دانش آموزان دختر متوسطه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان (CERQ-P)، پرسشنامه ویژگی های شخصیتی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل معادلات ساختاری و از نرم افزارهای AMOS و SPSS استفاده شد. یافته­ها: نتایج تحقیق نشان داد که رابطه بین تنظیم هیجان، سرزندگی تحصیلی و ویژگی های شخصیتی معنی دار است و در مجموع مدل ارائه شده می تواند 81/0 از واریانس سرزندگی تحصیلی را تبیین می کند. نتیجه­گیری: با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که درک حمایت از سوی معلم سب ایجاد هیجانات مثبت از سوی دانش آموز و ایجاد سرزندگی تحصیلی در دانش آموز می شود.

کلیدواژه‌ها

نظم جویی شناختی هیجان؛ سرزندگی تحصیلی؛ ویژگی های شخصیتی

مراجع

امیری، سهراب؛ سپهریان آذر، فیروزه و ناصری، کبری. (1394). نقش راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان، تکانشگری و برونگرایی در گرایش اعتیاد به اینترنت دانشجویان دانشگاه ارومیه، مجله علمی پژوهان، دوره 14، شماره1، پاییز 1394.

بی تا، محدثه و جعفری هرندی، رضا. (1397). پیش بینی رضایت از زندگی براساس ویژگی های شخصیتی و مکانیسم های دفاعی، مجله مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان، سال 16، شماره1، بهار 1397، صفحات، 111تا 150.

پورسید، مهدی و خرمائی، فرهاد. (1397). تأثیر ویژگی‌های شخصیتی و حمایت اجتماعی ادرک شده بر قدردانی با واسطه‌گری استرس و خود‌کار‌آمدی تحصیلی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی مثبت. 4(4)، صفحات44-25.

چاری، محمدحسین و دهقانی زاده، محمد حسین. (1391). سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوی ارتباطی خانواده، نقش واسطه‌ای خودکارآمدی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری. 4(2)، 47-22.

دهقانی زاده، محمدحسین؛ چاری، محمدحسین؛ مرادی، مرتضی و سلیمانی خشاب، عباسعلی. (1393). سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوهای ارتباطات خانواده و ساختار کلاس؛ نقش واسطه ای ابعاد خودکارآمدی. فصلنامه روان شناسی تربیتی، شماره 32، سال 10، تابستان 1393.

رمضانی، ملیحه. (1395). نقش واسطه ای خودتنظیمی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده از سوی معلم و درگیری تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه ی شهر بیرجند. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشگاه بیرجند، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

صانعی، رضا. (1397). مقایسه نظم جویی شناختی هیجان وسرزندگی در بین دانش آموزان تیزهوش و عادی پسر مقطع متوسطه شهرستان شاهرود. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد شاهرود، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

فولادی، اسما؛ کجباف، محمدباقر و قمرانی، امیر. (1395). اثربخشی آموزش سرزندگی تحصیلی بر معنای تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر پایۀ سوم دورة اول متوسطه شهر مشهد. فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی. 3(15)، 103-93.

کریمی افشار، عشرت و منظری توکلی، احمد. (1397). ارتباط میان راهبردهای تنظیم هیجان با سرزندگی تحصیلی دانش آموزان. همایش ملی آسیب های اجتماعی و روانشناختی، فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروز آباد- اداره بهزیستی شهرستان فیروز آباد.

مرادی، مرتضی؛ دهقانی زاده، محمدحسین و سلیمانی خشاب، عباسعلی. (1394). حمایت اجتماعی ادراک شده و سرزندگی تحصیلی: نقش واسطه ای باورهای خودکارآمدی تحصیلی. نشریه مطالعات آموزش و یادگیری. 7(1)، 24-1.

نادری، فرح. (1386). تاثیر آموزش مهارت های اجتماعی بر سازگاری فردی اجتماعی، پرخاشگری و ابراز وجود دانش آموزان دختر در معرش خطر. فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی.33، 62-35.

Baraczuk, U. (2019). The five factor model of personality and emotion regulation: A meta-analysis. Personality and Individual Differences, 13(9): 217-227.

Baraczuk, U. (2019). The five factor model of personality and emotion regulation: A meta-analysis. Personality and Individual Differences, 13(9): 217-227.

Baskin-Sommers, A. & Sommers, I. (2006). The Co-Occurrence of Substance Use and High-Risk Behaviors. Journal of Adolescent Health, No. 38, p609-611.

 Baskin-Sommers, A. & Sommers, I. (2006). The Co-Occurrence of Substance Use and High-Risk Behaviors. Journal of Adolescent Health, No. 38, p609-611.

Butt, M. M., Sanam, F., Gulzar, S., Yahya, F. (2013). Cognitive emotional regulation and forgiveness. Interdisciplinary Journal of contemporary research in Business, 4 (12), 769-792.

Gratz K, Roemer L. (2007). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. J Psychopath Behav Assess. 26(1):41-54.

Gresham, D., & Gullone, E. (2012). Emotion regulation strategy use in children and adolescents: The explanatory roles of personality and attachment. Personality and Individual Differences, 52, 616–621.

Gross, J.J. (2013). Wise emotion regulation. In: L. Feldma-Barrett & P. Salovey (Eds.), the wisdom in feeling. New York: The Guilford Press. 3(1), 297-318.

Kokkonen, M., & Pulkkinen, L. (2001). Examination of the paths between personality, current mood, its evaluation and emotion regulation. European Journal of Personality, 15, 83- 104.

Purnamaningsih, E. H. (2017). Personality and emotion regulation strategies. International Journal of Psychological Research, 10(1): 53-60.

Suldo, M. S., Minch, R. D. and Hearson, V. B. (2015). Adolescence satisfaction and personality characteristic .Journal of happiness studies, 16(4): 965-983.

Vater, A., & Schroder-Abe, M. (2015). Explaining the link between personality and relationship satisfaction: Emotion regulation and interpersonal behavior in conflict discussions. European Journal of Personality, 29, 201–215.